پارکینگ؛ مشکل روزافزون بندرعباس

مشکل پارکینگ متعلق به یک شهر و دو شهر کشور نیست؛ در شرایطی که به شکل روزافزون شهروندان در حال خرید خودرو شخصی هستند، نه پارکینگ‌های آپارتمان‌ها، پاسخگوی سیل خودروهای شخصی است، نه کوچه پس‌کوچه‌های تنگ و خیابان‌های باریک جایی برای پارک ماشین دارد؛ و نه پارکینگ‌های عمومی جوابگوی نیاز میلیون‌ها خودروی شهرهاست.

چنین است که گفته می‌شود پایتخت علاوه بر پارکینگ‌های خصوصی موجود، نیازمند ۸۰۰ هزار جای پارک برای خودروهاست؛ افزون بر این، حدود ۱۰۰ هزار جای پارک دیگر هم در حوزه پارکینگ‌های عمومی کسری وجود دارد تا مشکل پارکینگ در تهران رفع شود.

دومین شهر بزرگ کشور، مشهد نیز وضع مناسبی ندارد؛ سال‌هاست کمبود فضای مناسب برای پارک خودرو به مشکلی جدی و هر روزه برای شهروندان مشهدی تبدیل شده یا مقام‌های مسئول در شهر اصفهان تاکید می‌کنند که با کمبود حدود ۱۷۰ هزار واحد پارکنیگ عمومی مواجه هستند؛ مشکلی که در تبریز و دیگر شهرهای بزرگ کشور وجود دارد.

افزایش روزافزون خودرو در سطح شهرها و تولید بی‌حساب و کتاب شرکت‌های تولیدکننده و مجوزهای واردات، موجب شده که بحث کمبود پارکینگ هر روز بیشتر در شهرها به چشم آید. بندرعباس هم از این وضع مستثنی نیست.

بندرعباس؛ مشکل پارکینگ هم!

بندرعباس با افزون بر ۵۴۳ هزار نفر جمعیت ساکن در نقاط شهری آن، با مشکلات کوچک و بزرگی دست به گریبان است؛ از دستفروش‌های پراکنده در همه جا و حاشیه‌نشین‌ها گرفته تا خیابان‌هایی با کیفیت و آسفالت بد و مشکل فاضلاب و وضع نامناسب حمل و نقل عمومی و اتوبوس‌ها و آلودگی صنایع غرب شهر و کیفیت بد نان و ترافیک خسته کننده، و نیز پارکینگ.

درحالی‌که صدور مجوزهای متعدد در این سال‌ها، باعث ساخت مجتمع‌های تجاری و اقتصادی و مسکونی در گوشه و کنار شهر شده، اما توسعه شهر در خیلی از حوزه‌ها، نیازهای موجود را پاسخ نمی‌دهد و چون نگاه جامعی هم در کار نیست، خود موجب تولد مشکلی جدید می‌شود. مشکل پارکینگ و کمی محسوس پارکینگ در سطح شهر بندرعباس، یکی از این مشکلات جدی است.

کمتر شهروندی است که وارد خیابان‌های اصلی بندرعباس شود و برای پیدا کردن جای پارک و حتی پارکینگ عمومی و پرداخت هزینه، دچار مشکل و اتلاف وقت و هزینه نشود. یک مورد مشهور، فاصله سه راه سازمان تا چهار راه فاطمیه است که محل استقرار مطب پزشکان و مجتمع‌های درمانی است. محدوده‌ای که کمبود پارکینگ در آن کاملا آشکار است و تابلوهای فراوان توقف مطلقا ممنوع هم جایی برای توقف خودروهای حامل بیمار و مراجعان به مطب‌های پزشکان نمی‌گذارد. حتی پزشکان این منطقه هم از کمی پارکینگ ناراحت و معذب هستند.

طبیعتا در چنین وضع و محدوده‌ای، چاره‌ای نمی‌ماند جز پارک کردن ماشین در کوچه و پس کوچه‌های ناهموار یا پذیرفتن جریمه که تقریبا قطعی است و یا کنار آمدن شهروندان با پارکبانان به هر شکل؛ که البته کار درستی نیست.

تاسف‌بار آنکه حتی در برخی مناطق که وجود پارکینگ امری ضروری است (مانند مورد بیمارستان شهیدمحمدی) چنین امکانی وجود ندارد یا برای تهیه آن، رانندگان باید وقت و انرژی زیادی صرف کنند.

کمبود پارکینگ در کمتر جایی از بندرعباس به چشم نمی‎خورد؛ مثلا در بازارچه امام حسین که بخشی از واحدهای تجاری آن مشغول به کار هستند هم این مشکل وجود دارد؛ شهروندانی که برای کار یا خرید به این منطقه مراجعه می‌کنند ناچارند به کوچه‌های اطراف بلوار امام حسین رجوع و ماشین‌شان را در آنجا پارک کنند.

هم در این منطقه و هم در خیلی از مناطق دیگر (مثل کوی شفا) زمین‌های سبزی که باید برای ایجاد پارک و فضای تفریح و نشاط کودکان و نوجوانان و اهالی منطقه مورد استفاده قرار گیرند، عملا به پارکینگ تبدیل شده‌اند و کسی هم از مدیران شهری پاسخگوی این وضع نیست.

مشکل پارکینگ در مناطقی مثل بازار ماهی‌فروشان یا بلوار امام خمینی یا بلوار سیدجمال اسدآبادی به شکل بیشتری محسوس است؛ صابر یکی از مغازه‌داران این ناحیه می‌گوید: «من که از صبح خیلی زود سر کار می‌آیم و ماشینم را در جای خالی پارک می‌کنم؛ ولی کمتر کسی از خریداران و اهالی شهر و حتی مسافران هست که بخواهد برای خرید یا گشت یا هر کار شخصی دیگر به این منطقه بیاید و از ترافیک و نبود جای پارک کلافه نشود و ننالد.»

صابر معتقد است که شورا و شهرداری بندرعباس نتوانسته‌اند به مسئولیت خود در این خصوص عمل کنند و «گره این مشکل در چهار سال اخیر باز نشده و تقریبا وضع مثل سابق باقی مانده است.»

تغییر تدریجی ممکن است

سعید، کارشناس شهرسازی است؛ او عقیده دارد که «بهترین راه برای بهبود تدریجی این وضع و همچنین جلوگیری از افزایش مشکل پارکینگ و تقلیل قدم به قدم این وضع، آن است که شهرداری در هنگام صدور مجوز برای ساخت آپارتمان و مجتمع مسکونی، حتما و حتما ساخت پارکینگ را در نظر داشته باشد و به شکل الزامی آن را کنترل کند.»

او همچنین عقیده دارد که «فروش پارکینگ به شکل نقدی کاملا اشتباه است و باید شهرداری از انجام آن خودداری کند. ضمن اینکه قبل از شروع به ساخت مجتمع‌ها و مراکز تجاری ـ که به شکل فزاینده‌ی در بندرعباس شاهد آن هستیم ـ باید ساخت پارکینگ مورد توجه قرار گیرد.»

این مهندس شهرسازی اضافه می‌کند که «شهرداری باید حتما تعداد پارکینگ‌های حاشیه‌ای را محدود کند که خیابان‌های کوچک و معابر باز شوند و امکان تردد بیشتر شود.» البته به عقیده او» «ضروری است که در برخی نقاط شهر مجوز ساخت پارکینگ هم صادر شود تا کسانی که پارکینگ شخصی ندارند دچار مشکل نشوند.»

وی تاکید می‌کند که «تغییر و بهبود تدریجی وضع ترافیک و پارکینگ در بندرعباس ممکن است و فقط نیاز به مدیریت کلان و راهبرد علمی و تخصصی و نظارت و اجرای دقیق دارد.»

وقتی خود شورا هم منتقد است

وضع پارکینگ در بندرعباس چنان اسف‌بار است و «آش» آنچنان شور، که صدای مسئولان شهر و «آشپز» را هم بلند کرده است.

نایب رییس شورای شهر بندرعباس با اشاره به این نکته که «در تعرفه عوارض وقتی واحدی تجاری یا مسکونی ساخته می شود که مالک به تعداد قانونی برای آن پارکینگ در نظر نمی گیرد، ملزم به پرداخت جریمه به ازای هر واحد پارکینگ ساخته نشده است»، می‌گوید: «براساس نص صریح قانون، این عوارض باید صرفا و مطلقا و الزاما در حساب جداگانه‌ای نگهداری شود و تنها برای ساخت پارکینگ‌های جبرانی توسط شهرداری هزینه شود»؛ اما شهرداری بندرعباس که «تنها در یک سال ۱۳ میلیارد تومان از این محل درآمد داشته و این رقم در سه سال گذشته حدود ۴۰ میلیارد تومان بوده» چنین نکرده است.

عضو هیات رییسه شورای بندرعباس تاکید می‌کند که این درآمد بجای ساخت پارکینگ‌، صرف امور دیگری مانند پرداخت حقوق پرسنل شهرداری شده است.

مطابق گزارش این عضو شورا، در سه سال گذشته هیچ پارکینگ عمومی جدیدی در بندرعباس ساخته نشده است؛ اتفاقی که جای تاسف و پرسش دارد.

واقعیت این است که روند ساخت و ساز در شهر بندرعباس طوری پیش می‌رود که اغلب ساختمان‌های یک یا دو طبقه قدیمی در سطح محلات در حال تبدیل شدن به ساختمان‌هایی چندطبقه مسکونی هستند و تأمین پارکینگ مناسب و کافی با توجه به تعداد طبقات به شکل فزاینده‌ای ضروری به نظر می‌رسد.

رئیس کمیسیون عمران شورای شهر بندرعباس هم بر این نکته مهر تأیید می‌زند و می‌گوید: «تداوم روند فعلی آسیب زیادی به زندگی مردم وارد می‌کند و تردد در کوچه‌ها را با مشکل مواجه می‌سازد.»

انتظار اهالی بندرعباس از مسئولان شورا اما برداشتن گام عملی برای تغییر این وضع و نظارت جدی بر شهرداری و تنظیم خروجی عملیاتی این نهاد و نیز مدیریت برنامه‌های شهری شهرداری است. وگرنه توصیف وضع موجود و انتقاد از شرایط، توسط همه شهروندان ممکن است.

فرق کسانی که پا به شورای شهر می‌گذارند، با شهروندانی که متقاضی این جایگاه نیستند، در همین است که اعضای شورا از امکان و دایره اختیارات و حقوقی برخوردارند که به آنها این امکان را می‌دهد با دستی گشوده‌تر و امکاناتی بیشتر برای بهبود حال اهالی منطقه و رفاه و توسعه شهر فعالیت کنند؛ اقدامی فراتر از سخن گفتن و انتقاد محض.

آیا شورای پنجم بندرعباس می‌تواند در کنار پرداختن به دیگر کاستی‌ها، مشکل پارکینگ را نیز به تدریج رفع کند؟

لینک مطلب در تریبون زمانه

منبع: در صحن