وزارت خارجه ایران: «برجام منطقه‌ای» نداریم
در پی تنش‌های موجود بین قطر و کشورهای متحد عربستان سعودی، سخنگوی وزارت خارجه ایران این کشورها را به خویشتن‌داری دعوت کرد و گفت مسائل منطقه و برجام هسته‌ای دو موضوع جدا هستند.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران
وزارت خارجه ایران طرح موضوع «برجام منطقه‌ای» را که از سوی موافقان دولت مطرح شده و با مخالفت اصولگرایان منتقد دولت روبه رو شده، رد کرد و گفت برجام فقط به توافق هسته‌ای مربوط است. ایران همچنین کشورهای عربی منطقه را به خویشتن‌داری فراخواند.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری روز دوشنبه ۲۲ خرداد خود به آن‌چه «برجام منطقه‌ای» نامیده شده پرداخت و گفت: «من برجام منطقه‌ای را نمی‌فهمم، ما یک برجام بیشتر نداریم.»
به‌گفته قاسمی آن‌چه بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در مسائل هسته‌ای به‌عنوان برجام مطرح شد موضوع خاصی است و موضوع بین کشورهای خلیج فارس مسأله دیگری است که ویژگی‌ها و راهکارهای خاص خودش را دارد.
موضوع برجام منطقه‌ای نخستین بار از سوی موافقان دولت به عنوان یک راه حل سیاسی برای حل مناقشات در منطقه خاورمیانه با محوریت گفت‌وگو مطرح شد. این موضوع در روزهای گذشته هم با وقوع حملات تروریستی در تهران بار دیگر داغ شد و گروهی از کاربران شبکه‌های اجتماعی آن را به عنوان روشی برای تحقق صلح در حاورمیانه مطرح کردند.
در مقابل، سایت‌ها و گروه‌های مخالف دولت در هفته‌های اخیر این مسئله را بارها مطرح کرده‌اند که آمریکا و متحدانش پس از توافق هسته‌ای موسوم به برجام با نفوذ در کشور و پیشبرد سیاست‌های منطقه‌ای در پی ایجاد یک «برجام منطقه‌ای» در دل برجام هسته‌ای هستند.
نزدیک به دو هفته پیش «وطن امروز»، از روزنامه‌های مخالف دولت نوشته بود: «آمریکا تلاش می‌کند حال که نشانه‌ای از تعدیل رفتار منطقه‌ای ایران پس از برجام دیده نمی‌شود، لااقل چهار هدف را به موازات هم پیگیری کرده و محقق کند: اول- توانمندسازی اعراب برای نقش‌آفرینی در پروژه مهار منطقه‌ای ایران با محوریت سعودی و ترکیه؛ دوم- ایجاد یک بستر مذاکرات منطقه‌ای میان ایران و اعراب با حضور بالا دستی آمریکا؛ سوم- ایجاد دوقطبی میان سپاه به عنوان مجری برنامه منطقه‌ای ایران و مسئله کاهش تحریم‌ها و بهبود اقتصادی؛ و چهارم- ایجاد مکانیسم‌هایی که اگر برنامه منطقه‌ای ایران را کند یا متوقف نمی‌کند، لااقل اشراف اطلاعاتی غرب بر این برنامه را کامل کند.»
«وطن امروز» افزوده بود که گام چهارم بدون سر و صدا در حال برداشته شدن است و این همان چیزی است که از آن به‌عنوان «خلق یک برجام منطقه‌ای از دل برجام هسته‌ای» یاد می‌شود.
سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا به عربستان سعودی، عقد قراردادهای تسلیحاتی کلان با این کشور و موضع‌گیری‌های تند ترامپ و رهبران سعودی در اجلاس کشورهای عربی در ریاض علیه ایران؛ و در پی همه این‌ها تیرگی روابط عربستان سعودی و کشورهای متحدش با قطر، از جمله رویدادهایی است که مخالفان دولت آن را در چارچوب تحمیل «برجام منطقه‌ای» به ایران می‌بینند.
بهرام قاسمی در نشست خبری خود با اشاره به مسائلی که پس از اجلاس ریاض در منطقه رخ داد و روابط همسایگان جنوبی ایران به تیرگی گرایید، گفت: «باید این کشورها با توجه به وضعیت منطقه و چالش‌های موجود بتوانند در یک روند مثبت و همه‌جانبه در پشت میز مذاکره مسائل را حل و فصل کنند برای آرامش و ثبات در منطقه.»
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و یمن دوشنبه ۵ ژوئن / ۱۵ خرداد در یک اقدام کاملاً غافلگیرکننده روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کردند و مرزهای زمینی و حریم هوایی خود را به روی این کشور کوچک در حاشیه خلیج فارس بستند. به تدریج چند کشور دیگر، از جمله جمهوری اسلامی موریتانی نیز در حمایت از عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کردند. عربستان سعودی و متحدانش، در یک بیانیه مشترک قطر را متهم کردند که از اخوان‌المسلین در مصر و حماس در نوار غزه حمایت می‌کند. آن‌ها خواهان تغییر سیاست قطر در رابطه با ایران هم شدند.
مخالفان دولت در ایران و علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی همچنین تلاش دارند حملات چهارشنبه ۱۷ خرداد به ساختمان مجلس و مقبره آیت‌الله خمینی را که در جریان آن ۱۷ نفر کشته و ۵۲ نفر زخمی شدند و گروه «دولت اسلامی» (داعش) مسئولیت آن را برعهده گرفت، به پای عربستان سعودی بنویسند اما دولت رویکرد دیگری در پیش گرفته و به‌رغم محکوم کردن سیاست‌های سعودی به شکل مستقیم این کشور را مسئول این حملات ندانسته است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز همین موضع را تکرار کرد و ضمن «سخیف و مداخله‌جویانانه» خواندن اظهارات مقامات سعودی درباره ایران اعلام کرد که دستگاه‌های مربوطه در حال بررسی حملات تروریستی تهران هستند و باید منتظر بررسی‌ها و جمع بندی‌های آن‌ها بود تا منشاء اصلی آن پیدا شود.
تنش‌ها و پیچیدگی‌های منطقه به حدی رسیده است که هر گونه اقدام تندروانه و نابخردانه‌ای می‌تواند هیزم تازه‌ای بر آتش شعله‌ور شده در منطقه باشد.
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.