عربستان سعودی و تشکیل کلاس تربیت بدنی برای دختران

وزارت آموزش عربستان سعودی اعلام کرده است در سال تحصیلی جدید دختران هم می‌توانند کلاس تربیت بدنی داشته باشند. گفته شده است که این کلاس‌ها به صورت تدریجی و بر مبنای اصول و قوانین شریعت ایجاد خواهند شد.

نیوریورک تایمز در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته است کمبود معلم ورزش زن و نبود امکانات مناسب ورزشی در مدرسه های دخترانه، از چالش‌های پیش‌ روی عربستان سعودی برای اجرای این طرح است.

با وجود این چالش ها، وزارت آموزش عربستان سعودی روز سه شنبه ۱۱ ژوییه اعلام کرد دختران هم می‌توانند در سال تحصیلی جدید در مدرسه های عمومی و دولتی کلاس ورزش داشته باشند.

نیویورک تایمز:

«آیا اسلام به دختران اجازه می دهد ورزش و بازی کنند؟ فوتبال چه طور؟ این سوال‌ها ناگهان به پرسش‌های سیاست‌گذاری فرهنگی در مدرسه های عربستان سعودی تبدیل شده اند و حالا برای نخستین بار در تاریخ، این کشور قصد دارد برای دخترها کلاس ورزش تشکیل دهد.»

در گزارش نیویورک تایمز آمده است که این تغییر به معنای بازتر شدن فضا برای دختران در کشوری است که محدودترین فضا را برای زنان تعریف کرده است.

در اطلاعیه وزارت آموزش عربستان سعودی جزییات بیشتری درباره این کلاس ها ارائه نشده اما گفته شده است این کلاس‌ها به تدریج بر مبنای اصول و قوانین شریعت تشکیل خواهند شد.

قوانین عربستان زنان را مکلف کرده است تمام بدن خود را در مکان های عمومی بپوشانند. زنان اجازه رانندگی کردن ندارند و نمی‌توانند بدون همراهی مردان خانواده (به عنوان محرم)، حتی برای درمان به مراکز درمانی و بیمارستان ها مراجعه کنند.

آن قرائت از اسلام که در عربستان سعودی حاکم است با ورزش زنان به شدت مخالف است. این رویکرد چنان است که عده ای حتی با اینکه زنان لباس‌های ورزشی بپوشند هم مخالفت می کنند چون معتقدند: «زنان به پوشیدن چنین لباس‌هایی عادت می‌کنند و عفت خود را از دست می‌دهند.»

کسانی هم هستند که باور دارند ورزش خلاف طبیعت زنان است، باعث پرورش یافتن عضلاتشان می شود و آنها را شبیه مردان می کند. آنها بر مخالفت‌هاشان برای حفظ زنانگی در زنان اصرار می ورزند.

این دیدگاه در جمهوری اسلامی و در میان اغلب مراجع شیعه طرفدار دارد. به عنوان نمونه، عبدالله جوادی آملی در جریان رقابت های رقابت هایی که به مدال آوری زنان برای ایران انجامیده بود گفت: «فضیلت زن در این نیست که زن و دختر ما برود پایش را دراز کند و یک کسی را بزند و برای ما مدال بیاورد. فأین تذهبون! به کجا داریم می‌رویم؟»

مشابه چنین مواضعی از سوی برخی دیگر از علمای شیعه در ایران هم گرفته شده است.

در همین زمینه

فعالان حقوق زنان اما تصمیم وزارت آموزش عربستان برای تشکیل کلاس های ورزشی در مدرسه های دخترانه (به ویژه در مدارس عمومی) را بسیار مثبت می دانند. این در حالی است که ایجاد امکان ورزشی برای دختران در عربستان سعودی بسیار کند پیش رفته است.

اولین مدرسه دخترانه در عربستان سعودی ۵۰ سال قبل در این کشور آغاز به کار کرده است. مدرسه های این کشور به صورت تفکیک جنسیتی و پسرانه-دخترانه‌اند. در دهه‌های اخیر اما عده ای از دختران در این کشور به دانشگاه‌های زنانه می روند.

چهار سال قبل اما عربستان سعودی به مدرسه های خصوصی اجازه داد ورزش دختران را در برنامه های خود بگنجانند. دخترانی که خانواده‌هاشان به آنها اجازه ورزش کردن می داد، می‌توانستند به شکل خصوصی این کار را انجام دهند.

عربستان سعودی اما در سال ۲۰۱۲ دو زن را به بازی‌های المپیک لندن فرستاد: سارا اطهر در دوی ۸۰۰ متر و وجدان علی اطهر، در رشته‌ جودو.

هر دوی این زنان خارج از عربستان زندگی می کردند.

دلیل این اقدام اما این بود که کمینه جهانی المپیک به عربستان هشدار داده بود اگر تیم شرکت کننده این کشور در المپیک تنها شامل مردان باشد، اجازه شرکت در مسابقات به آنها داده نخواهد داد.

در سال ۲۰۱۶ نیز چهار زن سعودی به مسابقه های المپیک ریو فرستاده شدند. شاهزاده ریما بنت بندر السعود به عنوان نایب رییس سازمان ورزش عربستان از حضور این زنان در المپیک حمایت کرد.

وزارت آموزش عربستان اما در اطلاعیه خود اعلام کرده است تصمیم تشکیل کلاس های ورزشی در مدرسه های عمومی دخترانه، بخشی از برنامه «چشم انداز ۲۰۳۰» این کشور است. این برنامه‌ سال گذشته از سوی پادشاه آینده عربستان، محمد بن سلمان ارائه و اجرایی شده است. شاهزاده جوان سعودی که از دشمنان سرسخت جمهوری اسلامی به شمار می رود، با اجرای این برنامه در میان جوانان کشورش محبوب شده است. 

هدف از برنامه چشم انداز ۲۰۳۰، «متنوع کردن اقتصاد عربستان و لذتبخش تر کردن زندگی برای شهروندان این کشور» عنوان شده است.

یکی از هدف های این برنامه این است که کاری کند تا ۴۰ درصد شهروندان عربستان سعودی دست کم هفته‌ای یک بار ورزش کنند.

آمار ارائه شده درباره میزان ورزش همگانی در عربستان نشان می دهد که در حال حاضر میزان ورزش عمومی در این کشور ۱۳ درصد است.