بازداشت چهار وزیر و ۱۱ شاهزاده به اتهام فساد در عربستان

عربستان سعودی دو وزیر را از کار برکنار کرد و در کارزار ضدفساد خود چندین شاهزاده، وزیر کنونی و وزیر پیشین را بازداشت کرد.

رسانه‌های دولتی سعودی شنبه چهارم نوامبر / ۱۳ آبان گزارش دادند که بازداشت ده‌ها شاهزاده و مقام فعلی و پیشین دولتی و نیز برکناری دو وزیر فعلی سعودی بنا به مجموعه‌ای از احکام سلطنتی صورت گرفته است.

شاهزاده متعب بن عبدالله، ریاست گارد ملی و عادل فقیه، وزیر اقتصاد وزرای ارشد برکنارشده هستند.

هیچ توضیح رسمی‌ای درباره برکناری این مقام‌های دولتی داده نشده است. هرچند برکناری متعب بن عبدالله پس از حمله موشکی حوثی‌ها به فرودگاه بین‌المللی ملک خالد ریاض روی داد.

همچنین بر اساس یکی از فرمان‌های سلطنتی که رسانه‌های عربستان منتشر کردند، کمیته ضدفساد جدیدی به ریاست محمد بن سلمان، ولیعهد جوان عربستان تشکیل شده است. این کمیته در جریان تحقیقات‌اش ۱۱ شاهزاده، چهار وزیر فعلی و چندین وزیر پیشین را به اتهام فساد بازداشت کرد.

بازداشت ثروتمندترین شاهزاده عربستان

در میان بازداشت‌شدگان، چهره‌های مهمی همچون شاهزاده «ولید بن طلال بن عبدالعزیز»، ثروتمندترین میلیاردر سعودی، «خالد تویجری»، رئیس پیشین دادگاه سلطنتی عربستان، و «ولید ابراهیم»، رئیس مرکز رسانه‌ای خاورمیانه (MBC) حضور دارند.

طنین بازداشت ولید بن طلال در بازارهای جهانی پیچیده است. او در کمپانی‌های بزرگ بین‌المللی از جمله «نیوز کورپ»، «سیتی‌گروپ» و «توئیتر» سهام‌دار عمده است. ولید بن طلال همچنین صاحب چندین شبکه‌ ماهواره‌ای است که بینندگانی در سرتاسر جهان عرب دارند. او با ۱۸ میلیارد دلار دارایی، ۴۵ امین فرد ثروتمند فهرست ۲۰۱۷ فوربس از ثروتمندترین اشخاص جهان بود.

او همچنین یکی از مخالفان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری کنونی ایالات متحده بود و در زمان کارزارهای انتخاباتی او را «ننگی برای آمریکا» خواند و خواستار کناررفتن‌اش از دور رقابت‌ها شد.

به گزارش العربیه، کمیته جدید ضدفساد شیوه پاسخ‌گویی مقام‌های دولتی را به سیلاب‌های ۲۰۰۹ و شیوع بیماری «سندروم تنفسی خاورمیانه» (مرس) بررسی می‌کند.

دستگیری و برکناری مقام‌های فعلی و ارشد سعودی چند ماه پس از آن رخ می‌دهد که سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان محمد بن سلمان را به جای محمد بن نایف به ولیعهدی برگزید.

تثبیت قدرت محمد بن سلمان

محمد بن سلمان تا کنون تغییراتی را در سیاست‌های داخلی و خارجی عربستان رقم زده‌است؛ از جمله اصلاحات اقتصادی و نیز بخشیدن آزادی‌های اجتماعی بیشتر، از جمله به زنان و اتخاذ مواضع سرسختانه‌تر علیه قطر و ایران.

به گزارش خبرگزاری «رویترز»، برگزیدن «خالد بن ایاف» به جای متعب بن عبدالله در ریاست گارد ملی و نیز جانشین‌شدن محمد التویجری به جای عادل فقیه در وزارت اقتصاد نشان‌دهنده تثبیت قدرت ولیعهد جوان سعودی است.

متعب پسر برگزیده ملک عبدالله، پادشاه پیشین عربستان بود. او را یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های رسیدن به پادشاهی پیش از اوج‌گرفتن بن سلمان می‌دانستند. متعب ریاست گارد ملی را از پدرش به ارث برد.

گارد ملی یک نیروی امنیتی ویژه است که از دل واحدهای قبیله‌ای سنتی به وجود آمد.

تا پیش از ولیعهدشدن محمد بن سلمان، شاخه‌های مجزای خانواده سلطنتی عربستان هر کدام مسئول یکی از سه نهاد امنیتی‌ـ‌نظامی این کشور بودند. متعب آخرین عضو از شاخه ملک عبدالله در خانواده سلطنتی بود که هنوز در بالاترین رده‌های قدرت در ریاض باقی مانده بود.

عادل فقیه نیز چهره اصلی در پس اصلاحات اقتصادی عربستان از ۲۰۱۵ به این سو بود. او پیش از وزارت اقتصاد و برنامه‌ریزی، عهده‌دار وزارت کار و وزارت بهداشت بود و زمانی نیز سمت شهرداری جده را برعهده داشت.

او تحت نظارت بن سلمان مسئولیت برنامه‌ریزی برای توسعه و خصوصی‌سازی در عربستان را برعهده داشت و برکناری‌اش همزمان با آغاز جدیدترین دور اصلاحات در همان رابطه است.

به علاوه، پیش از تشکیل کمیته ضدفساد جدید به ریاست بن سلمان، کمیته دیگری با نام «نزاهه» از ۲۰۱۱ و در میان ناآرامی‌های مردمی تشکیل شد تا اعتماد عمومی به دولت مرکزی را افزایش دهد. مشخص نیست سرنوشت این کمیته چه خواهد بود.