گفتگوی مکرون و نتانیاهو بر سر برجام
در حالی که رئیس‌جمهوری ایران برجام را پیروزی «دائمی و همیشگی» خوانده، مکرون ضمن تأکید بر حفظ برجام به نتانیاهو وعده داد که بر سر برنامه موشک‌های بالستیک ایران «قاطعانه» با تهران مذاکره کند.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در گفت‌و‌گویی تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل بر اهمیت حفظ توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرد.
کاخ الیزه در بیانیه‌ای شنبه ۱۳ ژانویه / ۲۳ دی‌ماه اعلام کرد که مکرون «درباره اهمیت حفظ توافق هسته‌ای و ضرورت احترام‌گذاشتن تمام طرفین به تعهداتی که متقبل شدند»، با نتانیاهو صحبت کرده است.
این تماس تلفنی جمعه انجام شده است، اما مشخص نیست پس از اعلام نظر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا درباره «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام)، معاهده حاصل از توافق هسته‌ای بوده است یا نه.
ترامپ جمعه برای «آخرین بار» تعلیق تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را تمدید کرد. او گفت که در صورت برآورده‌نشدن شرط‌هایش و تصحیح به گفته او «نقایص فاجعه‌بار توافق»، به طور یکجانبه از این توافق بیرون خواهد رفت.
این شرط‌ها که بار اصلی برآورده‌کردن‌شان بر دوش متحدان اروپایی آمریکا در توافق هسته‌ای، فرانسه، بریتانیا و آلمان خواهد بود، عبارتند از: دسترسی فوری بازرسان بین‌المللی به تمام تأسیسات ایران، از جمله تأسیسات نظامی؛ دائمی‌کردن محدودیت ایران در غنی‌سازی اورانیوم؛ و مرتبط‌کردن برنامه‌های توسعه موشک‌های بالستیک دوربرد به برنامه تسلیحات هسته‌ای به نحوی که هر گونه آزمایش موشک‌های بالستیک دوربرد از سوی ایران به بازگرداندن «تحریم‌های سخت» علیه این کشور بینجامد.
نتانیاهو نیز در این گفت‌و‌گوی تلفنی با اتخاذ موضعی مشابه با ترامپ، از مکرون خواسته است که توافق هسته‌ای با ایران را «تصحیح» کند. او گفته که هشدارهای ترامپ باید جدی گرفته شود و هر کس مایل به حفظ کردن برجام است، قدم «عاقلانه» برای تصحیح آن را نیز برخواهد داشت.
ایران همواره برنامه هسته‌ای خود را صلح‌آمیز توصیف کرده و برنامه توسعه موشکی خود را نیز برنامه‌ای دفاعی خوانده و گفته که از آن دست نمی‌کشد. تهران همچنین احتمال مذاکره مجدد بر سر برجام را رد کرده است.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز یکشنبه ۲۴ دی‌ماه در سخنانی گفت که دولت ترامپ در لغو برجام شکست خورد و توافق هسته‌ای را پیروزی «دائمی و همیشگی» ایران خواند.
رئیس‌جمهوری ایران بار دیگر با دفاع از برجام گفت: «از زمان اجرای برجام در ۲۶ دی ۱۳۹۴ درآمد نفتی و میعانات ما دو برابر شده و این قابل بازگشت نیست».
پس از سخنان ترامپ، وزارت خارجه آلمان نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد به حمایت خود از پیاده‌سازی کامل برجام ادامه خواهد داد و با لندن و پاریس بر سر ادامه پیاده‌سازی برجام به گفتگو خواهد پرداخت.
مسئله برنامه موشک‌های بالستیک
با این حال مکرون در گفت‌و‌گو با نتانیاهو بار دیگر نسبت به برنامه موشکی ایران ابراز نگرانی کرد. او به نخست‌وزیر اسرائیل، یکی از سرسخت‌ترین منتقدان برجام قول داده است که رایزنی «قاطعی» درباره برنامه موشک‌های بالستیک ایران با تهران انجام خواهد داد.
او همچنین به نتانیاهو اطمینان داده است که تلاش‌های مربوط به کنترل توسعه موشک‌های بالستیک ایران و فعالیت‌های این کشور در منطقه خاورمیانه ادامه خواهد یافت.
منتقدان جمهوری اسلامی این دولت را به انجام «اقدامات بی‌ثبات‌کننده» علیه همسایگانش متهم می‌کنند.
نتانیاهو نیز در این گفت‌و‌گو به مکرون گفته است که جهان باید «پنج گناه» ایران را یکپارچه محکوم کند: تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای، توسعه موشک‌های بالستیک، حمایت از سازمان‌های به گفته او تروریستی، سیاست تهاجمی در منطقه و «سرکوب بی‌رحمانه شهروندان ایرانی».
آمریکا جمعه پس از تمدید تعلیق تحریم‌های اقتصادی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، ۱۴ شخصیت حقیقی و حقوقی از جمله صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران را از جمله به دلیل نقض حقوق بشر تحریم کرد. تهران این تحریم را «عبور از خطوط قرمز رفتاری در جامعه بین‌المللی» خواند و هشدار داد که «واکنشی جدی» در قبال این تمهیدات نشان دهد.
نظرها
نظری وجود ندارد.