شاغلان بیکار می‌شوند، بیکاران دستفروش

زهرا نژاد‌بهرام عضو شورای شهر تهران گفته است که شهرداری تهران ساعت فعالیت دستفروشان در برخی از مناطق را محدود خواهد کرد تا خواسته بازاریان معترض به دستفروشان هم برآورده شود. شمار دستفروشان همزمان با از دست رفتن مشاغل موجود افزایش یافته است.

نرخ بیکاری رسمی در ایران ۱۱.۹ درصد و جمعیت بیکاران سه میلیون و ۲۲۶ هزار تن اعلام شده است. نتایج یک بررسی بیانگر آن است که بیش از نیمی از بیکاران پیشتر شاغل بوده‌اند.

علاءالدین زوجی پژوهشگر مسائل اقتصادی ایران به خبرگزاری مهر گفته است: ۵۴.۳ درصد از جمعیت بیکاران قبلا شاغل بوده‌اند.

اوجی گفته است که حدود ۸۰۰ هزار تن از شاغلان بنا به یکی از دلایل «تعدیل»، «تعطیلی کارگاه»، «فصلی بودن مشاغل» و یا «قرارداد موقت» بیکار شده‌اند.

به گفته او ۳۶۱ هزار تن از جمعیت بیکاران سال گذشته به دلیل «تعطیلی واحدهای تولیدی و یا تعدیل نیروی انسانی» شغل خود را از دست داده‌اند.

زوجی شمار افرادی که سال ۱۳۹۴ به دلیل تعطیلی واحدهای تولیدی و یا تعدیل نیرو بیکار شده‌اند، را حدود ۲۷۴ هزار تن اعلام کرد.

شمار بیکاران قبلا شاغل در سال گذشته یک میلیون و ۷۴۰ هزار تن اعلام شده است.

به گفته زوجی ۴۴۶ هزار تن از بیکارانی که پیشتر شاغل بوده‌اند، به دلیل موقتی بودن قرارداد شغل خود را از دست داده‌اند.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه جمهوری اسلامی گفته است: ۹۰ درصد کارگران با قرارداد موقت اشتغال دارند.

مرکز آمار جمعیت شاغلان در پایان ۹ ماه نخست امسال را ۲۳ میلیون و ۳۳۱ هزار نفر اعلام کرده است.

کاهش مشاغل «رسمی»، افزایش مشاغل «کاذب»

همزمان با افزایش جمعیت بیکارانی که سابقه اشتغال دارند، شمار شاغلان آنچه که مشاغل کاذب و یا غیررسمی خوانده می‌شود، افزایش یافته است.

ابوالقاسم چیذری مدیرعامل شرکت شهربان شهرداری تهران آبان امسال از افزایش ۵۰ درصدی دستفروشان تهران طی دو سال گذشته خبر داد.

احمد بیگدلی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی ۱۷ بهمن «بیکاری و مشکلات اقتصادی» را علت روی آوردن ۸۰ درصد افراد به دستفروشی دانست.

او بدون بیان جزئیات بیشتر گفت: برخی از دست‌فروشان به دلیل بیکاری و از سر اجبار به این شغل کاذب روی آورده‌اند.

بیگدلی بخش دیگری از دستفروشان را کارمندانی دانست که «به دلیل مشکلات اقتصادی دست‌فروشی را به عنوان شغل دوم انتخاب کرده‌اند».

تا به حال آمار دقیقی از شمار دستفروشان اعلام نشده اما منابع غیردولتی از شاغلان دستفروشی را بیش از ۲ میلیون تن برآورد کرده‌اند.

برپایه نتایج یک بررسی میدانی که دو سال پیش منتشر شد، حدود ۵۸ درصد دستفروشان تهران پیش از دستفروشی در حوزه تولید اشتغال داشتند.

۴۳.۱ درصد دستفروشانی که قبلا در جای دیگری شاغل بودند، بر اثر سیاست‌های تعدیل از محل کار قبلی خود اخراج شده‌اند. ۳۶ درصد این گزوه به عنوان کارگر ماهر در بخش تولید اشتغال داشتند و ۲۱ درصد نیز کارگر ساده بودند.

رشد چشمگیر دستفروشی طی سال‌های گذشته خشونت نهادهای دولتی علیه دستفروشان را افزایش داده است. در حالیکه برخی از مقام‌های دولتی ساماندهی دستفروشان را وعده می‌دهند، شهرداری‌ها محدودیت‌های بیشتری را برای مقابله با دستفروشی اعمال می‌کنند.

دستفروشی در برخی از شهرها با دستور شهرداری ممنوع و در برخی دیگر از شهرها تنها به مکان‌های تعیین شده محدود شده است.

بیشتر بخوانید: