دلیل واقعی استیضاح سه وزیر روحانی در یک هفته چه بود؟
با عبور دولت از مانع «استیضاح»، شکاف در مجلس عمیق‌تر شد. فریبکاری برای جلوگیری از طرح سئوال از روحانی یا کوتاه شدن دست ولایتمداران از معاملات پرسود؟
چهارشنبه ۲۳ اسفند، محمود حجتی، وزیر کشاورزی و همراهانش بعد از استیضاح هنگام خروج از مجلس: کوتاه کردن دست «سلطان شکر»، دلیل استیضاح؟
نمایندگان فراکسیون ولایی می‌گویند هیأت رئیسه مجلس با همراهی نمایندگان اصلاحطلب می‌خواستند مانع از طرح سئوال از روحانی شوند. طرفداران دولت می‌گویند وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، وزیر راه و شهرسازی و وزیر جهاد کشاورزى دست ولایتمداران را از معاملات پرسود کوتاه کرده بودند و به همین دلیل استیضاح شدند.
بی‌توجهی به حقوق کارگران و وضعیت صندوق‌های بازنشستگی از مهم‌ترین دلایل استیضاح علی ربیعی، وزیر کار بود. علی حجتی، وزیر جهاد کشاورزی هم بیش از همه به دلیل ورشکستگی کارخانه‌های شکر استیضاح شد. سیستم بحران‌زده حمل و نقل ایران و ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومی نیز از مهم‌ترین دلایل استیضاح عباس آخوندی وزیر راه بود. هر سه وزیر رأی اعتماد آوردند و دولت روحانی با برخورداری از حمایت نمایندگان اصلاحطلب مجلس شورای اسلامی موفق شد از این مانع نیز عبور کند.
پرچم استیضاح
محمد دهقان، نایب رئیس کمیسیون ولایی مجلس در گفت‌وگویی که خبرگزاری مهر پنجشنبه ۲۴ اسفند با او انجام داده می‌گوید برخی از نمایندگان فراکسیون امید برای نخستین بار «پرچم استیضاح» را بالا بردند و نمایندگان ولایی را گمراه کردند:
«ابتدا تصور می‌‌کردیم که فراکسیون امید به دنبال استیضاح است، به همین دلیل تعداد دیگری از نمایندگان [فراکسیون ولایی] هم استیضاح‌ها را امضا کردند. البته عده‌ای از ما امضا نکردیم، چون نمی‌دانستیم که انتهای ماجرا چیست و چه کسانی دارند کار را اداره می‌کنند. نزدیک استیضاح که رسیدیم، فراکسیون امید ابتدا تصمیم گرفت از آقای ربیعی [وزیر کار] حمایت کند، ولی از استیضاح آقای آخوندی [وزیر راه] حمایت کرد.»
نایب رئیس کمیسیون ولایی مجلس می‌گوید پیش از آغاز استیضاح در بین نمایندگان اصلاحطلب دودستگی پدید آمد. عده‌ای که مخالف استیضاح بودند، با اعمال فشار فراکسیونی سبب شدند که موافقان استیضاح وزیر راه، از نظرشان برگردند.
طرح سئوال از رئیس جمهور
مدتی است که نمایندگان اصول‌گرای مجلس شورای اسلامی قصد دارند بر اساس اصل ۸۸ قانون اساسی به دلیل کوتاهی روحانی در حل بحران مؤسسات مالی و بحران ارز پای او را به مجلس بکشانند. اما «طرح سئوال از رئیس جمهور» مدتی است که به تعویق می‌افتد. در جلسه استیضاح وزیر راه، تعدادی از نمایندگان مقابل جایگاه هیأت رئیسه تجمع کردند و خواهان آن شدند که تکلیف طرح سئوال از رئیس جمهور مشخص شود.
نادر قاضی‌پور، نماینده ارومیه اعضای هیأت رئیسه مجلس را متهم کرده است که با مطرح کردن استیضاح وزرا قصد داشتند نمایندگان را «بازی» دهند تا طرح سئوال از رئیس جمهور باز هم به تعویق بیفتد.
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی اما در پاسخ گفته مهلت طرح سؤال یک ماه و مهلت استیضاح ۱۰ روز است و این‌دو با هم تداخل ندارند.
محمد دهقان، نایب رئیس کمیسیون ولایی مجلس درباره تداخل استیضاح سه وزیر و از حد نصاب افتادن و از دستور خارج شدن موضوع سوال از رئیس جمهور گفته است:
«تعداد قابل توجهی از نمایندگان به خاطر مشکلات اقتصادی مردم به دنبال سؤال از رئیس جمهور بوده‌اند و هستند و حالا این تلقی در بین این نمایندگان ایجاد شده که هیات رئیسه با به جریان انداختن این استیضاح‌ها، قصد جلوگیری از سؤال نمایندگان از رئیس جمهور را داشته است.»
منافع ولایتمداران سوداگر
طرفداران دولت روحانی اما می‌گویند سوداگران پشت پرده فشارهای اخیر بر دولت روحانی‌اند. وزیر راه و شهرسازی در دفاع از خود از تریبون مجلس رسماً اعلام کرد که به دلیل آنکه دست واسطه‌ها را در خرید هواپیماهای تازه از فرانسه کوتاه کرده، از سوی اصول‌گرایان و ولایتمداران تحت فشار قرار گرفته. به گفته عباس آخوندی «سوداگران» در هر معامله هواپیما می‌توانستند دست‌کم هفت و نیم میلیون دلار به جیب بزنند.
طرفداران دولت می‌گویند وزیر کار قصد دارد صندوق‌های بازنشستگی را با هم ادغام کند و برخی از صنایع را هم به بخش خصوصی واگذار کند. این اقدامات منافع گروهی از ولایتمداران را به خطر انداخته و به همین دلیل در صدد برکناری او هستند.
از سال ۸۵ تاکنون گفته می‌شود که تعدادی از کارخانجات تولید شکر در ایران به خانواده ناصر مکارم شیرازی واگذار شده و به اصرار آن‌ها و با همراهی مصباح یزدی دولت از پرداخت مابه التفاوت یارانه قیمت شکر وارداتی با شکر تولید ایران به کارخانجات قند و شکر منع شده و همین امر سبب ورشکستگی کارخانه‌های شکر و بیکاری هزاران کارگر و نی‌بر شده است. محمود صادقی نماینده اصلاحطلب مجلس شورای اسلامی دخالت مکارم شیرازی در تجارت شکر را تأیید کرده بود، اما دفتر این مرجع تقلید با صدور بیانیه‌ای این موضوع را تکذیب و محمود صادقی را تهدید به پیگرد قضایی کرد. مهم‌ترین دلیل استیضاح وزیر کشاورزی، ورشکستگی کارخانه‌های تولید شکر بود.
بیشتر بخوانید:
نظرها
صلاح
نماینده مجلس می گوید: «البته عده‌ای از ما امضا نکردیم، چون نمی‌دانستیم که انتهای ماجرا چیست و چه کسانی دارند کار را اداره می‌کنند.» وقتی طرح استیضاحی به شور می رود، نمایندگان مجلس جمهوری اسلامی که از فیلتر خامنه ای و جنتی رد شده اند در ابتدای امر بجای بررسی مشکلات و نابسامانی هایی که وزیر مورد نظر احیاناً مسئول بوجود آمدن آن بوده، در فکر آنند که شاید سایر نمایندگان مجلس در فکر فریب و توطئه ای باشند. در این وسط وظیفه اصلی شان (منافع مردم) که باید اولویت اصلی شان باشد در درجه دوم و شاید چندم اهمیت است. در حقیقت این نظام راه را بر نمایندگان رد شده از فیلتر نیز بسته تا هیچ اقدامی انجام نشود مگر از کانال مستبد پیر و ولایتمداران آدمخوار و رانتخوارش. و از آن کانال هم سالهاست که برای مردم آبی گرم نشده و نمی شود.