ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

حماقت بیکرانِ بشر

<div dir="RTL">ونداد زمانی - در بخش اول مقاله، مارک پیگل، زیست&zwnj;شناس تکامل&zwnj;گرا و استاد دانشگاه&zwnj;های اروپا و آمریکا تلاش کرده است تا از هراس خود از درجا زدن بشر به عنوان اشرف مخلوقات بنویسد و به حیات چند میلیاردسالی روی زمین بپردازد. او از کهنسالی زمین نوشته است که طی آن انسان&zwnj;ها<span dir="LTR">&zwnj;</span> نیز با قابلیت&zwnj;های خودشان پا به عرصه وجود گذاشته&zwnj;اند.</div> <!--break--> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">از دید این زیست&zwnj;شناس، بزرگ&zwnj;ترین دستاورد انسان در این نهفته بود که توانست از عرصه بسیار کند &quot;تحول ژنتیک&quot; فاصله بگیرد و به یمن توانمندی&zwnj;اش در &quot;یادگیری اجتماعی&quot;، مسیر تحولات و تطبیق خود با محیط را بیرون از قرار و مدار ژن مهیا سازد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">ترس اصلی مارگ پیگل این است که قدرت یادگیری و تقلید از انسان&zwnj;های مبتکر، به اصل وجودی بشر تبدیل شده است و روز به روز با گستاخی کمتر و تنبلی بیشتر به سمت تقلید هرچه بیشتر می&zwnj;رود. این فاجعه&zwnj;ای است که به نظر او شاید ما را به سرنوشت نئاندارتال&zwnj;ها آگاه کند که به مدت ٣٠٠ هزارسال، حرف اول را در دوران خود می&zwnj;زدند ولی جعبه ابزارشان برای بقا تغییرچندانی نکرده بود و از بین رفتند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>مارک پیگل: </b>نتیجه بی چون و چرا و ناخواسته &quot;یادگیری اجتماعی&quot; این است که با سرسختی و پشتکار تمام به دنبال تقلید از دیگران باشیم و بهای چندانی به قابلیت اصلی خودمان ندهیم که ابتکار و اختراع باشد. در عصر ما کافی است یک وسیله کشف شود و به سرعت توسط اکثریت مردم روی زمین مورد تقلید و استفاده قرار بگیرد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">اجازه دهید نگاهی به ارزیابی و شباهت بین انتخاب اصلح در ژن&zwnj;ها و شباهت آن با انتخاب ایده بهتر در فرهنگ بشری داشته باشیم. انتخاب اصلح در ژن&zwnj;ها که از طریق تولید و تکثیر انواع ژن&zwnj;ها فراهم می&zwnj;شود می&zwnj;تواند بالاخره به یکی از آنها تطبیق بهتر را عرضه کند. این ماجرا مترادف است با تولید و تکثیر انواع کنجکاوی&zwnj;ها و حدسیاتی که در ادامه به ایده بهتر در زندگی بشر نیز منجر می&zwnj;شود.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL">شاید بتوان اذعان کرد که روند خلاقیت و ابتکار ما نیز تصادفی است. ما می&zwnj;دانستیم نیزه بهتری می&zwnj;خواهیم ولی نمی&zwnj;دانستیم چگونه به آن دست بیابیم. این پدیده شاید نمونه&zwnj;ای باشد از نحوه سیستم تولید خلاقیت ما که شباهت بسیار به اتفاق تصادفی دارد که در ژن&zwnj;ها صورت می&zwnj;پذیرد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> </blockquote> <div dir="RTL">ژن&zwnj;ها با داشتن قدرت تغییر و میل به تکثیر به فرایندی دست می&zwnj;یابند که در علم از آن با عنوان &quot;جهش&quot; نام می&zwnj;برند. دانشمندان می&zwnj;دانند که ژن یک نسل نسبت به نسل دیگر می&zwnj;تواند تغییر کند و این&zwnj;همه مدیون قابلیت شگرفی است که امکان تغییر و تنوع در ساختمان ژن فراهم می&zwnj;کند. عمل کور تکثیر و تنوع هرباره&zwnj; ژن&zwnj;ها کاملاً بی&zwnj;هدف و بدون قرار از پیش تعیین شده اتفاق می&zwnj;افتد، ولی تصادف فرخنده&zwnj;ای است که هربار به انتخاب ژن سالم&zwnj;تر و تطبیق&zwnj;پذیرتر منجر می&zwnj;شود. انتخابی که به ساختمان سلولی افزوده چیزهایی را اضافه و همواره آنها را پیچیده&zwnj;تر می&zwnj;کند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">این اتفاق شگرف و فرخنده در دنیای غیر بیولوژیک و در درون فرهنگ بشری نیز صورت می&zwnj;گیرد. بشر به مدد قدرت یادگیری اجتماعی و ابتکار، همواره در حال تغییر و اصلاح ابزار و ایده&zwnj;های قبلی است. این همان روند بی&zwnj;معنایی است که میل به انتخاب اصلح در آن باعث تکامل بیولوژیک می&zwnj;شود در روند یادگیری بشر به تحول ایده&zwnj;ها می&zwnj;رسد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><img width="200" height="227" vspace="4" hspace="4" border="4" align="left" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/stupidity.6.jpg" />ما می&zwnj;دانیم انواع ایده&zwnj;ها در اشکال مختلف تکرار می&zwnj;شوند تا آن که ایده&zwnj; جدید راه خود را هموار می&zwnj;کند ولی بهتر است از خودمان بپرسیم ایده از کجا می&zwnj;آید؟ برای پاسخگویی به این سئوال اساسی اجازه دهید برگردیم به اولین اختراعات بشر، به تبر و نیزه و ابزار اولیه&zwnj;اش. انسانی که مجهز به قابلیت یادگیری است و به همین دلیل انسان شده است بر اساس تجربه یاد می&zwnj;گیرد یک تیر و کمان تیزتر برای شکار بسازد. سئوال این است: آیا او می&zwnj;داند نوعِ بهتری از ابزاری که ساخته است وجود دارد؟ ایا این ساختن&zwnj;های گوناگون و تمرین برای رسیدن به نیزه بهتر، به اندازه &quot;جهش&quot; ملکولی، تصادفی نیست؟</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">شاید بتوان اذعان کرد که روند خلاقیت و ابتکار ما نیز تصادفی است. ما می&zwnj;دانستیم نیزه بهتری می&zwnj;خواهیم ولی نمی&zwnj;دانستیم چگونه به آن دست بیابیم. این پدیده شاید نمونه&zwnj;ای باشد از نحوه سیستم تولید خلاقیت ما که شباهت بسیار به اتفاق تصادفی دارد که در ژن&zwnj;ها صورت می&zwnj;پذیرد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">از این زاویه به بشر هوشمند و اشرف مخلوقات نگریستن همه نگاه ما را به جهان تغییر خواهد داد. به جای آنکه فکر کنیم ما همه جواب&zwnj;ها را می دانیم شاید بهتر است اعمال انسانی را به مثابه شانس و تصادف فرخنده&zwnj;ای بگذاریم که سلول&zwnj;های زنده جانوران را تکامل می&zwnj;بخشد. تصادفات و درهم&zwnj;آمیزی باورها و برداشت&zwnj;هایی که هربار باعث جهش در ایده های جدیدتر می&zwnj;شود.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">مغز بشری که بر اساس آموزش و ابراز ایده&zwnj;های خام، سامان یافته است نمی&zwnj;توانست حدس بزند که سفینه فضایی و آی&zwnj;پاد خواهیم ساخت. پیشنهاد من در این زمینه به این مهم اشاره می&zwnj;کند که روند تکامل بر جست&zwnj;وجو و کشف ناشناخته&zwnj;ها تکیه دارد. خلاقیت از این منظر چیزی جز تلاش تصادفی یاخته&zwnj;های عصبی مغز برای تماس و تبادل اطلاعات، امکانات و در نتیجه گردآوردن ایده جدید نیست.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <blockquote> <div dir="RTL">دستیابی به دانستنی&zwnj;ها و آشنایی با ایده&zwnj;های جدید هر روز ارزان&zwnj;تر و آسان&zwnj;تر می&zwnj;شود. این همان هراسی است که در تیتر مقاله اشاره کردم. به نظر می&zwnj;رسد وجود شبان- رمه&zwnj;گی ما گسترده&zwnj;تر می&zwnj;شود و ایده&zwnj;های جدید و خلق افکار جدید کمتر و سخت تر می&zwnj;شوند.</div> </blockquote> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">مغز ما در یک فرایند ناخودآگاه به گونه&zwnj;ای مکرر در حال خلق چاره&zwnj;های مختلف و سبک و سنگین کردن آنهاست. به قول کارل پوپر، فرق ما با دیگر حیوانات این است که فرضیه&zwnj;ها و حدسیات ما در ذهن ما باقی می&zwnj;مانند و به بیرون درز نمی&zwnj;کنند. ما قادر هستیم افکار و نیات خود را در ذهن خود آزمایش و همانجا نفی کنیم. همه حرفم این است که بتوانم خصیصه تصادفی بودن خلاقیت را با مکانیسم تصادف شرح دهم.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">اینشتین به اعتراف خودش نمونه&zwnj;ای از ذهن خلاق است که می&zwnj;گوید: &quot;من تفاوتی با دیگران ندارم فقط کنجکاوی بیشتری داشته&zwnj;ام.&quot; کنجکاوی&zwnj;ای که به او انگیزه داد تا انواع ایده&zwnj;ها، چاره&zwnj;ها و پاسخ&zwnj;های ممکن را به گونه&zwnj;ای تصادفی در ذهن خود به کنکاش بکشاند؛ روندی که امکان شکل&zwnj;گیری تصادف فرخنده را در تهیه ایده&zwnj;های مهم فراهم می&zwnj;آورد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">می&zwnj;خواهم دوباره برگردم به ادعای اصلی مقاله و بگویم همان دلایل شگرف و تصادفی که ما را صاحب ذهنی خلاق و آموزش&zwnj;پذیر ساخته&zwnj;اند، توانسته&zwnj;اند ما را تقلیدکننده خوبی هم بسازند. تاریخ تحولات تمدن&zwnj;ها نیز حکایت از آن دارد که همواره عده قلیلی کشف کردند و مبتکر بوده&zwnj;اند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><img width="170" height="138" vspace="3" hspace="3" border="3" align="left" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/stupidity.4.jpg" />جمعیت ٨٠٠ میلیونی فیس&zwnj;بوک که در حال تبادل و تقلید و یادگیری ایده&zwnj;ها هستند و به سریع&zwnj;ترین زمان ممکن از دستاورد&zwnj;های جدید بهره&zwnj;مند می&zwnj;شوند کمتر انگیزه آن را می&zwnj;یابند تا خود مشکل&zwnj;گشا و چاره&zwnj;ساز باشند. همه به گوگل پناه می&zwnj;بریم تا به سرعت به سئوالات ما جواب دهد. دستیابی به دانستنی&zwnj;ها و آشنایی با ایده&zwnj;های جدید هر روز ارزان&zwnj;تر و آسان&zwnj;تر می&zwnj;شود. این همان هراسی است که در تیتر مقاله اشاره کردم. به نظر می&zwnj;رسد وجود شبان- رمه&zwnj;گی ما گسترده&zwnj;تر می&zwnj;شود و ایده&zwnj;های جدید و خلق افکار جدید کمتر و سخت تر می&zwnj;شوند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">متاسفانه کنجکاوی در حال رخت بر بستن است. از دید من، انسان به همان دلایلی که او را اشرف مخلوقات گرداند به ویژه تحت تاثیر قدرت یادگیری و تقلید، به انفعال و وابستگی هرچه بیشتر گرایش پیدا کرده است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">به دلیل سیستم جدید گردش آزاد و ارزان شدن دانستنی&zwnj;ها از تعداد مبتکران کاسته شده است. اگر در کنار این حقیقت بپذیریم که دانشمندان بزرگ فقط آدم&zwnj;های باهوش خوش شانسی بوده&zwnj;اند وضعیت هراسناک&zwnj;تر می&zwnj;شود. چون بلافاصله می&zwnj;توانیم حدس بزنیم که شاید همیشه خوش&zwnj;شانس نباشیم. هراسی که مرا وامی&zwnj;دارد تا باور کنم ما انسان&zwnj;ها، به خاطر قدرت یادگیری، به بطالت و تقلید هرچه بیشتر در خواهیم غلتید. این همان نگرانی&zwnj;ای است که مرا وادار می&zwnj;کند به این بیندیشم که ما موجودات بی&zwnj;نهایت احمقی هستیم. ما فراموش کرده&zwnj;ایم که قرار اولیه همه ما ابتکار و خلاقیت بود.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><strong>در همین زمینه</strong>: <br /> بخش نخست: <a href="#http://radiozamaneh.com/society/haftkoocheh/2011/12/23/9265">چرا ما بی&zwnj;&zwnj;&zwnj;نهایت احمق هستیم؟</a></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>منبع</b>:</div> <div class="rteleft"><a href="http://edge.org/memberbio/mark_pagel">Mark Pagel</a>,<i>Infinite Stupidity</i>, Edge Magazine</div> <p>&nbsp;</p>

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • amir pooyan

    اینجا مارک پیگل کمی‌ بی‌ لطفی‌ کرده اند . در این مقاله هیچ فاکت و مدرکی‌ عرض نمی‌شود که نظرات پیگل را ثابت کند . بیشتر به درد دلم و یأس شباهت دارد تا یک نوشته علمی‌ .فقط کافیست کنجکاوی انسان را در ۳۰ سال اخیر در زمینه الکترونیک و انفورماتیک بر رسی کرد که دال بر پیشرفت اعجاب انگیز انسان در این زمینه است . توجه داشته باشید که از میان تعداد کثیری از جهش ‌ها تنها معدودی از آنان منجر به فر گشت میشوند . اکثر تغیرات ژنتیکی‌ کشنده و ویرانگر میباشد . در ضمن به هیچ عنوان نمیتوان قدرت خلاقیت انسان را امری آگاهانه میباشد با تغیرات تصادفی ژن‌ها مقایسه کرد !

  • روزبه

    شاید فرهنگ بتونه چاره ساز باشه کنجکاوی بهتر است یا تقلید درضمن جواب همه سوال ها تو گوگل نیست کافیه سوال به حد لازم پیچیده باشه

  • کاربر مهمان

    جناب زمان، بخشکد این شانس که شما بجای عهد باستان( نیکوتر در زمان ساسانیان)، در زمان جدید زندگی می‌کنید. در آن عصر طلایی می‌شد پدر و مادر اهورا مزدا و اهریمن، یک ساسان، بابک و یا مانی واقعی بود. دست‌کم یک مغ که برگی از وندیداد بنویسد، با هفت خواهر ازدواج کند و خلاص! واقعا این چه زندگی «سگی» است که آدم یکریز بدو بدو کند و برای پول یک لنگ بوقلمون پاچه این و آن، از جمله همین مارک پیگل بی‌معرفت را بگیرد.

  • Zoltan

    خب، نگارنده "ویکی پدیا" و سایتهایی نظیر آن را از یاد برده! همان عبارت معروف: "همه چیز را همگان دانند"! در واقع سرعت اختراعات و ابتکارات اواخر هزاره دوم و ابتدای هزاره سوم تاکنون، ترس و هراس یا نگرانی منطقی ایشان را تسلی داده است! و همچنین باید امیدوار بود پیشگویی ایشان واقعیت نیابد!

  • بهزاد

    ادعای اینکه ما از نخست می دانستیم که نیزه ی بهتری می خواهیم ولی با جهش ژنتیکی بعدها نیزه هایی را که ساختیم بهتر و بهتر کردیم٬ یک مغالطه است. انسان با پیشرفت هایی که به دست آورد راه را برای پیشرفت های بعدی هموار کرد. مثال کوهنوردی ست که می داند به قله خواهد رفت ولی تا وارد راه نشود راه های بهتری پیدا نمی کند تا چندبار زمین نخورد تجربه ی ادامه ی مسیر را به دست نخواهد آورد. در کل به نظرم این نوشتار کاملا سطحی نگری و مغالطه آمیز است.

  • مرتضی

    یادگیری اجتماعی منجر به بهبود ابزارها و در نتیجه تسلط بیشتر بشر گردیده، لیکن روند سؤال...علم...سؤال...علم... نیز تا ابد باقی خواهد ماند. زیرا علم بیشتر موجب سؤالات بیشتر شده و این روند بی پایان، همچنان ادامه می یابد. دل گرچه در این بادیه بسیار شتافت، یک موی ندانست ولی موی شکافت اندر دل من هزار خورشید بتافت، آخر به کمال ذره‏ای راه نیافت بنابراین کسب هرچه بیشتر علوم راه را بر کنجکاوی بشر نخواهد بست و این رشته سر دراز دارد، چرا که بشر کیفیت گراست و متوقف نخواهد شد. بخصوص ارتقاء تدریجی روح جمعی بشریت و تغییر پارادایم ها پنجره های جدیدی می گشاید. اما اساساً بازنگری در پیش فرض «نیاز مادر اختراع است» چقدر احساس می شود؟ چگونه است که بشر گرفتار و نیازمند الزاماً به نتیجه نمی رسد؟ نقش امکانات، برنامه ریزی و آموزش در توسعه و جهت دهی اختراعات چقدر است؟ اختراعاتی که به بهداشت و زیست بهتر بیانجامد. و اما اگر منظور نویسنده ابتکار و نوآوری به عنوان قرار اولیه بشر است و بشر باید مبتکر باشد و بشریت یعنی رسیدن به ابتکار و خلاقیت، یعنی عَرضه و اثبات خود، ابزار آن کدام است؟ آیا خلاقیت قابل یادگیری است؟ اگر مقصود این است، شاید این موضوع اصلاً نیاز به یادگیری ندارد و ابزار آن بی ابزاری است، و شاید بشر به اشتباه در پی افزایش محفوظات خویش است. شاید بشر به اشتباه در پی خوب-زیستن است و اساساً برای یافتن باید به دنبال خوب-دیدن و خوب-شنیدن باشد. بشر گول خورده است و شاید مدتی احمق باشد، اما راه خود را خواهد یافت. قابلیتش را دارد. زیرا از جنس محیطش نیست. تنها موجودی است که به بودن خویش پی برده، وگرنه هیچگاه سؤال نداشت. بشر مقلد خوبی است، ولی قبل از آن سرخود شده و این غالب است.

  • کاربر مهمان ونداد زمانی

    مرتضی عزیز. نوشته ات ریشه دار و به هم پیوسته بود. مر سی از اینکه نظرت را ارائه دادی و تشکر از توجه ات

  • کاربر مهمان ونداد زمانی

    بهزاد عزیز مثالی که به کار بردی در مورد کوهنوردی که چشم اندازِ ارتفاع بلندتر ( قله) را می بیند و هدف صعودش قرار داده شاید میتواند همان حرف نویسنده باشد که میگوید نیزه ساز اول میداند که نیزه بهتری می خواهد. به هر حال تشکر از توجه ات. شاد باشی