ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

هرمان هسه، نویسنده جست‌وجوگر

<p>حسین نوش&zwnj;آذر- هرمان هسه بی&zwnj;تردید یکی از پرخواننده&zwnj;ترین و محبوب&zwnj;ترین نویسندگان آلمانی در جهان است. وقتی که از تاریخ آلمان در آغاز قرن نکبت&zwnj;بار بیستم یاد می&zwnj;کنند، معمولاً جنایت&zwnj;های آلمان&zwnj;ها در جنگ جهانی اول و به&zwnj;ویژه در جنگ جهانی دوم و واقعه شرم&zwnj;آور هولوکاست در خاطره&zwnj;ها زنده می&zwnj;شود، غافل از آنکه فرهنگ آلمان از یک سویه دیگر هم برخوردار است.</p> <!--break--> <p><a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20120207_Khaak_hermann_hesse_nushazar.mp3"><img align="middle" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon_14.jpg" /></a></p> <p>ما از نظر تاریخی در مجموعه برنامه&zwnj;های ادبیات غرب در ۱۰ دقیقه به دورانی از شکوفایی فرهنگ آلمان از آغاز قرن بیستم تا پایان جنگ جهانی اول نردیک می&zwnj;شویم که با توماس مان آغاز شده است. هرمان هسه، اشتفان تسوایگ و روبرت موزیل که هر یک از قله&zwnj;های ادبیات قرن بیستم به شمار می&zwnj;آیند، در این دوره شکوفایی ادبی آثارشان را پدید آورده&zwnj;اند. لازم است یادآوری کنیم که در آن دوره هرچند تورم اقتصادی و بحران&zwnj;های مالی و سیاسی جهان را فراگرفته بود، اما روح جامعه به رغم حماقت&zwnj;هایی که همیشه در زندگی روزانه دیده می&zwnj;شود، آزاده بود و از سختگیری&zwnj;های مذهبی هنوز چندان نشان نداشت. زندگی هرمان هسه تا حدی روح آن زمان را نشان می&zwnj;دهد. هسه همواره با هرگونه قدرت&zwnj;طلبی و ماجراجویی سیاسی و نیز با هرگونه اندیشه ناسیونالیسم افراطی ضدیت داشت و تا زنده بود از آزادی انسان دفاع کرد.<br /> &nbsp;</p> <p>در مجموعه برنامه&zwnj;های ادبیات غرب در ۱۰ دقیقه که با هومر آغاز شد و با فیلیپ راث به پایان می&zwnj;رسد، امروز به هرمان هسه، نویسنده جست&zwnj;و&zwnj;جوگر و آزاده می&zwnj;پردازیم.</p> <p>&nbsp;</p> <blockquote> <p><img align="middle" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/herheshn02.jpg" /></p> </blockquote> <p>هرمان هسه در یک خانواده به شدت مذهبی پرورش پیدا کرد. پدر و پدربزرگ او از مسیحیان پروتستان بودند. هسه در جنوب آلمان در استان بادن&zwnj;وورتمبرگ به دنیا آمد. بادن&zwnj;وورتمبرگی&zwnj;ها به سخت&zwnj;گیری و انضباط هنوز هم شهرت دارند. به این سختگیری که ریشه غریبی در تاریخ این مردم دارد، هرگاه سختگیری &quot;پیتیسم&quot; که در واقع متعصب&zwnj;ترین شاخه پروتستانتیسم است را بیفزاییم، آنگاه می&zwnj;توانیم درماندگی کودک حساسی مثل هرمان هسه را درک کنیم. هسه را به یکی از مدارس مذهبی بسیار معروف و شاخص در ماول&zwnj;بورن سپرده بودند. او که نمی&zwnj;توانست سختگیری شریعتمداران پروتستان را تحمل کند، از مدرسه گریخت و حتی یک بار هم دست به خودکشی زد، دو بار به خاطر بزهکاری سر از دارالتأدیب درآورد و سرانجام وقتی که از خانواده&zwnj; کوته&zwnj;فکر و متحجرش رهایی پیدا کرد، آرام و قرار یافت.</p> <p>&nbsp;</p> <p>هسه مدتی تلاش کرد مکانیک شود، اما طبعاً موفق نشد. به کتابداری روی آورد، اما در آن زمینه هم ناکام ماند. در سال&zwnj;های پایانی قرن نوزدهم، یعنی در سال ۱۸۹۹ نخستین مجموعه اشعارش را با عنوان &quot;ترانه&zwnj;های رمانتیک&quot; منتشر کرد. دفتر بعدی&zwnj;اش &quot;یک ساعت پس از نیمه&zwnj;شب&quot; نام داشت. در سال ۱۹۰۴ نخستین رمانش را منتشر کرد. این رمان که &quot;پتر کامن&zwnj;سیند&quot; نام داشت مورد توجه قرار گرفت و هسه توانست از راه قلم، یعنی از تنها کاری که به&zwnj;خوبی از عهده&zwnj;اش برمی&zwnj;آمد گذران کند. این رمان با راوی اول شخص مفرد روایت می&zwnj;شود. اما فاصله کمی بین روایتگر داستان و نویسنده وجود دارد. برای همین برای درک شرایط رشد هرمان هسه و چگونگی شکل&zwnj;گیری شخصیتش اهمیت دارد. هسه در این رمان از بدرفتاری&zwnj;ها و خشونت پدرش شکایت می&zwnj;کند و عشق به طبیعت نیز که از مهم&zwnj;ترین موضوعات آثار هسه است، در این رمان مشاهده می&zwnj;گردد.</p> <p>&nbsp;</p> <p>پس از انتشار &quot;پتر کامن&zwnj;سید&quot; یک دوره شگفت&zwnj;انگیز شکوفایی ادبی در زندگی هسه پدید &zwnj;آمد. در &quot;زیر چرخ&quot; (دقیقاً در مفهوم &quot;سنگ زیرین آسیا&quot; در فرهنگ ایرانی) هم هسه باز به درگیری&zwnj;های دوران نوجوانی&zwnj;اش می&zwnj;پردازد. این&zwnj;بار بدبختی&zwnj;های دوران مدرسه شبانه&zwnj;روزی را موضوع قرار می دهد. اصولاً نویسندگانی که خشونت دیده&zwnj;اند و آسیب&zwnj;های روانی متحمل شده&zwnj;اند، از نوشتن به عنوان راهی برای پالایش درون استفاده می&zwnj;کنند. هسه استاد این&zwnj;کار است و در پایان هم به نوعی عرفان زمینی و آرامش روحی دست می&zwnj;یابد که کمال مطلوب هر نویسنده&zwnj;ای&zwnj;ست. <br /> &nbsp;</p> <blockquote> <p><img align="middle" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/herheshn03.jpg" /></p> </blockquote> <p>در تابستان سال ۱۹۱۴، هنگامی که جنگ جهانی اول درگرفت، هسه در شهر برن زندگی می&zwnj;کرد. با آغاز این جنگ خونین او نیز ناگزیر از پیله&zwnj;ای که گرد خود تنیده بود، بیرون آمد. بسیاری از روشنفکران و نویسندگان آلمان در آن سال&zwnj;ها به شدت ملی&zwnj;گرا بودند و از جنگ طرفداری می&zwnj;کردند. هسه اما در این میان یک استثناء بود. او با برگزاری تظاهرات صلح&zwnj;جویانه و نیز با حمایت از اسرای جنگی خود را از همان آغاز جنگ یکسر وقف ایده صلح جهانی و حقوق بشر کرد. اگر امروز از این مفاهیم سخن در میان می&zwnj;آید، آن را مدیون انسان&zwnj;های بزرگی مانند هرمان هسه هستیم. این روح متعالی در &quot;گرگ بیابان&quot; که از مهم&zwnj;ترین آثار هسه هم هست، بیان ادبی و استادانه&zwnj;ای پیدا می&zwnj;کند. او برای رنج و بی&zwnj;خانمانی انسان&zwnj;هایی که اندیشه&zwnj;های متعالی در سر دارند بیان ادبی می&zwnj;یابد و می&zwnj;نویسد: &quot;او که به جای صبر، در پی موسیقی؛ به جای لذت&zwnj;جویی، در پی شادی؛ به جای پول، در پی معنویات؛ و به جای انجام وظیفه در یک مؤسسه در پی کار است، چنین کسی در جهان زیبای ما وطنی نخواهد یافت.&quot;</p> <p>&nbsp;</p> <p>در رمان &quot;دمیان&quot; در پوشش داستان زندگی جوانی به نام امیل سینکلر، هسه با بیانی بسیار شاعرانه رنج&zwnj;های نسل پس از جنگ جهانی دوم را بیان می&zwnj;کند. این نسل اخلاق مذهبی را کنار می&zwnj;گذارد و تلاش می&zwnj;کند فردیتش را تحقق ببخشد و به خواسته&zwnj;هایش وفادار بماند. می&zwnj;بینید که ما در جهان تنها ملتی نیستیم که در راه تحقق و شکوفایی فردیتمان گام برمی&zwnj;داریم. تفاوت ما با دیگران در این است که بسیار دیر به راه خودیابی افتادیم و نویسندگانی هم مانند هسه نداشتیم. <br /> &nbsp;</p> <p>در سیدارتا که به&zwnj;راستی کتاب بالینی جوانان آزادیخواه در سال&zwnj;&zwnj;های امیدبخش دهه ۱۹۶۰ است، عرفان زمینی هسه به تعالی کامل می&zwnj;رسد. هسه در این رمان با زبانی بس ساده بلندترین اندیشه&zwnj;های عرفانی را بیان می&zwnj;کند. در این داستان پسر یک برهمن هندی به صلح درونی دست می&zwnj;یابد. این پسرک هندی همان هرمان هسه است که در سال&zwnj;های پایانی زندگانی&zwnj;اش به یاری ادبیات به پالایش درون دست می&zwnj;یابد. &quot;بازی تیله&zwnj;های شیشه&zwnj;ای&quot; پاسخ ادبی هرمان هسه است به فاشیسم هیتلری. او در این اثر جهان&zwnj;شهری آرمانی را وصف می&zwnj;کند و نقشی از آرزوهایش را برای ما به یادگار می&zwnj;گذارد. <br /> هرمان هسه که در ایران نامی آشناست، در سال ۱۹۴۶ نوبل ادبی را از آن خود کرد.<br /> &nbsp;</p> <p>در همین زمینه:<br /> ::مجموعه برنامه&zwnj;های رادیویی &quot; ادبیات غرب در ۱۰ دقیقه &quot;از حسین نوش&zwnj;آذر در رادیو زمانه::</p> <p><br /> &nbsp;ویدئو: برای آشنایی با هرمان هسه ویدیوی زیر را هم می&zwnj;توانید تماشا کنید:</p>

حسین نوش‌آذر- هرمان هسه بی‌تردید یکی از پرخواننده‌ترین و محبوب‌ترین نویسندگان آلمانی در جهان است. وقتی که از تاریخ آلمان در آغاز قرن نکبت‌بار بیستم یاد می‌کنند، معمولاً جنایت‌های آلمان‌ها در جنگ جهانی اول و به‌ویژه در جنگ جهانی دوم و واقعه شرم‌آور هولوکاست در خاطره‌ها زنده می‌شود، غافل از آنکه فرهنگ آلمان از یک سویه دیگر هم برخوردار است.

ما از نظر تاریخی در مجموعه برنامه‌های ادبیات غرب در ۱۰ دقیقه به دورانی از شکوفایی فرهنگ آلمان از آغاز قرن بیستم تا پایان جنگ جهانی اول نردیک می‌شویم که با توماس مان آغاز شده است. هرمان هسه، اشتفان تسوایگ و روبرت موزیل که هر یک از قله‌های ادبیات قرن بیستم به شمار می‌آیند، در این دوره شکوفایی ادبی آثارشان را پدید آورده‌اند. لازم است یادآوری کنیم که در آن دوره هرچند تورم اقتصادی و بحران‌های مالی و سیاسی جهان را فراگرفته بود، اما روح جامعه به رغم حماقت‌هایی که همیشه در زندگی روزانه دیده می‌شود، آزاده بود و از سختگیری‌های مذهبی هنوز چندان نشان نداشت. زندگی هرمان هسه تا حدی روح آن زمان را نشان می‌دهد. هسه همواره با هرگونه قدرت‌طلبی و ماجراجویی سیاسی و نیز با هرگونه اندیشه ناسیونالیسم افراطی ضدیت داشت و تا زنده بود از آزادی انسان دفاع کرد.
 

در مجموعه برنامه‌های ادبیات غرب در ۱۰ دقیقه که با هومر آغاز شد و با فیلیپ راث به پایان می‌رسد، امروز به هرمان هسه، نویسنده جست‌و‌جوگر و آزاده می‌پردازیم.

هرمان هسه در یک خانواده به شدت مذهبی پرورش پیدا کرد. پدر و پدربزرگ او از مسیحیان پروتستان بودند. هسه در جنوب آلمان در استان بادن‌وورتمبرگ به دنیا آمد. بادن‌وورتمبرگی‌ها به سخت‌گیری و انضباط هنوز هم شهرت دارند. به این سختگیری که ریشه غریبی در تاریخ این مردم دارد، هرگاه سختگیری "پیتیسم" که در واقع متعصب‌ترین شاخه پروتستانتیسم است را بیفزاییم، آنگاه می‌توانیم درماندگی کودک حساسی مثل هرمان هسه را درک کنیم. هسه را به یکی از مدارس مذهبی بسیار معروف و شاخص در ماول‌بورن سپرده بودند. او که نمی‌توانست سختگیری شریعتمداران پروتستان را تحمل کند، از مدرسه گریخت و حتی یک بار هم دست به خودکشی زد، دو بار به خاطر بزهکاری سر از دارالتأدیب درآورد و سرانجام وقتی که از خانواده‌ کوته‌فکر و متحجرش رهایی پیدا کرد، آرام و قرار یافت.

هسه مدتی تلاش کرد مکانیک شود، اما طبعاً موفق نشد. به کتابداری روی آورد، اما در آن زمینه هم ناکام ماند. در سال‌های پایانی قرن نوزدهم، یعنی در سال ۱۸۹۹ نخستین مجموعه اشعارش را با عنوان "ترانه‌های رمانتیک" منتشر کرد. دفتر بعدی‌اش "یک ساعت پس از نیمه‌شب" نام داشت. در سال ۱۹۰۴ نخستین رمانش را منتشر کرد. این رمان که "پتر کامن‌سیند" نام داشت مورد توجه قرار گرفت و هسه توانست از راه قلم، یعنی از تنها کاری که به‌خوبی از عهده‌اش برمی‌آمد گذران کند. این رمان با راوی اول شخص مفرد روایت می‌شود. اما فاصله کمی بین روایتگر داستان و نویسنده وجود دارد. برای همین برای درک شرایط رشد هرمان هسه و چگونگی شکل‌گیری شخصیتش اهمیت دارد. هسه در این رمان از بدرفتاری‌ها و خشونت پدرش شکایت می‌کند و عشق به طبیعت نیز که از مهم‌ترین موضوعات آثار هسه است، در این رمان مشاهده می‌گردد.

پس از انتشار "پتر کامن‌سید" یک دوره شگفت‌انگیز شکوفایی ادبی در زندگی هسه پدید ‌آمد. در "زیر چرخ" (دقیقاً در مفهوم "سنگ زیرین آسیا" در فرهنگ ایرانی) هم هسه باز به درگیری‌های دوران نوجوانی‌اش می‌پردازد. این‌بار بدبختی‌های دوران مدرسه شبانه‌روزی را موضوع قرار می دهد. اصولاً نویسندگانی که خشونت دیده‌اند و آسیب‌های روانی متحمل شده‌اند، از نوشتن به عنوان راهی برای پالایش درون استفاده می‌کنند. هسه استاد این‌کار است و در پایان هم به نوعی عرفان زمینی و آرامش روحی دست می‌یابد که کمال مطلوب هر نویسنده‌ای‌ست.
 

در تابستان سال ۱۹۱۴، هنگامی که جنگ جهانی اول درگرفت، هسه در شهر برن زندگی می‌کرد. با آغاز این جنگ خونین او نیز ناگزیر از پیله‌ای که گرد خود تنیده بود، بیرون آمد. بسیاری از روشنفکران و نویسندگان آلمان در آن سال‌ها به شدت ملی‌گرا بودند و از جنگ طرفداری می‌کردند. هسه اما در این میان یک استثناء بود. او با برگزاری تظاهرات صلح‌جویانه و نیز با حمایت از اسرای جنگی خود را از همان آغاز جنگ یکسر وقف ایده صلح جهانی و حقوق بشر کرد. اگر امروز از این مفاهیم سخن در میان می‌آید، آن را مدیون انسان‌های بزرگی مانند هرمان هسه هستیم. این روح متعالی در "گرگ بیابان" که از مهم‌ترین آثار هسه هم هست، بیان ادبی و استادانه‌ای پیدا می‌کند. او برای رنج و بی‌خانمانی انسان‌هایی که اندیشه‌های متعالی در سر دارند بیان ادبی می‌یابد و می‌نویسد: "او که به جای صبر، در پی موسیقی؛ به جای لذت‌جویی، در پی شادی؛ به جای پول، در پی معنویات؛ و به جای انجام وظیفه در یک مؤسسه در پی کار است، چنین کسی در جهان زیبای ما وطنی نخواهد یافت."

در رمان "دمیان" در پوشش داستان زندگی جوانی به نام امیل سینکلر، هسه با بیانی بسیار شاعرانه رنج‌های نسل پس از جنگ جهانی دوم را بیان می‌کند. این نسل اخلاق مذهبی را کنار می‌گذارد و تلاش می‌کند فردیتش را تحقق ببخشد و به خواسته‌هایش وفادار بماند. می‌بینید که ما در جهان تنها ملتی نیستیم که در راه تحقق و شکوفایی فردیتمان گام برمی‌داریم. تفاوت ما با دیگران در این است که بسیار دیر به راه خودیابی افتادیم و نویسندگانی هم مانند هسه نداشتیم.
 

در سیدارتا که به‌راستی کتاب بالینی جوانان آزادیخواه در سال‌‌های امیدبخش دهه ۱۹۶۰ است، عرفان زمینی هسه به تعالی کامل می‌رسد. هسه در این رمان با زبانی بس ساده بلندترین اندیشه‌های عرفانی را بیان می‌کند. در این داستان پسر یک برهمن هندی به صلح درونی دست می‌یابد. این پسرک هندی همان هرمان هسه است که در سال‌های پایانی زندگانی‌اش به یاری ادبیات به پالایش درون دست می‌یابد. "بازی تیله‌های شیشه‌ای" پاسخ ادبی هرمان هسه است به فاشیسم هیتلری. او در این اثر جهان‌شهری آرمانی را وصف می‌کند و نقشی از آرزوهایش را برای ما به یادگار می‌گذارد.
هرمان هسه که در ایران نامی آشناست، در سال ۱۹۴۶ نوبل ادبی را از آن خود کرد.
 

در همین زمینه:
::مجموعه برنامه‌های رادیویی " ادبیات غرب در ۱۰ دقیقه "از حسین نوش‌آذر در رادیو زمانه::

 ویدئو: برای آشنایی با هرمان هسه ویدیوی زیر را هم می‌توانید تماشا کنید:

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

نظری وجود ندارد.