وزیر خارجه ترکیه: ایران در فرآیند «تنش‌زدایی» با پ‌ک‌ک است

وزیر خارجه ترکیه ایران را به همکاری در عملیات نظامی در قندیل فراخواند. مولود چاووش‌اوغلو مدعی است که ایران تلاش می‌کند با حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک)، به ویژه گروه همبسته آن، حزب حیات آزاد کردستان ایران (پژاک)، فرآیند «تنش‌زدایی» را پیش ببرد. او ادعا کرده که نیروهای پ ک ک مخفیانه در خاک ایران پناه می‌گیرند.

چاووش‌اوغلو جمعه ۲۲ ژوئن / اول تیر در گفت‌و‌گویی تلویزیونی با شبکه دولتی «تی ار تی» خواستار همکاری تهران و آنکارا در نبرد با پ ک ک شد و گفت که ترکیه باید بتواند در جنگ با پ ک ک دائماً با ایران هماهنگی کند.

چاووش‌اوغلو در این گفت‌و‌گو به ارائه توضیحاتی درباره عملیات ارتش ترکیه در نزدیکی کوهستان قندیل در مرز ایران و کردستان عراق مشغول بود.

ارتش ترکیه هم‌اکنون تقریباً ۳۰ کیلومتر در شمال عراق پیشروی کرده و فاصله چندانی از قندیل ندارد. ترکیه عملیات زمینی علیه مواضع پ ک ک در عراق را اسفند گذشته آغاز کرد.

او یک روز پیش از آن نیز تأکید کرده بود که ترکیه هنوز در عملیات علیه پ ک ک در قندیل با ایران هماهنگی یا همکاری ندارد. اظهارات وزیر خارجه ترکیه در تناقض با سخنان رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه است که گفته بود با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران بر سر عملیات در قندیل صحبت کرده و «دو طرف برای حفظ امنیت منطقه‌ای به تفاهم رسیده‌اند.»

به گزارش روزنامه «حریت» ترکیه، ایران تا کنون از حضور نظامی ترکیه در کردستان عراق حمایت نکرده و از مشارکت در عملیات نظامی علیه پ ک ک در قندیل خودداری کرده است.

هرچند نورالدین جانیکلی، وزیر دفاع ترکیه نیز چندی پیش ادعا کرده بود که تهران از عملیات نظامی آنکارا در قندیل «استقبال کرده است».

این اظهارنظر تکذیب شد. ابوالفضل شکارچی، سخنگوی نیروهای مسلح ایران گفته بود که ایران «لشکرکشی به درون مرزهای یک کشور ثالث به بهانه مبارزه با تروریسم، بدون اجازه از دولت مستقر و قانونی آن کشور را عملی غیر مشروع می‌داند.»

کوهستان قندیل، یکی از کوهستان‌های رشته‌کوه زاگرس در مرز ایران و عراق قرار دارد. نفوذ ایران بر دولت مرکزی عراق در بغداد می‌تواند راه را برای انجام عملیات زمینی احتمالی ترکیه در قندیل در صورت مشارکت تهران و آنکارا بر سر این موضوع هموار کند. این مشارکت تا کنون رخ نداده. بغداد مخالف عملیات نظامی ترکیه در شمال عراق است.

پ ک ک تنها گروه کرد حاضر در قندیل نیست. پژاک و حزب دموکرات کردستان ایران (حدکا) نیز در این کوه‌ها پایگاه دارند.

تنش‌زدایی و ادعای مخفی‌شدن اعضای ارشد پ ک ک در ایران

چاووش‌اوغلو جمعه در گفتگو با تی ار تی ادعا کرد که:

«پ ک ک و ایران هم‌اکنون در مرحله توقف درگیری هستند... اما این گروه هرلحظه ممکن است ایران را هدف بگیرد. اگر پ ک ک و پژاک فعلاً به ایران حمله نمی‌کنند، به این معنا نیست که دو روز بعد هم حمله نخواهند کرد. ایران از این موضوع آگاه است.»

او همچنین توضیح داد که اعضای ارشد پ ک ک در پی عملیات ترکیه در شمال عراق اغلب «به طور غیرقانونی» به ایران وارد و آنجا مخفی می‌شوند.

او چندین بار در طول گفتگو تأکید کرد که این حرف به معنای حمایت ایران از پ ک ک یا میزبانی ایران از سران پ ک ک نیست، بلکه اعضای پ ک ک به طور مخفیانه به مرزهای ایران وارد می‌شوند و پناه می‌گیرند.

آتش‌بس بین پ ک ک و دولت ترکیه سال ۲۰۱۵ و با توقف فرآیند صلح شکسته شد. بیش از سه دهه است که نبرد بین نیروهای ترکیه و چریک‌های کرد پ ک ک که خواستار خودآیینی و به‌رسمیت‌شناخته‌شدن حقوق کردها در این کشور هستند، ادامه دارد.

مردم ترکیه فردا یکشنبه برای انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی پای صندوق‌های رأی می‌روند. برخی منتقدان اردوغان شدت‌گرفتن حملات علیه پ ک ک در قندیل را به تلاش او برای پیروزی در انتخابات مرتبط می‌دانند. هرچند دو روز پیش چاووش‌اوغلو در گفت‌وگو با شبکه ان تی وی هرگونه ارتباط بمباران مواضع پ ک ک در ارتفاعات قندیل در شمال عراق در هفته‌های گذشته با کارزار انتخاباتی رجب طیب اردوغان و انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری ترکیه را تکذیب کرد.

در همین زمینه