پرونده ثامن‌الحجج: دفاع جنجال‌برانگیز صداوسیما از مجریانش
مدیرمسئول شرق در واکنش به دفاع احسان علیخانی در برنامه زنده تلویزیون گفت این کار به ضرر صداوسیما بود و شرق «ادله کافی» برای دفاع از گزارش‌اش دارد.
پس از گزارش افشاگرانه روزنامه «شرق» درباره پرونده ثامن‌الحجج در ۲۷ تیر، این فساد گسترده و حاشیه‌های آن به واکنش‌های متعددی انجامیده است. در این میان، نام دو مجری صداوسیمای جمهوری اسلامی، مهران مدیری و احسان علیخانی در پرونده فساد ۱۲,۸ هزارمیلیارد تومانی ثامن‌الحجج مطرح شده. تلویزیون دولتی ایران شنبه ۳۰ تیر به دفاع از این متهمان پرداخت و مهران مدیری نیز از شرق شکایت کرد.
تلویزیون جمهوری اسلامی شنبه در برنامه زنده «حالا خورشید»، با اجرای رضا رشیدپور به محلی برای دفاع احسان علیخانی از خود و صداوسیما بدل شد. علیخانی که برنامه «ماه عسل» را در ماه رمضان اجرا می‌کند، در روابط عمومی این مؤسسه حضور داشته و سه میلیارد تومان به عنوان «هزینه تبلیغات» دریافت کرده است.
او در برنامه حالا خورشید با دلخوری از «کنایه‌ها و حرف‌های مردم»، این اتهام‌ها را تکذیب کرد و گفت که نبود بودجه کافی برای برنامه‌سازی، باعث حضور اسپانسرهای مالی در صداوسیما شده است. او گفته که پیشنهاد همکاری ثامن‌الحجج از سوی صداوسیما تأیید شده بود و این موسسه مالی مجوز تبلیغات داشت. رشیدپور هم در سوالی حمایت‌گرانه پرسید: «پس تو همچون سپرده‌گذارها به مجوز بانک مرکزی اعتماد کرده بودی».
علیخانی در حالی که رو به مردم می‌گفت «مردم این برنامه‌ها برای شما ساخته شده»، ادعا کرد سه میلیارد تومان را برای ساخت شش برنامه از ۱۳۹۱ دریافت کرده و یک سال پیش از انحلال ثامن‌الحجج برنامه‌های تحت حمایت مالی این موسسه پایان یافته است. بنا به توضیحات رشیدپور، بانک مرکزی موسسه مالی ثامن‌الحجج را ۲۵ مرداد ۱۳۹۴ غیرمجاز اعلام کرد.
اما کاربران شبکه‌های اجتماعی حقیقت این ادعا را زیر سوال برده‌اند. ویدئویی از برنامه «بهار نارنج» در نوروز ۱۳۹۴ به تهیه‌کنندگی احسان علیخانی منتشر شده که اسپانسر آن باشگاه ورزشی ثامن‌الحجج است:
این دو مجری صداوسیما در برنامه‌شان از توطئه علیه کسانی سخن گفتند که به ادعای آنها بر مطالبات برحق مردم پافشاری می‌کنند. رشیدپور صحبت‌کردن از این ادعا را با اشاره به ادعاهای ابوالفضل میرعلی، متهم ردیف اول این پرونده مطرح کرد که شنبه در دادگاه گفته بود «ورق از ۱۳۹۳ بازگشت، وقتی که دیدند نتایج کار ما مثبت بوده.» آنها مشکلات پیش‌آمده برای مجریانی همچون عادل فردوسی‌پور، مجری برنامه ۹۰ را که گاه مخالفت‌ها با برنامه او اوج می‌گیرد، از جنس رسوایی پیش‌آمده برای احسان علیخانی دانستند.
بخشی از برنامه آنها به نقد حسام‌الدین آشنا، مشاور رسانه‌ای رئیس‌جمهوری سپری شد که از صداوسیما به دلیل روابط مالی مشکوک انتقاد کرده است.
صداوسیما در بیانیه‌ای از علیخانی دفاع کرده و گفته که همه فعالیت‌های او پس از اعطای مجوز صداوسیما و بررسی‌های لازم انجام شده است.
رشیدپور در آغاز برنامه اعلام کرد که مهران مدیری دعوت او را برای شرکت در این برنامه همراه با علیخانی نپذیرفته است. مدیری که به دریافت ۵۸۰ میلیون تومان هدیه و دو میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان وام از ثامن الحجج متهم است، صبح شنبه همراه با وکیلش در دادسرای رسانه حاضر شد و علیه روزنامه شرق و فیلم‌آنلاین شکایت کرد. این دو رسانه درباره رابطه او با ثامن‌الحجج افشاگری کرده‌اند.
علیخانی در برنامه حالا خورشید اعلام کرد که از روزنامه شرق شکایت نمی‌کند.
صبح شنبه دهمین جلسه دادگاه موسسه ثامن الحجج با حضور ابوالفضل میرعلی و همسرش، دختر امام جمعه متوفی سبزوار متهمان ردیف اول و دوم این پرونده برگزار شد. مهدی رمضانیان، متهم ردیف سوم نیز همچون دیگر جلسات غایب بود. گفته می‌شود که او متواری است.
واکنش‌ها
اما دفاع صداوسیما از مجریانش واکنش‌های زیادی برانگیخت.
مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق پخش زنده برنامه حالا خورشید با حضور علیخانی را به «ضرر» صداوسیما دانست و گفت:
«اگر تلویزیون و آقای احسان علیخانی با من مشورت می‌کردند صادقانه به آنها می‌گفتم که این کار را نکنید. به قول دکتر شریعتی اگر می‌خواهید حقیقتی را خراب کنید، خوب به آن حمله نکنید، بد از آن دفاع کنید.»
او تأکید کرد که برای دفاع از گزارش منتشرشده در روزنامه شرق «ادله کافی» وجود دارد و در صورت لزوم، آنها را به دادگاه ارائه خواهد کرد. او شکایت مهران مدیری از شرق را «حق طبیعی» او دانست.
محمد طاهری، سردبیر هفته‌نامه تجارت فردا در توئیتی نوشت که «این همه از صداوسیما علیه انسان‌های بزرگ سخت گفتند. به هیچ‌کدام تریبون ندادند که از خود دفاع کنند. ادعا شده که یک مجری تلویزیون مبالغی از یک موسسه مالی غیرمجاز دریافت کرده، مدیران تلویزیون به کمکش آمده و به او فرصت دفاع داده‌اند. این اسمش چیست؟»
واکنش‌های مشابه متعددی به این برنامه انجام شد. از جمله در روزنامه ایران که نوشت: «حیثیت علیخانی مهمتر از هاشمی و ناطق است؟» و یا باربد گلشیری، هنرمند ایرانی که در توئیتی نوشت: «احسان علیخانی دارد در صداوسيما از خودش دفاع می‌کند. آن صدها نفری که با هویت و برنامه‌های مشابه به لجن کشیدید حتی یک ثانیه حق دفاع از خودشان نداشتند. آقای رشیدپور این توییت را هم بخوانید.»
اعتراض مردم
همزمان با بالاگرفتن حاشیه‌های پرونده ثامن‌الحجج، شماری از سپرده‌گذاران طلبکار این بانک در تهران دست به اعتراض زدند.
ویدئویی از اعتراضات این مالباختگان منتشر شده است:
«صندوق‌گیت»
روزنامه سازندگی نیز روی جلد شماره یکشنبه خود را به فساد ثامن‌الحجج اختصاص داد و با تیتر «صندوق‌گیت» تصویر متهم ردیف اول را در کنار احسان علیخانی، مهران مدیری و منوچهر متکی، وزیر خارجه سابق ایران منتشر کرده.
متکی متهم است که ۱۲۴ میلیارد تومان از این موسسه وام گرفته و مشاور بین‌الملل موسسه ثامن‌الحجج بوده. او این اتهام را تکذیب کرد و گفت که روزنامه شرق گزارش افشاگرانه علیه ثامن الحجج را به دستور بانک مرکزی منتشر کرده است. روزنامه کیهان یکشنبه این موضوع را به نقل از مسئولان بانک مرکزی تکذیب کرد.
آذر گذشته احمد توکلی که یک سازمان غیردولتی برای رصد فساد مالی در ایران راه‌اندازی کرده، گفته بود که بزرگان در تخلفات مالی ثامن‌الحجج نقش دارند و اگر تسهیلات دریافتی را بازنگردانند، نامش را فاش می‌کند. او هیچگاه اسامی را فاش نکرد. وبسایت «کلمه»، وابسته به حامیان جنبش سبز در خارج ایران در همین رابطه می‌نویسد:
«انتشار نام سلبریتی‌ها، یک وزیر سابق و یکی از افراد که به همراه همسر و فرزندش وام‌های کلان و دریافت‌های نجومی داشتند نباید ما را گمراه کند. این تنها ارزنی از یک انبار است».
مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس ایران شنبه به خبرگزاری «تسنیم»، نزدیک به سپاه پاسداران گفت که « از ۲۵ هزار و ۹۰۰ نفر سپرده‌گذار مؤسسات مالی که بیش از ۲۰۰ میلیون تومان سپرده داشتند، ۱۵ هزار نفر به بانک‌های عامل مراجعه کردند که از تعداد ۱۵ هزار نفر، پرونده‌های حدود ۸ هزار ارائه شده و ۷ هزار نفر سپرده خود را دریافت کردند.»
او اما این واقعیت را که ۱۱ هزار سپرده‌گذار با سپرده‌های بیش از ۲۰۰ میلیون تومان تا کنون برای دریافت پولشان مراجعه نکردند، «تعجب‌برانگیز» و «قابل تأمل» خواند.
نظرها
شکوه
صدا و سیما اگر از خود خدا حمایت کند، باید به خدا شک کرد. مگر پلیدی و سیاهی و دروغ و دزدی می‌تواند سنبل سفیدی و نور و راستی و درستی باشد؟
علی
اگر یک بار صدا و سیما کار درست را انجام بدهد باید از آن انتقاد کرد؟ احسان علیخانی صریح و واضح گفت که ثامن الحجج اسپانسر برنامه او بوده است. صدا و سیما این اسپانسر را بررسی کرده و اجازه کار کردن با آن را داده است. مبنای کار صدا و سیما هم اجازه و تایید بانک مرکزی بوده است. مشکل از بانک مرکزی و رئیس آن است که به هیچکس پاسخگو نیست.