ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

● دیدگاه

جمهوری اسلامی در حال سرنگونی است یا ماندگار است؟

اکبر گنجی − از تصاویر حرکات اعتراضی دی ماه ۱۳۹۶. آیا آتش فراگیر و بنیادافکن است؟

طرح مسئله: ادعای "جمهوری اسلامی در حال فروپاشی سریع است"، چند ماهی است که به طور گسترده از سوی گروه‌های سیاسی مخالف جمهوری اسلامی و بسیاری از افراد در شبکه‌های اجتماعی و رادیوها و تلویزیون‌ها تبلیغ می‌شود. تا آن جا که افراد و گروه‌های بسیاری یا خود را به عنوان آلترناتیو قلمداد می‌کنند و یا این که به دنبال تشکیل شوراهای رهبری برای جایگزین شدن هستند.

آتش زدن عکس خامنه‌ای − صحنه‌ای که در حرکات اعتراضی دی ماه ۱۳۹۶ بارها دیده شد.
از تصاویر حرکات اعتراضی دی ماه ۱۳۹۶. آیا آتش فراگیر و بنیادافکن است؟

برخی دو مدعای توصیفی و تجویزی زیر را مطرح می‌سازند:

  • ادعای توصیفی: "جمهوری اسلامی در بحرانی‌ترین و ضعیف‌ترین و به هم ریخته‌ترین زمان خود قرار دارد".
  • ادعای تجویزی: "باید از این فرصت حداکثر استفاده را کرد و با تشکیل یک جبهه واحد با رهبری معین جمهوری اسلامی را سرنگون کرد".

اما برخی جمهوری اسلامی را موجود در حال مرگی قلمداد می‌کنند که سرطان لاعلاج کل وجودش را فرا گرفته و به طور طبیعی به زودی از صفحه روزگار محو خواهد شد.

از سوی دیگر، در نیمه مرداد ۱۳۹۷ جمعی از فعالان فرهنگی خارج از کشور با آیت الله خامنه‌ای دیدار کردند که در خلال آن یکی از حضار، دغدغه و نگرانی علاقمندان به جمهوری اسلامی در آن سوی مرزها را از آینده بیان کرد. آیت الله خامنه‌ای در پاسخ به نگرانی او گفت: «نسبت به اوضاع ما اصلا نگران نباشند، هیچکس هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، مطمئن باشند، هیچ تردیدی در این جهت وجود ندارد؛ این را به همه بگویید.»

آیت الله خامنه‌ای در سخنرانی ۲۲ مرداد ۱۳۹۷ گفت:

«ما یک ملّتی هستیم که به دلایل گوناگون، دشمنانِ خبیث و رذل کم نداریم؛ در اطراف کمین گرفته‌اند، بمجرّدی که این مشکل [بحران‌های ساختاری اقتصادی] را در داخل مشاهده کرد، فوراً مثل مگسی که روی زخم می‌نشیند، می‌آید می‌نشیند روی این مشکل و بنا می‌کند از این سوء استفاده کردن؛ القا می‌کند که بله نظام اسلامی نتوانست، نظام اسلامی ناتوان بود؛ القای ناامیدی می‌کند، مردم را دچار سرگردانی می‌کند. تبلیغات [می کنند]...دشمن می‌خواهد القا کند که کشور دچار بن‌بست است. حرف من این است: من می‌گویم در کشور هیچ بن‌بستی وجود ندارد...اینکه دشمن و به تبع دشمن یک عدّه آدم پست داخلی در فلان مطبوعه، در فلان سایت اینترنتی این‌جور تبلیغ کنند که "کشور دیگر به بن‌بست رسید، هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه پناه ببریم به فلان شیطان یا فلان شیطان اکبر"، این دیگر خباثت است؛ نخیر، راه وجود دارد، راه‌حل وجود دارد؛ این راه‌حل‌ها هست، در اختیار مسئولین است، می‌توانند اجرا کنند، می‌توانند عمل کنند...گاهی در یک روزنامه‌ای، در یک برنامه‌ی تلویزیونی‌ای، یا در یک برنامه‌ی رادیویی، جوری حرف زده می‌شود که آدم می‌بیند "عجب! مثل اینکه همه‌ی درها بسته است"؛ خب این‌جور نیست؛ درها بسته نیست؛ چرا این‌جوری بگویند؟ این را بدانید؛ بدانید مطمئنّاً ملّت ایران و انقلاب عزیز اسلامی و نظام جمهوری اسلامی همچنان‌که از مراحلِ سختِ دیگری گذشته است، از این مراحل که از آنها آسان‌تر است براحتی ان‌شاءالله خواهد گذشت

احتمالاً هیچ فردی در میان کل طیف یا جبهه اصلاح طلبان دارای اعتبار و نفوذ سید محمد خاتمی نیست. خاتمی در ۱۴ مرداد ۱۳۹۷ ضمن تأکید بر نارضایتی گسترده مردم، زوال اعتماد و سرمایه اجتماعی، بحران‌های عدیده کشور، ناکارآمدی دولت و مجلس، ضرورت اصلاح پذیری ساختاری نظام و راه حل‌های ۱۵ گانه اش برای اصلاح امور گفت:

«یکی از القائات خطرناک این است که نظام جمهوری اسلامی در حال فروپاشی است. این یک جنگ روانی است و نظام فرو نمی‌پاشد، زیرا علاوه بر ابزارهای مختلفی که برای حفظ خود دارد، همچنان در میان بخش‌های قابل توجهی از جامعه پایگاه دارد. مطالبه بخش‌های بسیار بزرگتری از جامعه نیز همچنان انقلاب، شورش و فروپاشی نیست، بلکه زندگی امن و برخوردار و آرام است و اگرچه ممکن است اعتقادی به جمهوری اسلامی هم نداشته باشند، اما خواهان آرامش و امنیت و برخورداری هستند.»

آیا امکانی برای داوری میان این دو مدعای متعارض و رقیب وجود دارد؟ به تعبیر دیگر، آیا ملاک‌ها و شاخص‌هایی وجود دارد که براساس آن‌ها بتوان نشان داد که کدام مدعا به واقعیت نزدیک تر است و حظ بیشتری از حقیقت می‌برد؟ شاید نکات زیر پنجره‌ای به روی واقعیت بگشاید:

یکم- صدور احکام قطعی درباره تاریخ اگر امری محال نباشد، دستکم بسیار دشوار و کم یاب است. دونالد ترامپ از آغاز دوران ریاست جمهوری تاکنون رسانه‌های آمریکایی ناقد خود را "دشمن مردم" قلمداد کرده و می‌کند که در حال انتشار خبرهای جعلی و به زیان مردم هستند. رسانه‌های آمریکا هم دروغ‌ها و سخنان گمراه کننده وی در این مدت را شمارش کرده و نشان داده‌اند که تقریبا روزی ۷ دروغ یا سخن گمراه کننده در این مدت بیان کرده است. آمریکا بزرگترین تولید کننده علم در جهان و دارای بهترین دانشگاه‌های جهان است. با این همه،  ۴۸ درصد از جمهوری‌خواهان از این جمله او که «رسانه‌های خبری دشمن مردم آمریکا هستند»، اعلام پشتیبانی می‌کنند. از سوی دیگر، رأی دهندگان دموکرات، سبزها و سوسیالیست‌ها ترامپ را فردی دروغگو، نژادپرست، ضد علم، و...به شمار می‌آورند. وقتی در این مورد بسیار ساده و در کشوری آزاد وضع چنین است، صدور احکام قطعی در مورد سرنوشت رژیم غیر دموکراتیک جمهوری اسلامی، سخنی غیر علمی است.

برای برخی از افراد و گروه‌ها سرنگونی به صرف سرنگونی هدف به شمار می‌رود. اما سرنگونی هدف نیست و این روش هم لزوماً به دموکراسی ختم نمی‌شود. هدف گذار به نظام دموکراتیک ملتزم به آزادی و حقوق بشر و عدالت به مثابه عدم تبعیض و بهره کشی است. باید به این مسئله فکر کرد که چگونه می‌توان به نظام دموکراتیک گذار کرد.

دوم- علوم اجتماعی فاقد قانونی درباره انقلاب‌اند برای اینکه برپایه آن وقوع انقلاب یا فروپاشی رژیم‌های سیاسی پیش‌بینی‌پذیر باشد. افرادی چون کارل پوپر حتی قانون‌های علوم تجربی طبیعی را حدس‌های ابطال پذیر تاکنون ابطال نشده به شمار می‌آورند. وقتی تکلیف ما با جهان طبیعت چنین است، تکلیف علوم اجتماعی با جهان آدمیان چیست که با افکار و گفتار و رفتارشان جهان اجتماعی را می‌سازند و تغییر می‌دهند. وقتی هراس از آینده و عدم اعتماد را تجربه می‌کنند، با خرید انبوه ارز و طلا یا کاهش شدید خرید و ذخیره سازی درآمدهایشان موجب افزایش تورم یا رکود اقتصادی می‌شوند. بدین ترتیب، آدمیان سنگ نیستند و نسبت به سه مدعای "رژیم محکم و پایدار است"، "رژیم در حال فروپاشی است" و "عملیات خشونت بار گروه‌های تروریستی ایران را به سوریه و عراق و یمن دیگری تبدیل می‌سازد"، واکنش‌هایی نشان می‌دهند که بر سرنوشت همین مدعیات هم موثرند.

سوم- برخی نوعی رابطه علت و معلولی میان بحران اقتصادی و فروپاشی رژیم سیاسی قائل بوده و این مدعا را به اشکال گوناگون مطرح می‌سازند. اینک که جمهوری اسلامی گرفتار انواع بحران‌های ساختاری اقتصادی و نارضایتی و اعتراض است، به ادعای اینها، رژیم در حال فروپاشی است. در مقاله "ریشه‌های حرکت اعتراضی دی ۹۶: اقتصاد و انقلاب؟  " از این سخن گفته شد که افت همه شاخص‌های اقتصادی و پیدایش بحران‌های ساختاری اقتصادی ضرورتاً موجب انقلاب نمی‌شود.

ممکن است وضع اقتصادی ایران مانند ونزوئلا- با رشد منفی اقتصادی بالای مداوم، تورم افسارگسیخته چند صد درصدی و هزار درصدی، بیکاری بالا، و غیره و غیره- شود و جمهوری اسلامی مانند رژیم سیاسی ونزوئلا همچنان بر سر کار باشد. یک مقام رسمی صندوق بین المللی پول در ۲۳ جولای ۲۰۱۸ اعلام کرد که نرخ تورم ونزوئلا در سال ۲۰۱۸ به بیش از یک میلیون درصد خواهد رسید و این موضوع در حال تبدیل شدن به یکی از بدترین بحران‌های تورمی در تاریخ مدرن است. به گزارش سازمان ملل متحد در ۱۴ اوت ۲۰۱۸، در ۴ سال اخیر و به دلیل بحران اقتصادی، کمبود کالاهای اساسی و مواد غذایی، دارو و کاهش سطح خدمات عمومی حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از ونزوئلا به کشورهای همسایه فرار کرده اند. یعنی از جمعیت ۳۲ میلیونی ونزوئلا تاکنون این تعداد گریخته و این روند ادامه دارد.

با خروج آمریکا از توافق هسته ای، تحریم‌های کمرشکن دوباره بازگشته است و این تحریم‌ها موجب افزایش تورم، بیکاری، رکود اقتصادی، فقر و فلاکت می‌شوند. ممکن است در سال جاری - ۱۳۹۷- به دلیل تحریم‌های کمرشکن با تورم ۶۰ تا ۱۲۰ درصدی و بیکاری بالا مواجه شویم. اما تمامی این هزینه‌ها را مردم باید بپردازند و این وضعیت لزوماً به سرنگونی رژیم منتهی نمی‌شود (رجوع شود به مقاله "آیا تحریم‌های کمرشکن موجب سرنگونی جمهوری اسلامی می‌شود؟  ").

وضع اقتصادی یک کشور می‌تواند روز به روز بدتر و بدتر شود و میلیون انسان گرفتار فقر و فلاکت و گرسنگی و مرگ شوند و در عین حال رژیم سیاسی به بقای خود ادامه دهد. کره شمالی، عراق، زیمباوه برخی شواهد این مدعا هستند.

به گزارش بانک جهانی، تورم زیمبابوه از۲۳,۴ درصد در سال ۱۹۹۱ به ۴۳۱,۷ درصد در سال ۲۰۰۳، ۱۰۹۶,۶ درصد در سال ۲۰۰۶، ۲۴۴۱۱,۰ درصد در سال ۲۰۰۷ افزایش یافت. سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ اصلا وجود ندارد. موگابه اقتصاد زیمباوه را نابود کرد. اقتصاددانان موسسه کاتو تخمین می‌زنند که میزان تورم ماهانه در سال ۲۰۰۸ به میزان ۷,۹ میلیارد درصد رسیده است. فوربز در ۵ مارس ۲۰۱۷ مقاله‌ای با عنوان تبریک به رابرت موگابه - نرخ بیکاری در زیمبابوه در حال حاضر ۹۵ درصد است، منتشر کرد. (در این مقاله کلیه برآوردها درباره میزان بیکاری ۴ درصدی، ۶۰ و ۹۵ درصدی زیمباوه به نقد کشیده و گفته میزان بیکاری بسیار بالاست ولی هیچ آمار قابل استنادی وجود ندارد). با این همه، رابرت موگابه از زمان استقلال زیمبابوه از بریتانیا در سال ۱۹۸۰ تا نوامبر سال ۲۰۱۷ قدرت را در دست داشت. موگابه معاونش را برکنار کرد تا همسرش جانشینش شود. ارتش کودتا کرد و با دادن امتیازات فراوان به موگابه، معاونش را جانشین او کرد (نیویورک تایمز در نوامبر ۲۰۱۷ در فیلمی تحت عنوان "چگونه رابرت موگابه برای سال‌ها در قدرت ماند" توضیحاتی در این مورد داده است).

مکس فیشر در نیویورک تایمز ۱۴ اوت ۲۰۱۸، به مناسبت سقوط ارزش لیر ترکیه، به بررسی رابطه حکومت‌های پوپولیست اقتدارگرا با تورم افسارگسیخته و امکان فروپاشی سیاسی پرداخته است. می‌گوید تورم سر به فلک کشیده، به شدت از حکومت مشروعیت زدایی کرده و نظام سیاسی را با ریسک بالایی مواجه می‌سازد. در این شرایط رهبر خودکامه به گروه اندکی از نخبگان سیاسی و نظامی وابسته شده و منابع مالی بیشتری در اختیار آنان می‌گذارد. به نظر فیشر اگرچه رژیم‌های استبدادی بیشتر از هر رژیم دیگری احتمال سقوط دارند، اما او هیچ ارتباطی- علی یا همبستگی- میان فروپاشی سیاسی و بحرانی شدن وضعیت اقتصادی نشان نمی‌دهد.

چهارم- هیچ دولتی قادر نیست که فقط و فقط با زور و سرکوب حکومت کند. دولت‌ها از طریق قدرت فرهنگی - هژمونی- رضایت واقعی مردم را برای سلطه خود کسب می‌کنند. نهادهای فرهنگی از طریق نوعی جهان بینی "عامه فهم" رفتار مردم را تنظیم می‌کنند (گرامشی). رژیم سیاسی دارای "دستگاه ایدئولوژیکی دولت" و "دستگاه سرکوب دولت" است. بعد سرکوبگرانه دولت خشونت و زور عریان است که پلیس و ارتش و زندان دستگاه‌های آنند. بعد ایدئولوژیک دولت (نهادهای مدرسه، دانشگاه، کلیسا، انجمن‌های سیاسی، اصناف، رسانه ها، قوانین) کارش درونی ساختن جهان بینی و نظام‌های مفهومی است که به مناسبات اجتماعی مقبولیت می‌بخشند (آلتوسر).

رژیم‌های غیر دموکراتیک و ناقض حقوق بشری چون کره شمالی، چین، کوبا، ونزوئلا، روسیه، ایران، و...که دهه‌ها دوام آورده اند، از هر دو دستگاه ایدئولوژیکی و سرکوبگرانه استفاده کرده‌اند. چین با رشد اقتصادی بی نظیر در چهار دهه گذشته، یک دیکتاتوری کارآمد را به نمایش گذاشته است. سنگاپور هم دارای یک حکومت سرکوبگر بسیار کارآمد اقتصادی بود (گاردین: لی کوان ییو دیکتاتور عملگرای سنگاپور بود. در میان دیکتاتور‌های خیر خواه او از همه بیشتر شایسته تقدیر است، آتلانتیک: لی کوان ییو بر سنگاپور غیر دموکراتیک ولی‌ موثر حکومت کرد. بنا بر این این سوال پیش می‌آید: هدف از حکومت چیست؟ ، تایم: لی سرسخت، سختگیر، و بسیار منضبط بود ). اما کره شمالی و ونزوئلا و زیمباوه نمونه حکومت‌های غیر دموکراتیک ناکارآمد هستند. بدین ترتیب، رژیم‌های غیر دموکراتیک از نظر اقتصادی به دو نوع کارآمد و غیر کارآمد تقسیم می‌شوند.

به این مسئله دقیق فکر کنیم: جمهوری اسلامی همچنان اراده و توان سرکوب دارد.

اگر همه شرایط انقلابی در یک رژیم غیر دموکراتیک حاضر باشد و جامعه در "وضعیت انقلابی" قرار داشته باشد، اگر رژیم مستقر دارای "اراده سرکوب" و "توان سرکوب" باشد، بر مخالفان فائق خواهد آمد و به بقای خود در بدترین شرایط اقتصادی هم ادامه خواهد داد. برای پیروزی مخالفان و سرنگونی رژیم، باید یکی- یا هر دو- این عوامل متزلزل گردند. یعنی یا "اراده سرکوب" زوال یابد و یا "سازمان سرکوب" قادر به انجام وظیفه اش نباشد.

چین کمونیست حرکت اعتراضی میدان "تیان آن من" را به شدت سرکوب کرد. تلگرام محرمانه سفارت بریتانیا در پکن، گفته است که دستکم ۱۰ هزار نفر توسط ارتش چین در سال ۱۹۸۹ در میدان تیان آن من کشته شده اند. حکومت تک حزبی چین اخیرا رئیس جمهور را به مادام العمر تبدیل کرد و هیچ نیروهای مخالفی را تحمل نمی‌کند. رهبری چین دارای خواست و توانایی سرکوب است.

پنجم- فرض کنیم ایران در "وضعیت انقلابی" قرار دارد. اما جمهوری اسلامی از نظر خواست و توان سرکوب در چه وضعیتی قرار دارد؟

برخی جمهوری اسلامی را رژیمی توتالیتر و فاشیستی قلمداد می‌کنند. اگر این مدعا صادق باشد، معنای آن این است که سرنگونی جمهوری اسلامی ناشدنی است. برای این که جامعه شناسان و فیلسوفان سیاسی نمونه آرمانی (ideal type)  رژیم‌های توتالیتر و فاشیستی را براساس آلمان دوران هیتلر، ایتالیا دوران موسولینی، شوروی دوران استالین و اسپانیای دوران فرانکو ساخته‌اند. در رژیم‌های توتالیتر و فاشیستی؛ الف- رهبر خدایی می‌کند. ب- یک حزب واحد بر کل جامعه و دولت حکومت می‌کند. پ- یک ایدئولوژی واحد وجود دارد که همه باید از آن تبعیت کنند. رهبر و حزب تنها خوانش درست آن ایدئولوژی را به همگان تحمیل می‌کنند. خوانش رقیبی از ایدئولوژی حاکم، یا ایدئولوژی‌های رقیب، در جامعه اصلاً امکان وجود و عرضه ندارد. ت- رژیم از طریق دستگاه‌های پلیسی و امنیتی کل جامعه مدنی را سرکوب کرده و هیچ صدای مخالفی شنیده نمی‌شود و هیچ رقیبی امکان هیچ گونه فعالیت اعتراضی و اجتماع ندارد.

هرگاه هر کس ادعایی مطرح می‌سازد، این کافی نیست که شواهد و قرائنی به سود مدعای خود ارائه کند، بلکه از آن مهمتر این است که شواهد و قرائن مبطل مدعایش را عرضه کرده و وجود آن را هم توضیح دهد. می‌توان برخی شواهد و قرائن ارائه کرد که جمهوری اسلامی را رژیمی توتالیتری و فاشیستی نشان می‌دهند، اما صدها شاهد و قرینه ناقض و مبطل این مدعا وجود دارد.

از همان روز اول نه تنها خوانش‌های متفاوت از اسلام رایج بود، بلکه کلیه منابع مهم لیبرالیستی، مارکسیستی، یهودی، رمان‌های جهانی، و...به فارسی ترجمه و انتشار یافته است. حزب واحدی که حکومت کند وجود ندارد و جنگ قدرت علنی میان رهبران جمهوری اسلامی همیشه جریان داشته است. در سطح جامعه مدنی شاهد اعتراض‌ها و اعتصابات فراوان بوده و هستیم. نه تنها ده‌ها نقد علیه نظریه ولایت فقیه در داخل کشور منتشر شده است، بلکه آیت الله خامنه‌ای هم در داخل نقد شده و می‌شود و این نقدها در حال گسترش هستند (رادیو زمانه چند سالی است که پرونده روزانه‌ای برای انواع اعتراض‌ها گشوده است. اعتراض‌هایی که یک نمونه از آنها در شوروی، کوبا، کره شمالی یا چین نبود و نیست. این اعتراض‌های مداوم سرشت رژیم را تغییر داده و اساسا جایی برای ادعای توتالیتر و فاشیسم باقی نمی‌گذارند).

با همه این ها، جمهوری اسلامی همچنان از "اراده سرکوب" و "توان سرکوب" برخوردار است. هنوز نه تنها قادر است مخالفان را سرکوب کند، بلکه می‌خواهد که حکومت را اگر از راه‌های عادی نشد، از راه سرکوب حفظ کند. دستگاه‌های سرکوب نه تنها به طور عمودی در جامعه حاضرند، بلکه به طور افقی هم در کل جامعه حضور دارند: بسیج مدارس، بسیج دانشجویی، بسیج اساتید، بسیج ادارات، بسیج مساجد، بسیج محله‌ها و غیره و غیره. اعضای بسیج محلات و مساجد، بسیاری از اهالی محل را می‌شناسند.

سپاه و بسیج از تجربه حضور در عراق و سوریه، جنگ با داعش و حفظ حکومت بشاراسد در برابر کلیه دولت‌هایی که در حال سرنگونی آن بودند، برخوردارند. این تجربه به آنان آموخته که در برابر خشونت باید تا آخر بجنگند، وگرنه سرنوشتی چون صدام حسین و سرهنگ قذافی در برابر آنان است.

ششم- اما شواهد و قرائنی هم وجود دارد که نشان دهنده تغییرات زیادی در اقتدار جمهوری اسلامی است.

الف- آیت الله خامنه‌ای فاقد شخصیت کاریزماتیک آیت الله خمینی است. همه طرفداران رژیم تابع آیت الله خمینی بودند، اما همه طرفداران جمهوری اسلامی تابع آیت الله خامنه‌ای نیستند و در واقع اکثرا سخنان او را فصل الخطاب به شمار نمی‌آورند.

ب- پس از سرکوب گروه‌های رقیب و استقرار جمهوری اسلامی، به دلیل تجاوز صدام به ایران و جنگ ۸ ساله، فضا بسیار امنیتی شد. میزان سازماندهی و یکدستی حکومت هم بالا بود. اما اینک گویی آن میزان سازماندهی و یکدستی وجود ندارد. همه جناح‌های حکومت یکدیگر را خنثی می‌سازند و هر گروه و نهادی کار خود را پیش می‌برد. سازماندهی دوباره حکومت به شکل دهه ۱۳۶۰ اگر ناممکن نباشد، کار بسیار دشواری است.

پ- انقلاب و جنگ نوعی زندگی حداقلی و ساده با خود آورده بود. زندگی ساده و فقیرانه ارزش قلمداد می‌شد. پس از پایان جنگ و آغاز دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی، ارزش‌ها و سیاست‌های اقتصادی تغییر کرد. رفته رفته فساد گسترش یافت و سیستماتیک شد. فساد سیستماتیک و نظام رانتیر چنان بسط یافته که اصلاحش بسیار دشوار است.

ت- شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهد که دیکتاتوری جمهوری اسلامی در برابر دیکتاتوری‌های چین و سنگاپور بسیار ناکارآمد محسوب می‌شود.

ث- انقلاب ارتباطات سراپای ایران را فرا گرفته است. اتحاد شوروی و بلوک شرق از این پدیده مصون بودند. کره شمالی هم به کلی رابطه مردمش با فضای مجازی را قطع کرده است. در دهه اول انقلاب هم این پدیده وجود نداشت. اما اینک شبکه‌های اجتماعی بسیار فعال بوده و بر پیدایش حرکت‌های اعتراضی ایران تأثیرگذارند (رجوع شود به مقاله "نقش شبکه‌های اجتماعی در پیدایش حرکت اعتراضی دی ماه ۹۶ ").

ج- در سال ۱۳۵۷- در دوران انقلاب و پیروزی- دشمنان خارجی به اندازه امروز وجود نداشتند که قاطعانه در پی صدمه زدن به ایران باشند. امروز اسرائیل، کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و آمریکا به دنبال صدمه زدن به ایران هستند و از گروه‌های تجزیه طلب حمایت مالی تسلیحاتی به عمل می‌آورند. برخی دولت‌ها ایران- فارغ از این که نظام سیاسی اش دموکراتیک یا غیر دموکراتیک باشد- را بزرگ به شمار می‌آورند که از طریق تجزیه باید کوچک شود.

چ- با خروج آمریکا از توافق هسته ای، تحریم‌های فلج کننده دوباره بازگشته است. این نوع تحریم‌ها در دهه اول انقلاب وجود نداشت.

اکبر گنجی

ح- دولت آمریکا رسما به دنبال "تغییر رفتار رژیم" است و نه تنها آن را به گونه‌ای معنا می‌کند که به "تغییر رژیم" تحویل می‌شود، بلکه بسیاری از مقامات آمریکایی از ضروت "تغییر رژیم" در ایران سخن می‌گویند (رجوع شود به مقاله‌های "دولت آمریکا و حرکت اعتراضی مردمی دی ماه ۹۶ " و "دولت ترامپ در ایران به دنبال تغییر رژیم است یا تغییر رفتار رژیم؟  ").

خ- حرکت‌های اعتراض دانشجویی ۷۸، جنبش انتخاباتی سبز ۱۳۸۸، حرکت اعتراضی دی ماه ۱۳۹۶ و حرکت اعتراضی مرداد ۱۳۹۷ نیز حرکت‌هایی هستند که رفته رفته به عرف تبدیل شده و فاصله زمانی شان کاهش یافته است.

هفتم- مسئله سرنگونی و گذار به دموکراسی: برای برخی از افراد و گروه‌ها سرنگونی به صرف سرنگونی هدف به شمار می‌رود. اما سرنگونی هدف نیست و این روش هم لزوماً به دموکراسی ختم نمی‌شود. هدف گذار به نظام دموکراتیک ملتزم به آزادی و حقوق بشر و عدالت به مثابه عدم تبعیض و بهره کشی است. باید به این مسئله فکر کرد که چگونه می‌توان به نظام دموکراتیک گذار کرد (رجوع شود به مقاله "حرکت اعتراضی دی ماه ۹۶ و تحریر محل نزاع").

باید کثرت گرایی اجتماعی را به رسمیت شناخت. تبعیض‌های قومی و مذهبی و جنسی اولاً ناعادلانه اند، ثانیاً: زندگی مسالمت آمیز را ناممکن می‌سازند. اما اینک که هیچ حکم قاطعی درباره سرنوشت جمهوری اسلامی نمی‌توان کرد، برخی افراد و گروه ها؛ کار بخش‌هایی از جامعه را تمام شده قلمداد می‌کنند. یعنی بر تن آرزوهایشان لباس واقعیت می‌پوشانند. اگر کسانی پیش از قدرت به دنبال حذف این و آنند، پس از قدرت چه خواهند کرد؟ به این مسئله دقیق فکر کنیم: جمهوری اسلامی همچنان اراده و توان سرکوب دارد. ( در اسفند ۱۳۸۹ در مقاله "به سوی شکستن اراده علی خامنه ای" راه هایی برای شکستن اراده سرکوب پیشنهاد کرده ام.)

در همین زمینه

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • اعترض کارمندان معترض به خانواده های شهید - بسیج و سپاه در شرکتهای نفت و گازو پتروشیمی

    سایت عدالتخواهان گلستان که به تازه گی به سایت عدالتخواهان ایران تغیبر نام داده و با حذف هویت عناصر اطلاعاتی بوجود آورنده این سایت که در کشورهای اروپائی نفوذ کرده اند با نمایش مستندات ساختگی در جهت حمایت از خانواده های شهید که در سمتهای کلیدی قرار دارند و سپاه و بسیج و دیگر عناصر رژیم توسط آنها تغذیه میشوند با فریب اذهان عمومی و پنهان کردن هویت این عناصر رژیم و پوشش دادن بر تخلفات آنان اقدام به فریب تمام اذهان بین المللی کرده و با دور زدن تحریمها بصورت دشمن تراشی مجازی با تحریک و شناسائی معترضین بلافاصله مطالب ساختگی را به سایتهای دیگر وابسته به رژيم انعکاس میدهد. هک کردن اکانتهای کارگران و تحریک اشخاص خارجی و بدنام کردن کارگران روشی است که عناصر اطلاعاتی رژيم خود را در لابلای آن پنهان کرده و دست به اقدامات سرکوبگری میزنند که همگی نشان از این موضوع دارد که این عانصر اطلاعاتی هستند که با حمایت رژيم دست به اقداماتی میزنند که با برنامه ریزی از قبل طراحی شده میباشد. پنهان کردن برنامه ۱۰ ساله رژیم برای نفوذ با قربانی کردن جوانان مردم بعنوان کارگر با حقوق کارگری و با استفاده از ترفندی بنام ترفند پدآفند غیرعامل در شرکتهای نفت و گاز و پتروشیمی بصورت ملی ولی با هدف ضد کارگری در جهت منافع رژيم

  • کارگر کارخانه بخاری سازی

    فروش نفت توسط عناصر رژیم سپاه و بسیج به دیگر کشورها با احداث کارخانه های بخاری سازی کم کردن وزن هر بخاری با استفاده از ورقهای سبک و جاسازی نفت در داخل هر بخاری برای تراز کردن وزن آن با وزن واقعی بخاری پابمال شدن حق مردم و حقه بازی دیگر رژیم سالهاست از بدو تاسیسی این کارخانه ها این روند ادامه دارد.

  • کارمند معترض

    حقه بازیهای سپاه و بسیج در حمایت از خانواده های شهید متصدی اصلی امور و مسئولین حراست دیگر ارگانهای دولتی و دیگر عناصر رژیم که با خود افشاء گری و خود اتهام زنی برای دشمن تراشی مجازی به منظور نفوذ در کشورهای دیگر با سرکوب مردم عادی و فریب اذهان عمومی از طریق رسانه های اینترنتی منتصب به خود رژیم بازی ساختگی برای فریب و دور زدن تحریمها با پنهان کردن هویت عناصر رژیم با دشمن تراشی مجازی در شرکتهای نفت و گاز و پتروشیمی و با هدف قراردادن کارگران همچنان ادامه دارد خود افشاء گریهای ساختگی از طریق احداث سایتهائی در کشور آلمان توسط عناصر اطلاعاتی خود رژیم که با افشاء شدن هویت این فریبکاری بلافاصله هویت خود را از تمامی سایتها حذف میکنند و اشخاصی که در امور گمرکی فعالیت داشته از طرف خود رژیم به کشور آلمان نفوذ مبکنند تا اذهان عمومی و سیاسی را به گونه ای فریب داده و موارد افشاء شده را در جهت اهداف و منافع خود رژیم پوشش دهند.

  • اصناف معترض بیکار

    دور زدن تحریمها از طریق مناطق اقتصادی گمرکی و شهرکهای سرمایه گذاری خارجی توسط موسسین کارخانه های تولیدی مستقر در این مراکز که از عناصر دولتی بوده و تامین منافع سپاه و بسیج در پشت صحنه این کارخانه ها و اتصال آن به وزارت نفت و گاز و پتروشیمی. در تمامی موارد این کارخانه ها با تامین منافع سپاه و بسج سودهای کلانی به دست آورده اند که سبب گسترش کارخانه ها در فواصل زمانی کم از مناطق اقتصادی گمرکی به سمت شهرکهای سرمایه گذاری خارجی بوده است مناطق اقتصادی گمرکی بهترین ترفند رژيم برای سرپوش بر کانالهای وارداتی در زمان تحریم - بده بستانهای بین کشورهای همسایه کلاهبرداری از مردم و با استفاده از گلوگاههای گمرکی ایجاد بستری برای تولید در داخل و انتقال به بازار بنام برندهای خارجی وارداتی و اقدام به صادرات به کشورهای دیگر بنام برندهای خارجی و بنام دیگر کشورها که سودهای کلانی عاید عناصر دولتی گردیده است. سپاه و بسیج که در دزدیهای نفت و گاز و پتروشیمی و مراکزی که سودهای کلانی در آنها خوابیده نقش آفرینی کرده و در پشت صحنه این مناطق نیز نقش آفرینی میکنند. نحوه تشکیل مناطق اقتصادی گمرکی بعد از مراجعه سردمداران سپاه و بسیج به کشورهای همسایه در زمان تحریم بوده که بعد از آن این مناطق اقتصادی گمرکی را بوجود آورده و با بده بستانهای برون مرزی از مردم خود و دیگر کشورها کلاهبرداری میکند.

  • مناطق ویژه اقتصادی گمرکی

    مثلث دور زدن تحریمها با ایجاد مناطق اقتصادی گمرکی: احداث کارخانه های تولیدی در زمان تحریمها در این مناطق - انتقال دستگاههای تولیدی از کشور چین به کشورهای همسایه و انتقال به داخل - تولید در داخل بنام برندهای خارجی و بدست گرفتن کل بازار داخل و اقدام به صادرات به کشورهای دیگر بوجود آمدن این مناطق در زمان شروع تحریمها با توجه به نرخ بالای دلار و ممنوعیت واردات دستگاههای تولیدی چگونه امکانپذیر بوده و این عناصر دولتی از قماش بسیج و سپاهی چگونه در پشت پرده از طریق احداث این کارخانه های تولیدی سودهای کلانی بدست آورده و سبب گسترش این کارخانجات در مناطقی از جمله شهرکهای سرمایه گذاری خارجی در فواصل کم گردیده است؟ انتقال دستگاههای تولیدی از کشور چین به کشورهای همسایه و از طریق کشورهای همسایه انتقال به مناطق اقتصادی گمرکی. تولید در این مناطق بنام برندهای خارجی و بدست گرفتن کل بازار کشور که سبب رکود بازار تمامی اصناف و کلاهبرداری از مردم بنام اجناس خارجی وارداتی با بده بستانهای گلوگاههای گمرکی. اقدام به صادرات به کشورهای دیگر بنام برندهای خارجی و همکاری کشورهای همسایه در این امر سبب کلاهبرداری از دیگر کشورها و رکود بازار برندهای معتبر خارجی ترفند رژیم با شعار حمایت از تولید داخلی و اتهام زنی این سوء‌ استفاده های عناصر دولتی به کشورهای دیگر و مردم فریبی. شعار دیگر رژیم با احداث مناطق آزاد و ویژه گمرکی تحریمها را دور میزنیم. سوء استفاده های دیگر بسیج و سپاه. کارخانه های تولیدی که در زمان شروع تحریمها با حمایت رژیم در این مناطق احداث گردیده و بلافاصله با دریافت سودهای کلان به شهرکهای سرمایه گذاری خارجی کشانده شده اند منافع سپاه و بسیج را تامین کرده و باید تحریم شوند.

  • اصناف و کسبه بیکار

    مناطق اقتصادی گمرکی آشیانه سپاه و بسیج تولید در پشت این مناطق و استفاده از گلوگاههای گمرکی با حمایت و بیده بستان سپاه و بسیج با کارخانه های تولیدی به همراه گماردن برخی عناصر خود در داخل این کارخانه ها برای پیشبرد روند رانت خواری تزریق تولیدات داخلی به بازار کشور و بازار کشورهای همسایه بنام برندهای خارجی وارداتی پنهان سازی روند وارداتی دست یه دست کردن کالاهای تولیدی و ارائه به عناصر دولتی برای تزریق به بازار کلاهبرداری از مردم و خالی کردن جیب آنان بنام برندهای خارجی وارداتی و کلاهبرداری از کشورهای دیگر گسترش کارخانه های تولیدی در مدت زمان بسیار کم با سودهای کلان و مستقر شدن این کارخانه ها در شهرکهای سرمایه گذاری خارجی و دیگر نقاط پنهان سازی بده بستانهای برون مرزی مستقر شدن عناصر دولتی در زمان شروع تحریمها در این مناطق به منظور کلاهبرداری و دور زدن تحریمها و پنهان سازی کانالهای وارداتی با توجه به نرخ گرانی ارز و تحریم واردات دلایل سرمایه گذاری کشورهای منطقه و بده بستانهای دولتی در پشت مناطق گمرکی توسط کارخانه های تولیدی و کلاهبرداری از مردم کشور با بدست گرفتن کل بازار کشور و اقدام به صادرات به کشورهای دیگر که سبب بیکاری دیگر اصناف و رکود بازار به همراه خالی شدن جیب مردم. شعار دولت حمایت از تولید داخلی: تولید در داخل توسط عناصر خود اتهام زنی به کشورهای دیگر تحت عنوان اینکه دیگر کشورها مسبب رکود بازار هستند.

  • شریف

    جمهوری اسلامی درسال88 سقوط کرد وملت به ماهیت کثیف ان پی بردند واز همان روز قدم به قدم به زوال و نیستی نزدیکتر میشود وهیچ جایگاهی بین مردم ندارد و 80در صد ناراضی ومنتظر جرقه هستند مخصوصا دردولت روحانی که گرانی همه را نابود کرده و20درصد بقیه یا جیره خورهستند یا مجبور به حمایت هستند ویا احمق وفکر میکنند این انقلاب اسلامی و الهی است که البته اکثر انها هم با این نظام زاویه گرفتند وتنها عامل سرپا بودن این حکومت سرکوب وارعاب .زندان وشکنجه است که البته بزودی خشم ملت همه انها را تارومار میکند.

  • ترفند جدید ر›یم احداث مناطق اقتصادی گمرکی در زمان شروع تحریمها

    شعار ر›یم: حمایت از تولید کننده های داخلی در زمان شروع تحریمها حال ماجرای دور زدن تحریمها ترفندی که ر›یم از آن استفاده میکند. احداث مناطق گمرکی: گویا شهرکهای سرمایه گذاری جوابگوی تولید کنندگان داخلی نبوده دادن مزایا ازجمله واگذاری زمین و دیگر مزایا ایجاد گلوگاه گمرکی برای تولید در پشت پرده گمرکی و ارائه به بازار بنام برندهای خارجی و تقلبی یعنی کلاهبرداری از مردم و رکود بازار دیگر اصناف و از طرفی اقدام به صادرات و کلاهبرداری از دیگر کشورها با کمترین کیفیت و بدون استاندارد با بدنام شدن برندهای خارجی یعنی نوعی مردم فریبی و کلاهبرداری بصورت غیر مستقیم توسط تولید کنندگان داخلی که دست نشانده های خود ر›یم بوده و با پنهان سازی روند کانالهای وارداتی و سرمایه گذاران داخلی و خارجی در زمان تحریمها قبل از آن ر›یم به فکر حمایت از تولید کنندگان داخلی نبوده پس چگونه در زمان تحریمها این به این فکر افتاده و واردات با توجه به نرخ دلار چگونه مقرون به صرفه بوده که در کوتاهترین زمان توسط عناصر دست نشانده خود علاوه بر گسترش مراکز تولیدی جهت این امر با دادن مزایا با آنها جیب مردم را خالی کرده است. پس سوء استفاده از مردم و اصناف با شروع تحریمها دست به دست هم داده تا ر›یم فرصتی با سرپوش بر نبوده بودجه دست در جیب مردم جهت اهداف خود بزند. این ر›یم دست به هر کاری میزند تا تحریمها را دور بزند. مناطق اقتصادی گمرکی که در زمان شروع تحریمها بوجود آمده با جمع کردن عوامل دولتی در پشت پرده این مناطق بنام شرکتهای تولید کننده با دادن مزایا به آنها برای پیشبرد امر سوء استفاده از مردم این شرکتها را از معافیت مالیاتی و گمرکی بهره مند میکند. چگونه امکان دارد عناصر دست نشانده ر›یم در زمان تحریمها و قیمت دلار به فکر مستقر شدن در این مناطق افتاده اند؟ سود سرشار از این راه چه اهدافی را در پس پرده در بر دارد؟ تکلیف مردم و اصناف چیست؟

  • کمپین اصناف بازار

    مناطق اقتصادی گمرکی باید از هم پاشیده شود این مناطق محل تجمع عوامل دولتی بوده که با کلاهبرداری از مردم ایران و دیگر کشورها با تولیدات داخلی تقلبی و از طریق گمرک ارسال به همه جا سبب رکود بازار و کلاهبرداری از مردم ایران و دیگر کشورها میشوند. سرمایه گذاران این مناطق عمدتا از کشورهای همسایه بوده که از طریق کانالهای پنهان دولتی دست به چنین اقداماتی میزنند و این روند همچنان رو به رشد است و از این کار مبالغ هنگفتی عاید عوامل رژیم و عناصر دست نشانده آنها میگردد که مزایای زیادی از طرف دولت به عناصر وابسته به خود ارائه میگردد که سبب بوجود آمدن سود سرشاری در کوتاهترین زمان ممکن میشود. با رصد کردن سایتهای مناطق اقتصادی گمرکی و هویت عناصر وابسته دولتی میتوان به این امر پی برد عناصر مستقر در مناطق اقتصادی گمرکی که با عوامل دولتی در جهت رکود بازار دیگر اصناف و کلاهبرداری از مردم با حمایت رژیم باید شناسائی و اطلاع رسانی گردد تا مورد تحریم سازمانهای مدافع حقوق ایرانیان گردند.

  • اصناف بیکار

    این دولت باید سرنگون شود دولتی که با دور زدن تحریمها دست کلاهبرداری از مردم میزند باید سرنگون شود مراکز گمرکی در کشور محلی برای تجمع شیادان بازار که از طریق بده بستانهای دولتی برای پنهان کردن روند تولیدات خود در داخل گمرک اسکان می یابند. دولت این کار را حمایت از تولیدات داخلی بیان کرده ولی از طرفی این کار به منظور پنهان کردن کانالهای وارداتی در زمان تحریمها با توجه به گرانی قیمت دلار و برای پنهان کردن هویت این کارخانه ها که با دولت بده بستان دارند از هرگونه تحریمی - تولید در داخل با کمترین کیفیت و بصورت تقلبی و سوء استفاده از نام برندهای معروف و ارائه تولیدات بنام برندهای خارجی به کل بازار از طریق دستهای پشت پرده به منظور کلاهبرداری از مردم - بیکاری اصنافی که هیچ گونه وابستگی به عوامل دولتی نداشته اند. پنهان کردن اسپانسرهای خارجی در کشورهای همسایه تثسیم سودهای حاصله با این کارخانه های به منشور نامشخص بدست آوردن سود کلان در زمان کوتاه توسط این کارخانه ها و بلافاصله گسترش روند تولیدی در دیگر نقاط ازجمله شهرکهای سرمایه گذاری صاحبان کارخانه های تولیدی که در محدوده های گمرکی به فعالیت ادامه میدهند با دولت بده بستان داشته و پرسنلهای شاغل در این مراکز کاملا روابط دولتی داشته اند که نشان از این ماجراست که دولت شروع تحریمها را فرصتی برای کلاهبرداری از مردم دانسته که بدین شکل هویت متخلف خود را در پس پرده پنهان میکند.

  • فرید

    دیگر حکومت رو به از هم پاشیدگیست شاید به مرگ خامنه ای هم نرسد

  • ایوب

    آقای فرید ۴۰ سال است که مخالفان آخوندها می گویند: "پایان رژیم نزدیک است و فقط یک جرقه می خواهد". جرقه که سهله, کل کشور دارد آتش می گیرد و این کیلشه های تکراری و بدرد نخور دردی را دوا نکرده, نمیکند و نخواهد کرد. براندازی و سرنگونی جمهوری جهنمی اسلامی یکی از پیچیده ترین و بغرنج ترین انقلابات تاریخ بشر خواهد بود؛ همانگونه که تحولات سیاسی کشور, رشد و گسترش جنبشهای مردمی و صف بندی نیروها در عرض این (تقریبا) یک سال گذشته, از دیماه بدین سوی, نشان داده است. در این راستا مسلما هیچ جایی برای کلیشه های تکراری بی معنا نیست. آنچه بدان نیاز است تفکری پویا و غیر جزمی می باشد, نگرشی آزاد از تمامی کلیشه های ۴۰ سال گذشته.

  • یا حق

    جناب فریاد حق آقا جان فعلا که تنها "تجزیه طلب" در اینجا خود شما هستی, با اینگونه تجزیه کردن خود از مبارزات کارگران خوزستان و استفاده از همان "ادبیات" دروازه غاری امت حزب الله و انگ "تجزیه طلب" به ملت مبارز. دوما شما از چه منبعی اجازه گرفتید که بنویسید مردم ایران از حملهء خارجی استقبال خواهند کرد. مردم ایران هیچ گاه از هیچ تهاجم خارجی پشتیبانی نخواهند کرد. این فقط سلطنت باختگان پَرت هستند که ۴۰ ساله که منتظر عملیات "دست غیبی" اجنبی هستند که,....."بزک نمیر بهار میاد,..." ۴۰ سال دیگه هم صبر کنن, ببینیم چه می شود.

  • فرید

    این رژیم خودش عامل فرپاشی هست، اگر دزدی، ظلم به مردم، ترور مردم ایران، سیاست جنگ طلبی و آتش افروزی در منطقه در این چهل سال نبود دلیلی‌ نداشت کسی‌ با اینها مشکل داشته باشد. اینها عکس کاری که یک نظام دلسوز و مسٔول پذیر باشد را تا به حال انجام نداده ا‌ند و همش به دنبال دشمن سازی و مداخله در زندگی‌ مردم ایران و دیگران هست. پایان این رژیم بسیار نزدیک هست و فقط یک جرقه می‌خواهد.

  • فریادحق

    فقط میدانم که کارد ب استخوان ملت رسیده;اگر در مکان های عمومی;در تاکسی;مترو ;سوپرمارکت;پارک;و ...سر حرفی باز شود از انتقاد ب نظام ب تمام مقدسات سوگند که ;از هر ده نفر ;نه نفر فقط;و فقط،سقوط،نظام را خواهان هستن;و بیشک از اون نه نفر برانداز;یک نفر اونقدر از این نظام بغض وکینه و خشم و سرخوردگی دارد که;با تمام وجود بیان میکند حتی اگر امریکا و اسراییل حمله نظامی بکنن ;از انها علنی در کف خیابان حمایت خواهند کرد;و در پی اتحاد با انها میروند;البته ب اندازه بسیار زیادی حق هم دارند;و قابل درک هستن;و الکی نیاین بیان کنین وطن فروش هستن;که باور کنین اتفاقعا میانشان وطن پرستان دو اتیشه بیشتر از افراد عادی یافت میشود;بنده در اینجا فقط یک خواهش;یک التماس ب تمام بدنه بسیج;و سپاه میکنم و اون این هست که;تو را ب هرکس که اعتقاد دارین;دست از حمایت نظام ظالم بردارید;بفهمید ملت را ملت دیگه این نظام را نمیخوان;سرکوب شما فقط،عقده و کینه ملت را بیشتر میکند;ب پرودگار سوگند ملت دشمن دین شما نیستن;ملت نمیخوان فاحشه خانه ایران را بکنن;ففط،حقوق انسانی و کرامت انسانی خود را میخوان;سرکوب شما خیانت هست;از سرکوب شما تمام اقوام در پی جدایی هستین;خیانت نکنین;لعنتی ها شما اگر اندازه یک ارزن شرافت داشته باشید;بجای سرکوب ملت;پشت ملت بلند میشوید;و میگذارید ملت انتخاب خود را بمند راه براندازی خود را برود;و شما هم مثل مرد;مثل افراد باشرافت ;فقط وظیفه تون این باید باشد;حمایت تمام قد از ملت;و محمتر مراقب تحرک تجزیه طلبان باید باشید که از فرصت سو استفاده نکنن;که بخوان زخمی ب پیکره وطن بزنن ;لعنتی ها;شما باید حافظ ملت و تمامیت ارضی باشید نه حکومت;فکر میکنین که مثلا اینکه بگین اگر نظام سقوط،کند ایران تجزیه میشود کار ساز،هست;خیر بلکه دارین خیانت میکنین;دارین تابو شکنی میکنین;دارین;اقوام را دسته بندی میکنین;دارین;ب ملتی که امید در برادازی و پیشرفت و سربلندی ایران یکپارچه دارد اینگونه القا میکنین که این نظام برود ایران تجزیه میشود;و با این کار کم کم حتی افرادی که دنبال براندازی و یکپارچگی وطن هستن ب این نتیجه میرسند;که دیگر پس،چاره ای نیست اگر قرار هست تجزیه بشود بگذار بشود;نکنین نامردی نکنین;خیانت نکنین;پشت ملت بایستید;ننگ بر تمام سینه چاکان حکومت که;بیشک اب ب اسیاب تجزبه طلبان بی وطن میریزند//پاینده ایران

  • محمد.

    من فرهنگی هستم و جامعه را خوب می شناسم مردم اکنون بسیار اگاه شدند یعنی قابل مقایسه با دو سال پیش نیست.از سپاهی گرفته تا بسیجی و نیروی انتظامی به این نتجه رسیدهاند.روبروی ملت نمی ایستند.و عمدا خودشان را قایم میکنند.و همه اگاهند شاید ده در صد به خشونت متو صل بشند که انهم طبیعی است.اینو بر اساس روابطی که با همه ی اقشار دارم میگم.وتجربه هم کردهام.همه نا راضی و منتظر یک حرکت اولیه هستند.حتی نیروهای مسلح منتظر حرکت واقعی مردم هستند.که به مردم بپیوندند.

  • علی

    من یک بسیجی‌ هستم و آماده آمدن ‌‌‌به خیابان ها دیگر نمیخواهم با این مفسدان باشم.

  • علی

    آماده باشید به محض اینکه خامنه ای مرد می ریزیم تو خیابون جمهوری اسلامی رو نابود می کنیم

  • شاهرخ

    با وجود تمام این اراجیف شخص من چون سودی از رژیم نبردم بازهم میگویم ایت رژیم سقوط میکنه انشاالا تعالا فرج الشریف

  • reza

    این وصف مشعشع رژیم شاهنشاهی هم غیرقابل سقوط بود ولی دیدید که چگونه فروپاشید.

  • منصور

    من درست متوجه نمیشوم چرا رژیم باید توان سرکوب داشته باشد. اراده اش را حتما دارد اما توانش را نه. با قطع فروش نفت توان سرکوب مختل میشود. امروز یک بسیجی در عملیات خیابانی ۲۰۰ دلار در روز درامد دارد. وقتی دلاری نبود چگونه میتوان بسیجییان را خرید؟

  • زانا

    چند نکته در کامنت‌های فوق مرا مجاب کرد تا علی‌رغم مشغله فراوان نظر خودم را بنویسم. خواندن کامنتها معمولاً باعث آشنایی ما با نظرات مختلف مردم می‌شود، اما با نگاهی به بعضی کامنتهای فوق، متوجه می‌شویم که از یک خط فکری گرفته شده‌اند برای القای یک نظر و آن این است که تنها در وضعیت موجود است که صلح را می‌توان یافت، و اپوزیسیون این رژیم، جنگ‌طلب است و این رژیم اگر بخواهد می‌تواند به سرکوب ادامه دهد، و رأی به روحانی دلیل مقبولیت رژیم است! برای مثال من ایرانی طرفدار هیچ جناح و حزبی نیستم، ولی معتقدم که وجود جمهوری اسلامی (هر روزش) به ضرر کشور است. هرگز در انتصابات آن شرکت نکرده‌ام با وجود اینکه در ایران بودم. از سوی دیگر هیچ یک از اپوزیسیون جمهوری اسلامی را جنگ طلب نمی‌دانم، جز اینکه همگی آنها با بقای جمهوری اسلامی جنگ دارند. قبول دارم که مجاهدین بدیل مناسبی برای جمهوری اسلامی نیستند، مگر اینکه با رأی مردم برای دوره‌ای معین به قدرت برسند، اما یک موی مجاهدین، پهلوی و بدون استثناء تمامی اپوزیسیون به تمام ارکان نظام کودک کش، خزر فروش، سرکوبگر زن، غارتگر، مستبد و خاکستر کن سرزمینم ایران می‌ارزد. شما هیچ دفاعی برای وضع موجود ندارید! نکته بعدی اینکه اگر مردم به خیابان بریزند و جمهوری اسلامی بخواهد حماقت سرکوب را تکرار کند، اینبار با نامه زیرمیزی اوباما روبرو نخواهد شد! نیروی سرکوبگری که گوشت و پوست و استخوانش با پول خون مردم شکل گرفته و عادت به چرب و نرم کرده است حاضر نخواهد شد زندگی را بر خود حرام کرده و برای یک آخوند بوگندو یا یک فرمانده پشمالو قاچاقچی زنان کشور خود و خانواده‌اش را به خطر درافکند. پس این ماسک وحشتناک سرکوب کردن را بهتر است بردارید که پشت آن گروهبان گارسیا خفته است! و نکته آخر اینکه مردم ایران و آمریکا و تمامی اپوزیسیون و حتی کشورهای رقیب اطراف و خود جمهوری اسلامی به خوبی می‌داند که در این چند ماه آینده باید جمهوری اسلامی کوله بار خود را جمع کند و به زادگاهش در لبنان و سوریه و عراق برگردد، و این بار باید این اتفاق بیافتد چون جمهوری اسلامی راه حل دیگری پیش پای مردم قرار نداده و پلهای پشت سرش را هم خراب کرده است.

  • تیشه به ریشه

    یک قلم خبر: "طبق سندمنتشره ازنماینده مجلس،سپاه وستاد فرمان اجرایی امام که سهامداران عمده شرکت مخابرات ایرانند 1700 میلیارد وام گرفته اند امابه جای پرداخت بدهی پیمانکاران درملک وسکه و ارز هزینه کرده اند." آیا برای حاکمینی که اینچنین تیشه به اقتصاد کشور میزنند و خون مردم را میمکند, سرنوشت دیگری جز نابودی وجود دارد؟

  • احمد

    ما شرایط بدتر از وضع موجود را دیده ایم و دیده ایم که حکومت در شرایط سخت راحت تر مخالفان را جمع می کند . از طرف دیگر در گفتار و رفتار مدعیان مخالفت با وضع موجود جز جنگ و ویرانی و کشتار بیشتر دیده نمی شود ، آن چه اکنون پنهانی و با ترس می کنند ،آنان می خواهند علنی و با افتخار انجام بدهند ( غارت با نام خصوصی سازی ، خارج کردن اموال عمومی از کشور با نام سرمایه گذاری خارجی ، فحشاء با نام آزادی زنان و ........ ) کسانی که برای فروریزی نظام موجود لحظه شماری می کنند ، غارتگرانی وقیح و پرتوقع و ستایشگر دیکتاتوری اند ( چه از نوع پرستش رهبر غائب : رجوی ، چه از نوع ستایش پیشوای مرده : رضا پهلوی ) . بارها گفته اند رژیم در حال فروریزی است اما نمی توانند علت بقای آن را توضیح دهند ، نمی توانند رأی به خاتمی ، دوبار انتخاب روحانی و عدم نپیوستن مردم گرفتار به جنبش براندازانه دی ماه 96 را توضیح دهند ؛ در خیالات خود غوطه می خورند و می خواهند باز عده ای را به کشتن دهند تا خود بر کرسی ریاست و خورد و برد بی حساب تکیه زنند ؛ به وحشیان اسرائیلی و آمریکایی گرا می دهند و می گویند این بار دیگر کار تمام است ، و می کوشند با ریختن اشک تمساح بر رنج مردمان این کهن دیار ـ که خود از مسببان آنند ـ این خیانت خود را خدمت جلوه دهند . صدای اکثریت خاموش را گوش کنید : شما با این ها فرقی ندارید ، این ها سیر و کمی خسته اما آماده نو کردن نیرو هستند و شما ، گشنه و حریص .به کسانی که به قدرت نرسیده برای همه خط ونشان می کشند ، پیداست که نباید امید بست . ناگفته نماند که وضع موجود تنها نتیجه کرد و کار حاکمان و حکومت نیست ؛ اپوزیسیون خرابه نشین و ویرانی دوست نیز در پیدایش این وضع دخالت داشته اما رندانه و وقیحانه در موضع طلب کار قرار می گیرد و دیگران را باعث و بانی معرفی می کند . همین برای اعتماد نکردن به آنان کفایت می کند .(( طرفداران و دامن زنندگان به تحریم ، دشمن ملت ایرانند و این سهم آشکار آنان در تخریب مبانی زیست جمعی در ایران است . ))

  • نادر

    بسیار زیبا: "هرگاه هر کس ادعایی مطرح می‌سازد، این کافی نیست که شواهد و قرائنی به سود مدعای خود ارائه کند، بلکه از آن مهمتر این است که شواهد و قرائن مبطل مدعایش را عرضه کرده و وجود آن را هم توضیح دهد. " فقط در لیست کشورهای استبدادی موفق، استبدادهای وابسته به غرب به خصوص عربستان را از قلم انداخته اید که نشان می دهد شما هم تحت پروپگاندای آنها قرار گرفته اید.

  • شاهین

    متاسفانه کامنت گذاران بالا توجه نمی کنند که گنجی همه مختصاتی را که شما برای بی کفایتی و ناکارآمدی این حکومت برشمرده اید قبول و تایید کرده است. آنچه باید درنظر داشت این است که مادامی که حکومت اراده سرکوب دارد(می تواند حکومت کند) و مردم یکپارچه علیه آن برنخاسته اند ، نمی توان به سرنگونی امیدوار بود. نمونه حی و حاضر آن هم حکومت ونزوئلاست که با شرایط اقتصادی- اجتماعی بدتر از ما همچنان دارد به حکومت ادامه می دهد. جالب است که هر دو هم رژیم نفتی- رانتیر هستند. از سوی دیگر صرف برافتادن رژیم برای ملت کفایت نمی کند چون در آن صورت آلترناتیو آن جنگ داخلی و هرج و مرج سراسری می شود که کمتر کسی آن را می خواهد. بیآییم کمتر به احساسات و بیشتر به واقعیات بپردازیم. یکبار در سال 57 احساساتی شدیم و نتیجه اش این شد که می بینیم. به آنانی که برای سرنگونی فوری رژیم لحظه شماری می کنند توصیه می کنم که در حد توان خود به فکر آلترناتیو سازی دمکراتیک باشند.

  • کیان

    ای شیطون بلا. نشکنی یه وقت. خسته نشی از بافتن عبای گرم و نرمی برای اونایی که گذاشتن بیای بیرون. الان خود چماق بدستان میگن ما زورمون نمیرسه جمعش کنیم، اونوقت تو سایه ی چماق رو نشون میدی که در غروب امثال تو درازتر از خود چماق شده؟ نه برادر مکتبی، چشم بندی های ناشیانه شماها فقط ملت عاصی رو آگاهتر میکنه که کی با رژیمه که کی با ملت.

  • صدیق

    یکی از دوستان تعدادی از مشکلات کشور را لیست کردند، که می توان گفت شاید قسمت بیرون زده یک کوه یخ در داخل آب باشد. زیرا مشکلات در ایران بسیار حادتر از این حرفهاست. بیش از یک سال است که سردمداران رژیم مشغول خارج کردن اموال و دارایی های خود از کشور هستند، و آنها که جنایت پیشه‌تر و شناخته شده تر بودند همانند مجتبی خامنه‌ای و لاریجانی‌ها و نوادگان خمینی از سالها قبل جای پایی در کشورهای اروپایی و امریکا و حتی روسیه برای خود باز کرده‌اند. حتی روحانی پاسپورت انگلیسی خود را برای روز فرار آماده در جیب بغل کتش (ببخشید عبایش) دارد! اینها همگی نشان از آمادگی برای سرکوب سخت و خشن نیست، این شواهد به ما می‌گوید که رژیم از سالها قبل متوجه امروز بوده و پیش بینی امروز را می‌کرده است، و قادر نخواهد بود سرکوب سختی را برای تحکیم خود عملی سازد. نکته بعدی، چه ما از آینده بترسیم چه نترسیم، چه پیش بینی بعد از جمهوری اسلامی را بکنیم یا هیچ برنامه‌ای برای آن روز نداشته باشیم، جمهوری اسلامی بدلیل ناکارآمدی در آینده‌ای نزدیک بدست آمریکا و اسرائیل و بعضی کشورهای عربی سرنگون خواهد شد. این سرنگونی، الزاماً نیاز به جنگ ندارد، بلکه سیستم ناکارآمد دیگر از تب و تاب افتاده است و توان حرکت ندارد. و با اولین امواج سونامی تحریمها تخته پاره‌های پوسیده آن متلاشی خواهد شد.

  • I'm an.adib

    همه‌نکات‌اقی‌بهرنگ‌مصداق‌عینی‌داره‌همین‌امروز‌یکی‌ازخبر‌نگاران‌‌را‌بازداشت‌نمود‌ند‌

  • داود بهرنگ

    ص (3) 16 - کمبود آب در ایران از هم اکنون زندگی روزمرۀ میلیون ها تن را در معرض نگرانی قرار داده است. مهاجرت چند ده میلیونی [به کجا؟] در چشم انداز است. 17 - مسئلۀ آب می تواند جامعه را با بحران الکتریسیته نیز روبرو کند. 18 - گفته می شود هشتاد در صد آنچه اسمش در ایران صنعت است خارج از استاندارد مورد قبول جامعۀ جهانی است. 19 - از جنبۀ آسیب های جدی زیست محیطی ضروری است که فعالیت هشتاد در صد مراکز [به اصطلاح] صنعتی ایران [تا ده سال آینده] متوقف شود. 20 - آمار و ارقام بیماری سرطان و سکته و اختلالات روحی در ایران بسیار بالا و چشمگیر است. 21 - حکومت ایران تنها حکومت دینی ـ جانشین خدا ـ در جهان است و دانش درک مسائل را ـ از بیخ و بُن ـ ندارد. 22 - تا کنون میلیون ها جوان از ایران گریخته اند و پتانسیل گریز میلیونی ـ در صورت امکان ـ آنی و حتمی است. 23 - فعالیت های حکومت ایران ـ حتی به اسم همیاری انسانی ـ برای متحدینش حتی ایجاد مشکل می کند. 24 - سنجۀ حکومت ایران از مقولۀ "قدرت" و ایجاد توازن در مناسبات بین المللی درازی لوله خمپاره و تفنگ و هر گونه سلاح "خطرناک" و "گنده" است. [در این رابطه قحبه را از ... می ترساند!] 25 - حکومت ایران بر آن است و می کوشد که به اسلحه ای دست بیابد که با آن بتواند بشریت را مورد تهدید قرار دهد. 26 - حکومت ایران ناتوان از معاشرت مسالمت آمیز جهانی ـ از جنبۀ سیاسی ـ در معنای متداول است. 27 - در ایران هزاران هزار خانوادۀ بی پناه، کودک بی سرپرست، بیمار بی پشتیوان وجود دارد که زندگی روزانه شان آکنده از درد جانکاه است. 28 - حکومت ایران تنها اطمینانش به ثباتش در قدرت عریانش در امر سرکوب است. این حکومت به گمان برخی ها تا زمانی که انبار گلوله اش خالی نشده دارای ثبات است. 29 - امکان آن که حکومت ایران شورش های در چشم انداز را با گلوله پاسخ دهد بسیار زیاد است. 30 - جمهوری اسلامی ایران هیچ إبایی از به راه انداختن حمام خون به اسم دین و خدا ندارد. با این اوصاف بفرمائید سر میز مذاکره برای "گفتگوی تمدن ها" و سرمایه گذاری! با احترام داود بهرنگ

  • داود بهرنگ

    ص (2) 5 - جامعۀ ایران بیشترین معتاد را به نسبت جمعیت در سطح جهان دارد. 6 - جامعۀ ایران به یک معنا ـ به نسبت تعداد زیاد روسپیان و تن فروشان ـ فحشا خانۀ بزرگ جهان است. [ازدواج از نوع ساعتی در ایران رایج است.] 7 - جامعۀ ایران تنها جامعه ای است که در آن کلیه فروشی انسان [فقیر] و رَحِم فروشی انسان [فقبر] و [گفته می شود حتی پیشنهاد] قرنیۀ چشم فروشی انسان [فقیر] در آن رایج است. 8 - جامعۀ ایران بزرگترین رقم زندانی [چند صد هزار نفری] و پروندۀ دادگاهی [حدود 16 میلیونی] را ـ در سطح جهان دارد. 9 - جامعۀ ایران تبعیض آمیزترین جامعۀ جهان است. [حکومتش به لحاظ وقاحت و بی شرمی حد نشناس است.] 10 - در جامعۀ ایران ملاک و معیار هستی شناختی زن بسته به نگرش جنسی دینمداران حکومتی دارد. [در جهان حمام زنانه ـ مردانه هست؛ اتوبوس زنانه ـ مردانه دیگر نیست. در ایران هست!] 11 - در شرق و غرب و جنوب ایران "طوفان غبار" زندگی را مختل کرده است و چشم انداز بهبود ندارد. 12 - در نواحی مرکزی و غربی و جنوبی ایران بحران آب چندان جدی است که جنگ آب میان این شهر و آن شهر واقعیتی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. [و چشم انداز بهبود ندارد.] 13 - ایران به سبب کمبود آب با کشورهای همسایه به اختلافات جدی خواهد رسید. 14 - در سراسر ایران حیات زیستی جامعه به سبب کمبود آب در معرض تردید و تهدید جدی قرار گرفته است. 15 - گفته می شود در بسیاری از نقاط ایران 30 سال آینده پایان حیات بشری است. ادامه در ص 3

  • داود بهرنگ

    ص (1) باسلام گنجی عزیز من ـ به گمان من ـ مسائل زیادی را به هم می آمیزد. ادعای “جمهوری اسلامی در حال فروپاشی است” را همه شرکت های بیمه، همه مشاورین شرکت های سرمایه گذاری و همه سرمایه گذاران دراز مدت ـ اکنون ـ بیش از هر زمان دیگر جدی می گیرند. [خیلی ها اکنون به بهانۀ لغو برجام ـ فرصت را غنیمت شمرده ـ در حال گریزند! برای ایران ـ با حکومت جمهوری اسلامی ایران ـ آینده ای جز معاملۀ پایاپای [نفت ـ کالا] وجود ندارد. چه با تحریم؛ چه بی تحریم!] خوانش گنجی از این معنا تنها نشان از معصومیت و نجابت ایشان و دوری ایشان از رسم روزگار و واقعیات جاری جامعۀ ایران دارد. عزیز من گنجی! تصور کن فلان شرکت امریکایی یا روسی یا چینی یا هندی یا اروپایی اکنون به من و شما مراجعه کرده و می پرسد: آیا به نظر شما ایران دارای چشم انداز چنان با ثباتی هست که بتوان در آن نیم میلیارد دلار سرمایه گذاری ـ میان مدت ـ کرد؟ پاسخ شما چیست؟ من توضیحاتم را در این باره این جا می آورم: 1 - رژیم جمهوری اسلامی ایران دیگر آبرو و حیثیت حتی برای خدا هم باقی نگذاشته است. این رژیم پس از چهار دهه حکومت جبّارانه [غیر دمکراتیک و غیر آزاد] به اسم خدا کِشتی جامعۀ ایران را چنان به گل نشانده که امکان شورش های کور هر آن در جامعه می رود. [تراکمی از نفرت در سراسر ایران بر علیه حکومت مشهود و ملموس است.] 2 - جامعۀ ایران طبقاتی ترین جامعۀ جهان در دنیای کنونی است. 3 - جامعۀ ایران دزد بازار است. واحد کوچک دزدی در آن میلیارد تومان است. [در آمد دست کم یک سوم جامعه ایران ماهیانه یک و نیم میلیون تومان هم نیست.] 4 - جامعۀ ایران دچار انحطاط اخلاق است. دروغ و ریا از سر و کول جامعه بالا می رود. حتی به اسم تدریس قرآن به بچه خردسال تجاوز می شود. ادامه در ص 2

  • احمد

    کسانی که از تحریم و شورش و تازش و دخالت بیگانه ... حمایت می کنند ، دشمن ملت ایرانند . آزادی و تقویت دمکراسی در ایران در گرو رشد رفاه ، همبستگی اقتصادی و مراوده فرهنگی با دیگر جوامع است ، نه تحریم و تخریب و ترویج خشونت . تحریم و درگیری و پرخاشگری جامعه را به گذشته برمی گرداند . این شاید خورده ـ برده های دیروز را که انبان کینه اند ، خوش آید اما به سود مردم ایران نیست .

  • هوشنگ

    چنین نتیجه گیری هایی که: "برای برخی از افراد و گروه‌ها سرنگونی به صرف سرنگونی هدف به شمار می‌رود. اما سرنگونی هدف نیست و این روش هم لزوماً به دموکراسی ختم نمی‌شود. هدف گذار به نظام دموکراتیک ملتزم به آزادی و حقوق بشر و عدالت به مثابه عدم تبعیض و بهره کشی است. باید به این مسئله فکر کرد که چگونه می‌توان به نظام دموکراتیک گذار کرد" چیزی نیست مغلطه بازی محض و نادیده گرفتن تاریخ ۴۰ ساله ی جمهوری جهنمی اسلامی. گذار به مردمسالاری در ایران بدون سرنگونی و براندازی انقلابی رژیم ملایان توسط مردم, غیر ممکن است. "اصلاح طلب, اصولگرا, دیگه تمومه ماجرا!"

  • farid

    روحانی از عوامل مشکوکی است که سالها پشت پرده دارای مقام بوده و به اومدرک دکتری قلابی نیز داده اند تا حکومت ساخته بی بی سی و کارتر را ادامه دهد. این حکومت بخوبی صنعت و کشاورزی ایران را نابود کرده و افراد تحصیلکرده را بزندان انداخته و یا باعث خروج آنها از کشور شده. اینها میخواهند مملکت ورشکسته شود تا اوامر انها از جمله حفظ نفت ارزان انجام شود.

  • bijan

    اقدامات ترامپ و تاکتیک شخصیت هایی نادان مانند " جان بولتون " کار مبارزه با نظام را سخت تر کرده است !. وقتی مردم گمان دارند که آمریکا درصدد است سازمان مجاهدین خلق را آلترنتیو این نظام کند کنار کشیده و مبارزه نمی کنند ! چون اکثریت از این سازمان واهمه دارند . بعلاوه هیچ نشانه ای هم نیست که فشارهای اقتصادی مردم را یک پارچه و منسجم بر علیه حکومت بشوراند ! و رژیم میداند که خیلی بیشتر از حاکمان ونزوئلا توان سرکو ب را دارد .

  • Mani

    صدای کودک فال فروش بگوش میرسد: آقا،خانم یک فال از من بخرید. پیرمرد بیمار علیرغم کهولت سن و بیماری اش ترازوی خود را گوشه ای نهاده است و نگران بدنبال مشتری تا پولی برای خانواده گرسنه خود بدست آورد. کودک پنج یا شش ساله ای در گوشه ای از پیاده واکس میزند. بعضی از سایت ها مدرکی را در سایت خود گذاشته اند که نشان میدهد مجتبی خامنه ای در یکی از حساب هایش در بانک دویچه‌بانک خود در کشور آلمان.۱۴ میلیارد دلار داشته است(امد نیوز) دختر وزیرش داروهای بیماران را احتکار میکند که بسیار گرانتر بفروشد. ۹ میلیارد ارز ناپدید میشود.و نیروهای سرکوبگرشان به سر و قلب مردم معترض شلیک میکنند. آیا نباید برای این مردم و این کشور سخت گریست که اینچنین دست سنگدل ترین و غارتگرترین نوع انسانی بر روی این سیاره افتاده است. از حکومت آخوندها به اسم حکومت مافیایی نام میبرند، اما اگر شما درباره مافیای ایتالیا بخوانید آنها هرگز نه کشورشان را غارت کرده اند نه با مردم فقیر و یا دردمند مانند آنچه اسلامگرایان حاکم بر ایران انجام میدهد اینچنین بیرحم بوده اند. براستی اینها از چه ژنی هستند، چه نوع انسانی هستند چرا که زن و مرد آن جز قتل و غارت جز فساد و ویرانی کوچکترین ویژگی انسانی در آنها وجود ندارد. آیا نباید برای این مردم تحت ستم بسیار و دردمند سخت گریست.