سازمان ملل: مبارزه با قحطی در یمن شکست خورده است

بنابر اعلام سازمان ملل، قحطی ناشی از جنگ داخلی یمن که جنگی نیابتی بین قدرت‌های منطقه‌ای در خاورمیانه است، روز‌به‌روز وخیم‌تر می‌شود.

مارک لوکاک، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه و امدادرسانی جمعه ۲۱ سپتامبر / ۳۰ شهریور هشدار داد که مبارزه با قحطی در یمن تا کنون به موفقیتی نینجامیده و در آستانه شکست کامل قرار دارد.

یمن با بزرگترین بحران انسانی کنونی جهان دست و پنجه نرم می‌کند. ۷۵ درصد از جمعیت ۲۹ میلیونی این کشور محتاج کمک‌رسانی بین‌المللی هستند.

لوکاک در نشستی برای اعضای شورای امنیت سازمان ملل وضعیت در یمن را «غمناک و فاجعه‌بار» توصیف کرد و گفت که وضعیت در یمن در هفته‌های گذشته «به شکل هشداردهنده‌ای وخیم‌تر شده است».

او گفت:

«شاید داریم به نقطه بدون بازگشتی می‌رسیم که پس از آن دیگر نمی‌توان از مرگ‌های پرشمار بر اثر قحطی گسترده در سرتاسر یمن جلوگیری کرد. همین حالا وضعیت به جایی رسیده که برخی مردم با خوردن برگ شکم‌شان را سیر می‌کنند.»

چرا وضعیت بدتر شده است؟

چند هفته پیش، پس از آنکه دولت ایران اعلام کرد برای توقف جنگ در یمن با قدرت‌های غربی مذاکره کرده است، امیدها برای بهبود وضعیت در این فقیرترین کشور خاورمیانه زنده شد. تهران یکی از طرفین جنگ نیابتی در یمن، حامی گروه «انصارالله»، شبه‌نظامیان شیعه حوثی در یمن است. حوثی‌ها اواخر ۲۰۱۴ صنعا، پایتخت یمن را تسخیر کردند. مذاکرات اما شکست خورد.

عربستان و امارات متحده عربی به عنوان رهبران ائتلاف عربی در یمن حامی عبد ربه منصور هادی، رئیس‌جمهوری برکنارشده دولت قانونی یمن هستند و از ۲۰۱۵، مداخله نظامی گسترده‌ای در این کشور علیه حوثی‌ها آغاز کرده‌اند. ائتلاف عربی به خاطر هدف قرار دادن غیرنظامیان، از جمله کودکان در حملات هوایی به جنایت جنگی متهم است.

اما مسئول ارشد امدادرسانی سازمان ملل می‌گوید در هفته‌های گذشته دو اتفاق به وخامت اوضاع و «فروپاشی اقتصادی» در یمن انجامیده.

نخست، سقوط ۳۰ درصدی ارزش پول ملی یمن. به گفته لوکاک، تنزل ارزش پول «مستقیماً به افزایش شدید قیمت غذا برای ۱۰ میلیون یمنی انجامیده» و «افزایش بی‌سابقه قیمت سوخت» را نیز به همراه داشته. این ۱۰ میلیون تن از دسترسی کافی به مواد غذایی برخوردار نیستند اما مشمول برنامه کمک‌رسانی سازمان ملل تا کنون نیز نبوده‌اند.

به گفته لوکاک، سازمان ملل در شش ماه نخست سال جاری میلادی به بیش از هشت میلیون یمنی که آسیب‌پذیرترین بخش جمعیتی این کشور بوده‌اند، کمک‌رسانی کرده است. این افراد کسانی هستند که نمی‌دانند وعده غذایی بعدی را از کجا به دست خواهند آورد. شمار آنها سال گذشته سه میلیون بود و اکنون پنج میلیون افزایش یافته.

پیش‌بینی می‌شود که شمار این افراد تا آخر امسال بیش از سه و نیم میلیون تن دیگر نیز افزایش یابد.

معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه همچنین اعلام کرد که جنگ در حوالی بندر حدیده در مجاورت دریای سرخ دومین عاملی است که فروپاشی اقتصادی و وخامت اوضاع یمنی‌ها را شدت بخشیده و به گفته او «گلوگاه حیاتی برای کمک‌رسانی را خفه کرده است».

حدیده بندری کلیدی است و محموله‌های غذایی و دارویی و دیگر مواد ضروری از آنجا وارد یمن می‌شود. جنگ بر سر این بندر مسیر ارتباطی آن با صنعا، پایتخت را قطع کرده است. این مسیر یکی از مهم‌ترین مجراهای توزیع بسته‌های امدادرسانی است و دیگر مسیرهای اصلی در جنگ آسیب جدی دیده‌اند.

به گفته لوکاک، گروه‌های مسلح مختلف دفترهای امدادرسانی در حدیده را تسخیر کرده‌اند و حملات در این بندر به کشته‌شدن ده‌ها غیرنظامی و وارد آمدن آسیب‌های جدی به تأسیسات پزشکی و بهداشتی انجامیده است.

او از شورای امنیت خواست تا راهی برای ثبات‌بخشیدن به اقتصاد یمن و حمایت از پول ملی این کشور بیابند. او خواهان مذاکرات جدی برای رسیدن به صلح شد و از طرفین درگیری خواست تا مجراهای امدادرسانی را باز بگذارند.

در همین زمینه