کمیته‌های محلی، کابوس رژیم اسد
<p>سعید بیانی- با گذشت بیش از یک‌سال از آغاز خیزش مردم سوریه برای کنار زدن حکومت خودکامه اسد، حال شرایط و توازن قوا در این کشور در حال سنگین شدن به سمت مخالفان حکومت است.</p> <!--break--> <p>پس از وتوی دو قعطنامه توسط روسیه و چین علیه حکومت بشار اسد که آخرین آنها به‌طور صریح خواهان کناره‌گیری رئیس جمهوری سوریه از قدرت شده بود، اکنون دور جدید مذاکرات سیاسی با هدایت کوفی عنان، دبیر کل سابق سازمان ملل در حال شکل‌گیری و نتیجه دادن است.</p> <p> </p> <p>خبرگزاری رویترز گزارش داده پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست سران اتحایه عرب که از روز پنجشنبه ۱۰ فروردین ماه در بغداد پایتخت عراق برگزار شده است، با مداخله نظامی خارجی در سوریه به منظور پایان دادن به بحران سوریه مخالفت کرده است<span dir="LTR">.</span></p> <p> </p> <p>در این پیش‌نویس همچنین حکومت سوریه را مسوول خشونت‌ها در کشور دانسته و از ماموریت کوفی عنان، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در سوریه،حمایت شده است<span dir="LTR">.</span></p> <p> </p> <p>پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست بغداد با محکوم کردن "نقض جدی حقوق بشر" در سوریه ادامه داده است: " کشتار منطقه باباعمرو حمص که سازمان‌های نظامی و امنیتی سوریه آن را اجرا کرده‌اند در حد جنایت علیه بشریت است و مسوولان آن باید مجازات شوند".</p> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">این، درحالی‌ست که حکومت سوریه به درخواست‌های سازمان ملل در مورد آتش‌بس و رساندن ملزومات حیاتی به مردم در مناطق زیر آتش تانک‌های حکومت، جواب مثبت داده است.</div> <div dir="RTL"> </div> <blockquote> <div dir="RTL">تداوم مبارزات مدنی و به‌دورازخشونت و نظم و انضباط در اکسیونهای اعتراضی، در آینده‌ای نه‌چندان‌دور، نتایج دل‌خواه مردم سوریه را در اسقرار دموکراسی و آزادی و حکومت قانون نشان خواهد داد</div> </blockquote> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">اگرچه بار‌ها حکومت اسد به تعهدات خود در زمینه جلوگیری از کشتار بیشتر <span dir="RTL">پای</span><span dir="RTL">‌</span><span dir="RTL">بند </span>نمانده است اما این‌بار فشارهای بین‌المللی در پی انعکاس گزارش‌های درست، دقیق و خالی‌ازاغراق مخالفان در مورد نقض فاحش حقوق بشر توسط حکومت اسد در رسانه‌های بین‌المللی به مدد تکنولوژی نوین، شرایط را بر حکومت سخت و سخت‌تر کرده است .</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"> از طرفی شمار کشته‌شدگان سوری در یک‌سال گذشته از مرز هفت‌هزارنفر گذشته و این کشتار واکنش‌ها‌ی تند جامعه بین‌المللی و متعاقب آن فشارهای سیاسی، اقتصادی را به دنبال داشته است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">اگرچه آینده مبارزات مردم سوریه برای به‌زیرکشیدن دیکتاتوری دیگر در خاورمیانه هنوز روشن نیست ولی این موضوع قابل لمس است که تداوم مبارزات مدنی و به‌دورازخشونت، نظم و انضباط در اکسیونهای اعتراضی، در آینده‌ای نه‌چندان‌دور به نتایج دل‌خواه مردم سوریه در اسقرار دموکراسی و آزادی و حکومت قانون رخ خواهد نمود.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>نقش شبکه‌های اجتماعی در تحولات سیاسی</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">درحالی‌که تداوم عمر حکومت‌های خودکامه بر پایه ثروت منابع نفتی به انسداد هرچه‌بیشتر فضای تنفس فعالان سیاسی و اجتماعی انجامیده است، ابزارهای ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی به عنوان اصلی‌ترین نیروهای کنش راهبردی محسوب می‌شوند، نیروی که می‌تواند زیرساخت قدرت، حاکمیت و مشروعیت حکومت‌های دیکتاتوری را دچار فرسایش کند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">فرسایش قدرت بدین‌گونه است که نهاد‌ها و ساختارهای اقتدار باقی می‌مانند در حالی‌که قابلیت تولید و بازتولید قدرت را ندارند، در چنین شرایطی، حکومت‌های خودکامه تنها راه مقابله با چنین شبکه‌ها و اکسیون‌های برآمده‌ازآن را گزینه خشونت در نظر می‌گیرند، با این انتخاب زمینه فرسایش قدرت را فراهم و راه را برای فروپاشی زودتر خود هموار می‌کنند.</div> <div dir="RTL"> </div> <blockquote> <div dir="RTL">ابزارهای ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی به عنوان اصلی‌ترین نیروهای کنش راهبردی محسوب می‌شوند که می‌توانند زیرساخت قدرت، حاکمیت و مشروعیت حکومت‌های دیکتاتوری را دچار فرسایش کنند<img width="200" height="149" align="bottom" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/syria5.jpg" /></div> </blockquote> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">شبکه‌های اجتماعی با به‌کارگیری تکنولوژی روز، یکی از موثرترین ابزار‌های بوده‌اند که طوفانی از خیزش‌های مردمی را از تونس و شمال آفریقا تا خاورمیانه را در برگرفته و طومار عمر سیاسی چهار دیکتاتور منطقه را در هم پیچیدند ، جوانان سوری حال در بزنگاه تاریخی از چنین ابزارهای جادویی استفاده بهینه را می‌برند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">در این مقاله به شبکه‌های اجتماعی فعال مخالف حکومت و شیوه‌های مبارزاتی آنها اشاره خواهیم کرد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>کمیته هماهنگی محلی</b></div> <div dir="RTL"><b> </b></div> <div dir="RTL">درست با اوج گرفتن اعتراضات در سوریه و سرکوب لگام‌گسیخته مخالفان توسط حکومت، در مارچ ۲۰۱۱ گروهی از جوانان مخالف حکومت و آشنا با سبک‌وسیاق روزنامه‌نگاری و تعدادی از فعالان حقوق بشر، شبکه‌ای را از دوستان و همکاران خود در شهر درعا در نزدیکی دمشق تشکیل دادند و نام آن را کمیته هماهنگی محلی یا "لجان التنسیق المحلیة" نامیدند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">عمده فعالیت این شبکه معطوف به تهیه گزارش از تظاهرات در شهر درعا و نقض حقوق بشر توسط نیروهای امنیتی حکومت بود.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">با تداوم اعتراضات، این گروه به فکر بسط و گسترش فعالیت‌های خود افتاده و تصمیم گرفتند شبکه‌های بیشتری را در دیگرشهرهای سوریه فعال کنند. از ژوئن ۲۰۱۱ دومین و متشکل‌ترین کمیته در شهر حمص شکل گرفت.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">با گذشت پنج‌ماه از آن زمان حال، این شبکه دارای ۳۵ رهبر است، کسانی که به‌طور روزانه از راه چت‌روم‌ها راس ساعت ۱۰ صبح با یکدیگر در تماس هستند و برنامه تظاهرات در هفته‌های پیش‌رو را برنامه‌ریزی و تنظیم می‌کنند. از فوریه ۲۰۱۲ این شبکه دارای ۱۴ کمیته محلی در ۱۴ نقطه سوریه شد.</div> <div dir="RTL">درعا- حمص- بانیاس - سراقب - ادلب - حسکه - منطقه کردنشین قامشلی - دیر الزور و در نواحی ساحلی سوریه حماه - رقه – السویداء و دمشق و حومه دمشق.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">رمی نخلی، فعال سیاسی، از اولین تشکیل دهندگان کمیته محلی که سال گذشته به لبنان گریخت و پناهنده شد می‌گوید: " ابتدا کمیته در درعا شکل گرفت و در حمص به‌عنوان سومین شهر بزرگ سوریه و محور قیام مردمی سوریه سازماندهی بهتری شد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">در هفته دوم خیزش، فعالان در کمیته گردهم آمدند و تصمیم گرفتند کمیته را با ۲۲ نفر به‌عنوان سرشاخه‌ها که تعداد ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر را در سراسر کشور برای مستند کردن تظاهرات در کشور مدیریت می‌کردند، سازماندهی کنند. ما همانند یک آژانس کوچک خبری فعالیت می‌کردیم." <span dir="LTR">]</span>۱<span dir="LTR">[</span></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>شیوه‌های مبارزاتی کمیته ها</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">از آگوست ۲۰۱۱ این شبکه رسما با بیانه‌ای شیوه مبارزاتی خود را بر پایه نافرمانی مدنی اعلام کرد و هرگونه مبارزه مسلحانه و حمله نظامی بین‌المللی را برای آینده سوریه مخرب و زیان‌آور توصیف کرد.</div> <div dir="RTL"> </div> <blockquote> <div dir="RTL">شبکه "کمیته هماهنگی محلی" رسما با بیانه‌ای شیوه مبارزاتی خود را بر پایه نافرمانی مدنی اعلام کرد و هرگونه مبارزه مسلحانه و حمله نظامی بین‌المللی را برای آینده سوریه مخرب و زیان‌آور توصیف کرد</div> </blockquote> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">شبکه هماهنگی محلی اعلام کرد باهرگونه راه‌حل‌ نظامی چه از طریق مبارزه مسلحانه در داخل کشور و چه تهاجم نظامی نیروهای خارجی مخالف است و اعلام کردند نظامی‌گری تنها باعث کاهش محبوبیت مخالفان و برتری اخلاقی آنها می‌شود و باعث خواهد شد تا رژیم، بهره تبلیغاتی بسیاری برای کشتار بیشتر غیر نظامیان به‌دست آورد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">کمیته محلی گفت : " تظاهرات مسالمت‌آمیز راه را برای برقرای دموکراسی هموار خواهد کرد درصورتی‌که میلیتاریسم عملاً باعث نخواهد شد تا بنای حکومتی قانونی برای آینده پرافتخار سوریه باشد. ۲</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">عمده فعالیت این شبکه‌ها تهیه مستنداتی در قالب فیلم و عکس از کشته و زخمی‌های تظاهرات و استفاده از شبکه‌های پرمخاطب سی.ان.ان، الجزیره عربی و انگلیسی، گاردی و واشنگتن پست برای نمایش آنها بود. شبکه‌های محلی بر وب سایت خود و فیس‌بوک گزارش‌های خود را منتشر می‌کردند.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">اما از آگوست ۲۰۱۱ کمیته‌ها کار تنظیم و هماهنگی و برگزاری تظاهرات اعتراضی در سراسر کشور را نیز جزء مسوولیت‌های خود بر شمردند. این شبکه به‌صورت مخفی و غیرمتمرکز شروع به فعالیت می‌کند. شبکه محلی عمدتا از جوانان تظاهرات‌کننده از مذاهب مختلف و طبقه و گروه‌های گوناگون اجتماعی تشکیل شده است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">تمامی کارها در کمیته‌های محلی تقسیم شده است، تعدادی مسوولیت انتشار فراخوانها در شبکه‌های مجازی و سایت‌های اینترنتی را برعهده‌‌دارند، علی ۲۳ ساله که خود را دانشجوی مهندسی عمران معرفی می‌کند و یکی از اعضای کمیته محلی حمص است می‌گوید : " روزی ۱۵ ساعت آنلاین هستم و به‌طورکلی دیگر در دنیای مجازی زندگی می‌کنیم."</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">گروهی مسوول تهیه پلاکارد و دست‌نوشته‌هایی برای استفاده در تظاهرات هستند، گروهی دیگر مسوولیت آماده کردن محل تظاهرات را برعهده دارند؛ از جمله آویزان کردن پرچم‌های سوریه و پلاکاردها، عمدتا با شعارهای ضد رژیم، از در و دیوار.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"> چندنفر مسوول تکرار شعارهای ازپیش‌تعیین‌شده از طریق بلندگوهای نصب‌شده روی اتوموبیل و گروهی مسوول تصویربرداری از تظاهرات و انتقال هم‌زمان آنها به شبکه تلویزیونی الجزیره هستند. تمامی این کارها با نظارت کلی بخش رهبری غیرمتمرکز کمیته‌ها انجام می‌شود.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">از جمله مواردی که برای حکومت به معمایی تبدیل شده است همین غیرمتمرکز بودن و مخفی‌عمل‌کردن کمیته‌هاست.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>دنیای مجازی برنده‌ترین سلاح</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">قبل از آغاز تظاهرات مردمی در سوریه، فعالان سوری تلفن‌های ماهواره‌ای، مودم‌های ماهواره‌ای و گوشی‌های موبایل هوشمند (ای فون و بلک‌بری) را برای ارتباط با یکدیگر از قبل وارد سوریه کرده بودند. این شبکه از ماه ژون ۲۰۱۱ عملاً نقش نیروی محوری را در سیاست سوریه بازی کرد.</div> <div dir="RTL"> </div> <blockquote> <div dir="RTL"><img width="200" height="150" align="bottom" alt="" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/syria-13-may.jpg" />عمده فعالیت شبکه‌های محلی تهیه مستنداتی در قالب فیلم و عکس از کشته و زخمی‌های تظاهرات و استفاده از شبکه‌های پرمخاطب سی.ان.ان، الجزیره عربی و انگلیسی، گاردی و واشنگتن پست برای نمایش آنها بود</div> </blockquote> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">حکومت در به‌باورِخود مناطق بحرانی خدمات اینترنت و تلفن همراه را قطع کرده است، ولی فعالان سوری شیوه دیگری را برای برقراری ارتباط با یکدیگر و فرستادن گزارش‌های خود برگزیده‌اند؛ اینترنت ماهواره‌ای و تلفن‌های همراه ماهواره‌ای.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">اگر چه تصاویر ارسالی به‌صورت زنده در شبکه الجزیره گاهی با قعطی و اختلال همراه است، اما کیفیت تصاویر از تظاهرات‌های مردمی در سوریه روی آنتن‌های تلویزیون‌های ماهواره‌ای هر روز بهتر و با کیفیت‌تر می‌شود. ۳</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">سازمان عفو بین‌الملل شیوه فعالیت این شبکه‌های محلی را مسالمت‌آمیز و بر اساس برگزاری تظاهرات آرام و به‌دورازخشونت توصیف کرده است ۴</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"> شیوه‌های مبارزاتی استفاده‌شده توسط این شبکه بیشتر معطوف به نافرمانی‌های مدنی همانند سازمان‌دهی تظاهرات شبانه در حما، حمص و حومه دمشق و سرپیچی از پرداخت قبض‌های آب و برق و تلفن دراین شهرها بوده است. کمیته هماهنگی محلی دو روز ۵ و ۶ فوریه ۲۰۱۲ را روز اعتصاب عمومی اعلام کردند که با استقبال عموم مردم سوریه به‌ویژه در شهرهای بزرگ مواجه شد.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><b>توصیه‌های جین شارپ</b></div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">جین شارپ، نویسنده و نظریه‌پرداز مشهور در روش‌های به چالش کشیدن حکومت‌ها از طریق مبارزه بی‌خشونت، نویسنده کتاب " از دیکتاتور تا دموکراسی " طی برگزاری کنفرانسی در شهر اسلو به کمک‌های فکری خود به فعالان سوریه اشاره کرد و خاطر نشان ساخت :</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">"من اهل سوریه نیستم و در این کشور حضور نداشته‌ام و به مردم سوریه نمی‌گویم که باید چه کاری انجام بدهند، اما من با معترضان سوریه‌ای ملاقات داشتم و به آن‌ها کمک کردم تا یک کتابچه راهنما درباره روش‌های مبارزه غیرخشونت‌آمیز با عنوان آزادسازی خود منتشر کنند." ۵ </div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">بی‌شک نظریه‌ها جین شارپ کمک شایانی به فعالیت‌های کمیته‌های هماهنگی محلی کرده است. ولی آنچه روشن و مشخص است لازمه به فعل درآوردن این نظریه‌ها استفاده بهینه از نیروهای جوان، فائق آمدن بر ترس، اعتقاد و ایمان به اهداف مورد نظر، تلاش و کوشش شبانه‌روزی همراه با نظم و انظباط تیمی و مدیریت و رهبری غیرمتمرکز و استفاده از شیوه‌های مبارزاتی بی‌خشونت است.</div> <div dir="RTL"> </div> <div dir="RTL">دستگیری هر کدام از این ۳۵ رهبر، حرکت جنبش اجتماعی موجود در سوریه را با خلاء رهبری روبه‌رو نخواهد کرد. سوریه آبستن رویداد‌های بزرگ در آینده نزدیک خواهد بود، آینده‌ای که دستیابی به آزادی، برقراری دموکراسی، حکومت قانون، رعایت حقوق بشر عناصر حتمی و غیرمجزای روزهای آتی خواهد بود و البته کابوسی برای رژیم خودکامه اسد در شامات.</div> <div dir="RTL"><b> </b><b> </b></div> <div dir="RTL"><b>پانویس‌ها:</b></div> <div dir="RTL"><sup><br type="_moz" /> </sup></div> <div dir="RTL"> <div dir="RTL"><sup>1.<span dir="LTR"> <cite>www.lccsyria.org</cite><cite>/</cite></span></sup></div> <div dir="RTL"><sup><b>2.</b></sup><b><span dir="LTR"><a href="http://www.jadaliyya.com/pages/index/2539/syrian-local-coordinating-committees-on-taking-up"><sup>http://www.jadaliyya.com/pages/index/2539/syrian-local-coordinating-committees-on-taking-up</sup></a></span></b></div> <div dir="RTL"><sup><b> (<span dir="LTR">Syrian local coordinating committees on taking up arms and foreign intervention</span>)</b></sup></div> <div dir="RTL"><sup><b>3.</b></sup><b><span dir="LTR"><a href="http://www.nytimes.com/2011/07/01/world/middleeast/01syria.html?_r=3&pagewanted=all"><sup>http://www.nytimes.com/2011/07/01/world/middleeast/01syria.html?_r=3&pagewanted=all</sup></a></span></b></div> <div dir="RTL"><sup><b><span dir="LTR">(Coalition of Factions From the Streets Fuels a New Opposition in Syria - the newyork times)</span></b></sup></div> <div dir="RTL"><sup><b>4. </b></sup><b><span dir="LTR"><a href="http://www.amnesty.org/en/news-and-updates/syrian-woman-activist-wins-human-rights-award-2011-10-07"><sup>http://www.amnesty.org/en/news-and-updates/syrian-woman-activist-wins-human-rights-award-2011-10-07</sup></a></span></b></div> <div dir="RTL"><sup><b> (<span dir="LTR">Syrian woman activist wins human rights award</span>)</b></sup></div> </div> <div align="center" dir="RTL"> </div> <div dir="RTL"><sup>5. </sup><a href="#http://radiozamaneh.com/politics/2012/02/15/11077"><sup><span dir="LTR">http://www.radiozamaneh.com/politics/2012/02/15/11077</span></sup></a></div> <div dir="RTL"><sup>( بدون خشونت می‌شود پیروز شد )</sup></div> <p> </p>
سعید بیانی- با گذشت بیش از یک‌سال از آغاز خیزش مردم سوریه برای کنار زدن حکومت خودکامه اسد، حال شرایط و توازن قوا در این کشور در حال سنگین شدن به سمت مخالفان حکومت است.
پس از وتوی دو قعطنامه توسط روسیه و چین علیه حکومت بشار اسد که آخرین آنها به‌طور صریح خواهان کناره‌گیری رئیس جمهوری سوریه از قدرت شده بود، اکنون دور جدید مذاکرات سیاسی با هدایت کوفی عنان، دبیر کل سابق سازمان ملل در حال شکل‌گیری و نتیجه دادن است.
خبرگزاری رویترز گزارش داده پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست سران اتحایه عرب که از روز پنجشنبه ۱۰ فروردین ماه در بغداد پایتخت عراق برگزار شده است، با مداخله نظامی خارجی در سوریه به منظور پایان دادن به بحران سوریه مخالفت کرده است.
در این پیش‌نویس همچنین حکومت سوریه را مسوول خشونت‌ها در کشور دانسته و از ماموریت کوفی عنان، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در سوریه،حمایت شده است.
پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست بغداد با محکوم کردن "نقض جدی حقوق بشر" در سوریه ادامه داده است: " کشتار منطقه باباعمرو حمص که سازمان‌های نظامی و امنیتی سوریه آن را اجرا کرده‌اند در حد جنایت علیه بشریت است و مسوولان آن باید مجازات شوند".
نظرها
نظری وجود ندارد.