پیامبرانِ بی‌سلاحِ ایرانی در تاکستانِ خداوند

نظرها

• نوید

  ۲۷ آذر ۱۳۹۷

  با تشکر از جناب صباحی که به عنوان یک غیربهائی قلم انصاف به دست گرفته اند تا بعضی اکاذیب بهائی ستیزان را مطرح کنند. امّا آنچه اسباب تأسف است آن که بعضی دوستان در پاسخ به ایشان شبیه مقالات و کتب بهائی ستیزان نوشته اند! خوشبختانه ایرادهایی که بعضی عزیزان اشاره کردند هم در آثار وحیانی بهائی و هم در کتبی که بهائیان پاسخ داده شده و نیازی به طرح آن نیست. کافی است به سایت کتابخانۀ بهائی و دیگر سایت ها همچون نقطه نظر، ولوله در شهر، آئین بهائی، و امثال آن مراجعه شود. ستم های 40 سالۀ بهائیان اگرچه خسارت های مهلکی بر جامعۀ بهائیان ایران وارد کرد، ولی در کنار آن باعث شد تا روشنفکران ایران عزیزمان نگاه جدید و دقیق تر و صحیح تری نسبت به جامعۀ بهائی یابند و دیگر تحت تأثیر القائات آخوندهای مقتدر شیعۀ قاجاریه و پهلوی تحلیل های اشتباه نکنند. ماحصلی از این بیداری را می توان در بیانیۀ «ما شرمگینیم» چند صد نفر از ایشان در اینترنت و نیز در کتاب «رگ تاک» در اینترنت یافت. دیگر زمان باور به اکاذیب گذشته و وجه المصالحه کردن بهائیان گذشته. علاوه بر آن اینک ملّت عزیز ایران که ستم جمهوری اسلامی ایران را حس می کند و بعضی به نان شب محتاج شده اند و طعم زندان و شکنجه می کشند شناخت واقعی نسبت به حکومت فقاهتی پیدا کرده و تازه می فهمند چگونه آخوندها با اکاذیب و تهمت و ریا 175 سال است بهائیان را می کشند و زندان و شکنجه می کنند و از کار بی کار می کنند و دانشگاه راه نمی دهند و حتی قبرستان هایشان را ویران می کنند. اینک ملت ایران با حقه های آخوندی برای سرکوب هر کسی را که مخالف منافعشان می دانند آشنا شده اند و در برابر حکومت می ایستند. اینک بجای طرح اکاذیب بهائی ستیزان باید فکر اتحاد و وحدت همۀ ایرانیان بود و با حقیقت جویی دست حکومت دروغگو را رو کرد.

• آزیتا

  ۲۳ آذر ۱۳۹۷

  چقدر آدم باید فکر خود را بی نقص و ملاک سنجش تمام عیار بداند که تحسین دیگران از کاری روشنگرانه و آگاهانه را "تعارفات" بداند. انگار فقط توهمات ناشی از صدو هفتاد سال سم پاشی علیه بهائیان است که تعارف نیست و اصل حقیقت است!

• علی

  ۲۱ آذر ۱۳۹۷

  محمود جان این عبارتِ "حالا اجازه بدهید ما گام اولیه"ء شما, حقیر را به یاد دوران دانشجویی می اندازد, و عزیزانی که در مورد تقریبا هر مقوله و موضوعی (از حقوق زنان تا آزادی بیان,...) چیزی می گفتند شبیه "حالا اول این گام اولیه" علیه شاه, و .... و این نه به معنای طعنه زدن به شما دوست گرامی است و نه لزوما جنبه ای منفی. بیش هر چیز شاید شباهت در استدلال و نوعی برخورد مرحله ای: اول این, بعداً آن. حالا, آیا نمی شود که همزمان نقدی تمام-جنبه ای (Immanent Critique) از مقولات فراهم آورد؛ با برجسته کردن جوانب مثبت و همچنین نشان دادن محدودیت ها و اشکالات هر مقوله؟ که البته ممکن است, اما شاید (و به احتمال قوی) به گیرایی نثر شما نخواهد بود. این هم از تعارفات خالی بازی معمول ایرونی نیست. برخی کامنت های همین بلاگ اقراری است بر این واقعیت. نبشتارهای شما همواره خواندنی و پرسش برانگیز است, با کیفیتی بالا. سرت سبز و دمت شاد

• محمود صباحی

  ۲۱ آذر ۱۳۹۷

  سلام علی عزیز. این مقاله تنها گزارشی از دروغ‌های شاخدار و بی‌شاخی است که پیرامون بهائیت ساخته شده‌اند و نیز بررسی دلایل روان‌شناختی و اجتماعی این دروغ‌‌پردازی. حال اجازه بدهید ما این گام اولیه یعنی رفع توهین و افترا را از اقلیت را برداریم و آن وقت (در یک فرصتی که این اقلیت دیگر تحت فشار و تنگنا نبود)به نقد آن بپردازیم. امید که شاد و تندرست باشید. با احترام م.ص

• محمود صباحی

  ۲۱ آذر ۱۳۹۷

  سلام آقای بابک عزیز. باور کنید که من اصلاً قصدم طعنه‌زدن نبود. متاسفم اگر جمله من این احساس منفی را در شما برانگیخت. مقصودم این بود که بگویم در فرهنگ‌ لغت‌ها معناهای زیاد و حتا متفاوتی برای کلمه اروند وجود دارد. اما من هدفم این بود که هم به تجربه(آروین) و هم به آرزو(و اروند) و خواستی که برآیند این تجربه است اشاره کنم برای همین هر دو این کلمات را آوردم. تندرست باشید. با احترام م.ص

• محمود صباحی

  ۲۱ آذر ۱۳۹۷

  سلام آقای فریدی عزیز. مسائلی که شما مطرح می‌کنید از مدار و مقصد این مقاله بیرون است. من قصدم در این مقاله ارائه یک تحلیل جامعه‌شناختی از یک جنبش دینی - اجتماعی و بیش از همه اتهام‌زدایی از یک اقلیت ایرانی است که در همه‌ی دوره‌ها به شدت سرکوب شده است. به جز این، من نه بهایی هستم (و نه به دین دیگری گرایش دارم) که ذهنم با این مسائل (شما طرح کرده‌اید) مشغول باشد. من به عنوان جامعه‌شناس نتایج عملی و اجتماعی بهاییت را می‌سنجم و از همین روزن می‌بینم که دین بهایی از دید جامعه‌شناسی(نسبت به جامعه‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم) جامعه‌‌ای انسانی‌تر و اخلاقی‌تر را بنیاد نهاده است. خلاصه: از دید من هر جنبش دینی و اجتماعی و سیاسی را نه از نیات یا برخی اختلافات تاریخی و داخلی که از نتایج عملی و اجتماعی و انسانی آن می‌توان شناخت! دست کم من بدین‌گونه فکر می کنم. تندرست باشید. با احترام م.ص

• بابک

  ۲۰ آذر ۱۳۹۷

  آقای صبوحی چرا فرض گرفته‌اید واژه‌نامه‌ای ندیده‌ام. می‌توانید پاسخ ندهید اما پاسخ دادن و طعنه زدن جالب نیست. آروین را نپرسیدم. اروند را پرسیدم. این دو را با هم آورده‌ای که چندان به هم نمی‌خورد.

• علی

  ۲۰ آذر ۱۳۹۷

  این تصویری که از بهائیت در اینجا ترسیم می شود روایتی بسیار رومانتیک, مهره با مقداری زیادی بی دقتی تاریخی است. قبل از هر چیز عرض باید شود که هرگونه انتقاد به مسلک بهائی به هیچ وجه بمثابه بهانه ای برای سرکوب آن نیست, سرکوبی که هم در حاکمیت شاه (تخریب معبد بهائیان توسط ارتشبد باتمانقلیچ) و هم در تاریخ ننگین جمهوری جهنمی اسلامی بخشی از فرهنگ ایرانی گشته است. رئوس مطالبی که می بایست در هر گونه سنجش, بررسی و نقد تاریخی بهائیت در نظر گرفته شود, و در اینجا حتا اشاره ای نیز بدانان نشده است , از این قرار است: ۱) نقش خشونت و قهر در روابط درونی بابیان و برخوردهای خصم آمیز مابین جناح های مختلف آن. نویسندهء گرامی از عنوان "پیامبران بی سلاح " در اینجا استفاده کرده است, اما سیر تاریخی تحول بابیه و تکامل آن به مسلک بهائیت فرایندی پر از خشونت (با استفاده از سلاح های سرد و گرم) بود که در اینجا هیچ اشاره ای بدان نمی شود. ۲) گر چه استاد صباحی به درست اشاره دارد که کوچ بهائیان به شام (شامات) قبل از تأسیس اسرائیل بوده است, اما در بررسی روابط نخبگان بهائیت با استعمارگران انگلیسی (و دریافت لقب های اشرافی از ملکهء انگلستان و غیره) هیچ اشاره ای ندارد. نکته آخر و شاید مهمترین نکته: دلیل کینه ورزی مجونانهء آخوندها از بابیان و سپس اهل بهائیت به این دلیل بود که ملایان به خوبی میدانستند که رشد و گسترش این مسلک بمثابه ای پایان آخوندیزم و شیعه در ایران است. اما خود نهضت بابیان (و سپس بهائیت) نیز چیزی نیستند غیر از یک مذهب و فرقه ای دیگر (هر چند در مقایسه با آخوندها و شیعیان, بسیار مترقی تر و امروزی تر). اگر پیش فرض ما بر این باشد که دوران مذاهب و فرقه ها در ایران به سر رسیده است, آنگاه لازم است که نقدی جانانه, درونی و همه جانبه (Immanent Critique) از تمامی ادیان, مذاهب و فرقه ها در ایران به عمل آوریم. و این آن مهمی است که متاسفانه در اینجا صورت نگرفته است. با سپاس از جناب صباحی و فرصت و فضایی که در اینجا فراهم آورده اند, تا بدین مسائل مهم پرداخته شود. شاد باشید.

• فریدی

  ۲۰ آذر ۱۳۹۷

  سرکار خانم لاهوتی من با نویسنده مقاله در گفتگو بودم که مداخله ای نا هنگام رخ داد . همچنان پیش داوری و عصبیت موانع تحری حقیقتند همان ها که در مرور همان چند سطر مشهودند .

• بیژن

  ۲۰ آذر ۱۳۹۷

  ظاهرا آقای صباحی کم کم دارد به نوشتن به فارسی معیار بر میگردد. و در این مقاله کمتر از لغات مهجور و خودساخته استفاده کرده است. و دوستان ایشان هم مکررا آقای نویسنده را مورد لطف قرار داده اند. آقای صباحی بابیت و بهائیت بعنوان یک جنبش اجتماعی از مطالبات مردم ستمدیده در آن روزگار پرده برمیدارد . گرچه شک دارم که چنانچه موفق میشد بیشتر از روحانیت به رواداری احترام میگذاشت. اما بررسی آن بعنوان یک دین که کاری سخت محک است. برای اینکه این دین خود نیز دنیایی از خرافه پرستی و مردسالاری و آیین و مناسکی پاک خنده دار است. حقیقت این است که محاکمه و اعدام سیدمحمد علی باب به این دلیل کاری شنیع بود که او آدمی مهجور و نیمه دیوانه بود . نمیتوانست از خودش دفاع کند. و روحانیت تبریز او را جدی گرفته بود و مثل آدمی که مسئول رفتار و گفتار خود است او را محاکمه کرد. کسانی که تاریخ بهائیت را خوانده اند میدانند که اختلاف بین بهاء الله و صبح ازل در واقع رقابتی محک و پر از کلک و فریب بود و چنین آدمهایی نمیتوانند چندان مقدس باشند. منتهی تاریخ هر قوم را طرفدارانش مینوسیند و پا بر حقیقت میگذارند و صد و بیست سال بعد استاد صباحی از آنان شهید میسازد

• افشین

  ۲۰ آذر ۱۳۹۷

  جناب آقای صباحی بسیار ممنون و سپاسگزارم از این نوشته شما. همانند متون قبل شما از خواندنش بسیار لذت بردم. به امید فردایی بدون تهمت، دروغگویی، دودستگی، جنگ و دشمنی. موفق و پایدار باشین.

• طوبی لاهوتی

  ۲۰ آذر ۱۳۹۷

  جناب آقای فریدی، با احترام: اینکه بنده سؤالی را از مرجع مورد اعتقادم بپرسم یا نه، به خودم مربوط است، نه به دیگران. در ضمن معلومات از آنکه نوع که جنابعالی دارید بیشتر از خواندن ردّیه ها می آید، نه اصل آثار بهائی.

• فریدی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  از سرکار خانم لاهوتی و خانم آزیتا که پیشاپیش مرا ناخوانای متون بهایی خوانده اند می پرسم که هیچ ایا از بیت العدل پاسخ گرفته اید که چرا هرگز بانویی در میان 9 نفر نیست ؟

• ناباور

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  24000 پیامبر در طول تاریخ آمدند ولی نه آشوبی را فرو نشاندند و نه راهی به آگاهی انسان گشودند بلکه به آشوب و نادانی افزودند. گیرم دو یا سه پیامبر دیگر در این یکی دو قرن اخیر آمده باشند یا بعد از این بیایند، نتیجه همان است که بود.

• محمود صباحی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  سلام آقای بابک در پاسخ خواهش شما. با آوردن دو کلمه آروین و اروند خواسته‌ام به تجربه‌ی زیستی و آرزومندی برآمده از این تجربه‌ی زیستیِ مردمان این منطقه اشاره کنم. آروین به معنی تجربه و آزمون است و اروند هم نوعی چالاکی و ورزیدگی و حتا رنج و آرزو و نیرومندی است. این دو کلمه(اگرچه خویشاوندند) هر یک به ساحتی از ساحات تجربه اشاره می‌کنند. یک مراجعه به فرهنگ لغات فارسی می‌تواند اطلاعات فراوانی را نصیب شما کند. برای انتقال برخی مفاهیم در زبان فارسی گاهی ناچاریم از دو یا حتا چند کلمه استفاده کنیم. شاد و تندرست باشید. با احترام م.ص

• ایراندوست

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  گفته شده که بهاالله بنام مسلمانی مهاجر از ایران در فلسطین ، زمین‌های اعراب را با پول محافل یهودی می‌خرید و به مهاجران یهودی ارزان می‌فروخت یا می‌بخشید . اگر بهاییان امروز قربانی اجهاف و بی عدالتی فاشیسم اسلامی حاکم بر ایران هستند چرا وقتی در فاشیسم آریامهری در مسند امور سیاسی و اقتصادی بودند و مسبب و همکار با استبداد ، موازی با فراموسنری عمل میکردند، امروزه هیچگونه مسولیتی یا انتقادی از عملکرد خود در آنزمان از مردم ایران ندارند ؟

• روزبه

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  لطفا بفرمایید چرا از درج نظر بنده خوداری کردید من که به کسی توهینی نکرده ام. اگر خواهان درج نظرات مخالف نیستید از این پس منهم وقتم راتلف نمیکنم که نظرم را بنویسم. با عرض احترام

• جهان

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  یک دلیل روشن برای آخوندهای شیعه در مخالفت و شوراندن مردم بر علیه بهایت ، اینست که اگر ساکت باشند به معنای تایید بهایت و در نتیجه تخته شدن دکان آخوندهای دین فروش است و دیگر چیزی ندارند که از قول امامانشان وروایتها و رساله آخوندهای بیسواد دیگر بگویند و بخورد مردم عام بدهند ، حال چگونه انتظار دارید آخوندها حاضر شوند این دکان چند صد میلیارد دلاری در سال را تخته کنند

• آزیتا

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  این نوع تصورات منفی و کاملاً خلاف واقع که آقای فریدی درباره بیت العدل بهائیان دارند نتیجه همان نوع بهتان هایی است که آقای صباحی به خوبی در مقاله بررسی کرده اند. با تأسف فراوان می بینیم که حتی کسانی مثل ایشان که ظاهراً توانایی اندازه گیری بلندای لباس پیامبری را دارند خودشان نمی روند نوشته های بهاءالله را بخوانندو با انصاف در آها نظر کنند. ایشان چنان حرف می زنند که گویا در زمان مسیح و محمد همه کس آن قداستی را که ایشان ازش حرف می زند در مسیح و محمد دیدند! بسیار کسان رخت پیامبری را آن زمان بر پیکر ایشان حتی نمی آزمودند!

• آزیتا

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  آقای فریدی، جهت اطلاعتان عرض می شود، که بیت العدل و محافل ملی تصمیم گیری در امور شخصی را همیشه به عهده خود افراد می گذارند، یعنی اگر من بهائی در امر خصوصی و شخصی ان راهنمائی بخواهم راهنمائی می کنند، اما همیشه و حتماً تصمیم را به عهده خودم می گذارند. می بینید که این با تصوری که دارید زمین تا آسمان فرق می کند.

• طوبی لاهوتی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  این یادداشت در پاسخ آقای نویدی نوشته می شود، اگر واقعاً بخواهند پاسخ سؤالاتشان را بدانند: بیت العدل اعظم جمع منتخب منتخب منتخبین است، یعنی افراد بهائی نمایندگان خود را در هر محل به رأی خود اتخاب می کنند ( و این رأی را کاملاً بین خود و خدای خد نگاه می دارند، یعنی هیچکس به دیگری نمی گوید من به که رآی دادم تا هیچکس تحت نفوذ دیگری نباشد و آزادی کامل در رأی حفظ شود). نمایندگان انتخاب شده در مرکز هر کشور رأی می دهند و محفل آن کشور را باز هم به همان طریق انتخاب می کنند. در مرحله بعدی اعضای محافل ملی دنیا رأی می دهند (باز هم هر فرد خود و خدایش می داند که به چه کسانی رأی داده است)، نتیجه انتخاب نه نفر اعضای بیت العدل اعظم است. پس از انتخاب، این جمع به عالم بهائی معرفی می شوند. بیت العدل اعظم تصمیمات کلی حرکت و عملکر جامعه را می گیرند، و بهائیان عالم آن مرجع را که خود انتخاب کرده اند،در آن امور مطاع می دانند. در ضمن خوبست بدانید که انتخابات بهائی به هیچ وجه و در هیچ مرحله ای کاندیدای انتخابات شدن و پروپاگاندا ندارد. این از وظایف روحانی هر فرد است که خود در امور جامعه اش دقت کند و ببیند چه افرادی مناسب خدمت هستند، گفتم "خدمت" و نگفتم "رهبری" چون در امر بهائی رهبری در خدمت تعریف می شود. آن کس که انتخاب می شود خادم جامعه است. می بینید که برخلاف فرمایش شما هیچ چیز "راز آلود ناشناس" وجود ندارد. چنین تصوراتی ناشی از سم پاشی های دائم علیه بهائیان است. کار عظیمی که محمود صباحی کرده است، این است که بجای قبول آن سم پاشی ها خودش رفته و متون اصلی بهائی را خوانده. کاری که پرسشگر واقعی می کند.

• bijan

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  جناب صباحی : در اینکه جعل و دروغ در مورد بهائیان زیاد گفته و نوشته شده تردیدی نیست ولی اگر کتاب" اقدس" را مطالعه کنید به این مرام طبقاتی باور و امتیاز ور پی می برید . بی دانشی نویسنده کتاب اقدس تا انجا است که آزادی وآزادی خواهی را نادانی میداند ! و مهریه زنان شهری را بیشتر از روستایی تعیین میکند !و اگر کسی خانه ای را آتش زد یکی از مجازات ها ی اور را آتش زدن مجرم تعیین میکند! گمان نمیکنم این چنین حکم بی رحمانه ای در هیچیک از آیین ها باشد .سراسر کتاب اقدس از این قبیل مهملات است .وجای تاسف دارد که کثیری تحصیل کرده به آن اقتدا میکنند !!

• مزدا کریمی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  شاید یکی از مهمترین آرزوهایی که در جهانبینی بهایی تبلور یافت تجدید نظر در معنای وحدت بود: تاکید بر اینکه اتحاد پایدار نه بواسطه انکار و نفی گوناگونی، که از گرامیداشت و پاسداشت آن سر بر می آرد. نمیدانم! شاید هنوز دو قرن دیگر لازم بود تا بتوانیم با همه وجودمان این حقیقت را دریابیم.

• فریدی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  جناب صباحی از بزرگواری و پاسختان خرسندم . اما با خوانش دو باره هنوز پاسخم را در متن مقاله شما نیافته ام - و البته نافهمی را هم از خود دور نمی دانم - این که بیت العدل همچنان در اسرائیل باقی مانده است نوشته اید دلایل عاطفی هم دارد , بسیار خوب ! اما این را کدام آزادمنشی بر می تابد که از بیانیه های جمعی ناشناخته اطاعت کند و به این اطاعت رنگ قداست ببخشد ؟ ممکن است سازمان های تروریستی و شبکه های جهانی قاچاق چنین باشند اما داعیه دار دیانت نیستند . توافق آنان با اعضای شبکه یک توافق مالی است و یا اعضایشان از همان ورود به سازمان با تعقل بدرود می گویند . اما دیانت و فرهنگ مقوله ای فراتر از این هاست . . .

• محمود صباحی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  سلام نیما آزادی عزیز. پرسش شما نیاز به یک نوشتار دیگری دارد که حتما به آن خواهم پرداخت زیرا از دید جامعه‌شناختی مساله‌ و تجربه‌ی تاریخی بسیار مهمی است. شاد و تندرست باشید. با احترام م.ص

• محمود صباحی

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  آقای فریدی عزیز. ممنونم از توجه‌تان. درباره‌ی عنوان باید عرض کنم که ابهام از آن‌جایی ایجاد شده که زیرنویس‌های مقاله منتشر نشده‌اند. دلیل‌اش را نمی‌دانم. باید از مسئولین سایت پرسید. تاکستان خداوند اشاره به کوه کرمل در اسرائیل است که برخی از مقدسین بهایی در آن‌جا مدفون‌اند و کوه کَرمِل در زبان عبری هار هاکرمل (הַר הַכַּרְמֶל) به معنای تاکستان خداوند است. رازی درکار نیست. اگر مقاله را دقیق بخوانید متوجه می‌شوند که چرا مرکز بهاییان در آن‌جاست. شاد و تندرست باشید. با احترام م.ص

• روزبه

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  زهر ادیان کی بی اثر میشود . جناب نویسنده بجای خواندن روضه برای شیعه و بهاییت یا مسیحیت قدری از تکامل داروین و تاریخ تمدن بشری از درون غارها تا شهر نشینی و پیدایش ادیان و شکل گیری گیتی ووو بنویسید وبخوانید . دست از این چرندیات که همه ریشه در یک موجود واهی بنام خدا که همه پیامبران دروغین خود را بدان حواله میدهند و سخنگوی این موجود دروغین معرفی میکنند بردارید. یکنفر لطف کند و واقعا اثبات کند این به اصلاح پیامبران با آن موجود تخیلی ارتباط داشته اند. هر ننه قمری آمده و یک ادعایی کرده و گفته پیامبر است و یه عده هم دنبالش راه افتاده اند . بله شاید در هزارهای قبل که بشر هیچ نمیدانست میشد این را درک کرد ولی امروز که ما به اسرار حیات و کائنات و ذرات بنیادی دست یافته ایم دیگر چرا؟!!!!

• Nima Azadi

  ۱۹ آذر ۱۳۹۷

  محمود عزیز، همان طور که شما می دانید جنبش باب در آغاز جنبشی درون دینی بود که اگر تداوم می یافت به پروتستانیسم شیعی تبدیل می شد و می توانست برای ایرانیان نقش پیشروانه ی دینی خود را در گذر از دوران پیشا مدرن به مدرن انجام دهد. اما پرسش کلیدی که جنبه ی جامعه شناختی هم دارد این است که چرا جنبش درون دینی باب در این کار شکست خورد و سرانجام دین جدیدی به نام بهائیت متولد شد ؟

• کیومرث

  ۱۸ آذر ۱۳۹۷

  در بارۀ یادداشت‌های کینیاز دالگورکی لازم است ذکر شود که مورّخینی مانند عبّاس اقبال آشتیانی، مجتبی مینوی و احمد کسروی بر جعلی بودن این یادداشت‌ها صحّه گذاشته‌اند. (مراجعه شود از جمله به کتاب یکصد و شصت سال مبارزه با آئین بهائی، اثر فریدون وهمن، صص 159-158)

• مرادی

  ۱۸ آذر ۱۳۹۷

  با خرافات نمی توان خرافات را اصلاح کرد... با فکر غلط وجود امام زمان نمی توانید با ادعای اینکه شما خود امام زمان هستید مبارزه کنید... هیچ کس امام زمان نیست... امام برای مسلمانان قرآن است...همانطور که قبلا تورات امام بوده است... کسی آگاه نیست از اینکه بیشترین علم به قرآن را او دارد تا مدعی شود امام است... فقط خدا میداند چه کسی جلوتر است... شورا و همفکری مسلمین راه را از چاه نشان میدهد آنهم بشرط اینکه ایشان هنگام خواندن قرآن بین آیات هر سوره نیز رعایت اتصال و شورای بین آیات را رعایت کنند...روش فهم ملاک الهی یعنی روش فهم قرآن... شورای بین مومنین نماینده و سخنگوی فعلی و موقت را تعیین میکند تا یک صدا از بین آنها برای دیگران شنیده شود...تا مادامی که رعایت امانت و عدالت کند...

• فریدی

  ۱۸ آذر ۱۳۹۷

  جناب صباحی درود نثر زیبایتان کششی داشت که مرا به خواندن همه مقاله واداشت . اما جناب محمود خان با همه زیبا نویسی با این سخن که روحانیون دروغ زنی کرده اند و می کنند و خواهند کرد گزاره های شما بی پاسخ مانده است . از ابهام اصطلاح برساخته پیامبران بی سلاح ایرانی که بگذریم ماجرای بیت العدل چیست ؟ این جماعت رازآلود ناشناس چه کسانی هستند که من باید به فرمانشان گردن نهم ؟ نگفتید که دلیل حضور یا ادامه حضورشان در آن جا چیست ؟ راستش ساحت دیانت مقدس تر از این رفتارهاست . پیامبری , جامه افراد تکین است ؛ تشریفی است که بر بالای دیگران کوتاه است و کوتاه .

• آزیتا

  ۱۸ آذر ۱۳۹۷

  مقاله بسیار خوبی است. رویکرد صباحی به موضوع به خصوص از جهت توجه به آسیبی که این تهمت ها با محروم کردن جامعه ایرانی از حضور فعال پاره ای از تن خودش برآن وارد می آورد، غنیمت است. جامعه روشنفکران ایرانی از کسروی تا صباحی راه خیلی درازی را به سوی روشنائی طی کرده است. از خیلی جهات صباحی درست آن سوی طیفی ایستاده که سر دیگرش کسروی قرار دارد، نگاه هایتان به صوفیان و به بهائیان گواه این مدعاست. حضور و بروزصباحی آدم را به آینده روشنفکری ایران خوش بین می کند. از او برای اندیشه هایش و از رادیو زمانه برای انتشار آنها قدر دانی می کنم.

• بابک

  ۱۸ آذر ۱۳۹۷

  «ارزش‌هایی که برآیند قرن‌ها آروین و اروندِ زیسته‌شده‌یِ انسان‌ها در فلات ایران‌اند و خود را در هیأتِ آگاهی‌هایِ فردی و بیداری‌هایِ اجتماعی آشکار می‌کنند» «اروند» به چه معنایی به کار رفته است؟ آیا اروند است یا آروند؟ از نویسنده خواهش دارم پاسخ دهند. سپاس