قرارداد عظیم نفتی عراق با چین و ابرشرکت آمریکایی

ابرشرکت‌های چینی و آمریکایی در صنعت نفت عراق سرمایه‌گذاری می‌کنند. عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق اعلام کرد این کشور با شرکت ملی نفت چین و غول نفتی اکسان موبیل بر سر یک قرارداد عظیم ۳۰ ساله به ارزش ۵۳ میلیارد دلار به توافق رسیده است. به گفته او این قراردادها برای بالابردن ظرفیت پالایشگاه‌ها و میدان‌های نفتی عراق و افزایش صادرات نفت این کشور بسته شده‌اند.

در آستانه سالگرد خروج آمریکا از برجام، عراق خبر از نهایی شدن قرارداد نقتی این کشور با دو غول نفتی چینی و آمریکایی داد.

به گزارش خبرگزاری خبرگزاری آسوشیتدپرس نخست وزیر عراق سه‌شنبه ۱۷ اردیبهشت/۷ مه در یک کنفرانس خبری گفت به وزارت نفت این کشور دستور داده تا توافق با شرکت اکسان‌موبیل(ExxonMobil)  غول نفتی آمریکایی که روابط نزدیکی با دولت دونالد ترامپ دارد و شرکت پتروچاینا(PetroChina)، از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی جهان و زیر مجموعه شرکت ملی نفت چین را نهایی کند.

ارزش این قراردادها به ۵۳ میلیارد دلار می‌رسد. به گفته نخست‌وزیر عراق این دو شرکت قرار است با کمک به افزایش تولید نفت در عراق، درآمد و سهم این کشور را از صادرات نفت بیشتر کنند. یکی از موارد ذکر شده برای افزایش تولید نفت عراق، پمپ آب شیرین نمک‌زدایی‌شده از خلیج فارس به مخازن نفتی زیرزمینی و افزایش فشار مخازن برای استخراج بیشتر نفت است.

قرارداد عراق یک روز پیش از خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام اعلام شده است.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا ۱۸ اردیبهشت ۹۷ / ۸ مه ۲۰۱۸ اعلام کرد که ایالات متحده از توافق هسته‌ای با ایران خارج می‌شود. به‌دنبال خروج این کشور، دولت آمریکا تحریم‌های سخت اقتصادی را «برای تحدید نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی و نظارت بر برنامه موشکی سپاه پاسداران» علیه ایران اعمال کرد.

ایران یک سال بعد از خروج آمریکا، مورد تحریم‌های شدید نفتی قرار دارد. خودداری واشنگتن از تمدید معافیت نفتی کشورهای خریدار نفت ایران که ۲ مه/۱۲ اردیبهشت پایان یافت، بازار جهانی نفت را متاثر کرده است. کشورهای خریدار نفت ایران از جمله ترکیه و چین به دنبال جایگزین هستند. عراق بدون اشاره به جایگزینی نفت ایران، برای افزایش تولید نفت اعلام آمادگی کرده است. یکی از مقامات ارشد دولت عراق که نام او ذکر نشده به خبرگزاری فرانسه گفته بود:

«آماده‌ایم که روزانه ۲۵۰ هزار بشکه دیگر به صادرات خود اضافه کنیم. روزهای آینده وضعیت تقاضا در بازار روشن‌تر خواهد شد».

تا پیش از لغو معافیت از تحریم‌ها، چین بزرگ‌ترین وارد کننده نفت از ایران بود. این مسئله روی ‌آوردن شرکت‌ پتروچاینا به شراکت با اکسان‌موبیل و سرمایه‌گذاری در توسعه صنعت نفت در عراق را معنی‌دار می‌کند.

ترکیه نیز یکی از خریداران بالقوه نفت عراق به شمار می‌رود. مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه پنج‌شنبه ۱۲ اردیبهشت/ ۲ مه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد این کشور نمی‌تواند به‌سادگی در واردات نفت خود تغییر ایجاد کند.

وزیر خارجه ترکیه گفت پالایشگاه‌های ترکیه مناسب نفت دیگر کشورها نیستند و آمریکا باید در تصمیم خود مبنی بر عدم تمدید معافیت از تحریم مشتریان نفت ایران تجدیدنظر کند. با این وجود برخی از رسانه‌های داخلی از تمایل این کشور برای خرید نفت از عراق خبر داده‌اند.

عراق در حال حاضر بیشترین مقدار تولید نفت را دارد اما مقامات این کشور مایلند این مقدار را هرچه بیشتر افزایش دهند تا بتوانند بودجه‌های پیش‌بینی شده برای استان‌های فدرال و بودجه لازم برای بازسازی این کشور را بعد از ۱۶ سال جنگ تامین کنند.

در اثر تحریم نفت ایران، میزان تولید نفت خام در این کشور به یک میلیون بشکه کاهش یافت و سپس با لغو معافیت کشورها از جمله چین، هند، کره جنوبی و ترکیه از تحریم نفت ایران، تولید نفت در این کشور فقط به ۵۰۰ هزار بشکه رسید.

روز گذشته (دوشنبه ۱۶ اردیبهشت) معاون بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت از «کشف یک بازار خاکستری» برای فروش نفت خام ایران خبر داد. به گفته امیرحسین زمانی‌نیا همه ظرفیت کشور بسیج شده تا نفت ایران از این مسیر به فروش برسد. این مقام مسئول درباره میزان «فروش نفت» در این بازار گفت:

«من نمی‌توانم بگویم روزانه چند بشکه نفت می‌فروشیم، این کمکی به کسی نمی‌کند، اما به آمریکا خط می‌دهد و به او کمک می‌کند تا بر مقدار صادرات تاثیر بگذارد.»

ایران به‌رغم تحریم‌ها هنوز از برجام خارج نشده اما قصد دارد سطح تعهدات خود را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: