آغاز توقف برخی تعهدات ایران در برجام
سازمان انرژی اتمی اعلام کرد که ایران یک هفته بعد از تصمیم شورای امنیت ملی محدودیتهای مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنیشده و ذخایر آب سنگین را رعایت نمیکند.
یک مقام مطلع در سازمان انرژی اتمی که نام او در رسانههای داخلی افشا نشده اعلام کرد: اجرای برنامههای مربوط به توقف برخی تعهدات ایران در برجام که در بیانیه شورای عالی امنیت ملی بر آن تاکید شده آغاز شده است.
چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت شورای عالی امنیت ملی در سالگرد خروج آمریکا از توافق هستهای با صدور بیانیهای خطاب به کشورهای عضو برجام اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران محدودیتهای مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنیشده و ذخایر آب سنگین را رعایت نمیکند. حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی در نامه متحدالشکلی کاهش تعهدات ایران در برجام را به اطلاع سران پنج کشور بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه رساند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا مقام مطلع در سازمان انرژی اتمی یک هفته بعد از این رویدادها گفت:
«توقف برنامههای مربوط به رعایت سقف تولید اورانیوم غنی شده و همچنین تولید بدون محدودیت آب سنگین در تأسیسات اراک که در دوره ۶۰ روزه مربوط به گام اول بر انجام آن تاکید شده، برنامههایی است که با جدیت دنبال میشود.»
بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تهران میتواند به میزان ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده و به میزان ۱۳۰ تن آب سنگین تولید کند. مازاد این تولیدات باید به خارج از ایران صادر شود. آمریکا اما دو معافیت مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران را تمدید نکرد. یکی از این معافیتها به ایران اجازه میداد آب سنگین مازاد خود را به عمان منتقل کند. معافیت دوم مربوط به مبادله اورانیوم غنی شده در ازای کیک زرد بود که آن هم لغو شد.
کاهش تعهدات ایران در سطح کنونی به معنای نقض توافق هستهای نیست. اما شورای عالی امنیت ملی به کشورهای باقیمانده در برجام ۶۰ روز فرصت داده که به تعهدات خود به ویژه در حوزههای بانکی و نفتی عمل کنند. در غیر اینصورت در مرحله بعدی ایران رعایت محدودیتهای مربوط به سطح غنیسازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرنسازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد. این به معنای نقض برجام است.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه کشور اروپایی که در توافق هستهای با ایران باقی ماندهاند با انتشار بیانیهای مهلت ۶۰ روزه ایران در رابطه با برجام را رد کردهاند. در این بیانیه گفته شده:
«ما هر ضربالاجلی را رد میکنیم و پایبندی ایران به تعهدات هستهای خود را ارزیابی خواهیم کرد.»
کشورهای اروپایی تأکید کردهاند که همچنان به توافق هستهای پایبند هستند و تلاش میکنند تا سازوکار مالی تجاری با ایران (اینستکس) را راهاندازی کنند. پیش از این فرانسه و بریتانیا گفته بودند که اگر ایران تعهدات خود به برجام را کاهش دهد، اروپا تحریمهای خود علیه جمهوری اسلامی را از سر خواهد گرفت.
سهشنبه ۲۴ اردیبهشت نشست غیر علنی مجلس شورای اسلامی به تعهدات کشورهای اروپایی در قبال برجام، از جمله راهاندازی کانال مالی با ایران اختصاص داشت. رسانههای داخلی به نقل از حسینعلی حاجیدلیگانی نماینده شاهینشهر گزارش داده بودند که علی لاریجانی در این نشست گفته است: «اروپاییها از زمان خروج آمریکا از برجام اقدام عملی در خصوص مسائل بانکی در قالب برجام انجام ندادهاند و مهلت دو ماهه ایران به آنها در واقع یک فرصت مجدد برایشان به شمار میرود.» به گفته لاریجانی در ۱۰ روزی هم که ضربالاجل ایران میگذرد، هنوز اروپا برای راهاندازی اینستکس پا پیش نگذاشته است. قرار بود ایران به اروپا نفت بفروشد و در ازای آن از طریق اینستکس کالاهای اساسی و دارو دریافت کند. روز گذشته عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران از اروپا خواست به تعهداتش عمل کند.
برنامه جامع اقدام مشترک میزان غنیسازی اورانیوم در تأسیسات هستهای ایران را هم به ۳,۶۷درصد محدود کرده، بسیار پایینتر از غنیسازی ۲۰ درصد قبل از حصول توافق. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی روز گذشته در سخنانی اعلام کرد که ایران درباره یک توافق تازه با آمریکا مذاکره نمیکند. میدل ایست آی در گزارش تأیید نشدهای به نقل از یک مقام آگاه ادعا کرده که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در گفتوگو با عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق به تهران پیام داده که دولت ترامپ در پی یک توافق تازه به نام خود است. ظاهراً نخستوزیر عراق هم پیشنهاد یک پروتکل الحاقی تازه را داده و پمپئو هم از این پیشنهاد استقبال کرده است.
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.