سخنگوی قوه قضاییه درباره فایل صوتی منتشر شده از نوشین جعفری: تماس معمول از زندان بود

- ماجرای فایل صوتی نوشین جعفری از زندان چیست؟

این سوال یکی از خبرنگاران از غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه ایران، در نشست خبری روز سه‌شنبه پنجم شهریور ماه اوست.

این خبرنگار از اسماعیلی می‌پرسد:

«جدیدا در فضای مجازی، فایلی صوتی از یک عکاس بازداشت شده متهم به توهین به مقدسات منتشر شده است و در آن عنوان می‌شود بازجو به زور از او می‌خواهد اعتراف بگیرد. موضع شما در این باره چیست؟»

پاسخ سخنگوی قوه قضاییه:

«این فایل صوتی در کلیت آن در مواردی است که زندانی با خانواده و افراد تماس می‌گیرند. ممکن است طرف تماس، صدا را ضبط کند. این امر بدیهی است که ما در زندان‌هایمان تماس متهم با بیرون را داریم. فرد ممکن است در تماس، اکاذیبی را ادعا کند. این که ادعا کند من تحت فشار هستیم، آیا این ادعا درست است؟ رسیدگی‌ها و نگهداری‌های ما در چهارچوب ضوابط و مقررات قانونی است. هیات‌های نظارت بر حقوق شهروندی نسبت به دوره قبل، فعال‌تر شده‌اند. از کلانتری‌ها، مراجع قضایی، بازداشتگاه‌ها و زندان‌ها بازرسی می‌کنند. شکایات را می‌شنوند و رسیدگی می‌کنند. هر یک از بازداشت‌شدگان ادعایی داشته باشند، ساز و کار قانونی برای آن وجود دارد. ما کسی را که با محموله سنگین مواد مخدر گرفته‌ایم، می‌گوید من بی‌گناهم. آیا ادعای متهم این‌قدر اعتبار دارد؟ طبق قانون، یکایک ادعاها رسیدگی می‌شود.»

در آن‌چه از سوی غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی مطرح شده اما مجموعه‌ای از خلاف‌گویی‌ها وجود دارد:

اول اینکه تماس متهم با خانواده‌ یا دیگر بستگان و وابستگانش از زندان با تلفن انجام می‌شود و در چنین تماسی این امکان که روی اینستاگرام طرف تماس، پیغام گذاشته شود وجود ندارد.

پیغام نوشین جعفری روی بخش پیام‌های حساب اینستاگرام شیوا نظر‌آهاری گذاشته شده. نظرآهاری به گفته خودش مدتی‌ست برای تحصیل از ایران خارج شده است. برای رساندن این پیغام از حساب اینستاگرام نوشین جعفری استفاده شده و این در حالی‌ست که فرد بازداشت شده، دست‌کم در طول بازداشت به موبایل خود و حساب‌های کاربری‌اش در شبکه‌های اجتماعی دسترسی ندارد، مگر اینکه بازجو (کارشناس) موبایل یا دیگر ابزار و وسایل ارتباطی توقیف شده از متهم را در اختیارش قرار دهد.

دوم اینکه در اولین جمله این پیغام نوشین جعفری در حالی که گریه می‌کند، می‌گوید که بسیار تحت فشار است. واکنش سخنگوی قوه قضاییه احتمالا به این جمله است و تحت فشار بودن متهم را تکذیب می‌کند اما این همه ماجرا نیست. در ادامه این پیغام، جعفری از نظرآهاری می‌خواهد پسورد ورود به حساب کاربری توئیتری با نام «یار دبستانی» را به او بدهد تا در اختیار بازجویان بگذارد.

سخنگوی قوه قضاییه اما عامدانه به این بخش از گفته‌های نوشین جعفری توجهی نمی‌کند و بازداشت این عکاس و خبرنگار فرهنگی را با دستگیری فرد متهم به قاچاق مواد مخدری مقایسه می‌کند که با مواد دستگیر شده است.

او از مجموعه اطلاعاتی که درباره این ماجرا در فضای مجازی منتشر شده تنها بخش مورد نظرش را برجسته می‌کند و با بی‌تفاوتی از کنار بقیه ماجرا که احتمالا نشان‌دهنده تخلف مقام‌های امنیتی و قضایی است، می‌گذرد.

شیوا نظر‌آهاری، عضو سابق کمیته دانشجویی گزارشگران حقوق بشر اما روز دوشنبه چهارم شهریور در گفت‌و‌گو با زمانه خلاصه‌ای از ماجرای این فایل صوتی را چنین روایت می‌کند:

«صبح چهارشنبه از طرف نوشین جعفری در اینستاگرام این پیام صوتی برایم ارسال شد. پیام واضح و روشن است: نوشین تحت فشار است و از من می‌خواهد مشخصات اکانتی که به او منتسب شده ــ “یار دبستانی“ ــ را به او بدهم. در واقع، او خواهش می‌کند کمکش کنیم و از آنجا نجاتش دهیم.»

نوشین جعفری شامگاه ۱۲ مرداد بازداشت شد. ابتدا خبر بازداشت او در توئیتر پیچید. یک کاربر امنیتی منتسب به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی او را ادمین اکانت توئیتری «یار دبستانی» معرفی کرد، اما این اکانت هنوز فعال است و نویسنده آن رابطه نوشین جعفری با آن را تکذیب می‌کند.

سپس یک منبع آگاه به سازمان حقوق بشر ایران گفت شش مأمور امنیتی نوشین جعفری را شب‌هنگام با ارائه حکم بازداشتی که روی آن «جرایم علیه امنیت ملی» نوشته شده بود، دستگیر کردند.

۲۳ مرداد ماه، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه بازداشت جعفری را به اتهام «توهین به مقدسات» و «تبلیغ علیه نظام» تأیید کرد.

به گفته نظرآهاری، اکانت‌های نوشین جعفری از یک‌شنبه شب در شبکه‌های اجتماعی به دلیل ناامن بودن از سوی خود پلتفرم‌ها بسته شده‌اند:

«پس از انتشار ویدئو [درباره پیام صوتی جعفری به نظرآهاری] معلوم شد که این اکانت‌ها دست خود نوشین نیست و امن نیست و به همین خاطر، اکانت‌های او از طرف خود اینستاگرام و توئیتر و دیگر جاها بسته شدند.»