کارگران باید بدانند − پای صحبت تنی چند از کارگران بخش‌های نظافت شهری و روزمزد ساختمانى
در گزارش پیش‌رو ، پای صحبت تنی چند از کارگران بخش‌های نظافت شهری و روزمزد ساختمانى در مورد وضعیت کاری و قراردادی‌شان می‌نشینیم و برخی از مفاد بنیادی قانون کار را در مورد قرارداد کار، تعیین حداقل دستمزد و نظارت بر اجرای صحیح قانون کار مرور می‌کنیم.
ق. شیدایی
بخش عمده‌ای از کارگران ایرانی به‌ویژه آنهایی که به شکل پیمانی و با قراردادهای موقت کار می‌کنند، از حقوق اولیه خود (در همان حدی که قانون کار ایران به رسمیت شناخته) آگاه نیستند. در گزارش پیش‌رو، پای صحبت تنی چند از کارگران بخش‌های نظافت شهری و روزمزد ساختمانى در مورد وضعیت کاری و قراردادی‌شان می‌نشینیم و برخی از مفاد بنیادی قانون کار را در مورد تعیین حداقل دستمزد، قرارداد کار و نظارت بر اجرای صحیح قانون کار مرور می‌کنیم.
ملاقات با کارگران بخش نظافت شهری در پنج صبح
ساعت پنج صبح است، طوفان دیروز خیابان را تبدیل به یک کوچه باغ پاییزی کرده است. دو نفر با لباس‌های نارنجی در تاریک روشن صبح، بدون خطوط شب‌نما روی لباس، مشغول نظافت خیابان هستند؛ ماسک‌های کاغذی قهوه اى به صورت دارند که زمانى رنگ‌شان سفيد بوده است. آنها بايد تا پیش از آغاز ساعت اداری تمام خیابان را نظافت کنند.
در شهرداری‌ها غالباً بخش نظافت شهری با یک مزایده صورى در اختیار پیمان‌کارهای سفارش شده قرار گرفته است که آنها هم کارگرانی را به طور موقت به کار می‌گیرند که اکثراً به حقوق خودشان آگاه نیستند.
به طرف دو کارگر نارنجی‌پوش می روم، یکی از آنها با من هم صحبت می‌شود.
۳۷ ساله، متأهل و دارای یک فرزند؛ او ۱۷ سال است كه با قرار دادهای شش ماهه و گاهى یک ساله مشغول به انجام این کار است. در خانه‌ای که ارث پدری‌اش است زندگی می‌کند و در حد خواندن و نوشتن سواد دارد.
قرارداد شما چگونه است؟
- : شش ماهه. یک برگ کاغذ آوردند از ما امضا گرفتند که مهر شرکت هم داشت و در اختیار خودشان هم هست.
ساعت کاری و محل کار شما کجاست؟
- : صبح سر کار می آیم و تا وقتی که خیابان اصلی و فرعی تمیز نشده مشغول کاریم. من و دوستم مسافتی نزدیک پنج کیلومتر را باید نظافت کنیم.
وضع پاداش و مزایا و اضافه کاری شما چطور است؟
- : فقط حقوق ثابت می‌گیریم و بعضی وقت‌ها هم اضافه کاری‌مان را در شهرداری ثبت می‌کنیم که نمی‌دانم ساعتی چقدر است.
مرخصی‌های شما چگونه است؟
- :هر ۲۷ روز، سه روز مرخصی داریم.
«قراردادی در کار نیست، تا زمانی که کار تمام شود کار می‌کنیم.»
وضع حقوقی و شرایط قرارداد کارگرهای ساختمانی که کنار میدان‌های بزرگ شهر به انتظار کار می‌نشینند حتی از این اوضاع کارگران شهرداری هم وخیم‌تر است. یکی از آنها می‌گوید صبح ما را می‌برند و کارهای متفاوتی انجام می‌دهیم: از باز کردن توالت تا بالا بردن گچ در ساختمان‌های چند طبقه؛ و قراردادی در کار نیست، تا زمانی که کار تمام شود کار می‌کنیم. محل کارمان هم می‌تواند هرجایی باشد، از منزل کارفرما گرفته تا یک بیابان.
با یکی دیگر از کارگران میان‌سال کنار میدان همسخن می‌شوم.
چه مقدار مزد می گیريد و چه کسى ميزان حقوقتان را مشخص می‌کند ؟
- : روزی ۴۰ تومن تا ۷۰ هزار تومان؛ صاحب کار پیشنهاد می‌دهد و اینکه ما سعی کنیم با چانه‌زنى آن را بیشتر کنیم.
پاداش و مزایايى هم دریافت می‌کنيد؟
- : نه، فقط حقوق مشخص شده روز را می‌گیریم.
ساعت کاری هفتگی و یا روزانه شما چقدر است؟
- : اگر از صبح به کار گرفته شویم تا زمانی که کار تمام نشده سرکار هستیم؛ اگر کار تمام نشود فردا می‌آییم.
آیا اضافه کاری هم دريافت مى كنيد؟ ساعتی چقدر بابت اضافه‌کاری دریافت می‌کنید؟
- :اضافه کاری که نه، اما اگر تا ساعت شش و هفت کار ادامه یابد، صاحب کار خودش چیزی به حقوق اضافه می‌کند. اما ساعتی چقدر می‌شود را نمی‌دانیم.
آيا تا کنون بازرسی برای سرکشی به وضع شما به شما سر زده؟
- :هیچ وقت.
آیا برای شما کلاس آموزشی برگزار شده؟
- :نه.
بیشتر بخوانید:
نظرها
نظری وجود ندارد.