اختلافات فرقه‌ای در لبنان: درگیری‌های حزب‌الله و احزاب مسیحی

در لبنان برای سومین شب متوالی نیروهای حزب‌الله و جنبش امل درگیری‌هایی را دامن زدند. آن‌ها آرام آرام به درگیری با گروه‌های مسیحی روی آورده‌اند. ادامه این درگیری‌ها جنبش اعتراضی مسالمت‌آمیز لبنان را تهدید می‌کند.

به‌گزارش الجزیره، نمادین‌ترین این درگیری‌ها سه‌شنبه شب ۵ آذر / ۲۶ نوامبر بین ساکنان عین الرمانه و شهر همسایه آن، شیاح، رخ داد. این منطقه خط مرزی بین شرق مسیحی بیروت و غرب مسلمان این شهر است و جنگ داخلی ۱۵ ساله لبنان در سال‌های ۱۹۷۵-۱۹۹۰ از این منطقه آغاز شد.

حامیان حزب‌الله و جنبش امل سنگ‌ و اشیاء دیگر به منطقه مقابل پرتاب ‌کردند. مردان طرف مقابل، که بسیاری از آن‌ها از حزب نیروهای لبنانی متعلق به سمیر جعجع حمایت می‌کردند، قبل از مداخله ارتش و جدا کردن طرف‌های درگیری، به حملات حزب‌الله و امل پاسخ دادند.

حزب نیروهای لبنانی از گروه‌های شبه‌نظامی مسیحی سابق در جنگ داخلی لبنان است که در دولت سعد حریری نیز وزیر داشت.

حتی پس از فرونشستن درگیری‌ها، صدها نفر همچنان در کوچه‌های تاریک عین الرمانه با باطوم‌هایی در دست جمع بودند، سیگار می‌کشیدند و خودروها را بازرسی می‌کردند.

بیش از ۴۰ روز است که لبنانی‌ها در میان اختلافات مذهبی و سیاسی موجود در این کشور اعتراضات گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند و خواستار کناره‌گیری سیاستمداران حاکمِ بازمانده از دوران جنگ داخلی شده‌اند. معترضان این رهبران سیاسی را مسئول سال‌ها سوء مدیریت و فساد در گشور می‌دانند.

اما از روز یکشنبه ۳ آذر / ۲۴ نوامبر جنبش اعتراضیِ عمدتاً مسالمت‌آمیز، شاهد بروز خشونت و تنش‌های فرقه‌ای بوده است. این حوادث به‌طور عمده توسط هواداران حزب‌الله و جنبش امل رخ داده‌اند، که بخشی از دولت نخست‌وزیر پیشین سعد حریری بوده‌اند.

حامیان این دو گروه ابتدا یکشنبه به معترضان در جاده کمربندی بیروت حمله کردند و این سومین حمله آن‌ها از زمان آغاز اعتراضات بود.

گروه صدها نفری از آن‌ها به معترضان و نیروهای امنیتی سنگ پرتاب کردند و سپس در خیابان‌های منطقه مونو در بیروت که ساکنان آن‌ اکثراً مسیحی هستند خوروها را آتش زدند و فروشگاه‌ها را غارت کردند. آن‌ها شعار می‌دادند: «شیعه، شیعه».

در ساعات پایانی دوشنبه ۴ آذر / ۲۵ نوامبر نیز هواداران حزب‌الله لبنان و جنبش امل بار دیگر در شهر صور، واقع در جنوب لبنان به معترضان حمله کردند و با بنزین چادرهای آن‌ها را در مرکز شهر آتش زدند. همچنین تیراندازی‌هایی نیز صورت گرفت.

همچنین هواداران حزب‌الله لبنان در بیروت به هواداران سعد حریری حمله کردند که در این درگیری‌ها نیز صدای تیراندازی شنیده شد.

به گفته شاهدان عینی و براساس فیلم‌های منتشرشده در رسانه‌های لبنانی، گروه‌هایی از مردان موتورسوار با پرچم‌های امل و حزب‌الله، در خیابان‌های بیروت و صور حرکت می‌کردند.

اکنون بسیاری از معترضان از آن بیم دارند که تحریکات فزاینده میان طرفداران احزاب مختلف، ارزش‌های ضدفرقه‌ای و ضددولتی این جنبش را تضعیف کند و مردم را به سمت دسته‌بندی‌های سنتی سوق دهد.

حزب نیروهای لبنانی سمیر جعجع و حزب سوسیالیست ترقی‌خواه به‌رهبری ولید جنبلاط، از متحدان اصلی در دولت اخیر سعد حریری، در حرف از معترضان حمایت کرده‌اند اما حزب‌الله و جنبش امل که از سوی ایران حمایت می‌شوند با اعتراضات مخالفت کرده‌اند و این موجب بروز اختلافات فرقه‌ای و حزبی در لبنان شده است.

الجزیره همچنین گزارش داده است که در طرابلس گروهی از معترضان تلاش کرده‌اند که به دفتر حزب «جریان ملی آزاد» به‌رهبری جبران باسیل، وزیر خارجه دولت مستعفی سعد حریری حمله کنند اما نیروهای امنیتی مانع از آن شده‌اند.

منطقه طرابلس جنوب لبنان را از شرق آن جدا می‌کند و از این رو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

روز گذشته سعد حریری اعلام کرد که قصد ندارد نخست‌وزیر دولت جدید لبنان شود و این تصمیم او قطعی است. حریری‌‌‌ در پی چند هفته اعتراضات خیابانی علیه سیاستمداران حاکم، فساد، فرقه‌گرایی و مشکلات اقتصادی در تاریخ ۷ آبان / ۲۹ اکتبر از سمت خود استعفا داد. پس از استعفای حریری،‌‌‌ میشل عون، رئیس جمهوری لبنان از او خواست که تا تشکیل دولت جدید سمت خود را حفظ کند.

منابع نزدیک به کاخ ریاست جمهوری لبنان گفته‌اند که رایزنی‌های میشل عون با پارلمان برای تشکیل دولت جدید از فردا، پنج‌شنبه ۷ آذر / ۲۸ نوامبر آغاز می‌شود.

پیش از این در ۲۳ آبان / ۱۴ نوامبر اعلام شده بود که احزاب عمده لبنان از نامزدی محمد صفدی، وزیر سابق دارایی برای نخست‌وزیری حمایت کرده‌اند و او دولت جدید را تشکیل خواهد داد اما صفدی به فاصله کمی اعلام کرد که بهتر است سعد حریری به کار خود ادامه دهد.

بیشتر بخوانید: