محاصره‌ نظامی جغرافیای شهری

<p>کورش عرفانی &minus; به طور معمول کنفرانس<span dir="LTR">&zwnj;</span>های بین المللی فرصتی برای ارزش<span dir="LTR">&zwnj;</span>دهی سیاسی و تبلیغاتی به میزبان آنهاست. نظم و سازماندهی و اجرای بدون حادثه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی چنین جلسه<span dir="LTR">&zwnj;</span>های بزرگی بازتابی از اقتدار دولت برگزار کننده محسوب می<span dir="LTR">&zwnj;</span>شود. البته این امر کلی تابع این شرط است که زندگی عادی اقتصادی و اجتماعی کشور میزبان، آنچنان، تحت تاثیر این واقعه قرار نگیرد و به روال کمابیش عادی خویش ادامه یابد.</p> <!--break--> <p>این امر زمانی ممکن جلوه می<span dir="LTR">&zwnj;</span>کند که توانایی<span dir="LTR">&zwnj;</span>های مدیریتی دولت برگزار کننده در حدی باشد که بتواند این شرط را تامین کند. چنین توانایی<span dir="LTR">&zwnj;</span>هایی در گرو بهره<span dir="LTR">&zwnj;</span>بری از نیروی متخصص و کارآمد و نیز به کارگیری برخورد روشمند با چنین موقعیت<span dir="LTR">&zwnj;</span>هایی است. بسیاری از کشورها تجارب ارزنده و قابل انتقالی در زمینه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی مدیریت تجمعات بزرگ رسمی دارند. ضعف<span dir="LTR">&zwnj;</span>های مدیریتی اغلب باعث نگرانی دست<span dir="LTR">&zwnj;</span>اندرکاران و دستپاچگی در تهیه و تدارک این گونه برنامه<span dir="LTR">&zwnj;</span>هاست و با خود رفتارهای افراطی را به دنبال می<span dir="LTR">&zwnj;</span>آورد.</p> <div dir="RTL">&nbsp;<img hspace="10" width="250" vspace="10" height="183" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/nam1.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL"><b>مورد کنفرانس کشورهای غیر متعهد در تهران </b></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">شانزدهمین کنفرانس کشورهای غیر متعهد در روز ۵ شهریور در تهران آغاز به کار کرد. طبق آمار منتشر شده توسط مقامات دولتی ایران در این کنفرانس که تا ۱۱ شهریور ادامه دارد، ۹ هزار نفر میهمانان رسمی شرکت می<span dir="LTR">&zwnj;</span>کنند. شهر تهران میزبان بزرگترین تجمع بین المللی پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ شده است. آخرین تجربه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی کشور برای این گونه پذیرایی<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها به سال ۱۳۵۰ و زمان برگزاری جشن<span dir="LTR">&zwnj;</span>های دو هزار پانصد ساله<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی شاهنشاهی در شیراز باز می<span dir="LTR">&zwnj;</span>گردد. اقداماتی که شهرداری تهران در هفته<span dir="LTR">&zwnj;</span>های گذشته آغاز کرده است یادآور اقدام رژیم پهلوی است که به بزک کردن شهر شیراز در جریان برگزاری آن جشن<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها پرداخته بود؛ به طریقی که حتی فاصله<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی میان شهر شیراز تا تخت جمشید را دیوار کشیده بودند تا میهمانان اعلیحضرت، کوچ نشینان ساکن حاشیه<span dir="LTR">&zwnj;</span>های راه را نبینند. جمع آوری متکدیان و کارتن<span dir="LTR">&zwnj;</span>خواب<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها در مناطق شمالی تهران نیز در روزهای اخیر در همین راستاست و نیز رنگ و روی شهر را تازه کردن از طریق رنگ آمیزی و قراردادن مجسمه و لباس یونیفورم به تن رانندگان اتوبوس<span dir="LTR">&zwnj;</span>های جدید پوشاندن.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>اهمیت پارامتر امنیت</b></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">اما در ورای ظاهرسازی پر هزینه و گذرای پایتخت این بار تمرکز بیش از حد نظام بر جنبه<span dir="LTR">&zwnj;</span>های امنیتی بسیار برجسته است. پایتخت چهره<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی شبه حکومت نظامی به خود گرفته است. سردار احمدرضا رادان، فرمانده نیروی انتظامی تهران، گفته است که در رزمایش آغاز عملیات اجرایی تامین امنیت اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم<span dir="LTR">&zwnj;</span>تعهد ۸۵۰ تیم امنیتی انتظامی حضور داشته<span dir="LTR">&zwnj;</span>اند. دهها ایست بازرسی در سراسر شهر مردم و عابران را مورد بازجویی قرار می<span dir="LTR">&zwnj;</span>دهند. برای تامین امنیت ۹ هزار نفر بیش از ۱۱۰ هزار پلیس پیش بینی شده است. آن هم در پایتختی که به استثنای ترورهای اخیر دانشمندان اتمی ایران نزدیک به دو دهه است که شاهد هیچ گونه عملیات تروریستی و امثال آن نبوده است. اگر قرار بود همین تناسب در المپیک لندن به کار گرفته می<span dir="LTR">&zwnj;</span>شد دولت بریتانیا باید ارتش چند کشور متحد را به عاریت می<span dir="LTR">&zwnj;</span>گرفت.</div> <div dir="RTL">&nbsp;<img hspace="10" width="250" vspace="10" height="155" align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/nam2.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL">فراتر از چشم انداز سیاسی این کنفرانس، که باید جداگانه به آن پرداخت، نگرش امنیتی مقامات حکومتی ایران است که در راس اخبار قرار گرفته است. از هفته<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها پیش مقامات انتظامی و امنیتی نظام یکی بعد از دیگر در مصاحبه<span dir="LTR">&zwnj;</span>هایی به بیان تدارکات مختلف در جهت تامین نظم و امنیت این رخداد پرداخته<span dir="LTR">&zwnj;</span>اند. سوالی که مطرح می<span dir="LTR">&zwnj;</span>شود این است که چرا باید برگزاری یک کنفرانس با ۹ هزار میهمان خارجی برای یک کشور ۷۵ میلیونی و در یک پایتخت ۱۲ میلیونی تا این حد عظیم و مهم جلوه کند که به خاطر آن، پایتخت کشور دست کم یک هفته تعطیل شده و کلیه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی فعالیت<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها در آن به نوعی متوقف شود. ضرر اقتصادی این تصمیم بالغ بر ۵ میلیارد دلار برآورد شده است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>&laquo;همه چیز آرام است&raquo;</b></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">به نظر می<span dir="LTR">&zwnj;</span>رسد که سران نظام جمهوری اسلامی در شرایطی که دچار تحریم<span dir="LTR">&zwnj;</span>های اقتصادی شدید و انزوای بین المللی بی سابقه هستند برآنند تا این کنفرانس را به یک عملیات تبلیغاتی بازخرید آبروی سیاسی برای نظام تبدیل کنند. یعنی با ارائه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی تصویری بزک شده از شهر تهران این احساس را در میهمانان ۱۲۰ کشور جهان پدید آورند که &laquo;همه چیز آرام&raquo; است و زیبایی و امنیت و رفاه بر همه جا حاکم است. تلاش برای این است که تابلویی قابل ارائه از یک واقعیت غیر قابل ارائه در مقابل چشم میهمانان قرار گیرد. تلاشی که در یک دنیای بسته ارتباطاتی می<span dir="LTR">&zwnj;</span>توانست موثر جلوه کند ولی در دوره<span dir="LTR">&zwnj;</span>ای که هر شهروند می<span dir="LTR">&zwnj;</span>تواند با تلفن دستی خویش تبدیل به یک خبرنگار باشد بسیار سخت است که به تاثیر این گونه اقدامات بتوان باور داشت.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">طرح و نقشه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی نیروهای انتظامی دولت به نوعی طرح جنگی شبیه است. هر چند که حکومت تا مرز حفر خندق در اطراف محل اقامت و برگزاری کنفرانس پیش نرفته اما به وضوح نوعی محاصره<span dir="LTR">&zwnj;</span>سازی جغرافیای شهری صورت گرفته است. سردار رادان صحبت از <span dir="LTR">&quot;</span>چهار حلقه امنيتی و ۳۶۰ ايستگاه ایست بازرسی<span dir="LTR">&quot;</span> می<span dir="LTR">&zwnj;</span>کند که شامل ۲۹۰۰ خودرو و ۲۵۰۰ موتور برای تامین نظم و امنیت کنفرانس<span dir="LTR">&quot;</span> می<span dir="LTR">&zwnj;</span>باشد. اقدامات انتظامی تا مرز درخواست تخلیه مناطق مسکونی ولنجک، که نزدیک محل کنفرانس می<span dir="LTR">&zwnj;</span>باشد، پیش رفته است. عملکرد دولت در ظاهر، امنیت میهمانان و در واقع، ناامن سازی فضای روانی شهروندان را هدف قرار داده است. گویی این امریست عادی که زندگی شهروندانی که در کشور خود دارند زندگی می<span dir="LTR">&zwnj;</span>کنند برای چند روز اقامت میهمانان باید به کلی زیر سوال رود.</div> <div dir="RTL">&nbsp;<img hspace="10" width="250" vspace="10" height="113" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/nam3.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL"><b>ارتباط ممنوع </b></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">به نظر می<span dir="LTR">&zwnj;</span>رسد که نگرانی نظام از چیز دیگری باشد و آن عبارت است از هر گونه تماس میان این میهمانان و مردم ساکن تهران. تماسی که می<span dir="LTR">&zwnj;</span>تواند شاید موقعیتی برای انتقال دردها و نارضایتی<span dir="LTR">&zwnj;</span>های درون کشوری<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها به میهمانانی باشد که پس از سه دهه، فرصت پیدا می<span dir="LTR">&zwnj;</span>کنند به طور مستقیم با مردم ایران در تماس قرار گیرند. حاکمیت چنین تماسی را نمی<span dir="LTR">&zwnj;</span>خواهد وآن را برنمی تابد. این لشکرکشی انتظامی به عنوان نمودی از ترس مقامات نظام و وحشت آنها از غافلگیری توسط نیروهای کنشگر و فعال جامعه جلوه می<span dir="LTR">&zwnj;</span>کند. به عبارت دیگر، استراتژی امنیتی کنفرانس بر برگزاری آن در شرایط استرلیزه است، به طریقی که هیچ عنصر نابابی (مردم یا مخالفان) نتواند وارد محوطه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی جغرافیایی و چرخه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ی حضور و حرکت این میهمانان میان هتل و محل برگزاری کنفرانس بشود. گرایش به سمت جداسازی جغرافیایی مردم و میهمانان به حدی قوی است که دولت با اهدای ۳۰ لیتر بنزین به مردم آنها را تشویق کرده است که شهر را ترک کنند و به مسافرت بروند. اما آیا می<span dir="LTR">&zwnj;</span>توان ۱۲ میلیون ساکنان تهران و حومه را به مدت یک هفته از مرکز و شمال پایتخت دور داشت؟ آیا می<span dir="LTR">&zwnj;</span>توان با جداسازی جغرافیایی ارتباط محتوا را نیز خنثی کرد؟</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>فرصتی برای هر دو طرف </b></div> <div dir="RTL">&nbsp;<img hspace="10" width="250" vspace="10" height="150" align="right" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/nam4.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL">این کنفرانس فقط فرصتی برای منافع سیاسی نظام مانند درخواست از غیر متعهدها برای لغو تحریم<span dir="LTR">&zwnj;</span>های ایران نیست. آن چه بیشتر بر نگرانی<span dir="LTR">&zwnj;</span>های حکومت ایران افزوده است جنب و جوشی است که در میان مخالفان و فعالان به راه افتاده است تا بتوانند این کنفرانس را به فرصتی برای رساندن صدای اعتراض خود به گوش میهمانان خارجی تبدیل سازند. فراخوان<span dir="LTR">&zwnj;</span>هایی در روزهای اخیر در فضای مجازی منتشر شده است که از مردم می<span dir="LTR">&zwnj;</span>خواهند در خانه<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها نشینند و بر عکس، به خیابان<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها آمده و سعی کنند که به نوعی در صحنه حضور داشته باشند. بعضی از مردم تهران درخواست کرده<span dir="LTR">&zwnj;</span>اند که شهر را ترک نکنند و یا حتی از مردم شهرستان<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها دعوت کرده<span dir="LTR">&zwnj;</span>اند به تهران بیایند. برخی دیگر از میهمانان خارجی خواسته<span dir="LTR">&zwnj;</span>اند که در طول سفر خود به دیدار زندانیان سیاسی و یا میرحسین موسوی و مهدی کروبی، که در حبس خانگی هستند، بروند. برخی فراخوان<span dir="LTR">&zwnj;</span>های اینترنتی از مردم خواسته است تا شب<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها به شعار دادن روی بام<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها بپردازند تا صدایشان در پایتخت به گوش میهمانان در هتل<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها برسد.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">حتی تصور تحقق این پیشنهادات و فراخوان<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها نیز برای حاکمیتی که خواهان سکوت مطلق شهروندانش است یک کابوس تلخ محسوب می<span dir="LTR">&zwnj;</span>شود. این در حالی است که یک برخورد خشن با کسانی که جرأت اجرای این فراخوان<span dir="LTR">&zwnj;</span>ها را به خود راه دهند برای دولتی که می<span dir="LTR">&zwnj;</span>خواهد اوضاع را در چشم میهمانانش آرام و تحت کنترل به نمایش گذارد آسان نیست. این تضادهاست که سبب شده است تهران دوازده میلیونی، در این ساعات، نوعی حکومت نظامی اعلام نشده را شاهد باشد. گشت، ایست<span dir="LTR">-</span>بازرسی، مسدودسازی خیابان ها، حضور قدم به قدم نیروها در خیابان<span dir="LTR">&zwnj;</span>های اصلی، موتورسواران مسلح و خودروهای مجهز و انباشته از نیروهای انتظامی چیزهایی نیستند که از دید خبرنگاران خارجی حاضر در تهران نادیده بمانند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;<img hspace="10" width="250" vspace="10" height="155" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/nam7.jpg" alt="" /></div> <div dir="RTL">به طور معمول دولت<span dir="LTR">&zwnj;</span>هایی که خود را در داخل دچار یک بحران مشروعیت هستند برای تعامل عادی با کشورهای دیگر مشکلات فراوان دارند. این امر وقتی که سران رژیم نامشروع به مسافرت<span dir="LTR">&zwnj;</span>های خارجی می<span dir="LTR">&zwnj;</span>روند کمتر دیده می<span dir="LTR">&zwnj;</span>شود، اما وقتی این گونه حکومت<span dir="LTR">&zwnj;</span>های فاقد حمایت اجتماعی مجبور به پذیرایی از خارجیان در کشور خود هستند دچار پارادوکس<span dir="LTR">&zwnj;</span>های فراوانی می<span dir="LTR">&zwnj;</span>شوند. یکی از آنها چگونگی پنهان سازی نبود مشروعیت، ضمن آشکار بودن عوارض آن است. دراین شرایط این عمق بحران است که نشان خواهد آیا چنین دولت<span dir="LTR">&zwnj;</span>هایی می<span dir="LTR">&zwnj;</span>توانند با ترتیب دادن یک نمایش سیاسی و در پشت دیوارهای بلند امنیتی و انتظامی، مشکل ساختاری خویش را از چشم میهمانان خوانده و ناخوانده پنهان نگه دارند یا خیر<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL" class="rteleft"><b>عکس&zwnj;ها</b></div> <div dir="RTL" class="rteleft">خبرگزاری مهر: &quot;<span>رزمایش </span><span>عملیات </span><span>تامین </span><span>امنیت </span><span>اجلاس</span><span> سران </span><span>کشورهای </span><span>عضو </span><span>جنبش </span><span>عدم </span><span>تعهد&quot;</span></div> <p>&nbsp;</p>