یارانه معیشتی: گروهی از مردم زیر خط فقر جاماندند

اسحاق جهانگیری معاون رئیس‌جمهوری دوشنبه ۲۳ دی آیین‌نامه اجرایی نحوه شناسایی خانوار‌های مشمول دریافت کمک حمایت معیشتی را برای اجرا به وزارت کار و سازمان برنامه و بودجه ابلاغ کرد. یارانه قرار است به ادعای مسئولان، افزایش قیمت‌های ناشی از افزایش بهای بنزین را جبران کند و به افرادی تعلق می‌گیرد که درآمد آنان ماهانه کمتر از چهار میلیون تومان (سالانه ۴۸ میلیون تومان) و خانوار دو و نیم نفره پنج و نیم میلیون تومان (سالانه ۶۶ میلیون) باشد. با توجه به این که خط فقر در حال حاضر حدود هشت میلیون تومان برآورد می‌شود روشن است که بخشی از قشرهای زیر خط فقر از دریافت این یارانه محروم شده‌اند.

براساس تصمیم سران سه قوه در جلسه موسوم به شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه نرخ بنزین از بامداد ۲۴ آبان در ایران ۳۰۰ درصد افزایش یافت. این آغازگر اعتراض‌هایی سراسری شد که شعارهای آن از اعتراض به گرانی بنزین فراتر رفت و به سرعت سراسر ایران را فراگرفت.

ادعای دولت

حسن روحانی، روز ۲۶ آبان در حالی که اعتراضات سراسر ایران را فرا گرفته بود ادعا کرد مابه‌التفاوت بهای بنزین به حمایت از خانواده‌های با درآمد متوسط و کم اختصاص یافته و به سازمان برنامه و بودجه دستور داد تا پرداخت کمک‌های معیشتی را از دوشنبه ۲۷ آبان آغاز کند. دور اول پرداخت یارانه‌ها اعتراض بسیاری را برانگیخت زیرا یارانه به حساب بسیاری از خانوارهای کارگری، معلمان و سایر اقشار کم‌درآمد واریز نشد.

آنانی که مشمول دریافت یارانه نمی‌شوند

هیات وزیران در جلسه ۱۵ دی ماه خود مقررات نحوه باز توزیع منابع حاصل از افزایش قیمت بنزین بین خانوارهای مشمول، آیین‌نامه نحوه شناسایی خانوارهای مشمول دریافت کمک حمایت معیشتی را تصویب کرد. این مقررات امروز برای ابلاغ اجرا شد.

بنا بر دستور ابلاغ شده، خانواده‌های یک نفره با درآمد کمتر از چهار میلیون تومان، دو نفره با درآمد کمتر از پنج میلیون تومان، سه نفره کمتر از شش میلیون تومان، چهار نفره کمتر از هفت میلیون تومان و پنج نفر به بالا با درآمد کمتر از ۸ میلیون تومان مشمول طرح می‌شوند. در تخصیص کمک، شاخص‌هایی مانند شغل فرد، سابقه سفر خارجی، در اختیار داشتن واحد مسکونی و خودرو نیز مد نظر قرار می‌گیرند.

مبلغ یارانه حمایت معیشتی برای یک نفر ۵۵، دو نفر ۱۰۳، سه نفر ۱۳۸، چهار نفر ۱۷۲ و پنج نفر و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان است.

پیش‌تر علی ربیعی سخنگوی دولت اعلام کرده بود ۶۰ میلیون نفر مشول دریافت یارانه معیشتی می‌شوند.

بنا بر اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بررسی اطلاعات بانکی خانوارها برای دریافت سبد معیشتی به صورت خودکار انجام می‌شود. اما در پروسه روشن شد که بسیاری از تضاکنندگان یارانه دریافت نکرده‌اند.

بر اساس گزارش ۲۱ دی ۱۳۹۸ ایلنا، یارانه‌ «حمایت معیشتی» که پس از گرانی بنزین قرار بود به گروه‌های نیازمند پرداخت شود، با گذشت ۴۰ روز از اعلام پرداخت آن، نصیب گروه‌های نیازمند بسیاری نشده است.

احمد میدری، معاون وزیر کار و رفاه اجتماعی هم در این رابطه با ایسنا گفت:

«این بسته حمایتی به ۲۴ میلیون نفر در کشور پرداخت نشده است. تاکنون نزدیک به چهار میلیون نفر اعتراض خودشان را برای پرداخت این بسته اعلام کرده‌اند که ما در حال بررسی اطلاعات آنها هستیم.»

اعتراضات مکرر گروه‌های مختلف مردم نسبت به دریافت نکردن یارانه و قرار دادن سامانه‌های پیامکی و اینترنتی هیچ کدام نتیجه نداده و از جاماندگان خواسته شده برای ثبت شکایت و ثبت نام مجدد اقدام کنند.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از روز ۱۰ تا ۲۴ دی ماه به جاماندگان فرصت داده تا به سایت hemayat. mcls. gov. ir مراجعه کنند و در قسمتی که تحت عنوان «ثبت خانوار جدید» ایجاد شده اطلاعات خود را ثبت کنند.

ستاد شناسایی مشمولان حمایت معیشتی اعلام کرده تا پایان دی ماه مشخص می‌شود که از خانوارهای جامانده چه کسانی واجد شرایط دریافت حمایت معیشتی هستند.

اما دستور ابلاغ شده و سقف تعیین شده درآمدی برای پرداخت یارانه نشان می‌دهد که بخشی از قشرهای زیر خط فقر گرچه هزینه گرانی بنزین را تحمل می‌کنند اما مشمول دریافت یارانه نیستند. هر چند که به گفته‌ی فعالان کارگری دریافت یارانه نیز باری از دوش کارگران و سایر اقشار زیر خط فقر بر نمی‌دارد.

تأخیر در پرداخت یارانه − مجلسیان هم اعتراف می‌کنند

بحث درباره یارانه کمک معیشت امروز در مجلس نیز مطرح بود. دو تن از نمایندگان مجلس در نشست علنی دوشنبه ۲۳ دی مجلس به انتقاد از تاخیر و نحوه پرداخت یارانه‌ها پرداختند.

زهرا سعیدی نماینده مبارکه گفت ۵۰ تا ۶۰ مراجعه کنندگان به او اعلام کرده اند که با وجود مشکلات معیشتی، بسته حمایت معیشتی برای آنها واریز نشده است. او از دولت خواست گزارش شفافی در خصوص واریز بسته‌های معیشتی به مجلس ارائه دهد.

حاجی دلیگانی نماینده دیگر مجلس هم از تاخیر در پرداخت یارانه انتقاد کرد و گفت کمیسیون برنامه، بودجه و انرژی مجلس درآمد دولت از افزایش بهای بنزین را محاسبه شد خواهد کرد زیرا برخلاف ادعای دولت، درآمد حاصل از افزایش بهای بنزین ۳۱ هزار میلیارد تومان نیست بلکه ۷۰ هزار میلیارد تومان است.