تظاهرات در عراق برای خروج آمریکا و تشکیل ارتش یکپارچه

در پی فراخوان مقتدی صدر، روحانی شیعه، هزاران نفر در بغداد علیه حضور آمریکا در عراق دست به تظاهرات زدند. گروه‌های شیعه مورد حمایت ایران نیز در این تظاهرات شرکت کردند. جنبش ضد حکومتی عراق نسبت به تظاهرات ضدآمریکایی موضع مثبتی نشان نداد.

صبح جمعه ۴ بهمن / ۲۴ ژانویه تظاهرات ضد آمریکایی در منطقه الجادریه بغداد آغاز شد. تظاهرات‌کنندگان به دعوت مقتدی صدر، رهبر جریان صدر و از روحانیان پرنفوذ شیعه به خیابان‌ها آمدند تا مخالفت خود با حضور نظامی آمریکا را اعلام کردند. آن‌ها با پوشیدن کفن شعار‌هایی علیه آمریکا سر دادند.

این تظاهرات با عنوان «تظاهرات میلیونی» برگزار شد.

انگیزه اصلی برگزاری چنین تظاهراتی کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران و ابومهدی المهندس، معاون فرمانده الحشد الشعبی، توسط نیروهای آمریکایی در عراق بود.

نمایندگان شیعه پارلمان عراق ۱۴ دی / ۴ ژانویه در واکنش به ترور قاسم سلیمانی در بغداد در جلسه فوق‌العاده پارلمان، با ۱۷۰ امضا قطعنامه غیرالزامی اخراج سربازان آمریکایی از خاک عراق را به تصویب رساندند. دونالد ترامپ در واکنش به قطعنامه پارلمان عراق، آن کشور را به اعمال تحریم‌های اقتصادی تهدید کرد. وال استریت ژورنال نیز به نقل از چند مقام عراقی که نام آن‌ها فاش نشده ادعا کرده است که دولت آمریکا به دولت عراق هشدار داده که اگر قطعنامه پارلمان مبنی بر خروج سربازان آمریکایی از آن کشور را پیگیری کند حساب دولت عراق در «بانک فدرال رزرو» در نیویورک را مسدود خواهد کرد.

از فراخوان مقتدی صدر که ائتلاف او در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۸ بیشترین آرا را به‌دست آورد، گروه‌های اصلی شیعه، از جمله هادی العامری، رهبر ائتلاف الفتح در پارلمان، حشد الشعبی گروه شبه‌نظامی مورد حمایت ایران و کتائب حزب‌الله گروه زیرمجموعه آن، حمایت کردند.

مقتدی صدر همزمان با تظاهرات ضد آمریکایی روز جمعه بیانیه‌ای صادر کرد. او در این بیانیه آورده است: «می‌کوشیم که از همه راه‌های مسالمت‌آمیز سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و مردمی استفاده کنیم تا به هدف اصلی خود که تعیین جدول زمانی برای خروج عملی و واقعی اشغالگران است برسیم.»

مقتدی صدر همچنین خواهان بسته شدن «همه پایگاه‌های نظامی آمریکایی در خاک عراق» و «دفاتر شرکت‌های امنیتی آمریکایی»، و همچنین بسته شدن «آسمان عراق به روی پروازهای جنگی و تجسسی» آن‌ها در این کشور و لغو «توافق‌نامه‌های امنیتی با اشغالگران» شد و در همین حال افزود: «کشورهای همسایه در تعامل ما با اشغالگران در صورتی که حاضر به خروج از عراق نشود و بخواهد بماند حق دخالت ندارند.»

او همچنین بر ادغام گروه حشد الشعبی در وزارتخانه‌های دفاع و کشور تأکید کرد وگفت: «اگر هم این ادغام صورت نگیرد حشد الشعبی به‌عنوان بخشی از نظام امنیتی کشور باید کاملاً متعهد به اجرای همه تصمیمات صادره از جانب فرمانده کل نیروهای مسلح باشد.»

مقتدی صدر از دولت عراق خواست تا با همه کشورهای همسایه پیمان منع تعرض براساس احترام متقابل به حاکمیت ارضی کشور و براساس میثاق سازمان ملل امضا کند.

روز جمعه تدابیر شدید امنیتی در منطقه سبز بغداد، محل ساختمان‌های دولتی و سفارت‌خانه‌های خارجی از جمله سفارت آمریکا برقرار بود و موانعی در اطراف این محل ایجاد شده بود. پلیس و نیروهای حشد الشعبی نیز خیابان‌های منتهی به الجادریه  و میدان کهرمانه، مناطق شروع تظاهرات را بسته بودند.

برای شرکت در این تظاهرات اتوبوس‌هایی طرفداران مقتدی صدر را از شهرهای جنوبی عراق به بغداد آوردند.

طرفداران مقتدی صدر از ساعت ۵ بامداد جمعه برای تدارکات این تظاهرات بسیج شده بودند.

خبرگزاری رووداو اقلیم کردستان عراق گزارش داده است که سفارت آمریکا در بغداد هشداری درباره حمله به این سفارت‌خانه بر دروازه خود نصب کرده بود.

آسوشیتدپرس نیز گزارش داده است ژنرال فرانک مکنزی، رئیس فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا بامداد جمعه ۴ بهمن / ۲۴ ژانویه در جمع خبرنگاران گفته است که نظامیان آمریکایی تا زمانی نامشخص در منطقه خواهند ماند.

تظاهرات روز جمعه همزمان با آغاز موج جدید اعتراضات ضدحکومتی در عراق برگزار می‌شود. این اعتراضات پس از کشتن قاسم سلیمانی به‌مدت چند روز متوقف شده بود اما بار دیگر از سر گرفته شده است.

مقتدی صدر کمابیش از این اعتراضات پشتیبانی کرده است اما مخالفان ضدحکومتی از فراخوان او علیه حضور آمریکا در عراق حمایت نکرده‌اند و از آن بیم دارند که این تظاهرات اعتراضات آن‌ها را منحرف کند.

چهره های جبهه صدر تأکید کرده‌اند که تظاهرات ضدآمریکایی روز جمعه اعتراضات مردمی را هدف قرار نمی‌دهد.

شیخ صلاح العبیدی، سخنگوی مقتدی صدر، روز چهارشنبه به رسانه‌های دولتی عراق گفت كه تظاهرات ضد آمریكایی نه در میدان التحریر، مرکز تظاهرات طرفدار اصلاحات که در تقاطع دانشگاه بغداد در الجادریه برگزار می‌شود. او گفت: «ما مخالف اعتراضات نیستیم.»

با این حال معترضان عراقی نسبت به اعتراضات ضد آمریکایی موضع مثبتی نشان نداده‌اند.

محمد موسی، یکی از این معترضان که از ۱۰۹  روز پیش در میدان التحریر علیه حکومت حضور دارد به رووداو گفت: «ما براساس دلایلی به خیابان می‌آییم. اگر مقتدی صدر یا اشخاص دیگر دلایل دیگری دارند باید به میدان دیگری بروند، ما مکانی را برای خود می‌خواهیم، اگر آن‌ها می‌خواهند سربازان خارجی را اخراج کنند، دور از ما اعتراض کنند.»

جواد کاظم، یکی دیگر از معترضان نیز گفت: «میدان التحریر مردم عراق را نمایندگی می‌کند و ما از هر کسی که از اصول و خواسته‌های ما حمایت کند استقبال می‌کنیم. با این حال، اگر آن‌ها می‌خواهند به اهداف سیاسی خود برسند، امیدواریم که در مکانی دیگر دور از میدان التحریر تظاهرات کنند.»

برهم صالح، رئیس جمهوری عراق چهارشنبه ۲ بهمن / ۲۲ ژانویه در حاشیه برگزاری مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دیدار و گفت‌وگو کرد. صالح در این دیدار بر یک عراق مستقل و با ثبات و در صلح با همسایگانش تأکید کرد. آنچه که مطرح نشد خروج نظامیان آمریکایی از عراق بود.

بیشتر بخوانید: