«پشت بام خوابی» پدیده بحران اجاره بها
نرخ اجاره بها بی توجه وعده‌های وزیر راه و شهرسازی بیشتر میشود. از پیامدهای این وضعیت: پشت‌بام خوابی و همچنین خروج از شهر.
دولت کنترل اجاره بها را وعده کرده است. وزیر راه و شهرسازی از اجرای «دو بسته سیاستی و حمایتی جهت ساماندهی و حمایت از اجاره‌نشین‌ها» خبر می‌دهد و مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن این وزارتخانه می‌گوید: به مستاجران کم‌درآمد ودیعه اجاره بهاء پرداخت خواهد شد. وعده و برنامه‌های در دست اجرا دولت اما گره‌گشای اجاره‌نشینانی که روز به روز شرایط سخت‌تری تجربه می‌کنند، نیست. در تهران شهردار منطقه ۲۲ از رواج پشت‌بام خوابی کارگران خبر می‌دهد. در رشت مستاجران به حاشیه کوچ می‌کنند. در زاهدان، یکی از کانون‌های حاشیه‌نشینی کم‌درآمدها خانه اجاره‌ای متناسب با درآمدشان پیدا نمی‌کنند. وضعیت در دیگر مناطق هم همین است؛ رشد ۵۰ تا ۳۰۰ درصدی اجاره بها و سرگردانی مستاجرانی که دخل‌شان با خرج‌شان نمی‌خواند.
یک روز پس از وعده وزیر راه و شهرسازی برای ساماندهی بازار اجاره مسکن و حمایت از مستاجران، پروانه اصلانی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن این وزارتخانه پرداخت ودیعه اجاره بهاء به مستاجران کم درآمد را یکی از سیاست‌های دولت برای حمایت از مستاجران اعلام کرد. او درباره جزئیات و نحوه و مبلغ پرداخت ودیعه چیزی نگفت و تنها به این بسنده کرد که «تلاش میشود تا خانوارهای اجاره‌نشین کم‌درآمد و ساکن در واحدهای مسکونی کوچک متراژ و پایین‌تر از الگوی مصرفی ودیعه اجاره بهاء پرداخت شود».
وزارت راه و شهرسازی یک بسته حمایتی و تشویقی برای مالکان نیز در نظر گرفته است: معافیت مالیاتی و اصلاح پایه‌های مالیات بر اجاره برای موجرانی که «طبق ضوابط و قواعد دولت گام برداند». پیش از این وزیر راه و شهرسازی گفته بود دولت نظارت بیشتری بر بازار اجاره خواهد داشت، نرخ اجاره بهاء را تعیین و اعلام می‌کند و بنگاه‌های معاملات ملکی و موجران به دریافت کد رهگیری موظف خواهند شد تا از قراردادهای بالاتر از نرخ تعیین شده جلوگیری شود.
زمان اجرای این بسته سیاستی و حمایتی مشخص نیست اما اصلانی آن را «برنامه کوتاه مدت دولت برای ساماندهی بازار اجاره بهاء» عنوان کرد. برنامه بلند مدت دولت هم طرح مسکن ملی، افزایش وام‌دهی به انبوه‌سازان، مالیات ستانی از واحدهای مسکونی خالی و عرضه مسکن در بورس اعلام شده است.
وعده‌های وزیر و دیگر مقام‌های دولتی تا به حال حتی تاثیر روانی در بازار اجاره نداشته و نرخ اجاره بهاء به پیشروی ادامه می‌دهد. به گونه‌ای که اجاره‌نشینان به سکونت دو خانواده در یک واحد مسکونی و حتی پشت‌بام خوابی روی آورده‌اند.
اجاره‌نشینی زیر آسمان
علی نوذرپور، شهردار منطقه ۲۲ تهران در پیوند با این موضوع به روزنامه شرق گفت: اجاره هر شب زیر آسمان خوابیدن از ۲۵ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان افزایش یافته است. او آمار دقیقی از کارگرانی که به پشت‌بام خوابی روی آورده‌اند، فاش نکرد. فردین یزدانی، کارشناس اقتصاد مسکن و مدیر علمی پیشین طرح مسکن اجتماعی هم بدون اعلام آمار مشخص تایید کرد «اکنون تعداد زیادی از کارگران، «پشت‌بام‌خواب» و «مغازه‌خواب» شده‌اند».
تقاضای دو خانوار برای سکونت در یک واحد مسکونی از دیگر پیامدهای افزایش اجاره‌بهاء است. خبرگزاری کار ایران (ایلنا) سوم تیر از افزایش درخواست اجاره مسکن به صورت هم‌خانگی خبر داد و نوشت: «شاید تا سال‌های قبل این هم‌خانگی بین مجردها افزایش یافته بود اما امروز گزارش‌هایی حاکی از اجاره نشینی دو خانواده در یک واحد به گوش می‌رسد که نشانه عمق درماندگی مستاجران و کاهش قدرت این قشر در پرداخت اجاره است».
حسام عقبایی، نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران در حالی که رشد اجاره بهاء و در فشار و تنگنا قرار گرفتن مستاجران را تائید کرد، پشت‌بام خوابی را «غیرواقعی» و «بزرگ‌نمایی اجاره بهاء» دانست و گفت: این موضوع فراگیر نیست و موجران از اجاره دادن واحد مسکونی به دو خانواده امتناع می‌کنند.
افزایش ۵۰ تا ۳۰۰ درصدی اجاره بها
وضعیت در دیگر مناطق مشابه پایتخت است. در زاهدان، یکی از کانون‌های حاشیه‌نشینی نرخ اجاره بهاء ۴۰ درصد افزایش یافته و مستاجران کم‌درآمد می‌گویند پیدا کردن یک خانه با اجاره متناسب با درآمدشان امکان‌پذیر نیست.
رسانه‌های حکومتی از افزایش ۳۰۰ درصدی نرخ اجاره در برخی مناطق ایلام خبر داده‌اند. دادستان ایلام این موضوع را تایید کرد و گفت: «شاهد افزایش قیمت مسکن چه رهن و چه کرایه و فروش در حاشیه شهر هستیم».
به گفته شهناز رمارم؛ عضو هیئت رئیسه شورای شهر مشهد نرخ اجاره بهاء در این شهر هم ۱۰۰ درصد افزایش یافته و «قشر متوسط مشهد در حال تبدیل شدن به قشر محروم هستند». مشهد نیز یکی از کانون‌های حاشیه‌نشینی است و جمعیت مناطق حاشیه آن حدود ۳۰ درصد جمعیت شهری برآورد میشود.
«علی حامی احمدی» رییس اتحادیه‌ی مشاورین املاک رشت هم از کوچ مستأجران دهک‌های درآمدی پائین به مناطق حاشیه‌ای شهر خبر داد. به گفته او «در پی جهش ناگهانی اجاره بها مردم به سمت محلات ضعیف از نظر درآمدی و اقتصادی کشیده شده‌اند. مسکن مهر، حمیدیان ، جماران، حافظ آباد و شهرک فرهنگیان مقصد بیشتر طبقات درآمدی متوسط برای اجاره شده است. طبقات کارگری نیزبه حاشیه‌ی شهرمانند استقامت دو، معلولین و لاکان رو آورده‌اند». افزایش ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی نرخ اجاره بهاء در شیراز هم مستاجران را با مشکل روبه رو کرده و آنها را به حاشیه شهر‌ها کشانده است.
براساس گزارش مرکز آمار ایران مسکن و انرژی در سال گذشته ۴۸ درصد از سبد هزینه‌های غیرخوراکی خانوارهای شهری را تشکیل داد. نرخ تورم مسکن و اجاره بهاء حدود ۳۰ درصد اعلام شده است که واقعی به نظر نمی‌رسد. از آغاز سال جاری قیمت مسکن و نرخ اجاره بهاء با وجود رکود و کاهش معاملات افزایش چشمگیری داشته است.نزدیک به ۴۰ درصد خانوارهای شهری در سال ۱۳۹۵ اجاره‌نشین بودند. با توجه به افزایش قیمت مسکن در سال‌های گذشته به نظر می‌رسد جمعیت اجاره نشین بیشتر شده باشد.
نظرها
علی کافر
باسلام چند وقت پیش یک فیلم کمدی هندی دیدم. تو فیلم یکی از هنر پیشه ها داد میزد غروب افتاب یک دلار کلی خندیدیم یکی از بچه ها گفت این چه عجوبه ای که غروب افتاب که یک امر طبیعی است رو میفروشه. نمی دانست که تو ایران خوابیدن زیر اسمون هم قیمت داره. خاک بر سر شما و اخلاقتان واسلامتان. بدجوری گند زدید. حالا برید موشک وپهپاد چینی بخرید واز زور بی پولی مملکت و در اختیار چینی ها بگذارید. مصدق روحت شاد
دخو
جناب "حقیقتگو" به نظر می رسد که دوباره از یاد برده باشید که آن سراب "رفاه" و "اقتصاد" دوران پهلوی دقیقا بر اساس از بین بردن آزادی های مردم, تا حد عضویت اجباری شهروندان ایرانی در حزب رستاخیز, ایجاد شده بود. سرکوب آزادی در دوران شاه تا حدی عمومی و برای مردم قابل لمس بود که حتی در برنامه های فکاهی تلویزیونی مانند "کاف شو" هم وجود و حضور سنگین ساواک با طنز مطرح می شد. اما مثل اینکه جوانان دیروز به پیرمردان کم حافظهء امروز تبدیل شده اند. دوران "تقصیر" به گردن این و آن انداختن (با حافظه هایی بسیار ضعیف و نادقیق) گذشته است. اکنون جمهوری اسلامی در عذاب مرگ خود به حادترین دوران بحرانی اش وارد شده است. بحرانی که دارد از اندرون و داخل خودِ نظام, جمهوری اسلامی را مانند موریانه ای به طور روزانه می خورد. کمتر از یک ماه از شروع مجلس جدید ۱۰۰ نماینده تقاضای استیضاح هیت رئیسه مجلس را پیش کشیده است. وزارت خانه های مختلف هر کدام مسئولیت نابسامانی های کشور را بر گردن یکدیگر میگذارند. با وجود ویروس کرونا مردم معترض از هر فرصتی برای بیان مطالبات و خواسته های خویش استفاده می کنند. در این برهه مقصر جلوه دادن مردم ایران چیزی نیست جز همصدا شدن با رژیم. با احترام
حقیقتگو
قبل ازبرپائی جنگ جهانی دوم اکثریت مردم المان چه اززن ومرد چه جوان وچه سالمند وچه تحصیل کرده و چه کارگرو کشاورز وغیره چنان آنچه هیتلربه انها قول داده بود که تسخیرکردن کشورها باشد و رفاه و اقتصاد و پیشرفت باشد به وجد وخوشحالی درآمده بودند و عکس ها وفیلم ها واسناد حمایت مردمی آلمان ازهیتلروقشونش بفوروجود دارد و هرانچه هیتلرازانها خواست با رضایت کامل وچشم بسته انجام دادند وهیتلرهم با حمایت و پشیبانی انها بود که چنین وچنان کرد وبعد ازشکست نظامی هیتلر و درهم کوبیده شدن المان توسط قشون نظامیون امریکا وانگلیس وروسیه واشغال شدن آلمان توسط آنها مردم آلمان برای بی گناه نشان دادن ومظلوم بودنشان گفتند که ما نبودیم فقط هیتلربوده است !!!دقیقا" این حقیقت تاریخی غیرقابل انکار شامل خمینی و مردم ایران میشود که برای خشنودی خمینی ها وبرای دریافت قاقالی هائی که به مردم ایران همچون هیتلربه مردم آلمان قول داده بود چه اعمال وکرداری خلاف منطق وفهم وشعور نبود که نکردند گوش بفرمان توایم خمینی ...مرگ برامریکا مرگ برانگلیس مرگ برمنافق مرگ برطاغوتی و پرچم ها یکی بعد ازدیگری آتش زدند بله برای دریافت قاقالی وپست ومقام هرآنچه لازم دادند کردند و درحقیقت تمامی سرمایه گذاریان خارجی که می توانستند درایران کارخانه ها وتولیداتی ورفاه ومشغله ها و پیشرفت هائی هم نصیب مردم ایران کنند به چین وکره جنوبی وهندوستان و مالزی وترکیه و دوبی و غیره فراری دادند ...تفاوتی که هیتلر باخمینی داشت این است که هیتلرمردم آلمان را ستایش میکرد و می پرستید و دردوران حکومت هیتلرقبل برپائی جنگ جهانی دوم کارخانه های بسیاری تاسیس شدند و تولیدات همه شکل فرمی چه صنعتی وچه داروئی و چه رفاهی ودرامور تحصیلی چه خانه سازی و جاده سازی ها وپل سازی ها وغیره فرای تصور خدماتی به مردم آلمان داد ولی خمینی نتنها مردم ایران ستایش ونپرسیدید بلکه اسلام را ستایش کرد وحتی هرآنچه حکومت پهلوی چه رفاهی واقتصادی و ازادی برپا کرد ه بود ودلارهم 70ریل بود و انهم با حمایت مردم خمینی قربانت شوم درهم کوبید ونابود کرد ...حالا مردم قمارکرده وبازنده شده برای بی گناه ومظلوم نشان دادنشان درفجایع چهل ساله وفجایع کنونی می گویند ما نبودیم خمینی بود !!!ادورانی بود دکترشاهپوربختیار به مردم ایران التماس میکرد و هشدارمیداد گول اخوندها وخمینی را نخورید ومی گفت تاریخ ایران گواه است که اخوندها ومذهبی یان طرف استعمارگران بوده اند ...شعارهای مردم بختیار بختیار نوکربی اختیار...وصداهی هرانتقاد گری را هم یا مردم خفه کردند و یا خمینی حالا بسیاری ازهمان مردم گفته اند ومی گویند وخواهند گفت خمینی ما راگول زد ...اگرخمینی نبود وحکوتش نبود ما چنین وچنان بودیم ..حالا اوضاعی که قاقالی پرستان خمینی برای نسل کنونی و اینده رقم زده اند این است ایرانی هادرکشورخودشان بی خانمان وآواره شده اند و حتی نمی دانند درکجا اطراق کنند..معمولا" اگرجنگی بیندوکشوربرپا شود و کشورقویترکشورشکست خورده را اشغال کند باعث بی خانمان و آوراه شدن مردمان شکست خورده میشود...ولی ایران توسط کشوردیگری اشغال نشده است که چنین شده است پس اسلام واخوندها درحقیقت اشغال کننده ایران شده اند
کارو
این آقای «حسام الدین عقبایی» که نامش را آورده اید و پشت بام خوابی را انکار کرده است، خودش از برادران ولایی و حکومتی و همچنین از ذینفعان ساخت و ساز مسکن است و ده ها پروژه در تهران دارد. جالب است بدانید که پیشنهاد اعطای وام به مستأجران از ابتکارات این بساز و بفروش بزرگ است که در تیر 1398 مطرح شد و گویا دولت روحانی هم از آن استقبال کرده است.