آمار فاش‌شده از کرونا در ایران: درباره مرگ‌و‌میر در گروه‌های سنی چه می‌دانیم؟

دو بانک داده درباره مبتلایان به کووید‌ـ‌۱۹ و جان‌باختگان این بیماری به «زمانه» ارسال شده است که از پنهانکاری و ارائه آمار نادرست از سوی حکومت جمهوری اسلامی حکایت دارند. این داده‌ها اطلاعاتی هم در مورد سن جان‌باختگان در اختیار قرار می‌دهند. بیشترین شمار قربانیان در رده سنی بین ۶۰ تا ۸۰ سال قرار داشتند اما صدها کودک زیر ۱۰ سال نیز پس از ابتلا به ویروس جدید کرونا جان باخته‌اند. اما همان‌طور که انتظار می‌رود، درصد نسبی مرگ در میان کودکان کمتر از یک درصد از مجموع کل مرگ‌ها است. همچنین جوانان ۱۵ تا ۳۵ ساله و میانسالان ۳۵ تا ۵۰ ساله به ترتیب حدود چهار و ۹ درصد کل جان‌باختگان کرونا را تشکیل می‌دهند.

بر اساس آمار ارسال‌شده به زمانه، تا ۱۵ تیر سال جاری، ۳۵ هزار و ۳۴۴ تن بر اثر کرونا در ایران فوت کردند. شمار مبتلایان نیز ۳۹۳ هزار و ۸۴۱ تن بوده است. اما وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران در روز ۱۵ تیر شمار کل مبتلایان را ۲۴۰ هزار و ۴۳۸ تن و شمار فوت‌شدگان را ۱۱ هزار و ۵۷۱ تن اعلام کرد.

آمار اعلام‌شده از فوت‌شدگان به صورت رسمی کمتر از یک سوم آمار رسیده به دست زمانه است.

«بی بی سی فارسی» برای نخستین بار آمار مشابهی منتشر می‌کرد. به نظر می‌رسد که منبع «زمانه» و «بی بی سی» یکسان باشد. آماری که بی‌بی‌سی به آنها دست یافته، تا ۳۰ تیرماه را شامل می‌شود. آمار ارسال‌شده برای زمانه تنها تا نیمه تیرماه را پوشش می‌دهد.

کدام گروه‌های سنی قربانی کووید‌ـ‌۱۹ در ایران شدند؟

هرچند بانک اطلاعات فوت‌شدگان «سن» را ثبت نکرده است، داده‌های مربوط به تمام مبتلایان ــ شامل فوت‌شدگان ــ سن آنها را ذکر می‌کند. بر این اساس، «زمانه» با بررسی تطبیقی داده‌ها و با ضریب درستی ۹۸ درصد توانست به اطلاعات مربوط به سن فوت‌شدگان دست یابد.

در نمودار اینتراکتیو زیر می‌توانید این اطلاعات را مرور کنید: !function(){"use strict";window.addEventListener("message",(function(a){if(void 0!==a.data["datawrapper-height"])for(var e in a.data["datawrapper-height"]){var t=document.getElementById("datawrapper-chart-"+e)||document.querySelector("iframe[src*='"+e+"']");t&&(t.style.height=a.data["datawrapper-height"][e]+"px")}}))}();

بررسی سن فوت‌شدگان مؤید نکته‌ای است که از ابتدای شیوع کرونا متخصصان بر آن تأکید داشت: افراد مسن‌تر در برابر بیماری آسیب‌پذیرتر هستند.

همان‌طور که از نمودار زیر مشخص است، ۸۹ درصد قربانیان را افراد بالای ۴۵ سال تشکیل می‌دهند.

گروه سنی بین ۶۱ تا ۸۰ سال بیش از ۴۵ درصد جان‌باختگان را نمایندگی می‌کند و هر چه در این گروه نیز سن بالاتر می‌رود، میزان مرگ و میر بیشتر می‌شود. پس از آن و با نگاهی به نمودار زیر، گروه سنی ۸۱ تا ۱۰۰ سال بیشترین شمار قربانیان را دارند درحالی‌که جمعیت آنها به طور کلی از جمعیت گروه‌های قبلی کمتر است.

۲۶ تن نیز که بالای ۱۰۰ سال عمر داشتند، بر اثر کووید‌ـ‌۱۹ جان باخته اند. بر اساس آمار ۱۳۹۷، شش هزار تن در ایران بالای ۱۰۰ سال عمر دارند.

نمودار بالا نشان می‌دهد که حدود چهار درصد جمعیت جانباختگان جوانان بین ۱۵ تا ۳۵ سال هستند. حدود ۹ درصد جانباختگان را نیز بین ۳۵ تا ۵۰ سال سن داشته اند.

اما ۱۸۵ کودک کمتر از یک سال در این فهرست در میان قربانیان هستند. هر سال حدود یک میلیون و ۳۶۶ هزار کودک زیر یک سال (بر اساس آمار ۱۳۹۷) در کشور وجود دارند.

طبق بانک داده‌های فاش شده مربوط به مبتلایان، تا ۱۵ تیر ابتلای ۲۷۰۰ نوزاد به کرونا تایید شده است.

۳۳۲ کودک بین ۱ تا ۱۰ سال، و ۲۱۶ نوجوان بین ۱۱ تا ۱۸ سال هم در میان فوت‌شدگان به چشم می‌خورند. نمودار بالا نشان می‌دهد که درصد مرگ و میر این مبتلایان نسبت به تمام مرگ‌و‌میرها زیر یک‌درصد است.

ابتلا و مرگ‌و‌میر کودکان و نوزادان پیش از این نیز در کشورهای دیگر نیز به ندرت گزارش شده بود. در ایالات متحده، برای مثال، آمار مرگ و میر کودکان نسبت به همه مرگ‌و‌میرها در برخی ایالت‌ها به ۰,۸ درصد کل آمار فوتی‌ها رسیده و در برخی ایالت‌ها نیز صفر گزارش شده است. «مرکز کنترل بیماری‌ها» در ایالات متحده میزان مرگ‌و‌میر کودکان را زیر یک درصد ذکر کرده است که با داده‌های به‌دست‌آمده در گزارش ما خواناست.

با وجود این در کشورهای دیگری هم مرگ و میر کودکان بر اثر کووید‌ـ‌۱۹ صفر بوده. در هلند کودکان تنها نماینده ۰,۶ درصد بستری‌شدن‌ها در بیمارستان بر اثر کرونا بوده اند و هیچ کودکی تا کنون بر اثر کووید‌ـ‌۱۹ فوت نکرده است.

یونیسف نیز در وب‌سایت خود می‌نویسد که تأثیر مرگبار مستقیم کرونا بر کودکان تا کنون «بسیار محدود» بوده است اما تأثیر غیرمستقیم مرگ‌بار آن ــ همچون در تشدید بحران اقتصادی و خشونت خانگی و ... ــ زیاد.

مشخص نیست آیا آمار مرگ و میر کودکان در بانک داده‌ها دقیق است یا نه. «زمانه» قادر به راستی‌آزمایی تمام داده‌ها نبود.

بر اساس داده‌های ارسال‌شده، بین افراد ۳۱ تا ۴۵ سال نیز نزدیک به دو هزار و ۵۰۰ تن جان‌شان را بر اثر ابتلا به کووید‌ـ‌۱۹ از دست داده اند. بخش زیادی از نیروی کار را این گروه جمعیتی تشکیل می‌دهند.

به طور کلی، همان‌طور که نمودار زیر نشان می‌دهد، تعداد جان‌باختگان هر گروه سنی نسبت به جمعیت آنها در کشور با افزایش سن بالاتر می‌رود.

این واقعیت به معنای خطرناک‌تربودن هر چه بیشتر ویروس کرونا برای این گروه‌های سنی مسن‌تر است.

در گزارش پیشین درباره این آمار به ضعف تست و ردگیری در مدیریت بحران در ایران پرداختیم. این واقعیت در نرخ بالای مرگ مبتلایان تأییدشده به ویروس جدید کرونا نیز بازتاب یافته است که برابر ۸,۷۸ درصد است. این در حالی است که به باور کارشناسان بین‌المللی، نرخ مرگ این ویروس به طور واقعی باید در حد یک درصد باشد.

نمودار زیر نرخ مرگ هر گروه سنی را در میان موارد تأییدشده ابتلا به کووید‌ـ‌۱۹ در آن گروه سنی نشان می‌دهد. بر اساس آمار ارسالی به زمانه، درصد قابل توجهی از سالمندان بالای ۷۰ سال پس از تأیید ابتلای آنها به کرونا جان‌شان را از دست داده اند. نرخ نسبتاً بالا در میان کودکان را اما باید این گونه فهمید که شیوع کرونا در میان آنها عموماً بدون سمپتوم است و میزان تست‌های به‌عمل‌آمده از آنها به همین خاطر به مراتب کمتر.

در جدول زیر آمار تفصیلی‌تری را می‌بینید:

در همین زمینه: