ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

ترسیم نقشه کانون‌های بحران کارگری در ایران (بخش سوم)

مروری بر مهم‌ترین اعتراضات کارگران بخش صنعت در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹

داوطلب - کمتر نقطه‌ای در کشور وجود دارد که درگیر مشکلات واحدهای صنعتی نشده باشد. این روزها صدها کارگر در واحدهای صنعتی شمال، مرکز، شرق، غرب و جنوب کشور درگیر معضل مطالبات معوقه وتهدید امنیت شغلی‌اند.

اخبار مربوط به اعتراضات وتجمعات کارگران واحدهای تولیدی وصنعتی به سرتیتر خبرهای کارگری در فاصله سالهای ۹۲ تا ۹۹ تبدیل شده است. تقریبا کمتر نقطه‌ای در کشور وجود دارد که درگیر مشکلات واحدهای صنعتی نشده باشد. این روزها صدها کارگر در واحدهای صنعتی شمال، مرکز، شرق، غرب و جنوب کشور درگیر معضل مطالبات معوقه وتهدید امنیت شغلی‌اند. دو سال پیش بود که حسن صادقی معاون دبیرکل خانه کارگر وریس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری به خبرگزاری ایلنا گفته بود که تعداد کل ۴۵۲ واحد از مجموع ۱ میلیون و۲۰۰ هزار واحد صنعتی در ۱۳ شهر بزرگ صنعتی کشور، وضعیتی بحرانی‌ دارند.

«داوطلب» در ترسیم نقشه‌ی کانون‌های بحران کارگری در ایران، این بار به سراغ کارگران بخش صنعت رفته است. حوزه‌ای که در سه دهه‌ی اخیر وهم‌زمان با اعمال برخی سیاست‌های اقتصادی، گسترش واگذاری‌ها به بخش های شبه خصوصی وبرخی سوء مدیریت‌هایی که در این بخش رخ داد، رفته رفته دچار بحران شد. توضیح این که تعیین کانون‌های بحران کارگری در بخش صنعت، بر مبنای شاخص‌های کمی و کیفی چون سطح مطالبات، شدت و توالی اعتراضات و ظرفیت‌های پراکندگی بحران در هر بخش در نظر گرفته شده است.

بررسی‌های این مطالعه نشان می‌دهد بخش‌های مختلفی از صنعت در بازه زمانی سالهای ۹۲ تا ۹۹ درگیر بحران‌های کارگری بوده است. از جمله صنایع فولاد، ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی، کاشی و سرامیک، فرآورده‌های غذایی، پالایشگاه‌ها و میادین نفت و گاز، نساجی و چوب و کاغذ که بیشترین اعتراضات کارگری را در پی مشکلات صنفی شاهد بوده‌اند. این اعتراضات همراه با تداوم بحران در واحد صنعتی ویا تعطیلی آن‌ها با شدت وضعف هایی دنبال شده است.

پراکندگی استانی واحدهای صنعتی که در این مطالعه به عنوان کانونهای بحران در نظر گرفته شده‌اند،نشان می‌دهد؛ اراک، یزد، خوزستان، آذربایجان شرقی، مازندران، گیلان، فارس، خراسان، هرمزگان، اصفهان و لرستان بیشترین اعتراضات را در بخش‌هایی چون ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی(هپکو،آذرآب، ماشین‌سازی،کنتورسازی،ایران ترانسفو و غیره)، صنایع کاشی و سرامیک (کاشی کویر یزد، گیلانا، خزر و غیره)، چوب و کاغذ(چوکا)، نساجی(پلی‌اکریل، پارسیلون، نساجی مازندران وغیره)، فولاد و سیمان (گروه ملی فولاد، فارسیت دورود ، فولادو چدن و غیره)، فراورده‌های غذایی (نیشکر هفت تپه، روغن جهان، قند فسا و غیره) و پالایشگاه‌ها (پالایشگاه‌های جنوب کشور) سامان داده‌اند. همچنین در برخی بخش‌ها همچون صنایع فولاد ویا صنایع پالایشگاهی، اعتراضات وتجمعات صنفی کارگری در سطح چند استان به طور همزمان در جریان بوده است. مطالبات مشترک کارگران یک بخش از صنعت در واحدهای صنفی مختلف باعث شده، اعتراضات تنها به یک کارگاه یا واحد صنفی محدود نشود وبا همراهی سایر کارگران در نقاط مختلف کشور دنبال شود.

روش کارگران برای اعتراض در بخش‌های مختلف صنعتی با توجه به شرایط کارگاه‌ها، سقف مطالبات ووضعیت فعالیت یا توقف فعالیت کارخانه متفاوت است. اما تمرکز بر روندهای برگزاری اعتراضات نشان می‌دهد کارگران اعتراضات صنفی خود را به ۵ شیوه:

  • تجمع در محوطه ویا مقابل کارگاه‌ها ومجتمع‌های صنعتی،
  • توقف کار یا اعتصاب صنفی،
  • تجمع وتحصن در برابر نهادهای دولتی ومجلس شورای اسلامی،
  • امضاء طومار خطاب به مسولان و
  • راهپیمایی در خیابان‌ها

برگزار می‌کنند.

مهمترین دلایل بحران‌های کارگری:

«خصوصی‌سازی‌های بی ضابطه یا به عبارت دقیقتر خصولتی سازی» یکی از دلایل اصلی بحران کارگری در چند سال اخیر بوده است که طی آنها واحدهای تولیدی وصنعتی به قیمتی پایین‌تر از قیمت واقعی انها توسط دولت به بخش های شبه خصوصی، واگذار شده‌است. در حالیکه اهلیت(صلاحیت) خریدار در زمان معامله ویا پس از آن اثبات نشده است، ودر پی آن سوء مدیریت‌ها، تهدید امنیت شغلی کارگران در پی کاهش تولید ورواج قراردادهای پیمانی وموقت، تعطیلی کارخانه‌ها وبیکاری کارگران عمده‌ترین دلایل تبدیل شدن واحدهای مختلف صنعتی به کانون بحران کارگری بوده است.

کارگران در برخی از بخش‌ها اعتراضاتی را هم برای تاسیس ویا فعالیت نهادهای صنفی کارگری در کارگاه‌های خود سامان دادند. از مهم‌ترین اعتراضاتی که با این رویکرد انجام شد می‌توان به اعتراضات کارگران پلی‌اکریل، واگن پارس، ایران پوپلین، نیشکر هفت تپه، فولاد اهواز و کارگران پیمانی مناطق آزاد اشاره کرد.

مطالعه کانون‌های بحران نشان می‌دهد در سال‌های گذشته سوءمدیریت بخش خصوصی، فعالیت نامشخص برخی کارگاه‌ها (توقف فعالیت در بازه‌های زمانی مختلف)، تهدید امنیت شغلی کارگران در پی رواج قراردادهای پیمانی و موقت و افزایش بحران اقتصادی در صنایع و خدمات وابسته، بیش از همه بخش‌های صنعت؛ صنایع کاشی و سرامیک، نساجی‌ها، کارگران صنایع فولاد،پالایشگاه‌ها، ماشین‌آلات صنعتی و فرآورده‌های غذایی را در معرض بحران‌های کارگری قرار داده است. از سویی پیش‌بینی می‌شود نبود تشکل‌های صنفی مستقل و عدم اعتماد کارگران به استفاده از ظرفیت‌های صنفی موجود برای مطالبه‌گری، بحران فزاینده‌ای را در سایر بخش‌های صنعتی تشدید خواهد کرد. در جدول های زیر از ۱ تا ۴ مهمترین کانونهای بحرانهای کارگری در بخش صنعت  برمبنای چهار محور: کانون اعتراض، علت اعتراض، شیوه اعتراض و تاریخ اعتراض دسته بندی و خلاصه شده است.

جدول شماره ۱:

برخی از مهمترین کانون‌های بحران کارگری در بخش صنعت در فاصله سالهای ۹۲ تا ۹۹

تاریخ اعتراضشیوه اعتراضعلت اعتراضکانون اعتراض
آبان ۹۳آذر ۹۶ / در پی تعطیلی کامل کارخانهتجمع در مقابل کارخانهمعوقات مزدی و مشخص نبودن وضعیت کارخانهماشین آلات صنعتی تبریز
اردیبهشت ۹۴تیر،مرداد،شهریور،آبان۹۸فروردین،تیر،مرداد۹۹تجمع در برابر کارخانه،استانداری/مجمع رسیدگی به مفاسد اقتصادی، استمداد از نمایندگان مجلس/اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیاعتراض به خصوصی سازی و تعویق در پرداخت مطالبات،تعطیلی کارخانه،تعدیل گسترده نیروهاکنتورسازی قزوین
از سال ۹۴ تاکنوناعتراضات مداوم در محل شرکت، خیابانهای اصلی اراک، تحصن روی ریل راه آهن اراک،اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیعدم اهلیت سهامدار اصلی، رانتخواری، مطالبات معوقه، رکود عمدی در تولید،هپکو
دی ۹۳سال ۹۴ به تناوب در بازه‌های زمانی متعد‌داعتراضات مداوم در محل شرکت،اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیاعتراض به اخراج رئیس نهاد کارگری، تعطیلی خطوط تولید ، مطالبات معوقهواگن پارس اراک
به تناوب در سالهای ۹۶ تا ۹۸اعتراض در مقابل کارخانه، خیابانهای اراک و راه آهن اراک،اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیبی کفایتی مدیریت خصوصی کارخانه، فقدان امنیت شغلی، ،پرداخت نشدن دستمزدهاآذرآب اراک
مرداد ۹۵تجمع در مقابل ساختمان اداریتصمیم کارفرما بر کوچک سازی این واحد تولیدیایران ترانسفو
آذر ودی ۹۲تجمع در برابر درب ورودی کارخانهتعویق در پرداخت مطالبات مزدیتراکتورسازی تبریز
مرداد۹۵اسفند ۹۷توقف کار، اطلاع رسانی از طریق رسانه هاواکنش به خصوصی سازی وواگذاری به شخص فاقد صلاحیت، پرداخت نشدن مطالبات مزدی و بیمه ایماشین سازی وشرکت ریخته‌گری تبریز
آبان ۹۵اسفند ۹۵تیر ۹۶دی۹۷تجمع در محوطه کارخانه واستانداری تبریزمطالبات معوق مزدی وبیمه ای وعدم پرداخت سنوات پایان کارکارگران وبازنشستگان کارخانه بلبرینگ سازی تبریز
آذر ۹۵توقف کار وتجمع در محوطه کارخانهمطالبات معوق مزدی وبیمه ایلیفتراک سازی سهند تبریز
اسفند ۹۵تجمع در برابر درب ورودی کارخانهمطالبات مزدی وبیمه ایکمپرسورسازی تبریز
خرداد، مهروآبان ۹۶تجمع در محوطه ودرب ورودی کارخانه20 ماه مطالبات مزدیکارگران توسعه صنعت آذربایجان وکارخانه کمباین سازی تبریز
فروردین ۹۴بهمن ۹۵آبان۹۷آذر۹۷اسفند۹۷تجمع در مقابل استانداری، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیپرداخت نشدن مطالبات حقوقیروغن نباتی جهان
سال ۹۵ شروع اعتراضاتسال۹۷ اوج اعتراضات۹۸ و۹۹ اعتراضات کارگران هفت تپه در مقاطع زمانی مختلفی در جریان بوده استبرگزاری تجمعات متوالی در محوطه کارخانه، راهپیمایی خیابانهای شوش، تجمع در برابر مراکز دولتی،اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیعواقب خصوصی‌سازی، تعویق در پرداخت مطالبات کارگران بازنشسته، پیمانی، قراردادی و روزمزدنیشکر هفت تپه
فروردین ۹۸تجمع در محوطه کارخانهعواقب خصوصی سازی، کمبود نقدینگی، پرداخت هزینه بازنشستگی کارگران مشمول، پرداخت معوقات مزدیکارگران کارخانه «قند فسا»
مهر ۹۶تجمع در محوطه کارخانهعدم پرداخت حقوق ودستمزد، مشکلات مدیریتی کارخانهچوب وکاغذ نکاء
خرداد۹۴تیر ۹۵تیر ۹۷تجمع در مقابل درب ورودی کارخانه، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیعدم پرداخت مطالبات، تهدید امنیت شغلیکارخانه چوب کاغذ ایران (چوکا)
مرداد ۹۵تجمع‌های متناوب در برابر فرمانداری اردکانبلاتکلیفی کارخانه، تعدیل نیروها وعدم پرداخت دستمزد ومطالباتکارگران چوب وفلز اردکان
مرداد۹۷بهار۹۹تجمع و تحصن در خطوط ریلی، تجمع در برابر مراکز دولتی در مراکز استانها، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیتعویق در پرداخت مطالبات، تهدید امنیت شغلی،به تداوم روند خصوصی‌سازی و برون سپاری خدمات به شرکتهای پیمانکاریکارگران خطوط وابنیه فنی راه آهن

جدول شماره ۲:
مهمترین اعتراضات کارگران صنایع نساجی در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۹۹

نام مجتمع صنعتیعلت اعتراضشیوه اعتراضتاریخ اعتراض
پلی اکریل اصفهاناعتراض به واگذاری شرکت پلی اکریل ایران به چند شرکت اقماری/ ناامنی شغلی کارگران/ معوقات مزدیمحوطه کارخانه، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیآّبان ۹۲آذر ۹۲دی ۹۲بهمن ۹۳مرداد ۹۵شهریور ۹۵دی ۹۵بهمن ۹۵تیر۹۷
ایران پوپلینعدم دریافت سود سهام کارخانه، عدم پرداخت سنوات به کارگران بازنشسته، قرادادهای موقت 1 ماهه،اعتراض به واگذاریمحوطه کارخانه، ادارات ونهادهای دولتی، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیآبان ۹۶اسفند ۹۶خرداد۹۷ نامه اعتراضی به مسولان استانی در خصوص فروش ابزارآلات کارخانهشهریور۹۹
بازنشستگان وکارگران کارخانه «نخ پارسیلون»عدم پرداخت سنوات بازنشستگی وتعویق مطالبات مزدی کارگران شاغلنهادها وادارات دولتی،اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیآذر ودی وبهمن ۹۳ /مهر ۹۴اردیبهشت ۹۵اسفند ۹۵ به همراه خانواده‌هایشانفروردین ۹۶شهریور ۹۶
نساجی مازندرانتعویق در پرداخت مطالبات مزدی، عدم پرداخت سنوات بازنشستگاننهادها وادارات دولتی

جدول شماره ۳:
مهمترین اعتراضات کارگران سیمان وفولاد در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۹۹

تاریخ اعتراضشیوه اعتراضعلت اعتراضکانون اعتراض
فروردین ۹۴در پی اعتراض کارگران شورای امنیت کشور دستور لغو واگذاری کارخانه را صادر کردامضاء طومار خطاب به وزیر اقتصاد، تجمع در مقابل دفتر نماینده مجلسبلاتکلیفی و تعویق حقوق و عیدی/ واگذاری کارخانه به بخش خصوصیکارگران اخراجی فولاد آذربایجان
شهریور ۹۵تجمع مقابل هلدینگ سیمان فارس خوزستان در تهران9 ماه مطالبه معوق حقوقی در پی تعطیلی کارخانه، بلاتکلیفی شغلیکارگران آذریت تبریز
اسفند ۹۵تجمع در محوطه کارخانهبه تاخیر افتادن عیدی وپاداش پایان سال ودیرکرد در پرداخت برخی مزایای مزدی همانند پایه سنواتی وتجمیع سنواتیکارگران پیمانی سیمان صوفیان تبریز
آذر، بهمن ۹۳مهر۹۴تیر ۹۵تجمع در محوطه کارخانه، ا طلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیمعوقات حقوقیکارگران فولاد وچدن درود
فروردین وخرداد۹۴تجمع در برابر نهادهای دولتی شهرستان، تجمع در برابر وزارت کار، اطلاع رسانی از طریق رسانه‌های داخلیتعطیلی کارخانه وبیکاری بیش از ۲۶۰ کارگر/ مطالبات معوقهکارگران فارسیت درود
دی ۹۴تجمع در محوطه کارخانهتعطیلی کارخانه و بیکاری ۷۵۰ کارگرسیمان درود

جدول شماره ۴: مهمترین اعتراضات کارگران پالایشگاه ها وپتروشیمی در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۹۹

تاریخ اعتراضشیوه اعتراضعلت اعتراضمعترضان
خرداد ۹۳تجمع در مقابل کارخانهاعتراض به شیوه اجرای قانون طرح طبقه بندی مشاغل، تبعیض شغلیکارگران پیمانی پتروشیمی شازند اراک
مهر ۹۳تجمع در مقابل مجلس شورای اسلامیتعویق چندماهه در پرداخت حقوق و دستمزدکارگران پتروشیمی ایلام
آبان ۹۳تجمع در محل کارخانهپرداخت نشدن معوقات حقوقیکارگران فاز ۱۳ میدان گازی پارس جنوبی در عسلویه
فروردین ۹۴رفع تبعیض‌های حقوقی، تشکیل نهاد صنفی ویژه کارگران قرارداد مستقیم، بازبینی طرح طبقه بندی مشاغلتبعیض حقوقی بین کارگران پیمانی با کارگران رسمی/ مقاومت اداره کار در برابر تشکیل نهاد صنفی در این مجتمعکارگران قرارداد مستقیم پتروشیمی تبریز
فروردین ۹۴خرداد ۹۴لغو واگذاری وتامین امنیت شغلی کارگراناعتراض به واگذاری به احتمال واگذاری به بخش خصوصی، کاهاش چندماهه مزایای کارگرانکارگران نیروگاه تبریز
دی ۹۴تجمع در برابر مجتمع پالایشگااهینامشخص بودن وضعیت شغلی، عدم دریافت پاداش ومزایاکارگران قراردادمستقیم پالایشگاه پارسیان
خرداد۹۵تجمع در مقابل درب ورودی پالایشگاهاتمام پروژه وعدم پرداخت مطالباتکارگران اخراجی پالایشگاه پتروپارس
شهریور۹۵توقف کار وتجمع در واحدهای کاریعدم افزایش سطوح مزدی کارگران پیمانکاری واعتراض نسبت به دریافت حداقل دستمزد با وجود شرایط سخت کار، اضافه کار اجباریکارگران پیمانکاری پتروشیمی بندرامام
مرداد۹۹اعتصاب واعتراض چند روزهعدم افزایش دستمزد، عدم پرداخت به موقع مطالبات از سوی پیمانکاری‌هاکارگران پالایشگاههای نفت سنگین قشم، پارسیان لامرد، پالایشگاه آبادان، و فازهای ۲۲ و ۲۴ پارس جنوبی کنگان، پالایشگاه جفیر در نزدیکی اهواز،فاز 14 پارس جنوبی،میدان نفتی آزادگان شمالی در هویزه، پتروشیمی اتمرد فارس،
مرداد۹۹اعتصاب واعتراض چند روزهعدم افزایش دستمزد، عدم پرداخت به موقع مطالبات از سوی پیمانکاری‌هاکارگران شرکت آذران گستر وشرکتآویژه صنعت در پالایشگاه نفت سنگین قشم، شرکت آی.جی. سی در پالایشگاه آبادان، شرکت اکسیر صنعت در فاز ١٣ در اسلکه تنبک، شرکت سینا صنعت در پتروشیمی پارس فنل، سیکل ترکیبی ارومیه، پتروشیمی سبلان، شرکت تناوب در فاز ١۴، شرکت پتروهمگام ماهشهر، پتروشیمی بوعلی و پتروشیمی هنگام

منبع: داوطلب

بخش اول:

بخش دوم:

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

نظری وجود ندارد.