یک فعال حقوق کودکان کار: مشکلات خانواده‌های کودکان زبالهگرد دو برابر شده است
ساعت کاری کودکان در دوران کرونا افزایش یافته است. برخی از آن‌ها که پیش از این به مدرسه می‌رفتند، یا زباله‌گردی می‌کنند یا در مغازه‌های نجاری و مکانیکی مشغول به کار هستند.
نزدیک به پنج هزار کودک در تهران از زباله‌گردی امرارمعاش می‌کنند. شهرداری تهران پیمانکاران را از به‌کارگیری «کودکان زیر پانزده سال» در بخش پسماند منع کرده است. این ممنوعیت اما یک هدف دیگر هم دارد: اجبار مهاجران افغانستانی به بازگشت.
با شیوع کرونا در کشور شرایط زندگی کودکان کار بدتر شده است. یک فعال حقوق کودکان کار می‌گوید شمار این کودکان و ساعت کاری آن‌ها در چنین شرایطی به‌دلیل وضعیت دشوار اقتصادی بیشتر شده و کودکان کار در خیابان‌ها نسبت به مغازه‌ها یا کارگاه‌هایی که در آن‌ها کار می‌کنند، آسیب جنسی و جسمی کمتری می‌بینند.
فرزانه احمدی، فعال حقوق کودکان کار از «انجمن پرنده درخت کوچک» در گفت‌وگو با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:
«پس از دوران کرونا، ساعت کاری کودکان افزایش یافته است. برخی از کودکان کار در مغازه‌های نجاری، مکانیکی از صبح تا شب مشغول به کار هستند درحالی‌که پیش از دوران کرونا به مدرسه می‌رفتند و ساعتی را در مدرسه می‌گذراندند.»
با افزایش مشکلات اقتصادی در دوران کرونا بر تعداد زباله‌گردان و از جمله کودکان زبالهگرد نیز افزوده شده است. فرزانه احمدی با بیان اینکه «تعداد زیادی از کودکان کار زبالهگرد هستند»، در این‌باره گفت:
«تمامی خانواده‌های کودکان زبالهگرد زیر خط فقر هستند و در حال حاضر مشکلات اقتصادی آن‌ها دو برابر شده است. بسیاری از خانواده‌های کودکان زبالهگرد ماهی یک‌بار هم گوشت نمی‌خورند.»
سید مالک حسینی، سرپرست سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران تابستان گذشته گفته بود بر اساس پژوهش یکی از سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه کودکان کار، حدود پنج هزار کودک زبالهگرد تنها در تهران وجود دارد.
پادکست تحقیقی «زمانه» درباره کودکان کار افغانستانی را در زیر بشنوید:
فعالان حوزه کودک معتقدند که در بین کارهایی که کودکان انجام می‌دهند، زباله‌گردی پرخطرترین و بدترین نوع است.
به‌گفته احمدی «تنها ۱۰ درصد کودکان کار در خیابان‌ها هستند و بسیاری از آن‌ها در کارگاه‌ها کار می‌کنند یا زبالهگرد هستند». با این حال، این فعال حقوق کودکان کار معتقد است که کودکان کار خیابان‌ها و چهارراه‌ها نسبت به کودکانی که در مغازه‌ها یا کارگاه‌ها کار می‌کنند، آسیب جنسی کمتری می‌بینند:
«متأسفانه ادارات و سازمان‌های مربوطه شرایط کارگاه‌ها را بررسی نمیکنند تا از حضور کودکان کار مطلع شوند. بسیاری از کارفرماها به‌کارگیری کودکان را کتمان می‌کنند ولی با یک بررسی ساده متوجه خواهیم شد کودکان کار در برخی از کارگاه‌ها کار می‌کنند. در این محیط‌ها بچه‌ها علاوه بر آسیب جنسی، بارها شاهد خشونت از سوی کارفرما هستند.»
فرزانه احمدی خواست کلی فعالان حقوق کودکان کار در این شرایط را آموزش بی‌قید و شرط، درمان رایگان و توقف دستگیری کودکان کار عنوان کرد و گفت:
«دستگیری کودکان کار بی‌فایده است و مشکلات آن‌ها را حل نمی‌کند. اگر این کودکان آزاد باشند، انجمن‌های بسیاری در حد توان خود از این کودکان حمایت خواهند کرد و آموزش آن‌ها را تحت پوشش قرار می‌دهند.»
با وجود ارائه آمارهای مستند توسط سازمان جهانی کار، نهادهای دولتی در ایران آمار دقیقی از تعداد کودکان کار در شهرها و استان‌های مختلف کشور ارائه نمیکنند.
در حالی که آمارهای غیررسمی حکایت از وجود دست‌کم هفت میلیون کودک کار در ایران دارد، مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اواخر خردادماه ۱۳۹۸ شمار کودکان کار در ایران را در حدود ۵۰۰ هزار نفر اعلام کرد.
بر اساس برخی گزارش و آمارهای موجود از منابع رسمی و غیررسمی، کودکان کار در ایران اغلب دارای خانواده هستند و به دلیل فقر و برای تأمین معاش خانواده خود، مجبور به کار شده‌اند.
مقام‌های دولتی ایران اما همواره با «اتباع خارجی» توصیف کردن این کودکان از یک سو و گره زدن کار این کودکان با گروه‌های بزرگ مافیایی از سوی دیگر، سعی در شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت خود در قبال کودکان کار دارند.
نظرها
نظری وجود ندارد.