یک انتقال آب دیگر: سد کانی سیب پیرانشهر افتتاح شد
سد کانی سیب به عنوان بخشی از احیای دریاچه ارومیه به دست قرارگاه خاتم‌الانبیاء سپاه ساخته شد. کارشناسان نسبت به عواقب زیست‌محیطی و اجتماعی آن بارها هشدار داده بودند.
سد کانی سیب پیرانشهر ــ عکس: ایسنا
یک طرح انتقال آب دیگر: سد کانی سیب پیرانشهر علی‌رغم مخالفت‌های مردم محلی و کارشناسان محیط زیست به پایان رسید و افتتاح شد. این سد برای انتقال آب به دریاچه ارومیه احداث شد.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پنج‌شنبه ۱۱ دی سد مخزنی کانی سیب پیرانشهر را از طریق ویدئو کنفرانس افتتاح کرد.
سد کانی سیب به عنوان بخشی از طرح احیای دریاچه ارومیه ساخته شد. رضا اردکانیان، وزیر نیرو در مراسم افتتاح این سد گفت:
«برای این پروژه بزرگ مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده و می‌توان سالانه بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب را به سمت دریاچه ارومیه روانه کند. در بین سال‌های ۷۴ تا ۹۳، با وجود بارش‌های جوی اما هر ساله شاهد کاهش ۴۰ سانتی‌متری تراز دریاچه ارومیه بوده و اگر به موقع درمان نمی‌شد، دریاچه به طور کلی از بین می‌رفت.»
وزیر نیروی جمهوری اسلامی وضعیت فعلی دریاچه ارومیه را رو به بهبود دانست و اعلام کرد که وسعت این دریاچه اکنون به ۷۵۰ کیلومتر رسیده و حجم آب نیز سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب شده است.
وسعت دریاچه ارومیه در تراز اکولوژیک باید چهار هزار و ۳۳۳ کیلومتر مربع باشد.
خرداد سال جاری بود که رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد بخش بزرگی از طرحهای احیای دریاچه ارومیه در سال ۹۹ به اتمام می‌رسد. محمد باقر نوبخت در جمع خبرنگاران اعلام کرد که احیای دریاچه ارومیه که از سال ۱۳۹۳ آغاز شد در سال جاری به پایان می‌رسد.
افتتاح سد کانی سیب و عملیاتی‌شدن تونل انتقال آب از آن به دریاچه ارومیه آخرین بخش مهم این طرح بود. عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته است که با این انتقال آب حجم آب دریاچه در هفت سال بعد به ۱۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب می‌رسد.
اما این سد که به دست قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تأسیس شد، مخالفان زیادی داشت: از مردم محلی گرفته تا کارشناسان محیط زیست.
سد کانی سیب بر رودخانه زاب در حوالی پیرانشهر بنا شده و قرار است آب این رودخانه را به سمت دریاچه ارومیه منحرف کند. رودخانه زاب اما به اقلیم کردستان عراق می‌ریزد و از سال گذشته، سدسازی ایران به خشکسالی در آنجا انجامیده است.
به علاوه، روستاهای کاسه‌کران و سوغانلو پیرانشهر با آب‌گیری سد زیر آب خواهند رفت. اعضای شورای اسلامی این روستاها ۲۰ فروردین به روزنامه «همشهری» گفته‌اند که روستاییان از این اتفاق «ناراضی» هستند اما وادار به ترک خانه‌هایشان شده‌اند زیرا «چاره‌ای جز جابه‌جایی روستاها وجود نداشت».
ناصر کرباسی، استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران مهر ۱۳۹۴ و همزمان با آغاز این طرح جابجایی آب به ایسنا گفته بود:
«اینکه می‌‌خواهند رودخانه‌ای را که به‌صورت طبیعی جریان دارد، خشک کرده و آب آنجا را به سمت دریاچه آورند، کار اشتباهی است چون با این اقدام بعد از مدتی در یک نقطه دیگر کانون تولید ریزگرد ایجاد می‌شود و آن موقع لابد تصمیم به انتقال آب از یک حوضه دیگر به رودخانه زاب را خواهند گرفت، بنابراین انتقال آب به‌منظور جبران ندانم‌کاری‌ها کار خطایی است و از لحاظ اکولوژیکی نیز آسیب‌زاست.»
حسین آخانی، استاد گیاهشناسی دانشگاه تهران نیز همان زمان در گفت‌و‌گو با ایسنا، نسبت به سویه‌های اجتماعی زیان‌بار این طرح هشدار داده بود: «این طرح از نظر اجتماعی و اکولوژی پذیرفتنی نیست و باعث تنش‌های قومی و نارضایتی اجتماعی می‌شود».
دوران وزارت اردکانیان در دولت دوم حسن روحانی با آغاز و افتتاح طرحهای انتقال آب مشکل‌زایی همراه بوده که کارشناسان و فعالان محیط زیست را به اعتراض وا داشته است. در آخرین نمونه، دولت اعتبار اجرای طرح انتقال آب از سرچشمه‌های کارون به استان‌های مرکزی را به تصویب رسانده است.
نظرها
jAKOB
قادر درست می گوید متاسفانه رژیم شوونیست ایرانی با احداث این سد و بقیه این سدها در مناطق کوردنشین در حال انتقال آب های این مناطق به شهرهای فارس نشین مشهد و نیشابور می باشد که کاری بسیار ظالمانه و غیر انسانی می باشد و باید به این ظلم قومیتی پایان داد.
قادر
رودخانه زاب از مسیر بسیار زیادی در داخل ایران هم عبور می‌کند، آب این رودخانه در پایین دست برای کشاورزان و جنگلهای غرب کشور حیاتی است. با خشک کردن رودخانه بخش بسیار بزرگی از مراتع و زمینهای پایین دست که بطور اکولوژیکی با آب فراوان زاب سیراب می‌شدند دچار سکته بی آبی یا کم آبی می‌شوند. چرا مردانی از فارس و ترک برای این خطه سبز کشور اهمیتی قائل نیستند؟ چرا قصد خشک کردن آن مناطق را دارند؟ آیا چون آن مناطق در کردستان واقع شده است آنها به خود اجازه می دهند تا جنگلهای آنجا را خشک کنند؟ مگر ما مردم ایران هموطن نیستیم؟ چگونه است که این هموطنان فارس به خود اجازه می‌دهند تا ندانم کاریهای گذشته خود را با هزینه خشک کردن مناطقی دیگر از ایران جبران کنند؟ خواهش می‌کنم نگویید که این جماعت فارس که هم اکنون قدرت را در دست دارند، مردم ایران نیستند! سران جمهوری اسلامی فارس و ایرانی هستند! اینها از کره مریخ که نیامده اند! همه اینها ایرانی هستند، از اطراف و اکناف این مملکت آمده اند. روزی چوبهای جنگل را قاچاق می کنند، روزهای دیگر برای امنیت خودشان جنگلها را آتش می زنند، کولبران را با تیر مستقیم هدف قرار می دهند، و امروز آب بر مردم پایین دست و جنگلهای پایین دست سد می بندند، اینها باید چکار کنند که مردم کردستان به این بی شرفها نگویند اجنبی و دشمن؟ در خبرها خواندیم که هر شب چندین خودرو وانت بزرگ سگهای ولگرد از ارومیه و شهرستانهای اطراف به قسمتهای کردنشین انتقال می دهند و آنها را آزاد می کنند! چرا؟ چون حاضر نیستند از جیب خودشان برای اسکان آن زبان بسته ها هزینه کنند. مردم محلی در مناطق کردنشین پول جمع کردند تا این سگها را اسکان کنند، و به شیوه علمی و انسانی عقیم سازی کنند. فقط در یک شهر بیش از 350 سگ در دو هفته رها شده اند! پلیس راه باید جلو این کارهای غیرقانونی را بگیرد، اما چشمان خود را می بندند! با نگاهی به تخصیص بودجهها، مشخص می شود که کمترین نرخ اختصاص بودجه برای مناطق کردنشین است. کمترین امکانات درمانی هم متعلق به این مناطق است. آب مریوان را مستقیمن برای قم با لوله انتقال دادند. گفته شد که قم آب آشامیدنی سالم ندارد. بنا بر انسانیت این انتقال آب تا حدی قابل قبول بود اگر از بعضی امکانات قم برای کردستان هم خرج می شد! اینها دهان باز کرده اند تا هر آنچه در اطراف و اکناف این کشور است را یکجا ببلعند و به کل ایران هم ظاهرن راضی نمی شوند.