خطر دیپورت ۱۷ پناهجوی ایرانی در ترکیه به دلیل شرکت در مهمانی تولد
چندین پناهجوی ایرانی عمدتا زیر ۲۰ سال ساکن شهر دنیزلی در ترکیه به دلیل شرکت در یک جشن تولد در روزهای قرنطینه کرونا توسط پلیس این کشور بازداشت شده‌اند و در حال حاضر در آستانه دیپورت به ایران قرار گرفته‌اند.
شهر دنیزلی در ترکیه
چندین پناهجوی ایرانی عمدتا زیر ۲۰ سال، ساکن شهر دنیزلی در ترکیه به دلیل شرکت در یک جشن تولد در روزهای قرنطینه توسط پلیس این کشور بازداشت شده‌اند و در حال حاضر در آستانه دیپورت به ایران قرار گرفته‌اند.
مادر یکی از بازداشت‌شدگان که خود را «بیتا بهپورنیا» معرفی می‌کند، به زمانه می‌گوید نه تنها پلیس ترکیه در دوران بازداشت، این پناهجویان را مورد ضرب و جرح قرار داده و آنها را از حقوق قانونی خود همچون تماس تلفنی با خانواده محروم کردهاند، بلکه نهادهای امنیتی این کشور در اقدامی فراقانونی این ۱۷ پناهجو را به یک کمپ ویژه دیپورت در شهر وان منتقل کردهاند.
این مادر که پسرش «معین سید محمد» جزو این ۱۷ پناهجوی بازداشت شده است، درباره چگونگی دستگیری پسر خود و دوستانش به دست پلیس ترکیه می‌گوید:
«مادر یکی از پناهجویان بازداشت شده در یکی از روزهای آخر هفته (حوالی ظهر) که تردد در شهر در حد خرید مایحتاج ضروری مجاز است، جشن تولدی در منزل خود برای فرزندش برگزار و از دوستان فرزندش دعوت کرد تا همگی در این جشن حضور داشته باشند.»
او می‌گوید زمانی که شرکت کنندگان در جشن تولد قصد خروج از این خانه را داشته‌اند، همگی توسط پلیس بازداشت شده و به یکی از بازداشت‌گاه‌های تحت نظر نهادهای امنیتی به نام باغ‌باشی منتقل شده‌اند:
«بعد از انجام تست کرونا معلوم شد که یکی از این پناهجویان به کرونا مبتلاست و به همین دلیل آنها را به مدت ۱۳ روز در یک بازداشتگاه بزرگ‌تر در محله اسکی یول قرنطینه کردند.»
به گفته مادر این پناهجوی بازداشت شده، نیروهای پلیس ترکیه چند بار او، پسرش و دیگر پناهجویان را در حضور یک‌دیگر مورد ضرب و جرح قرار داده‌اند.
بنا بر اعلام خانواده‌های این ۱۷ پناهجوی بازداشت شده، آنها از چند روز پیش به یک کمپ ویژه دیپورت در شهر مرزی وان منتقل شده‌اند و پلیس به خانواده و وکیلان این بازداشت‌شدگان اجازه ملاقات نمی‌دهد.
به دنبال اعلام قرنطینه در ۳۱ کلانشهر و استان ترکیه، هر گونه تجمع و برگزاری دورهمی در روزها و ساعت‌های تعیین شده برای قرنطینه، غیر‌قانونی است و مراجع قضایی این کشور اجازه دارند ناقضان قوانین مربوط به قرنطینه کرونا را به دو ماه تا یک سال زندان محکوم کنند.
همچنین جریمه نقدی تا سه هزار و ۱۸۶ لیر (حدود هشت میلیون تومان) برای افرادی که قوانین مربوط به قرنطینه را زیر پا می‌گذارند در نظر گرفته شده است.
با وجود راهکار قانونی در ترکیه، پلیس این کشور با انتقال این پناهجویان به کمپ دیپورتی، در واقع آنان را در برابر مجازاتی نامتناسب با تخلف صورت گرفته قرار داده است.
در صورت بازگردانده شدن این ۱۷ پناهجو به ایران، آنها ممکن است با اتهامات امنیتی و خطر شکنجه و زندان مواجه شوند.
در سال‌های گذشته شماری از شهروندان ایرانی به دلیل داشتن باورهای مذهبی متفاوت از دیدگاه حکومت جمهوری اسلامی یا به دلیل فعالیت‌های مدنی و سیاسی، تحت پیگرد قرار گرفته و به ترکیه گریخته‌اند اما ترکیه با نادیده گرفتن حقوق پناهجویی، در بسیاری موارد این پناهجویان را اخراج کرده است.
در تیر ماه ۱۳۹۸، تهران میزبان نشست مشترک جلال اوزنکایا، مدیر کل پلیس ملی ترکیه و مقام‌های انتظامی و امنیتی ایران بود. در این نشست معاهداتی امنیتی میان پلیس دو کشور به امضا رسید که مفاد دقیق این معاهدات هیچ‌گاه به طور شفاف به رسانه‌ها اعلام نشد اما حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، در حاشیه همین نشست در جمع خبرنگاران گفت «مقابله با فعالیت گروهک‌های تروریستی و خرابکاران» نیز از محورهای این دیدار بوده است.
اشتری ضمن تأکید بر تقویت همکاری‌های امنیتی میان پلیس دو کشور ایران و ترکیه گفت:
«همکاری میان پلیس جمهوری اسلامی و ترکیه به ارتقای امنیت در هر دو کشور و منطقه منتج می‌شود.»
گذشته از این موارد، به نظر می‌رسد فشارهای داخلی به دولت ترکیه نیز در بازگرداندن و دیپورت پناهجویان به کشور مبدأ بی‌تأثیر نیست.
اوایل دی ماه ۱۳۹۸، مقامات قضایی و امنیتی ترکیه، با لغو درخواست پناهجویی ۳۳ پناهجو، آنان را از طریق مرز بازرگان به پلیس ایران تحویل دادند.
نظرها
پورشاسب
به هیچ وجه درست نیست که ترکیه را بکوبی اول نادیده گرفتن قانون توسط ایرانی ها در کشور میزبان مقصر هم نیستن چون در ایران یک نوع شارلاتانیزم برقراره و قانونی وجود ندارد مگر به نوع اقلیت فاشیست مذهبی حاکم که به کل با مردم متفاوتن من خودم از پناهجویی نوشتم و جواب جدید گرفتم به محض ورود به ترکیه برای پیگرد کارهات با مرکز مهاجرت تماس بگیر و جواب از المان نگرفتم از اروپا گرفتم که گفت المان باید تابع مقررات ما باشد یعنی المان باید راهت بده به همین راحتی کشورهای میزبان باید قوانینشون رعایت شود ایران نیست اونجا شهرهست به من که چند بار نق زدم گفتن پاشو بیا لکن از راه قاچاق الباقیش با ما کار هم هست زندگی هم هست حتی ایالات متحده هم ممکنه منا بپذیره باری جوهر مطلب باید به مقررات کشور میزبان و همچنین مردمانش که پناه دادن حالا به فرض به یکی مثل من که واقعن پناهنده هستم احترام گذاشت مگر برای کار دیگه رفته باشی