۸۸ درصد دانش‌آموزان ایران از ابزار هوشمند مستقل محروم‌اند

آموزش آنلاین و انتقال کلاس‌های درس به شبکه شاد، موجب عقب‌ماندگی تحصیلی بخش قابل توجهی از دانش‌آموزان ایرانی شده است. مسئولان دولتی و رسانه‌ها آمارهای متفاوتی از دانش‌آموزانی که به آموزش آنلاین دسترسی ندارند، ارائه کرده‌اند. به یک روایت دست‌کم ۳۰ درصد دانش‌آموزان از اینترنت محروم‌اند و به یک روایت دیگر بیش از سه میلیون دانش‌آموز به گوشی هوشمند یا تبلت برای شرکت در کلاس‌های درس دسترسی ندارند.

جانشین وزیر آموزش و پرورش در طرح «هدایت» یکشنبه ۱۹ بهمن فاش کرد تنها ۱۲ درصد دانش‌آموزان به صورت مستقل ابزار آموزشی هوشمند در اختیار دارند. سایر دانش‌آموزان یا اصلا به گوشی هوشمند و تبلت دسترسی ندارند یا آن را به عاریه گرفته‌اند.

به گفته جواد حسینی نزدیک به سه میلیون نفر از دانش‌آموزان اصلا به گوشی هوشمند و یا تبلت دسترسی ندارند. او گفت که این آمار بر اساس یک پیمایش سراسری و به تفکیک استان به دست آمده است اما درباره پراکندگی جغرافیایی دانش‌آموزان محروم از آموزش آنلاین توضیحی نداد.

پیش از این رسانه‌های ایران از محروم ماندن دست‌کم ۳۰۰ هزار دانش‌آموز در سیستان و بلوچستان از آموزش آنلاین خبر داده‌ بودند. این استان به لحاظ شاخص‌های توسعه، توسعه نیافته‌ترین و نابرخوردارترین منطقه ایران به شمار می‌رود.

علاوه بر سه میلیون دانش‌آموزی که اصلا به ابزار هوشمند دسترسی ندارند، به گفته حسینی دو میلیون دانش‌آموز هم با «ابزار عاریه‌ای» در کلاس‌های آنلاین حضور دارند. او گفت که برخی از دانش‌آموزان از گوشی هوشمند پدر و مادرشان استفاده می‌کنند در حالیکه «کار آنها به گونه‌ای است که نبودن گوشی همراه به کار آن‌ها لطمه می‌زند».

استفاده از گوشی و تبلت عاریه‌ای پیش از این نیز از زبان معلمان و فعالان حقوق کودک بیان شده بود. این بار اما معاون وزیر به آن اذعان کرده است.

راهکار آموزش و پرورش برای «رفع» این مشکل اما نه تخصیص بودجه ویژه برای خرید گوشی هوشمند و تبلت بلکه سپردن امر به خیریه‌ها است. راهکاری که به ادعای حسینی تا به حال نیاز ۲۰۰ هزار نفر از دانش‌آموزانی که به هیچ ابراز هوشمندی دسترسی نداشتند را برطرف کرده است.

او گفت که آموزش و پرورش برای تهیه تجهیزات برای یک میلیون و ۵۰۰ هزار دانش‌آموز دیگر نیز با خیرین، شهرداری و استانداری‌ها تفاهمنامه امضا کرده است.

ناتوانی از تهیه گوشی هوشمند و عدم دسترسی به آموزش آنلاین در شروع سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ سبب شد چند دانش‌آموز فقیر خودکشی کنند.

۲۱۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل

در شرایطی که به اذعان معاون وزیر آموزش و پرورش دستکم سه میلیون دانش‌آموز از ابزار هوشمند برای آموزش آنلاین محروم‌اند، محمدرضا سیفی، مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر آموزش و پرورش به خبرگزاری تسنیم گفت: ۲۱۰ هزار کودک در سال تحصیلی جاری از تحصیل باز مانده‌اند.

وزیر آموزش و پرورش یک روز قبل در یک برنامه تلویزیونی شمار کودکان بازمانده از تحصیل را ۱۴۰ هزار نفر اعلام کرده بود. سیفی این آمار را مربوط به سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۹ دانست.

محمدرضا سیفی در باره تفاوت آمار دانش‌آموزانی که به شبکه شاد دسترسی ندارند با دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل گفت: شاید به آموزش تلویزیونی یا حتی آموزش حضوری در مناطق عشایری و روستایی دسترسی داشته باشند.

به گفته او سیستان و بلوچستان بیشترین تعداد کودک بازمانده از تحصیل را دارد و استان گلستان با ۵۰ درصد کمترین میزان دسترسی به شبکه شاد.

آمار کودکان بازمانده از تحصیل یا کودکانی که در سن آموزش به ناچار ترک تحصیل می‌کنند، بیشتر از آماری است که در گزارش‌های رسمی بیان می‌شود. مرکز پژوهش‌های مجلس پیشتر از ترک تحصیل یا بازماندن حدود یک میلیون نفر از جمعیت در سن آموزش خبر داده بود.

فقر اقتصادی، ممنوعیت آموزش به زبان مادری، نبود زیرساخت‌های آموزشی و تعصبات فرهنگی و مذهبی از اصلی‌ترین عوامل ترک تحصیل یا بازماندن کودکان از تحصیل هستند.