اوکراین گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران درباره هواپیمای اوکراینی را «پنهان کردن واقعیت» خواند
سازمان هواپیمایی ایران سرانجام پس از گذشت بیش از یک سال از سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران گزارش نهایی خود را در این‌باره منتشر کرد و تنها «کاربر سامانه دفاع هوایی» را مقصر دانست. وزیر خارجه اوکراین بلافاصله واکنش نشان داد و گفت ایران واقعیت را در مورد هواپیمای اوکراینی همچنان پنهان می‌کند.
سقوط هواپیمای مسافربری شرکت هواپیمایی اوکراین در نزدیکی تهران ـ عکس از حسین مرصادی ـ خبرگزاری فارس
دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین چهارشنبه ۱۷ مارس / ۲۷ اسفند پس از انتشار گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران درباره سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی به‌دست پدافند هوایی سپاه پاسداران گفت: «آنچه امروز در گزارش منتشر شده مشاهده کردیم چیزی بیش از تلاشی بدبینانه برای پنهان کردن دلایل واقعی سقوط هواپیمای ما نیست.»
کولبا افزود: « ما اجازه نمی‌دهیم ایران حقیقت را پنهان کند؛ اجازه نمی‌دهیم از مسئولیت این جنایت شانه خالی کند. هر چقدر تلاش و زمان لازم باشد سرانجام عدالت پیروز خواهد شد.»
سازمان هواپیمایی ایران ساعاتی فبل از این اظهارات گزارش نهایی خود درباره سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی را در ۲۸۵ صفحه منتشر کرد. این گزارش در حالی منتشر می‌شود که بیش از یک سال از این رویداد می‌گذرد.
هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراین، بامداد چهارشنبه ۱۸ دی سال گذشته پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی خمینی تهران به مقصد کی‌یف هدف دو موشک سامانه پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و ۱۷۶ سرنشین این هواپیما همراه با یک جنین، کشته شدند. دست‌کم ۱۳۹ نفر از مسافران این هواپیما ایرانی و ۵۷ نفر از آنها ایرانی-کانادایی بودند. مقامات جمهوری اسلامی پس از سه روز کتمان حقیقت، ۲۱ دی به شلیک موشک از سوی پدافند سپاه پاسداران اعتراف کردند اما آن را «خطای انسانی» خواندند.
سازمان هواپیمایی ایران در بندی از گزارش نهایی خود آورده است: «کاربر سامانه دفاع هوایی بدون انتظار برای دریافت دستور از مرکز به این نتیجه می‌رسد که هدف مشاهده شده متخاصم و در ساعت ۶ و ۱۴ دقیقه و ۳۹ ثانیه یک فروند موشک و در ساعت ۶ و ۱۵دقیقه و ۹ ثانیه نیز موشک دوم را به سمت آن شلیک می‌کند.»
این در حالی است که بنا به این گزارش «در ساعت ۴ و ۴۵ دقیقه روز ۱۸/۱۰/۹۸ یکی از سامانه‌های دفاعی تهران مطابق با تاکتیک‌های واحد سیار پدافندی حدود ۱۰۰ متر جابه‌جا می‌شود در این جابجایی سمت سامانه نیز تغییر می‌کند و به دلیل تنظیم نشدن صحیح مجدد شمال توسط کاربر، دچار خطای سمت برابر با ۱۰۵ درجه می‌شود... به این ترتیب در زمان پرواز هواپیمای اوکراینی سمت اهداف در اشیاء شناسایی‌شده در سامانه با افزایش برابر ۱۰۵ درجه توسط کاربر سامانه دفاع هوایی مشاهده می‌شد».
بدین ترتیب مسئولیت سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی بر دوش یک «کاربر سامانه دفاع هوایی» گذاشته شده و حتی به مسئولیت «خطا» در جابجایی سمت سامانه هوایی، آن هم در زمانی که تنش نظامی بین ایران و آمریکا وجود داشت، اشاره‌ای نشده است.
در گزارش سازمان هواپیمایی، «زنجیره‌ای از خطاها» که به‌گفته گزارش، مسئولان احتمال شکل گرفتن آنها را پیش‌بینی نمی‌کردند ذکر شده و همچنان این نظر مسئولان جمهوری اسلامی که در آن تاریخ ترور قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در بغداد و حملات موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در عراق موجب تنش و بروز این خطا شده، تکرار شده است.
درباره چرایی عدم توقف پروازهای عادی در آن زمان گزارش آورده است: «مقرر شده بود که در صورت قطعی شدن حمله هوایی دشمن تمامی عملیات پروازی تجاری شامل پروازهای ورودی و خروجی به فرودگاه‌های کشور و پروازهای عبوری متوقف شود. (...) اما با توجه به اینکه در صورت آغاز درگیری امکان توقف آنی پرواز هواپیماهایی که در مسیر‌های پروازی قرار داشته باشند ممکن نخواهد بود، مسیرهایی که در صورت آغاز درگیری با احتمال بالاتری با عملیات نظامی دشمن تداخل داشتند بدون در نظر گرفتن قطعی شدن درگیری و مشابه از آن به تدریج از ترافیک تخلیه و هدایت پروازهای جدید به این مسیرها متوقف شد.»
این مسیرها بیشتر در غرب کشور بوده و گزارش افزوده است: «با توجه به محل و زمان آغاز پرواز و همچنین خط سیر آتی آن برای خروج از کشور که در نواحی محدودشده قرار نداشت تدابیر پیش‌بینی شده در برنامه کاهش ریسک از منظر طبق برنامه اجرا شده بود.»
تورج دهقانی زنگنه، معاون وزیر راه و شهرسازی ۲۴ اسفند گفته بود گزارش نهایی سانحه هواپیمایی اوکراین تا پایان سال جاری «به صورت عمومی» منتشر می‌شود و «انتشار آن به سال آینده موکول نخواهد شد».
اگنس کالامار، گزارشگر ویژه سازمان ملل در اعدام‌های خودسرانه و فراقضایی، پنجم اسفند / ۲۳ فوریه، در گزارش ۴۵ صفحه‌ای خود درباره چگونگی ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی تأکید کرده بود که توضیحات مسئولان جمهوری اسلامی ایران «تناقض‌های زیادی» دارد و این توضیحات مغایر با واقعیت‌ها و ارزیابی‌های فنی کارشناسان است.
گزارشگر ویژه سازمان ملل همچنین در گزارش خود تأکید کرده بود از آنجایی که جمهوری اسلامی ایران در مورد این پرونده راهی پیش روی خود نمی‌بیند، به «دروغ‌گویی» متوسل شده است.
انجمن خانواده جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی با انتشار بیانیه‌ای گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد را «کاملا گویا» توصیف کردند.
نظرها
نظری وجود ندارد.