انسولین قلمی کمیاب شده است، وزارت بهداشت می‌گوید ناامید نباشید

وزارت بهداشت و داروخانه‌های ایران مجددا ناتوان از تامین و عرضه انسولین قلمی شده‌اند. کالایی حیاتی برای جمعیت قابل‌توجه بیماران مبتلا به دیابت. در دو سال گذشته، وزارت بهداشت شیوه‌های مختلفی برای تامین انسولین قلمی به کار برده است.

وزارت بهداشت در ابتدا با پیش کشیدن این ادعا که انسولین قلمی به خارج از کشور قاچاق می‌شود، موضوع عدم تامین ارز برای واردات این دارو را بیان نکردند. در مقابل متخصصان گفتند که قاچاق انسولین نیاز به داشتن زنجیره سرد و استفاده از کامیون‌های یخچال‌دار دارد و چگونه انسولین به صورت کامیونی و در دمای پایین از کشور خارج می‌شود و گمرک و مرزبانی متوجه آن نمی‌شوند.

در مرحله بعد گفتند که بیماران دیابتی بهتر است از انسولین‌های تولید داخل استفاده کنند و به نوعی شیوه مصرفشان را عوض کنند. این موضع با اعتراض همزمان پزشکان و بیماران همراه شد. بسیاری از افراد از سابقه افت ناگهانی قند خون پس از تزریق انسولین ایرانی گفتند و پزشکان هشدار دادند که تغییر انسولین برای کسی که بدنش عادت کرده می‌تواند مرگبار باشد.

سومین اقدام وزارت بهداشت، ایجاد یک سامانه و سهمیه‌ای کردن انسولین قلمی بود. همین شیوه هم که قرار بود مشکلات را به‌طور کامل حل کند در همان ابتدا برخی بیماران را گرفتار کرد. برای تعدادی از افراد سهمیه‌ای کمتر از میزان نیازشان تعیین شده بود. با وجود این، همین سهمیه نیز به درستی تامین نشده است و اکنون بسیاری از داروخانه‌های سطح کشور انسولینی برای عرضه به صورت سهمیه‌ای ندارند.

در مواجهه با چنین وضعیتی، حیدر محمدی، مدیرکل داروی سازمان غذا و دارو در گفت‌وگو با همشهری به بیماران و خانواده‌هایشان توصیه کرده‌اند که صبور باشند و به‌زودی مشکلات حل خواهد شد. او از دو برابر شدن سهمیه انسولین از خرداد ماه درصورت رفع مشکلات ارزی خبر داد و گفت برای توزیع انسولین قلمی چاره‌ای جز روش موجود نداریم.

محمدی در باره مشکلات تامین انسولین گفت:

 سال ۹۷ پس از بحران ارزی، مقام‌های دولتی وعده کردند که تامین ارز واردات دارو با مشکل روبرو نشود. این وعده اما چندان برجا نماند و از سال ۹۸ ارز کمتری به دارو تخصیص داده شد. به گفته رئیس سازمان غذا و دارو انسولین قلمی بیشترین ارزبری دارویی را در کشور دارد و هر سال معادل ۶۰۰ میلیارد تومان ارز برای واردات این محصول هزینه می‌شود.

شمار بیماران دیابتی نیازمند به انسولین در ایران ۶۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار نفر برآورد شده است. این بیماران نسبت به وضعیتی که دارند روزانه یک تا چهار بار باید انسولین تزریق کنند. با شیوه جدید وزارت بهداشت، این بیماران باید از چند هفته قبل از پایان انسولین، به فکر خرید انسولین جدید باشند. تنها چند داروحانه منتخب این انسولین‌ها را توزیع می‌کنند و صف‌های طویلی برای دریافت آن تشکیل می‌شود.

مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در واکنش به انتقادهایی که بیماران درباره توزیع انسولین قلمی فقط در چند داروخانه منتخب و ایجاد صف‌های شلوغ در این داروخانه‌ها دارند، می‌گوید: «درباره توزیع انسولین چاره‌ای جز این نداریم. ۱۴ هزار و ۵۰۰ داروخانه داریم که اگر بخواهیم انسولین را بین همه آنها پخش کنیم، در عمل یک مقدار سهمیه کم به هرکدام از آنها می‌رسد و دسترسی‌اش به این‌خاطر سخت می‌شود. ناچاریم سهمیه موجود را بین یک‌سری داروخانه منتخبی که سابقه خدمت‌رسانی‌شان بهتر بوده است، توزیع کنیم. مردم هم می‌توانند از طریق سامانه تی‌تک به کسب اطلاعات داروخانه‌ها بپردازند. کل داروخانه‌های دولتی منتخب، انسولین را توزیع می‌کنند و مشکلی ندارند.»

در مقابل، علی خانی، دیابتولوژیست با انتقاد از سیستم توزیع انسولین بین چند داروخانه منتخب، گفت: «به‌نظرم بزرگترین مشکل تهیه انسولین قلمی در کشور نه در کمبود دارو بلکه در سیستم توزیع و سپردن این ماموریت به چند داروخانه مرجع است که باعث شده دسترسی به انسولین، بغرنج و سخت شود. وقتی اطلاعات همه دیابتی‌های نیازمند انسولین موجود و ثبت شده است، مبادی مسئول تامین این دارو می‌توانند با یک پیامک به بیمار اطلاع‌رسانی کنند که داروی مورد نیاز را کدام داروخانه تامین کند. یا اینکه می‌شود این سرویس را ایجاد کرد که انسولین را دم منزل به‌دست بیمار برسانند تا دیگر حداقل در این شرایط شیوع کرونا، در صف‌های طولانی نایستند.»