تهدیدهای شبه‌نظامیان طرفدار ایران در عراق فرمانده حشدالشعبی را از زندان آزاد کرد

به‌گزارش آسوشیتدپرس، دستگیری قاسم مصلح، فرمانده شبه‌نظامیان حشدالشعبی مورد حمایت ایران در روز چهارشنبه ۵ خرداد / ۲۶ مه به اتهام قتل فعالان مدنی، خشم نیروهای شبه‌نظامی در عراق را برانگیخت و وعده‌های مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر این کشور را به چالش کشید.

پس از آن‌که نیروهای دولتی در روز چهارشنبه قاسم مصلح را دستگیر کردند، شبه‌نظامیان عراقی تحت حمایت ایران در اطراف منطقه سبز بغداد، منطقه‌ای که سفارت کشورهای خارجی و ساختمان‌های دولتی در آن قرار دارند و به‌شدت از آن‌ها محافظت می‌شود، مستقر شدند و نمایش قدرت دادند.

مهار شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران که در سال ۲۰۱۴ همزمان با نبردهای نظامی برای عقب‌راندن گروه «دولت اسلامی» (داعش) ظهور کردند و اکنون به بخشی از نیروهای امنیتی عراق تبدیل شده‌اند، یکی از وعده‌های اصلی الکاظمی هنگام دستیابی به قدرت در ماه مه گذشته بود. به محاکمه کشاندن کسانی که معترضان دولت را می‌ربایند و به قتل می‌رسانند نیز وعده دیگر او بود. یک سال بعد، به نظر می‌رسد که او نتوانسته است به این وعده‌ها کاملاً عمل کند.

دستور بازداشت قاسم مصلح از سوی وزارت کشور به اتهام دست‌داشتن در قتل ایهاب جواد الوزنی و فاهم الطائی، دو فعال مدنی در کربلا صادر شده است.

قتل ایهاب جواد الوزنی فعال برجسته مدنی در روز ۱۹ اردیبهشت / ۹ مه مقابل خانه‌اش در کربلا انجام شد. او در سال ۱۳۹۸ از رهبران اعتراض‌های ضد دولت وقت عراق و علیه دخالت‌های ایران در سیاست عراق بود.

فاهم الطائی نیز یکی از فعالان نامدار حقوق شهروندی بود. او شامگاه ۱۷ آذر ۱۳۹۸ / ۸ دسامبر ۲۰۱۹ در شهر کربلا در برابر خانه خود، توسط دو موتورسوار ناشناس به ضرب گلوله کشته شد. یکی از سرنشین‌های موتورسیکلت با سلاحی مجهز به صداخفه‌کن دست‌کم دوبار از فاصله نزدیک به دو متر به الطائی شلیک کرد.

در حکم دستگیری که شش روز پیش صادر شد، گفته شده بود که قاسم مصلح براساس قانون ضدتروریسم عراق بازداشت شده است. یک مقام امنیتی عراقی و یک مقام نخست‌وزیری عراق تأیید کردند که مصلح، اهل کربلا، به قتل فعالان متهم شده است.

بامداد روز چهارشنبه، نیروهای وزارت کشور عراق کاروانی از تیپ الطوائف قاسم مصلح را در حومه بغداد متوقف و او را دستگیر کردند.

کتائب حزب‌الله، یکی از اصلی‌ترین گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران، این دستگیری را آدم‌ربایی خواند و گفت چنین اقدامی تحمل نخواهد شد.

در مدت چند ساعت، شبه‌نظامیان یکی از ورودی‌های منطقه سبز بغداد را به تصرف خود در آوردند و نیروهای ویژه عراقی که به‌طور معمول ورودی‌ها را کنترل می‌کنند از آن خارج شدند. شبه‌نظامیان با تکان دادن سلاح‌های خود برخی از ساختمان‌های دولتی را در منطقه سبز محاصره کردند، از جمله اقامتگاهی که نخست‌وزیر از آن استفاده می‌کند.

آن‌ها از مجسمه یادبود سربازان کشته‌شده عراقی تصاویر ابومهدی المهندس، رهبر کتائب حزب‌الله و از فرماندهان میدانی حشدالشعبی را آویزان کردند. المهندس و قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس سال گذشته به‌دست نیروهای آمریکایی در اطراف فرودگاه بغداد کشته شدند.

عصر چهارشنبه در بزرگراه اصلی استان الانبار به سمت بغداد، یک فرمانده ارتش عراق مدت کوتاهی تمام رفت‌وآمد به پایتخت را مسدود کرد. این اقدام به منظور جلوگیری از اعزام نیروهای کمکی به شبه‌نظامیان انجام شد.

شبه‌نظامیان مستقر در منطقه سبز پس از آن‌که دولت عراق قاسم مصلح را به نیروهای حشدالشعبی تحویل داد از این منطقه عقب‌نشینی کردند. یک مقام سازمان امنیت ملی عراق تحویل قاسم مصلح را تأیید کرد و مهند العقابی، مدیر رسانه‌ای حشدالشعبی نیز در توئیتی نوشت: «ماجرا پایان یافت و فتته از بین رفت.» با این حال، پنج‌شنبه شب، دفتر نخست‌وزیری اعلام کرد که او همچنان در بازداشت دولت است.

مصطفی الکاظمی، که با رهبران امنیتی کشور در جلسه بحران شرکت کرده بود، نمایش قدرت گروه‌های شبه‌نظامی را «نقض جدی قانون اساسی عراق» عنوان کرد. گفته می‌شود نخست‌وزیر که زمانی رئیس اطلاعات عراق بود، خواستار ادامه نخست‌وزیری خود است و تحویل قاسم مصلح به شبه‌نظامیان عقب‌نشینی جدی او تلقی می‌شود.

تلاش قبلی الکاظمی برای دستگیری جنگجویان و فرماندهان شبه‌نظامی که در حملات موشکی به تأسیسات نظامی آمریکا دست داشتند نیز تأثیر کمی داشت. بیشتر ۱۲ نفری که در ژوئن گذشته دستگیر شدند پس از اعتراضات شبه‌نظامیان آزاد شدند.

حدود ۸۰ فعال مدنی عراقی در ترورهای هدفمند کشته شده‌اند. بسیاری از آن‌ها در برابر دیدگان مردم و برخی دیگر در مقابل پلیس یا دوربین‌های امنیتی به قتل رسیدند. در طی تظاهرات دو سال گذشته در بغداد و در مناطق شیعه جنوب، تقریباً ۶۰۰ معترض دیگر نیز توسط نیروهای امنیتی یا افراد مسلح کشته شده‌اند.

مروان الوزنی، برادر ایهاب، در مصاحبه‌ای گفته است که برادرش چندین بار توسط قاسم مصلح تهدید شده بود. او گفت:

«روزی که برادرم ترور شد، ما به پلیس اطلاع دادیم که افراد مسلح در یک خودرو و موتورسیکلت در منطقه در حال تردد هستند اما پلیس کربلا به جای تحقیق، یک خودرو پلیس را از منطقه خارج کرد.»

آسوشیتدپرس نوشته است، مشخص نیست که شبه‌نظامیان با قاسم مصلح چه کرده‌اند اما یک احتمال این است که گروه‌های شبه‌نظامی او را برای فرار از پیگرد قانونی به ایران منتقل کنند.