۹۰ درصد درآمد خانواده‌های کارگری صرف تامین خوراک می‌شود
سیاست سرکوب دستمزد و افزایش قیمت کالاها در کنار حذف تدریجی یارانه کالاهای اساسی سبب شده تا یک ناترازی گسترده در سبد هزینه و درآمد طبقه متوسط، کارگران و فرودستان اتفاق بیفتد.
یک استاد اقتصاد در ایران به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت که فشار تورمی بر دوش کارگران است و آنها مجبورند همه یا بخش بسیار زیادی از دستمزد خود را برای تامین مایحتاج و غذای روزانه صرف کنند.
یعقوب اندایش، استاد اقتصاد دانشگاه چمران گفت:
«باتوجه به تورمی که در سالهای اخیر وجود داشته قاعدتا دستمزد کارگران آنطور که باید افزایش پیدا نکرده است. به علاوه باید توجه داشته باشیم که سبد هزینه‌ی زندگی کارگران و اقشار ضعیف جامعه، نرخ تورم بیشتری نسبت به تورم عمومی داشته است. در واقع افزایش قیمتِ اقلام خوراکی و کالاهای اساسی فشار بیشتری را بر اقشار ضعیف جامعه وارد کرده است چراکه ۹۰ درصد کالاهایی که این اقشار استفاده می‌کنند، کالاهای خوراکی و اساسی است و چون این اقلام بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند بنابراین فشار بیشتری روی این اقشار وارد شده است.»
در مذاکرات مزدی سال ۱۴۰۰، افزایش دستمزد کارگری در شرایط ایده‌آل و به فرض پرداخت همه مزایا، ۳۹ درصد است. این در حالی است که بخش عمده جامعه کارگری افزایش دستمزد حدود ۲۰ درصدی داشته‌اند. اما در سوی دیگر ماجرا، تورم مصرف‌کننده یا میانگین سبد مصرف خانواده در یک سال گذشته ۵۰ درصد گران شده است، برخی اقلام اساسی در این سبد تا ۱۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است. بیشترین افزایش قیمت نیز در بخش خوراکی و آشامیدنی اتفاق افتاده است.
همین موضوع نشان می‌دهد که عمده تقاضا در سبد خانوار ایرانی در این بخش متمرکز است و بخش عمده جمعیت به دلیل عدم تناسب مزد و هزینه، ناچار شده‌اند کالاهای رفاهی، سرمایه‌ای، بهداشت، آموزش و ... را از سبد خود حذف کنند تا از پس تامین غذا بربیایند.
کارگران و بخش بزرگی از طبقه متوسط در ایران در سه سال گذشته با پدیده «دستمزد گرسنگی» دست به گریبان بوده‌اند. دستمزد گرسنگی به وضعیتی گفته می‌شود که میزان مزد و حقوق فرد حتی کفاف تأمین سبد غذای او را هم ندهد. دستمزد گرسنگی وضعیتی است که در آن همه اقلام رفاهی، پس‌انداز و یا اقلام سرمایه‌ای از سبد مصرف حذف می‌شود و جدال واقعی بر سر زنده‌ماندن و از فقر کالری نجات یافتن است. اندایش در مورد دلیل وقوع این تورم گسترده در اقتصاد ایران گفت:
«وقتی پول چاپ می‌کنیم تا کسری بودجه را جبران کنیم یا پول چاپ می‌کنیم تا عده‌ای وام کلان بگیرند، نرخ تورم افزایش پیدا می‌کند و هزینه‌ی این سیاست‌ها را باید افراد کم‌بضاعت پرداخت کنند. پس بهترین راهکار برای کمک به کارگران کاهش تورم است.»
او تنها راهکار خروج از این بحران را اصلاح نظام مالیاتی دانشت و گفت:
«دولت باید از آنها که به هر دلیلی -از جمله وصل بودن به قدرت - مالیات پرداخت نمی‌کنند، مالیات دریافت کند. دولت باید هر جور که می‌تواند این فساد را از بین ببرد و از این طریق به اقشار کم درآمد کمک کند.»
استاد اقتصاد دانشگاه چمران می گوید آن ۵ درصد جامعه که ۹۰ درصد نقدینگی را در دست دارند، مالیات نمی‌دهند:
«وقتی ۹۰درصد از نقدینگی در جیب ۵درصد از افراد جامعه است و آنها هم مالیاتی پرداخت نمی‌کنند خب معلوم است اقشار کم درآمد به چنین وضعی می‌افتند و هر روز وضعیتشان بدتر از روزهای قبل می‌شود.»
در دوره آماری یک سال گذشته، افزایش در سبد هزینه‌های خانوار با درآمدهای پایین به دلیل افزایش در قیمت اقلام بسیار حیاتی مانند خوراکی رخ داده است. این در حالی است که در دهک دهم درآمدی که بیشترین میزان درآمد را کسب کرده، بخش عمده هزینه‌ها صرف اقلام رفاهی شده است. در همین مدت درآمد و ثروت دهک‌های بالای درآمدی به دلیل مالکیت مسکن، خودرو، ارز خارجی، طلا و... نزدیک به اندازه تورم افزایش یافته است در حالی که طبقه متوسط و فرودست که عمده درآمدشان متکی به دستمزد و حقوق ماهیانه است بیشترین فشار تورمی را احساس می‌کنند.
نظرها
نظری وجود ندارد.