برنامه رادیویی «اکران»
رویارویی عشق با تمدن در حاشیه می‌سی‌سی‌پی
مجتبا یوسفی‌پور - «مود» یک فیلم شخصیت‌محور است با قهرمانی عاشق‌پیشه که به تمدن پشت کرده؛ روایتی از دوستی یک مرد با دو پسربچه در فضایی تیره.
مجتبا یوسفی‌پور
از این هفته نمایش عمومی فیلم «مود» ساخته جف نیکولز، فیلمساز آمریکایی در سینماهای انگلستان و ایرلند آغاز می‌شود. در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.
«مود» نخستین‌بار سال گذشته در بخش اصلی جشنواره فیلم کن روی پرده رفت و نامزد نخل طلای این جشنواره بود. پس از چندین نمایش در جشنواره‌های مختلف مثل ساندنس و ریور ران، این فیلم از ۲۶ آوریل به شکل محدود در سینماهای آمریکا اکران شد و همچنین از اول ماه مه نیز در سینماهای کشور فرانسه به نمایش درآمده است.
الیس و نک‌بون، دو پسربچه هستند که در ساحل می‌سی‌سی‌پی زندگی می‌کنند. الیس همراه پدرش روی قایقی زندگی می‌کند و به پدرش در صید گربه‌ماهی یاری می‌رساند و بعد از صید هم با پدرش در خانه‌های مردم را می‌زند و تلاش می‌کند ماهی‌هایی را که صید کرده‌اند، بفروشد. الیس و نک‌بون به جزیره‌ای در می‌سی‌سی‌پی می‌روند و در آنجا قایقی می‌یابند و تصمیم می‌گیرند از این قایق به عنوان مخفی‌گاه خود استفاده کنند، اما به زودی درمی‌یابند که کسی در آن قایق زندگی می‌کنند. چنین است که با «مود» که تحت تعقیب قرار دارد و در آن قایق پناه گرفته، آشنا می‌شوند. به‌تدریج رابطه دوستانه‌ای بین این دو پسربچه و مود شکل می‌گیرد و آن‌ها سعی می‌کنند به مود کمک کنند که به فرارش ادامه دهد و به معشوقه‌اش برسد.
جف نیکولز: «هدف من این بود که زیبایی حرکت رودخانه می‌سی‌سی‌پی را با دوربینم از کار دربیاورم.»
فیلمنامه «مود» را جف نیکولز، فیلمساز جوان آمریکایی نوشته و کارگردانی فیلم را هم او به عهده داشته است. «مود» سومین فیلم نیکولز در مقام نویسنده و کارگردان است. او پیش از این در سال‌های ۲۰۰۷و ۲۰۱۱ میلادی فیلم‌های «داستان‌های شات‌گان» و «پناه بگیر» را ساخته و علاوه بر شرکت در جشنواره‌های مختلف، چندین جایزه از جمله جوایز فیپرشی و جایزه ویژه هفته منتقدان جشنواره فیلم کن در سال ۲۰۱۱ میلادی را به دست آورده است. نیکولز در ساخته‌هایش بیشتر به زندگی روستائیان آمریکا توجه می‌کند و در پس ظاهر چشم‌نواز آثارش، مضامینی خشن و فضایی تیره را به تصویر می‌کشد.
در «مود» نیز داستان در فضایی روستایی می‌گذرد. نیکولز فیلمنامه فیلم را با الهام از آثار مارک تواین، به‌ویژه داستان «تام سایر» نوشته است. او نوشتن این فیلمنامه را از سال ۲۰۰۰ میلادی و پیش از ساختن دیگر آثارش آغاز کرد و فیلمنامه را بر اساس فضای ایالت آرکانزاس که در آنجا هم به دنیا آمده نوشت و فیلمش را نیز در همان‌جا و با استفاده از عوامل محلی جلوی دوربین برد.
نیکولز درباره انگیزه‌اش از ساخت این فیلم و منابع الهامش برای نوشتن فیلمنامه می‌گوید: «من در کتابخانه عمومی شهرمان بودم که چشمم به کتابی افتاد با عکس‌هایی از اشخاصی که احتمال می‌دادند در سواحل می‌سی‌سی‌پی زندگی می‌کنند و بعضی از آن‌ها هم مثل این فیلم در یک قایق زندگی می‌کنند. این اولین چیزی بود که ازش الهام گرفتم. من یکی از طرفداران مارک تواین هستم و این‌ها باعث شد که بیشتر درباره رودخانه می‌سی‌سی‌پی فکر کنم و به نظرم آمد ساختن فیلمی که بعضی از این افسانه‌ها و رازهای می‌سی‌سی‌پی را نشان دهد چیزی است که ارزش‌اش را دارد.»
نیکولز رودخانه می‌سی‌سی‌پی را فراتر از مکانی می‌داند که وقایع فیلم در آن اتفاق می‌افتد. او بر آن است که رودخانه می‌سی‌سی‌پی یکی از شخصیت‌های فیلم‌اش است.
| پیش‌پرده «مود» ساخته جف نیکولز |
نیکولز درباره تأثیری که این رودخانه در نوشتن فیلمنامه و هنگام ساخت فیلم بر او گذاشته می‌گوید: «می‌سی‌سی‌پی بزرگ‌ترین رودخانه جهان است، البته شاید برخی بگویند آمازون بزرگ‌ترین رودخانه جهان است، اما می‌سی‌سی‌پی چیز دیگری است. این رود تأثیر زیادی بر چگونگی ساختن این فیلم داشت. برای مثال فیلم اول من فیلم ثابتی بود. داستان درباره مردی بود که در جایی گیر افتاده است و دوربین چندان حرکت نمی‌کرد. در «پناه بگیر» کمی حرکت دوربین وجود داشت اما بیشتر برای همراهی با شخصیت‌ها بود. اما «مود» درباره این پسربچه‌هاست و عشق و حرکت و جابه‌جایی آن‌ها. به همین خاطر می‌خواستم دوربینم مثل رود می‌سی‌سی‌پی جاری باشد. برای همین هم لازم بود در تمامی مراحل نوشتن و کارگردانی به این رودخانه و حرکت آن نظر داشته باشم. البته منظورم یک دوربین روی دست لرزان نیست که دائم به اطراف حرکت می‌کند. رودخانه می‌سی‌سی‌پی چهار مایل در ساعت حرکت می‌کند و به نظرم حرکتش بسیار زیباست. هدف من این بود که زیبایی این حرکت را با دوربینم از کار دربیاورم.»
برای دست یافتن به این هدف، نیکولز و فیلمبردار ثابتش، آدام استون تصمیم گرفتند بیشتر نماهای فیلم را با استفاده از «استدی‌کم» فیلمبرداری کنند.
نیکولز فضای فیلمش را به داستان کوتاهی از مارک تواین تشبیه می‌کند. او بر آن است که اگر فضای کودکانه داستان‌های مارک تواین با شیوه کارگردانی و سبک خشن پکین‌پا ترکیب شود فیلمی مانند «مود» شکل می گیرد.
نیکولز در همان زمانی که تازه شروع کرده بود به نوشتن فیلمنامه «مود»، ماتیو مک‌کوناهی را برای نقش اصلی فیلمش در نظر داشت. اگرچه پیش از آغاز فیلمبرداری از کریس پاین برای بازی در نقش اصلی فیلم نام برده می‌شد، اما در نهایت مک‌کوناهی به این پروژه پیوست و در کنار لیز ویترسپون نقش‌های اصلی فیلم را بازی کردند. مک‌کوناهی که سال گذشته در فیلم «جو قاتل» نیز نقش یک آدمکش را ایفا کرده، درباره دلیلش برای پذیرفتن بازی نقش مود در این فیلم می‌گوید: «فیلمنامه‌ای که خیلی خوب نوشته شده و شخصیت‌هایی که خوب پرداخت شده‌اند دلیل اصلی من برای انتخاب این نقش بود. این‌ها شخصیت‌هایی هستند که به قانون و به تمدن تن نداده‌اند. برای یک بازیگر این یک موقعیت عالی است که شخصیتی را بازی کند که قوانین خودش را دارد و با سیاست‌های خاص خودش زندگی می‌کند و دنباله‌رو کس دیگری نیست. همچنین در "مود"، داستان شخصیت‌محور است و از این نظر با فیلمنامه‌های متعارف که شخصیت‌ها در جهت پیرنگ اصلی داستان حرکت می‌کنند، تفاوت دارد.»
«مود» اگرچه نتوانست نخل طلای جشنواره فیلم کن را به دست آورد، اما در مجموع مورد پسند منتقدان قرار گرفت و نقدهای مثبتی بر آن نوشته شد. آن هورنادی، منتقد «واشنگتن پست» با دادن سه‌ونیم ستاره از چهار ستاره خود به این فیلم، ضمن تعریف از بازی مک‌کوناهی، «مود» را اثری صادقانه و قابل اعتماد با کارگردانی خوب توصیف می‌کند. لو لومنیک، منتقد «نیویورک پست» سه‌ونیم ستاره از چهار ستاره‌اش را نثار فیلم کرده، بازی‌ها را درجه یک خوانده، و به خوانندگانش پیشنهاد داده که حتماً این فیلم را تماشا کنند. دیوید گریتن، منتقد «تلگراف» نیز اگرچه «مود» را اثری ضعیف‌تر از ساخته پیشین نیکولز یعنی فیلم «پناه بگیر» می‌داند، اما در مجموع با دادن سه ستاره به فیلم، آن را در قصه‌گویی موفق می‌داند و از آن به عنوان فیلمی دوست‌داشتنی یاد می‌کند و بر آن است که به اعتبار این فیلم، نیکولز خودش را به عنوان فیلمسازی شاخص شناسانده است.
«مود» با زمان ۱۳۰ دقیقه، محصول سال ۲۰۱۲ کشور آمریکا است.
نظرها
نظری وجود ندارد.