قزاقستان پس از سرکوب؛ رئیس‌جمهوری قدرت خود را تثبیت می‌کند

قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان، پس از سرکوب ناآرامی‌ها در کشورش، به رهبری حزب حاکم رسید تا بدین ترتیب قدرت خود را بیش از پیش تثبیت کند.

به‌نوشته رویترز، اداره ریاست جمهوری قزاقستان روز جمعه هشتم بهمن‌ماه/ ۲۸ ژانویه، اعلام کرد حزب حاکم «نورسلطان» قزاقستان، رئیس جمهوری این کشور را برای رهبری خود برگزیده است. حزب حاکم در سال‌های گذشته توسط نورسلطان نظربایف، رئیس جمهوری سابق قزاقستان رهبری می‌شد.

بر پایه اعلام این منبع، انتخاب توقایف به این سمت، راه برای انتقال قدرت سیاسی در حزب حاکم را برای او نهایی کرده و نظر بایف را از آخرین جایگاه‌های سیاسی خود کنار خواهد زد.

گفته می‌شود قاسم جومارت توقایف هم‌زمان با به‌دست گرفتن رهبری در حزب حاکم، اعضای خانواده نظربایف را هم از پست‌های کلیدی دولتی برکنار کرده است.

داریگا، دختر بزرگ نور سلطان نظربایف، به‌عنوان ثروتمندترین زنِ قزاقستان از جمله کسانی است که پس از انتقال قدرت در این کشور از شورای رهبری حزب نورسلطان کنار گذاشته شده است.

نورسلطان نظربایف، ۸۱ ساله از سال ۱۹۸۹ تا سال ۲۰۱۹ میلادی ابتدا به عنوان رئیس حزب کمونیست و سپس به عنوان رئیس جمهوری قزاقستان در قدرت بود. خانواده و بستگان او صاحب میلیاردها دلار ثروت در داخل و خارج از کشور خود هستند.

اعتراضات سراسری در قزاقستان در چهارم ژانویه/ ۱۴ دی‌ماه امسال در اعتراض به افزایش بهای سوخت آغاز شد. یک روز پس از شروع ناآرامی‌ها، معترضان در آلماتی، بزرگ‌ترین شهر این کشور به اقامتگاه رئیس جمهوری و چند مکان دولتی از جمله ساختمان شهرداری یورش برده و آنها را به آتش کشیدند.

پس از بالا گرفتن ناآرامی‌ها، رئیس‌جمهوری قزاقستان با حضور در پارلمان این کشور و با اعلام اینکه یک «جنگ تروریستی» علیه قزاقستان آغاز شده، از روسیه و سایر شرکای خود در سازمان پیمان امنیت جمعی درخواست کمک کرد که به‌دنبال این درخواست، نیروهای هم‌پیمان قزاقستان برای کنترل اوضاع وارد این کشور شدند.

بر پایه اعلام منابع حقوق بشری، اعتراضات در قزاقستان دست‌کم ۱۶۰ کشته و هزاران مجروح در پی داشته است.

وزارت کشور قزاقستان روز ۱۱ ژانویه/ ۲۱ دی‌ماه در بیانیه‌ای اعلام کرد که شمار افراد بازداشت شده در جریان اعتراضات روی داده در این کشور به ۹ هزار و ۹۰۰ تن افزایش یافته است.

هم‌زمان با بالا گرفتن بحران‌ سیاسی در قزاقستان، توقایف، دولت را منحل و نخست‌وزیر خود را از کار برکنار کرد. پس از این اقدام، پارلمان قزاقستان، نخست‌وزیری علی‌خان اسماعیل‌اف را تأیید کرد.

قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان همچنین در هفته‌های گذشته از نور سلطان نظر بایف خواسته تا دارایی‌های خود را با مردم تقسیم کند. توقایف، نظربایف را متهم کرده که با همراهی خانواده و بستگانش، «یک کاست ثروتمند» در قزاقستان ایجاد کرده است.

دینارا کولیبایوا، دختر دومِ نظربایف و همسرش تیمور کولیبایف، بولات اوتموراتف، دستیار سابق نظربایف، غیرت بورانبایف، پدر شوهر آی‌سلطان، نوه فقید نظربایف، داریگا نظر بایف و راحت علی‌یف، همسر سابق او، از جمله ثروتمندترین افراد قزاقستان به‌شمار می‌روند.