قدرت دادخواهی: ترانه انقلابیِ «ایران من»

کینگ رام ترانه «ایران من» را در اینستاگرام منتشر کرده است. او با این امید که روزی در ایران، در فردای ایران آزاد، همه مردم با هم این ترانه را بخوانند می‌نویسد:

موسیقی این ترانه را کینگ‌رام ساخته، شعر ترانه ساخته عرفان، جی دال و کینگ‌رام است و پویا خرم‌یار هم سازبندی آن را انجام داده است.

کینگ‌رام در سال ۲۰۱۸ به دنبال مرگ مشکوک پدرش کاووس سیدامامی به همراه برادرش ایران را به مقصد تورنتو ترک کرد. او اولین آلبومش را با همکاری تارا آغداشلو و اسفند با نام آواز گرگ‌ها (به انگلیسی: Song of the Wolves) در سال ۲۰۱۱ منتشر کرد. آهنگ شکارچی (به انگلیسی: The Hunter) اولین آهنگ او به زبان فارسی بود.  آلبوم «تا هزار و نمیدونم» به زبان فارسی نام او را در ایران به عنوان یک موسیقی‌دان صاحب سبک پرآوازه کرد. «ایران من» غیرشخصی‌ترین و در همان حال به خاطر دادخواهی پدر از شخصی‌ترین آثار اوست.

سبک موسیقی او در «ایران من» می‌توان گفت آلترناتیو راک است. آلترناتیو راک چرا که با در هم آمیختن سبک های متفاوت این خوانندگان،متوجه می شویم با یک سبک واحد روبرو نیستیم . با اجرای حامد نیک‌پی که سنتی می‌خواند حال و هوای متفاوتی ایجاد می‌شود و از این ترکیب، تلفیقی از سبک‌ها حاصل می شود که می‌توان نام آن را «آلترناتیو راک» گذاشت.

 قطعه تکرار شونده «ایران من، قله نور/ مردم من مثل رنگیم کمون» ملودی بسیار نوستالژیکی دارد، که در عین سرخوشی و میل به رهایی، غمگین هم هست. پیش از این در «بیا یارم بیا» کار مشترک آرش سبحانی و محسن نامجو مشابه آن را سراغ داشتیم.

موسیقی بار دراماتیک و حال و هوایی حماسی دارد و می‌خواهد روایتگر باشد و احتمالا به همین دلیل هم تأثیرگذار و زمزمه‌پذیر است. ملودی گیتار که زیاد هم تکرار نمی‌شود به قطعه حال و هوای انقلابی می‌دهد. پایان‌بندی قطعه فوق‌العاده است، از نظم معمول خارج می‌شود و طغیان می‌کند.

حفظ یکپارچگی شعر، فضاسازی عمیق

در مجموع شاعران تلاش کرده‌اند یکپارچگی شعر را در طول قطعه حفظ کنند و اتفاقاً به همین دلیل هم رپرها با دست بسته می‌خوانند. رپرهایی که در این قطعه می‌خوانند پیش از این کارهای اعتراضی قوی‌تری منتشر کرده‌اند. برای مثال می‌توانیم به «عدالت» ساخته متشرک جی دال و عرفان اشاره کنیم. برخی تکه‌های رپ که یکپارچگی ترانه را به خطر می‌اندازند را می‌توان حذف کرد اما در هر حال با اضافه شدن یک ریتم هیپ‌هایی به آهنگ به خوبی تلفیق سبک‌ها انجام شده است. 

فضاسازی و تغییر موسیقی مثلا در قسمتی که رعنا منصور به تنهایی می‌خواند، دلنشین است. با وجود متنوع بودن صداها و روند موسیقی، آهنگ در مجموع یکپارچگی خود را حفظ کرده و تغییر حالت‌ها بسیار نرم اتفاق می‌افتاد.

همچنین اجرا حامد نیک‌پی در قسمت‌های پایانی آهنگ نماینگر چیدمان مناسب این قطعه است به خصوص در بدو ورود خواننده که صدای حامد نیک‌پی و ضرب snare فضای سنگین و عمیقی را می‌سازد که فراگیر است و شنونده را به عمق می‌برد و آهی در دل می‌کشد. 

همه این‌ها این ترانه را در میان ترانه‌های جنبش «زن، زندگی، آزادی» منحصر به فرد می‌کند.

در مقایسه با ترانه اعتراضی شاخص جنبش، ترانه «سرود زن» ساخته مهدی یراحی با شعر زیبای مونا برزویی می‌توان گفت ترانه «ایران من» به مهم‌ترین ویژگی جنبش در موقعیت انقلابی کنونی که «حق انتخاب» و «تنوع صداهاست» بیشتر وفادار مانده و برخلاف «سرود زن» یراحی که حالت سازمانی دارد، «ایران من» فردگراست.

با این حال نباید فراموش کرد که همچنان آهنگ «برای..» ساخته شروین حاجی‌پور تا اینجا مهم‌ترین ترانه جنبش است.  پیش از این رعنا منصور ترانه «برای..» را به طرز بسیار تأثیرگذاری به زبان انگلیسی ترجمه و اجرا کرده بود.

همچنین در این مدت که مردم ایران به پا خواسته‌اند، رپر‌ها و خوانندگان دیگری هم در حمایت از مردم ایران و این جنبش مردمی آثاری ساخته‌اند که کمتر شنیده و شناخته شد، این امر نشان از همدلی هنرمندان با مردم ایران و یکدیگر دارد چرا که هنرمندان از آسیب پذیر ترین اقشار جامعه‌ی ایران بودند و هستند و همیشه با فشار حاکمیت دست و پنجه نرم کرده‌اند، تا جایی که حتی همان کسانی که روزی در آهنگ‌های خود افتخار می‌کردند که در ایران هستند بار خود را بستند و مجبور به مهاجرت شدند. شروین حاجی‌پور در اولین پیامش بعد از آزادی از زندان می‌گوید با رسانه‌ها مصاحبه نمی کند، زیرا می‌خواهد در ایران بماند و بخواند.

همزمان با بازداشت این هنرمند متعهد در ۷ مهر، ویدئوی ترانه «برای…» پس از نزدیک به ۴۰ میلیون بازدید که در نوع خود رکوردی کم‌سابقه به شمار می‌رود، از صفحه اینستاگرام  حاجی‌پور حذف شده بود.