واکنش جامعه جهانی بهائی به اقدام وزارت اطلاعات در دفن جسد یک شهروند بهائی در خاوران بدون اطلاع خانواده

جامعه جهانی بهائی در بیانیه‌ای از دفن مخفیانه پیکر بهزاد مجیدی، شهروند بهائی درگذشته، در گورستان خاوران که به عنوان مزار زندانیان سیاسی اعدام شده در سال ۶۷ شناخته می‌شود، ابراز انزجار کرد.

در این بیانیه که با عنوان «مظلوم در زندگی و آزاردیده در مرگ: بهائیان از خاک‌سپاری آبرومندانه در قبرستان خود منع شدند» از سوی جامعه جهانی بهائی منتشر شده، آمده است:

برابر بیانیه جامعه جهانی بهائی، یک مأمور امنیتی از خانواده مجیدی خواسته بوده برای دفن پیکر او در زمین‌هایی که تحت مالکیت و مدیریت جامعه بهائی بوده، هزینه گزافی بپردازند.

او این خانواده را تهدید کرده بوده که برآورده نشدن خواسته‌هایش منجر به دفن متوفی در محلی در مجاورت گورستان بهائیان [گورستان خاوران] خواهد شد که قبلاً از سوی حکومت برای دفن زندانیان سیاسی اعدام شده استفاده شده است.

در تحولی بیشتر در آخر این هفته، همان مأمور امنیتی، خانواده بهائی درگذشته دیگری را تهدید کرده است که در صورت امتناع از پذیرش شرایط مورد نظرش، او هم مثل بهزاد مجیدی دفن خواهد شد.

سیمین فهندژ، نماینده جامعه جهانی بهائی (BIC) در سازمان ملل متحد، روز دوشنبه ۱۴ فروردین گفت:

بر اساس این بیانیه گورستان قبلی بهائیان تهران، «محوطه‌ای زیبا» به مساحت حدود ۸۰ هزار متر مربع، قبل از انقلاب سال ۱۹۷۹ ساخته شده بود که در سال ۱۹۹۲ مصادره و سپس تخریب شد و بعد از آن یک قطعه زمین کوچک بایر در مجاورت یک گورستان دسته‌جمعی [خاوران] از سوی معاون شهردار تهران در اختیار جامعه بهائی قرار گرفت.

اکنون اما از بهائیان برای دفن مردگانشان در زمین این قبرستان هزینه‌های زیادی درخواست می‌شود و از دفن آنان طبق آداب دفن بهائی جلوگیری می‌کنند. کارکنان قبرستان بهائی زندانی شده‌اند و حتی اعضای خانواده‌های داغدار تهدید به زندان شده‌اند.

بسیاری از گورستان‌های بهائیان در سراسر ایران نیز در طول ۴۰ سال گذشته مصادره شده‌اند یا مورد هتک حرمت قرار گرفته‌اند.

به گفته سیمین فهندژ، بهائیان در طی بیش از چهار دهه گذشته در مسائل کفن و دفن با مشکلات زیادی مواجه بوده‌اند اما اکنون، «افزون بر اندوه آن دسته از بهائیان که اعضای خانواده‌شان بدون تشریفات رسمی دفن می‌شوند، به خاک سپردن افراد در زمین‌هایی که قبلاً [برای دفن مردگان] استفاده شده است، بی‌رحمانه است».

از دو سال پیش به عنوان بخشی از یک کمپین سیستماتیک ۴۳ ساله برای آزار و اذیت بهائیان، مقام‌های ایرانی بهائیان را از استفاده از قبرستان خود منع کردند و از آنان خواستند درگذشتگانشان را در گورستان خاوران به خاک بسپارند.

بهائیان اما برای حفظ احترام کشته‌شدگان و خانواده‌های داغ‌دیده آنان از پدیرش این امر و انجام این کار خودداری کردند.

جزییات ماجرا و نقش یک مأمور وزارت اطلاعات

در روزهای گذشته، زمانی که بهائیان می‌خواستند یکی از اعضای برجسته جامعه خود، بهزاد مجیدی را دفن کنند، مسعود مؤمنی، یک مأمور وزارت اطلاعات، تلاش کرد مبلغ گزافی از آنان دریافت کند تا اجازه دفن او را در گورستان بهائیان بدهد. این در حالی است که چنین درخواستی با دیگر افراد «جوامع اقلیت» که درگذشتگان خود را در زمین‌های اطراف این منطقه دفن می‌کنند، مطرح نشده است.

این اقدام به این معنا بود که بهائیان از استفاده از قبرستان خود منع شده‌اند؛ عملی که به معنای انتقام آشکار از بهائیان و نقض حقوق مالکیت و مراسم تشییع جنازه آنان است.

مؤمنی همچنین به کارگران گورستان دستور داده است دیوارهای جداکننده میان قبرستان بهائیان و گورستان دسته‌جمعی خاوران را از بین ببرند که به معنای تلاشی بیشتر برای از بین بردن مالکیت و هویت قبرستان بهائیان است

سیمین فهندژ در این باره گفت:

بر اساس بیانیه جامعه جهانی بهائی، این جدیدترین مورد از آزار و اذیت بهائیان در ایران در حالی رخ داده است که نه فقط بازماندگان این خانواده در غم از دست دادن عزیزشان هستند، بلکه صدها خانواده در سراسر ایران در سوگ کشته شدن عزیزان خود به دست جمهوری اسلامی هستند.

بهائیان و اعدام‌های ۶۷

پیش از این و به دنبال انتشار خبر حفر دست‌کم ۱۰ قبر جدید در گورستان خاوران در تهران، جمعی از دادخواهان با انتشار بیانیه‌ای خواستار حفظ و ثبت بین‌المللی خاوران به‌ عنوان حافظه تاریخی جنایت‌های جمهوری اسلامی ایران شدند.

گورستان خاوران واقع در شرق تهران، یکی از گورهای دسته‌جمعی قربانیان کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ است که در طول سال‌های گذشته بارها از سوی نهادهای امنیتی در معرض دستکاری و تخریب قرار گرفته است.

دادخواهان در بیانیه خود با ابراز نگرانی شدید از اجبار شهروندان بهائی از سوی نهادهای حکومتی برای دفن درگذشتگان متعلق به این دیانت در گورستان خاوران، اعلام کردند: 

حدود ۳۵ سال از کشتار دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ می‌گذرد. این اعدام‌ها پس از صدور فرمان روح‌الله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی و تشکیل هیئتی چهار نفره مشهور به «هیئت مرگ» آغاز شد. کار این هیئت رسیدگی دوباره به پرونده زندانیان سیاسی‌ای بود که اغلب پیشتر محاکمه و به حبس محکوم شده بودند.

خمینی در دستور خود صراحتاً به این هیئت تأکید کرده بود با هر کدام از زندانیان سیاسی‌ای که همچنان «بر سر موضع نفاق» هستند، با «خشم و کینه انقلابى» برخورد کنند و اعدام شوند.

مقام‌های جمهوری اسلامی در طول ۳۴ سال گذشته درخواست همه فعالان و نهادهای حقوق بشری داخلی و بین‌المللی را برای فراهم کردن امکان تحقیق مستقل درباره اعدام‌های دهه ۶۰ و به ‌ویژه تابستان ۱۳۶۷ بی‌پاسخ گذاشته‌اند.

دادخواهان خاوران اما در بیانیه خود عدم پاسخگویی سران حکومت ایران به خانواده‌ها و بازماندگان این کشتار دسته جمعی را «فاجعه‌بار» توصیف و اعلام کردند: