یک مقام نظامی سابق سوریه در سوئد به اتهام مشارکت در جنایت جنگی محاکمه می‌شود

سرتیپ ۶۵ ساله سابق ارتش سوریه در دادگاه حاضر می‌شود تا در برابر اتهام جنایت جنگی از خود دفاع کند. محمد هامو، که در سوئد زندگی می‌کند، متهم به «کمک و مشارکت در جنایات جنگی در طول جنگ داخلی سوریه» است که می‌تواند برای او حبس ابد به همراه داشته باشد. او روز دوشنبه ۲۷ فروردین/ ۱۵ آوریل در دادگاه استکهلم حاضر خواهد شد.

جنگ داخلی سوریه بین رژیم بشار اسد و گروه‌های مخالف مسلح پس از سرکوب اعتراضات مسالمت‌آمیز دموکراسی‌خواهانه در سال ۲۰۱۱ آغاز شد.

در جریان جنگ داخلی سوریه بیش از نیم میلیون نفر کشته و میلیون‌ها نفر آواره شدند و اقتصاد و زیرساخت‌های این کشور ویران شد.

بر اساس کیفرخواست دادستانی سوئد، محمد هامو در طرح‌ریزی و اقدامات نظامی ارتش سوریه «که به طور سیستماتیک شامل حملات بی‌رویه به چندین شهر یا مکان در منطقه در حومه و اطراف شهرک‌های حماه و حمص بود» مشارکت داشت.

اتهامات این افسر بلندپایه ارتش سوریه مربوط به نیمه اول ژانویه تا ۲۰ جولای ۲۰۱۲ است و انتظار می‌رود محاکمه تا اواخر ماه مه ادامه یابد.

دادستان‌ها می‌گویند که ارتش سوریه با حملات هوایی و زمینی گسترده در جنایات علیه بشریت نقش کلیدی داشته است.

دادستان سوئد استدلال کرده است که ارتش سوریه به حملاتی بدون تمایز میان اهداف غیرنظامی و نظامی دست زده است.

محمد هامو نیز در نقش خود به عنوان یک سرتیپ و رئیس یک بخش تسلیحاتی، ظاهراً در هماهنگی و تأمین تسلیحات به واحدهای ارتشی کمک و امکان اجرای دستورات را در «سطح عملیاتی» فراهم می‌کرد.

ماری کیلمن، وکیل هامو، به خبرگزاری فرانسه گفت که موکلش ارتکاب جنایت را انکار می‌کند، اما گفت که نمی‌خواهد قبل از محاکمه بیش از این اظهار‌نظر کند.

قرار است چندین شاکی در این دادگاه شهادت دهند، از جمله سوری‌هایی که در زمان حملات در شهرهای حماه و حمص بوده‌اند و یک عکاس بریتانیایی که در یکی از حملات مجروح شده است.

آیدا سامانی، مشاور حقوقی ارشد در گروه حقوق مدنی مدافعان حقوق بشر، به خبرگزاری فرانسه گفت:

به گفته سامانی، این دادگاه برای اولین بار در اروپا «برای رسیدگی به این نوع حملات بی‌رویه ارتش سوریه» خواهد بود، او افزود که «این نخستین فرصت برای قربانیان این حملات است که صدایشان در دادگاهی مستقل شنیده شود».

هامو بالاترین مقام نظامی ارتش سوریه است که در اروپا محاکمه می‌شود، اما سایر کشورهای اروپایی نیز تلاش کرده‌اند تا پرونده‌های مشابهی برای نیروهای نظامی و مقام‌های سیاسی سوریه بگشایند.

در ماه مارس، دادستانی سوئیس رفعت اسد، عموی بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور را به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت متهم کرد.

با این حال، بعید به نظر می‌رسد رفعت اسد - که پس از ۳۷ سال تبعید به سوریه بازگشته است - شخصاً برای محاکمه‌ای حضور یابد که البته هنوز هم تاریخی برای آن تعیین نشده است.

قوانین سوئیس امکان محاکمه غیابی را تحت شرایط خاصی فراهم می‌کند.

نوامبر گذشته، فرانسه حکم بازداشت بین‌المللی را برای خود بشار اسد هم صادر کرد که متهم به همدستی در جنایات علیه بشریت و جنایات جنگی در حملات شیمیایی سال ۲۰۱۳ است.

سه حکم بین‌المللی دیگر نیز برای دستگیری ماهر، برادر بشار اسد، فرمانده غیررسمی لشکر چهارم - یکی از واحدهای نظامی نخبه ارتش سوریه - و دو ژنرال صادر شده است.

در ژانویه سال ۲۰۲۲، دادگاهی در آلمان، انور رسلان، سرهنگ سابق ارتش سوریه را در اولین محاکمه جهانی در مورد شکنجه‌های دولتی در سوریه به حبس ابد محکوم کرد.