تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی ترامپ بر فیلم‌های خارجی: تهدیدی برای صنعت سینما و تجارت جهانی؟
الاهه نجفی - رئیس جمهور آمریکا مدعی شد اعمال تعرفه برای احیای صنعت فیلمسازی آمریکا ضروری است، زیرا مشوق‌های کشورهای دیگر تولیدکنندگان آمریکایی را جذب کرده و به گفته او، تهدیدی برای امنیت ملی ایجاد می‌کند. تولید فیلم در لس‌آنجلس طی دهه گذشته ۴۰ درصد کاهش یافته، در حالی که کشورهای دیگر با یارانه‌های سخاوتمندانه، سهمی از بازار ۲۴۸ میلیارد دلاری تولید محتوا را هدف گرفته‌اند. نظام تعرفه‌ای بر اقتصاد و هویت فرهنگی چه تأثیراتی می‌‌گذارد؟
الاهه نجفی
هالیوود ـ عکس از شاتراستاک
دونالد ترامپ در پلتفرم تروث سوشال اعلام کرد که تعرفه‌ای ۱۰۰ درصدی بر تمام فیلم‌های «تولیدشده در کشورهای خارجی» اعمال خواهد کرد و مدعی شد صنعت فیلمسازی آمریکا به دلیل مشوق‌هایی که دیگر کشورها برای جذب فیلم‌سازان آمریکایی ارائه می‌دهند، در حال مرگ سریع است. او در پستی اعلام کرد که به وزارت بازرگانی و نماینده تجاری آمریکا دستور داده تا فوراً این تعرفه را اجرایی کنند.
رئیس جمهور آمریکا این اقدام را به دلیل «تلاش هماهنگ سایر کشورها» تهدیدی برای امنیت ملی خواند و افزود که این فیلم‌ها حامل «پیام‌رسانی و پروپاگاندا» هستند. او تأکید کرد: «ما می‌خواهیم دوباره فیلم‌ها در آمریکا ساخته شوند!»
هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی ایالات متحده، در شبکه ایکس نوشت: «ما در حال انجامش هستیم.» اما نه او و نه ترامپ جزئیاتی درباره نحوه اجرا ارائه نکردند.
مشخص نیست این تعرفه شرکت‌های تولیدی خارجی یا آمریکایی را که در خارج فیلم می‌سازند، هدف قرار می‌دهد.
تعرفه‌های ترامپ: حمایت از هالیوود یا تشدید انزوا؟
طبق گزارش FilmLA، تولید فیلم و سریال در لس‌آنجلس در دهه گذشته نزدیک به ۴۰ درصد کاهش یافته است. در همین حال بسیاری از دولت‌های جهان با ارائه تخفیف‌های مالیاتی و یارانه‌های نقدی سخاوتمندانه، تولیدات را جذب کرده‌اند تا سهمی از بازار ۲۴۸ میلیارد دلاری تولید محتوا در سال ۲۰۲۵ را به دست آورند.
سیاستمداران استرالیا و نیوزیلند اعلام کردند که پس از اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا، از صنایع فیلمسازی کشورهای خود دفاع خواهند کرد. تونی بورک، وزیر امور داخلی استرالیا، گفت با رئیس سازمان دولتی Screen Australia درباره تعرفه‌های پیشنهادی صحبت کرده است. او در بیانیه‌ای تأکید کرد: «هیچ‌کس نباید تردید کند که ما قاطعانه از حقوق صنعت سینمایی استرالیا دفاع خواهیم کرد.»
کریستوفر لوکسون، نخست‌وزیر نیوزیلند، در یک نشست خبری گفت دولت منتظر جزئیات بیشتر تعرفه‌های پیشنهادی است. او افزود: «باید ببینیم چه جزئیاتی در نهایت مشخص می‌شود، اما ما قطعاً حامی و مدافع سرسخت این صنعت خواهیم بود.»
این اعلام ترامپ پس از آغاز جنگ تجاری با چین و اعمال تعرفه‌های جهانی صورت گرفت که بازارها را متلاطم کرده و نگرانی‌هایی درباره رکود اقتصادی در آمریکا به وجود آورده است. صنعت فیلمسازی پیش‌تر نیز تأثیر این تعرفه‌ها را احساس کرده بود، زیرا چین در آوریل با کاهش سهمیه فیلم‌های آمریکایی مجاز در آن کشور به این اقدامات واکنش نشان داد. چین پس از آمریکا دومین بازار بزرگ سینمایی جهان است، هرچند در سال‌های اخیر تولیدات داخلی آن از فیلم‌های هالیوودی پیشی گرفته‌اند.
ویلیام رینش، مقام سابق وزارت بازرگانی و پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، هشدار داد که واکنش‌های تلافی‌جویانه به تعرفه‌های فیلم‌های خارجی ترامپ، صنعت سینمایی آمریکا را نابود خواهد کرد. او گفت: «این تلافی صنعت ما را از بین می‌برد. ما بسیار بیشتر از آنچه به دست می‌آوریم، از دست خواهیم داد.» او افزود که توجیه این تعرفه‌ها با استدلال امنیت ملی یا وضعیت اضطراری دشوار خواهد بود.
اندرو پولور، منتقد گاردین، در مقاله‌ای یادآوری کرده است که اجرای تعرفه‌های سینمایی با چالش‌های بسیاری مواجه است. فیلم‌ها دیگر محصولات فیزیکی نیستند که از گمرک عبور کنند و ملیت تولید آن‌ها به دلیل سرمایه‌گذاری‌های چندملیتی و نیروی کار جهانی پیچیده است. صنعت فیلمسازی به لطف دیجیتالی شدن، جهانی شده و سرعت بالای آن، اعمال تعرفه‌های مالی ثابت را دشوار می‌کند. هدف اصلی ترامپ به نظر می‌رسد نه فیلم‌های خارجی، بلکه برون‌سپاری تولید توسط استودیوهای هالیوودی باشد که برای کاهش هزینه‌ها و بهره‌گیری از لوکیشن‌های جذاب، در خارج از آمریکا فیلم‌برداری می‌کنند. برای مثال، فیلم‌هایی مانند «ماموریت: غیرممکن» یا «تاندربولتز» در کشورهای مختلف از جمله بریتانیا، مالزی و نروژ فیلم‌برداری شده‌اند. این جهانی‌سازی به دلیل درآمدهای عظیم بین‌المللی (۱ ,۲۱میلیارد دلار در مقابل ۸,۸ میلیارد دلار در آمریکای شمالی در سال ۲۰۲۴) برای هالیوود حیاتی است.
ترامپ احتمالاً به دنبال اعمال تعرفه بر بسته‌های مالی است که فیلم‌ها از دولت‌های خارجی (مانند یارانه‌های مالیاتی) دریافت می‌کنند، نه بلیط سینما یا اشتراک استریمینگ. این یارانه‌ها، مانند ۸۹ میلیون پوندی که یونیورسال استودیوز از بریتانیا برای فیلم‌برداری در الستری دریافت کرد، نقش مهمی در کاهش تولید فیلم در لس‌آنجلس (کاهش ۴۰ درصدی در دهه گذشته) داشته‌اند. با این حال، اعمال تعرفه ممکن است تأثیرات منفی گسترده‌ای داشته باشد. برای مثال، در بریتانیا ۸۶ درصد هزینه تولید فیلم و تلویزیون از منابع بین‌المللی تأمین می‌شود و صنعت فیلم استرالیا ممکن است تا ۷۶۷ میلیون دلار استرالیا ضرر کند.در آمریکا نیز افزایش هزینه‌های تولید بدون یارانه‌های خارجی می‌تواند پروژه‌های متوسط را نابود کند. هنوز مشخص نیست که آیا این پیشنهاد صرفاً یک مانور سیاسی است یا به سیاست عملی تبدیل خواهد شد، اما صنعت فیلمسازی با نگرانی منتظر تحولات بعدی است.
سانسور چین و چالش‌های قدرت نرم سینمای آمریکا
تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی بر فیلم‌های خارجی ممکن است رقابت‌پذیری هالیوود را کاهش دهد، هزینه‌های تولید را افزایش دهد و سرمایه‌گذاری را به خارج متمایل کند.
سینمای آمریکا همواره از جهانی‌سازی، مانند بازار چین یا فیلم‌برداری در کانادا، سود برده، اما سانسور هدفمند چین که سهمیه‌ی فیلم‌های آمریکایی را کاهش داده، نشان‌دهنده‌ی خطراتی است که تعرفه‌ها می‌توانند تشدید کنند. ادعای تهدید امنیت ملی برای توجیه تعرفه‌ها مبهم است و اعتبار سینمای آمریکا به‌عنوان نماد آزادی بیان را در برابر سانسور چینی خدشه‌دار می‌کند.
کاهش ۴۰ درصدی تولید در لس‌آنجلس و گرایش به تولید در کشورهای کم‌هزینه، نشان‌دهنده‌ی چالش‌های صنعت سینماست. تعرفه‌ها بعید است این روند را معکوس کنند و ممکن است هزینه‌های بلیت و اشتراک‌های استریم را افزایش دهند، در حالی که همکاری‌های جهانی در بخش‌هایی مانند جلوه‌های ویژه حیاتی است.
چین با سانسور و کاهش دسترسی فیلم‌های آمریکایی، قدرت نرم هالیوود را تضعیف کرده و تعرفه‌های متقابل ممکن است این آسیب را تشدید کنند. به جای تعرفه، یارانه‌های داخلی، اصلاح قوانین مالیاتی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین قطعاً باعث تقویت صنعت فیلمسازی می‌شوند. این سیاست نمادین، با ریسک کاهش نفوذ فرهنگی آمریکا در برابر سانسورگرایی چین، نیازمند استراتژی‌های رقابتی‌تر مانند دیپلماسی فرهنگی است.
نظرها
نظری وجود ندارد.