آن‌چه درباره فشار دولت آمریکا بر دانشگاه هاروارد باید بدانیم

شبکه یک تلویزیون آلمان (ARD) در مطلبی توضیحی درباره فشارهایی که در حال حاضر بر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی آمریکا می‌رود به‌طور ویژه به وضعیت کنونی دانشگاه معتبر هاروارد پرداخته و اطلاعات مفیدی در این‌باره منتشر کرده است. این مطلب را در زیر می‌خوانیم:

دولت ایالات متحده چه تصمیمی گرفته است؟

دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، قصد دارد از پذیرش دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه ممتاز هاروارد جلوگیری کند. وزارت امنیت داخلی به ریاست کریستی نوئم با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که اقدامات لازم در این زمینه آغاز شده است. بر اساس این گزارش، هاروارد دیگر اجازه نخواهد داشت دانشجویان جدید خارجی را در چارچوب برنامه فدرال ویژه جذب کند.

بر این اساس، دانشجویان بین‌المللی که در حال حاضر ثبت‌نام کرده‌اند، باید به‌دنبال دانشگاه‌های دیگری باشند، در غیر این صورت وضعیت اقامت خود در ایالات متحده را از دست خواهند داد. نوئم اظهار داشت که گواهی‌نامه دولتی هاروارد در این رابطه لغو خواهد شد و به این دانشگاه ۷۲ ساعت فرصت داده شده است تا خواسته‌ها را برآورده کند.

چرا این اقدام برای هاروارد بسیار جدی است؟

دانشگاه برای استفاده از «سامانه اطلاعاتی تبادل دانشجو» (SEVIS) به این گواهی‌نامه دولتی نیاز دارد. این سامانه یک پایگاه داده وزارت امنیت داخلی است که ثبت‌نام صدها هزار دانشجوی بین‌المللی در ایالات متحده را مدیریت می‌کند.

هاروارد برای هر یک از دانشجویان خارجی خود، داده‌های مربوطه را در «سامانه اطلاعاتی تبادل دانشجو» وارد می‌کند تا نشان دهد که این افراد ثبت‌نام کرده‌اند و شرایط ویزای صادرشده برای دانشجویان را برآورده می‌کنند.

از این رو، اگر هاروارد دسترسی خود به این سامانه را از دست بدهد، دیگر نمی‌تواند به مقامات اطلاع دهد که دانشجویان ثبت‌نام کرده‌اند و اجازه اقامت دارند. افرادی که پیش از تصمیم دولت ایالات متحده ثبت‌نام کرده بودند، در صورت عدم ثبت‌نام در دانشگاه دیگر یا عدم تغییر وضعیت مهاجرت خود از طریق، برای مثال، پذیرش شغل، ممکن است با خطر اخراج مواجه شوند.

برای هاروارد و بسیاری دیگر از دانشگاه‌های ایالات متحده، درآمد حاصل از دانشجویان بین‌المللی بخش مهمی از بودجه را تشکیل می‌دهد، به‌ویژه به این دلیل که آن‌ها اغلب شهریه‌های بسیار بالاتری نسبت به دانشجویان داخلی پرداخت می‌کنند.

براساس اطلاعات دانشگاه هاروارد، در حال حاضر حدود ۶۸۰۰ دانشجوی خارجی در این دانشگاه ثبت‌نام کرده‌اند که حدود ۲۷ درصد از کل دانشجویان را تشکیل می‌دهد. در صورت حذف آن‌ها، درآمد دانشگاه به‌شدت کاهش خواهد یافت.

دولت آمریکا چه دلیلی برای این اقدام خود ارائه می‌دهد؟

دولت ترامپ اقدام خود را با برخورد «ایدئولوژیکی» و سخت‌گیرانه در مورد دانشگاه و یهودستیزی در محوطه دانشگاه توجیه می‌کند. این اتهام به‌ویژه به تظاهرات طرفداران فلسطین از زمان آغاز جنگ در نوار غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ مربوط می‌شود.

در اواسط ماه آوریل، کریستی نوئم، وزیر امنیت داخلی، در نامه‌ای از هاروارد خواست که تا پایان آوریل اطلاعات مفصلی در مورد دانشجویان خارجی، از جمله فعالیت‌های غیرقانونی احتمالی، مشارکت در اعتراضات یا نقض مقررات ویزا، ارائه دهد. نوئم اکنون اعلام کرده است که هاروارد به این درخواست عمل نکرده است.

وزیر امنیت داخلی در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز، دانشگاه را متهم کرد که نه تنها اعتراضات، بلکه «اعتراضات خشونت‌آمیز» را در محوطه دانشگاه مجاز دانسته است. پیش از این، او در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) مدیریت دانشگاه را متهم به چشم‌پوشی از خشونت و یهودستیزی و همچنین تسهیل «همکاری با حزب کمونیست چین» در محوطه دانشگاه کرده بود. نوئم هیچ مدرک یا توضیحی در مورد چگونگی دستیابی به این ادعاها ارائه نکرد.

پیش از اقدام اخیر دولت ایالات متحده، هشت نهاد فدرال اعلام کرده بودند که حدود ۴۵۰ میلیون دلار (۴۰۳ میلیون یورو) از بودجه هاروارد را قطع خواهند کرد. این خبر توسط کارگروه دولت ترامپ برای مبارزه با یهودستیزی اعلام شد. این اقدام افزون بر ۲,۲ میلیارد دلار کمک‌های مالی چند ساله فدرال است که قبلاً به حالت تعلیق درآمده بود. در این‌باره نیز دلیل این بود که دانشگاه بارها در مقابله با یهودستیزی در محوطه دانشگاه خود ناکام عمل کرده است.

منتقدان دولت را متهم می‌کنند که از اعتراضات در دانشگاه هاروارد و سایر دانشگاه‌ها صرفاً به‌عنوان بهانه‌ای برای تحت فشار قرار دادن نهادهای نامطلوب سیاسی استفاده می‌کند. بر این اساس، به‌ویژه دانشگاه‌هایی که به‌عنوان چپ‌گرا شناخته می‌شوند، به‌طور فزاینده‌ای هدف قرار می‌گیرند، از جمله به‌دلیل برنامه‌هایی که برای ترویج گوناگونی زیستی (از جمله نژاد، قومیت، ملیت، جنسیت و هویت جنسی و غیره) و فرصت‌های برابر دارند که هدف آن‌ها کاهش نابرابری‌های تاریخی برای سیاه‌پوستان، زنان و سایر گروه‌های به حاشیه رانده‌شده است.

آیا دولت اتهامات مشابهی علیه دانشگاه‌های دیگر مطرح می‌کند؟

دولت ایالات متحده تنها علیه هاروارد اقدام نکرده است. در مجموع ۶۰ دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی تحت فشار قرار گرفته‌اند. بودجه چندین مؤسسه قطع شده و تهدید به کاهش بیشتر شده است. در این‌ زمینه نیز دولت اقدام خود را با یهودستیزی ادعایی در پی تظاهرات طرفداران فلسطین توجیه می‌کند.

برنامه‌های ترویج گروه‌های محروم ـ به اصطلاح برنامه‌های « گوناگونی، انصاف و شمول» (Diversity, equity, inclusion ـ DEI) نیز در معرض توجه قرار دارند. هدف این برنامه‌ها حمایت هدفمند از گروه‌هایی از افراد است که به‌دلیل منشأ، جنسیت یا رنگ پوست خود تبعیض یا نابرابری را تجربه می‌کنند. دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی باید الزامات گسترده‌ای را رعایت کنند، از جمله در مورد رویه‌های پذیرش، قوانین رفتاری و تصمیمات مربوط به پرسنل. مبارزه با تغییرات اقلیمی نیز مورد انتقاد دولت قرار گرفته است.

دانشگاه‌ها رویکردهای متفاوتی در قبال این تهدیدها اتخاذ می‌کنند. به‌عنوان مثال، دانشگاه کلمبیا در نیویورک تسلیم شد و از جمله رویه‌های انضباطی خود علیه دانشجویان را اصلاح کرد. اما همان‌طور که در مورد هاروارد دیده می‌شود، مقاومت نیز وجود دارد. از جمله بیش از ۱۰۰ دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی در نامه‌ای سرگشاده، دخالت دولت ایالات متحده را محکوم کردند.

اهمیت دانشگاه هاروارد در چیست؟

هاروارد یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان است و به‌طور مرتب در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی در صدر قرار دارد.

هاروارد تاکنون بیش از ۱۶۰ برنده جایزه نوبل را تربیت کرده است؛ بسیاری از شخصیت‌های سیاسی ایالات متحده نیز در این دانشگاه واقع در ایالت ماساچوست تحصیل کرده‌اند، از جمله رؤسای جمهور سابق جان اف. کندی، جورج دبلیو بوش و باراک اوباما.

این دانشگاه که در سال ۱۶۳۶ تأسیس شده، ثروتمندترین دانشگاه در ایالات متحده نیز هست.

دارایی‌های وقفی آن در سال ۲۰۲۴ حدود ۵۳ میلیارد دلار (حدود ۴۷ میلیارد یورو) بوده است.