فساد در نظام درمان؛ وزیر پیشین بهداشت می‌گوید از دریافت دلار و سکه از بیماران متاثر شده است
«مبالغ زیرمیزی در تهران میلیاردی شده و متأسفانه این رفتار توسط اقلیتی از پزشکان متخصص انجام می‌شود، اما همان اقلیت، اعتماد عمومی به کل نظام درمان را متزلزل کرده‌اند.»
بخش خبر زمانه
فساد در بخش درمان- تسنیم
کامران باقری لنکرانی، وزیر پیشین بهداشت، روز سه‌شنبه ۱۳ خرداد در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا، از روند رو‌به‌رشد تخلفات و فساد مالی در نظام سلامت ایران ابراز نگرانی کرد و گفت:
به نظر من مهم‌ترین چالشی که این روزها با آن روبه‌رو هستیم، چالش عدم نظارت در تعرفه‌هاست... گاهی اوقات می‌شنویم که هزینه‌هایشان را دلاری یا با سکه دریافت می‌کنند.
او افزود:
این موضوع اعتماد به ارائه‌دهندگان خدمات سلامت را مختل می‌کند، در میان خود کارکنان نظام سلامت ایجاد نارضایتی می‌کند و مردم را آزار می‌دهد. بسیاری نمی‌توانند خدمات را به‌موقع دریافت کنند. این موضوعی است که در این چند ماه اخیر، به‌شدت من را متأثر کرده است.
باقری لنکرانی، در بخشی دیگر از این گفت‌وگو، از فرسودگی شدید شغلی در میان کادر درمان سخن گفت و تأکید کرد:
افرادی که کارکنان نظام سلامت هستند، به‌ویژه در بخش دولتی، با بار مضاعفی روبه‌رو شده‌اند. در بسیاری از موارد، تعداد بیماران با ظرفیت پذیرش تناسب ندارد. وقتی بخشی که باید ۱۰ پرستار داشته باشد، با دو یا سه نفر اداره می‌شود، طبیعی است که ارائه خدمت دچار اختلال شود.
این اظهارات در شرایطی مطرح شده که گزارش‌های میدانی و شکایات مکرر بیماران، گویای گسترش فساد مالی در بخش درمان است. پدیده‌ای که در افکار عمومی با عنوان «زیرمیزی» شناخته می‌شود، سال‌هاست در بیمارستان‌ها و مطب‌ها رایج است، اما حالا با دریافت‌هایی به شکل «دلار» و «سکه» از بیماران، وارد فاز تازه‌ای از گسترش شده است.
در یکی از موارد گزارش‌شده، خانواده‌ای برای سزارین اورژانسی، مجبور به پرداخت یک سکه بهار آزادی به جراح شده بودند. در نمونه‌ای دیگر، پزشک متخصص نوع بیمه را مبنای نوع سکه (ربع، نیم یا تمام) قرار داده بود. اگر بیمار تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد، ممکن است پزشک یک سکه کامل بهار آزادی درخواست کند؛ اگر بیمه بازنشستگی یا شهرداری باشد، شاید نیم سکه و اگر بیمه تکمیلی سطح بالاتر داشته، یا بسته به سطح پوشش بیمه، پزشک سکه ربع یا مبلغ متفاوت‌تری مطالبه می‌کند.
این رفتارها، به گفته منتقدان، نه‌فقط تخلف فردی، بلکه نشانه‌ای از ساختاری شدن فساد مالی در نظام سلامت است.
سید محمد جمالیان، رئیس کمیته مقابله با زیرمیزی مجلس، نیز در گفت‌وگوهایی مشابه از «افسارگسیختگی» در دریافت‌های غیررسمی سخن گفته و تأکید کرده:
مبالغ زیرمیزی در تهران میلیاردی شده و متاسفانه این رفتار توسط اقلیتی از پزشکان متخصص انجام می‌شود، اما همان اقلیت، اعتماد عمومی به کل نظام درمان را متزلزل کرده‌اند.
سید سجاد رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت نیز در گفت‌وگویی جداگانه، با تأکید بر ضرورت اصلاح در صدور پروانه‌ها و نظارت بر تعرفه‌ها، هشدار داده که تاخیرهای چندماهه یا حتی بیش از یک سال در پرداخت کارانه پزشکان، یکی از زمینه‌سازان اصلی گسترش زیرمیزی است. او گفته: «وقتی پرداختی‌ها تا ۱۸ ماه عقب می‌افتد، قبح زیرمیزی شکسته می‌شود.»
وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت مجلس، می‌گویند که به دنبال اجرای طرح‌هایی برای مقابله با این فساد هستند، از جمله ممنوعیت تعرفه‌گذاری مستقل در بیمارستان‌های خصوصی، شفاف‌سازی مالی پزشکان و تسهیل دسترسی بیماران به نهادهای نظارتی برای ثبت شکایت.
با این وجود در هیچ کدام از این طرح‌ها به شکل بنیادین بر قطع رابطه مالی میان بیمار و سیستم درمان با گسترش پوشش بیمه درمانی به عنوان حق اولیه شهروندان برای بهره‌مندی از سلامت پرداخته نمی‌شود.
باقری لنکرانی هم می‌گوید بدون اصلاح ساختار پرداخت، بهبود اخلاق حرفه‌ای و نظارت مؤثر، این وضعیت تغییر نخواهد کرد:
اگر کیفیت خدمات و عدالت در دسترسی حفظ نشود، نه مردم راضی خواهند بود و نه نظام درمانی در مسیر درستی حرکت خواهد کرد.
نظرها
نظری وجود ندارد.