سخنگوی سازمان امور مالیاتی می‌گوید ۴۵ درصدِ تولید ناخالص داخلی ایران از مالیات معاف است

مهدی موحدی، سخنگوی سازمان امور مالیاتی در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:

موحدی با بیان این‌که این عدد در بسیاری از کشورها کمتر از ۱۰ درصد است، افزود:

به‌گفته او در سال ۱۴۰۰ به اندازه ۳۰۰ هزار میلیارد تومان (همت) درآمد مالیاتی از دست رفته است در حالی‌که معافیت مالیاتی از این عدد بیشتر است.

در ایران موضوع مالیات در بودجه‌های سالانه همواره از مسائل چالش‌برانگیز بوده است. این مسئله و کم‌درآمدی دولت به‌همراه وضعیت بد اقتصادی موجب شد که دولت در بودجه سال جاری میزان دریافت مالیات را بالا ببرد.

براساس آمارهای مرکز پژوهش‌های مجلس در زمستان گذشته، چنان‌چه ارقام مالیاتی بودجه ۱۴۰۴ به‌طور کامل اجرا شود، سهم «مالیات بر واردات» و «مالیات بر اشخاص حقوقی» از کل درآمدهای مالیاتی به بالاترین سطح خود از سال ۱۳۹۹ خواهد رسید.

مهدی موحدی همچنین اعلام کرد که برای ساماندهی معافیت‌های مالیاتی لایحه‌ای تحت عنوان «ساماندهی معافیت‌ها و مشوق‌ها» تهیه شده است. این لایحه در دولت گذشته به مجلس رفت و دوباره در دولت جدید به دولت برگشت تا برخی از اصلاحات انجام شود.

بر مبنای اطلاعات دیوان محاسبات و دیگر منابع رسمی دولتی، از سال‌ها پیش تخمین زده می‌شد که ۴۰ درصد از اقتصاد ایران از پرداخت مالیات معاف است و این ۴۰ درصد بخش‌هایی است که زیر نظر دستگاه رهبری جمهوری اسلامی قرار دارد؛ موضوعی که در حرف‌های سخنگوی سازمان امور مالیاتی جایگاهی ندارد.

در ایران، برخلاف شرکت‌های دولتی و غیردولتی که سالانه باید ۲۵ درصد از سود ناخالص خود را به‌عنوان مالیات به دولت بپردازند، این نوع نهادهای حکومتی و بنیادهای انقلاب اسلامی از پرداخت مالیات معاف هستند.

گروهی از نهادها و بنیادها مشخصاً در قوانین مالیاتی ایران با ذکر نام از پرداخت مالیات معاف هستند. از جمله: دفتر تبلیغات قم؛ سازمان تبلیغات اسلامی؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ جهاد دانشگاهی؛ بنیاد شهید انقلاب اسلامی؛ کمیته امداد امام خمینی؛ بنیاد ۱۵ خرداد؛ بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی؛ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.

بنیادهایی مانند تعاون سپاه، تعاون نیروی انتظامی، تعاون ارتش و تعاون وزارت دفاع نیز اگر چه خود را تعاونی‌هایی کارمندی با وظایفی محدود می‌دانند اما امروزه به‌عنوان تعاونی‌های ساده کارمندی شناخته نمی‌شوند. این بنگاه‌های عظیم اقتصادی نیز بر اساس ماده ۱۳۳ قانون مالیات‌های مستقیم از پرداخت مالیات معاف شده‌اند.

بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی که از طرف روح‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی و علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی از پرداخت مالیات مستقیم معاف هستند نیز عبارت‌اند از: ستاد اجرایی فرمان امام، آستان قدس رضوی، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء. هر کدام از این نهادها از پردرآمدترین و پرقدرت‌ترین نهادهای حکومتی کشور محسوب می‌شوند.

در شرایط کنونی که اقتصاد کشور نابه‌سامان و اسفبار است، دولت هدف خود را دریافت مالیات بیشتر قرار داده است اما این هدف شامل چنین نهادها و بنیادهای حکومتی نمی‌شود و آن‌ها همچنان بر سودهای کلان خود می‌افزایند بدون آن‌که پاسخگوی کسی باشند.