دفاع از جان زندانیان، دفاع از حفوق و کرامت انسانی زندانیان در لحظه‌ی اضطرار تاریخی است

در پی حملات نظامی اسرائیل به ایران و آسیب جدی به ساختمان‌ها، بندهای زندان اوین ، ساختمان بهداری و جراحت زندانیان دربند و بمباران منطقه‌ی دیزل‌آباد کرمانشاه ـ که محل یکی از زندان‌های اصلی کشور است ـ که گزارش‌هایی از شورش در زندان و کشته‌شدن تعدادی از زندانیان در چند روز گذشته منتشر شده بود. این وقایع نه صرفاً یک فاجعه‌ی انسانی، بلکه نمادی آشکار از وضعیت شکننده‌ی زندانیان در نظم سیاسی‌ حاکم است که حفوق و کرامت انسانی زندانیان را تابع اولویت‌های امنیتی و بقای قدرت می‌سازد.

زندان، حتی در شرایط عادی، محل تعلیق حقوق و حیات اجتماعی فرد است؛ اما در شرایط استثنایی مانند جنگ، این تعلیق به حذف بدل می‌شود. ادامه‌ی اجرای احکام اعدام در بحبوحه‌ی حملات نظامی، نقض آشکار اصول بنیادین حقوق بین‌الملل بشردوستانه است و نشان می‌دهد که بحران، به فرصتی برای تشدید سازوکارهای سرکوب بدل شده است.

مطابق ماده ۳ مشترک کنوانسیون‌های ژنو، هیچ وضعیتی ـ حتی جنگ ـ مجوز نقض حفوق و کرامت انسانی زندانیان و تعرض به جان زندانیان نیست. با این حال، زندانیان در ایران امروز، نه امکان دفاع دارند، نه پناهگاه، نه رسانه، و نه حتی حق شنیده‌شدن. در چنین شرایطی، مسئولیت حکومت جمهوری اسلامی در قبال جان کسانی که تحت اختیار کامل آن هستند، مضاعف است.

در واکنش به این وضعیت، ما امضاکنندگان این بیانیه، خواستار اجرای فوری اقدامات زیر هستیم:

۱. توقف کامل اجرای احکام اعدام؛

۲. آزادی فوری همه زندانیان سیاسی و عقیدتی ، و اعطای مرخصی بدون قید و شرط به همه زندانیان در سراسر کشور و علی الخصوص در مناطق پرخطر

۳. فراهم‌سازی زمینه برای نظارت نهادهای بین‌المللی بر وضعیت زندان‌ها؛

۴. پاسخ‌گویی رژیم جمهوری اسلامی و دولت اسرائیل  در برابر جامعه‌ی جهانی در صورت نقض این اصول و وارد شدن هرگونه آسیب به زندانیان در اثر حمله جنگی.

بی‌تفاوتی نسبت به وضعیت زندانیان در شرایط جنگی، نه‌تنها نقض حقوق یک گروه خاص، بلکه نشانه‌ی فروپاشی اخلاق سیاسی و مفهوم عدالت به‌مثابه بنیان نظم انسانی است. دفاع از جان زندانیان، دفاع از حفوق و کرامت انسانی زندانیان در لحظه‌ی اضطرار تاریخی است.

جمعی از زندانیان سیاسی سابق، خانواده های زندانیان سیاسی، فعالان سیاسی، مدنی و حقوق بشری

۲ تیر ۱۴۰۴