گرم شدن زمین امنیت غذایی کشاورزان فقیر و غنی را بر هم میزند ـ فقرا بیشتر آسیب میبینند
بر اساس یافتههای این پژوهش با وجود اینکه هم کشاورزان فقیر و هم ثروتمند آسیب خواهند دید، اما در نهایت این فقرا هستند که گرسنه خواهند ماند.

مزرعه ذرت در پاییز و بحران خشکسالی ـ منبع عکس: shutterstock
نتایج یک پژوهش جامع که ۱۸ ژوئن در نشریه «نیچر» منتشر شده است، چشماندازی نگرانکننده از آینده کشاورزی جهان در شرایط گرمایش زمین ارائه میدهد.
این تحقیق که حاصل هشت سال کار گروه پژوهشی «آزمایشگاه تأثیرات اقلیمی» (Climate Impact Lab) است، نشان میدهد تولید مواد غذایی در مناطق کلیدی کشاورزی جهان، از جمله دشتهای مرکزی ایالات متحده، بهشدت تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرار خواهد گرفت و کاهش خواهد یافت. این در حالی است که مناطق شمالی کمتر حاصلخیز مانند بخشهایی از کانادا، روسیه و چین ممکن است با افزایش تولید مواجه شوند.
تمرکز این پژوهش بر شش محصول اصلی کشاورزی بوده که مسئول تأمین دوسوم کالری مصرفی بشر هستند: ذرت، گندم، برنج، سویا، سورگوم (ذرت خوشهای) و مانیوک (کاساوا). از میان این محصولات، تنها برنج است که احتمالاً از افزایش بارشها در مناطق کشت خود سود خواهد برد. سایر محصولات بهدلیل افزایش دما و رخدادهای شدید اقلیمی مانند خشکسالی و امواج گرما با کاهش بازده مواجه خواهند شد.
بر پایه نتایج این مطالعه، بهازای هر یک درجه افزایش دمای متوسط جهانی، حدود ۱۲۰ کالری از غذای در دسترس برای هر نفر در روز کاهش مییابد؛ معادل ۴٬۴ درصد از میزان مصرف توصیهشدهی روزانه.
کشاورزان چگونه با گرمایش زمین سازگار میشوند؟
به گزارش نشریه اکونومیست، نکتهی ویژه این پژوهش، بررسی سازگاریهای فعلی کشاورزان با تغییرات اقلیمی و تلاش برای پیشبینی روند آینده بر همین اساس است. برخلاف مطالعات پیشین که یا کشاورزان را ناتوان از سازگاری فرض میکردند یا عکس آن، این تحقیق به ظرفیتها و محدودیتهای کشاورزان در نقاط مختلف جهان نگاهی واقعبینانه دارد.
اندرو هالتگرن، نویسنده اصلی مقاله و اقتصاددان دانشگاه ایلینوی، میگوید:
بهجای مدلسازی فرضی رفتار تکتک کشاورزان، که غیرممکن است، الگوی آماری ما بر پایه دادههای واقعی از تغییرات عملکرد محصول در بیش از ۱۲ هزار منطقه در ۵۴ کشور بنا شده است.
سازگاری مفید است، اما کافی نیست
در سناریویی که جهان بتواند اندکی سریعتر از وضعیت فعلی، میزان انتشار گازهای گلخانهای را کاهش دهد، حتی در این حالت نیز سازگاری تنها میتواند کاهش عملکرد جهانی را اندکی تخفیف دهد. بدون سازگاری، کاهش عملکرد محصولات کشاورزی تا سال ۲۰۵۰ حدود ۸٬۳ درصد و تا پایان قرن ۱۲٬۷ درصد خواهد بود. اگر اقدامات سازگاری انجام شود، این ارقام بهترتیب به ۷٬۸ و ۱۱٬۲ درصد میرسند.
آسیبپذیرترین مناطق، فقیرترین یا ثروتمندترین؟
شگفتآور اینکه، پژوهشگران پیشبینی کردهاند پیامدهای گرمایش زمین بر تولید غذا، در هر دو سر طیف درآمدی کشورها شدیدتر خواهد بود. در فقیرترین ۱۰ درصد مناطق جهان، کاهش توان تولید غذا تا پایان قرن میتواند به ۱۳ درصد برسد و در صورت تداوم انتشار بالا، تا ۲۸ درصد نیز افزایش یابد. در همین حال، در ثروتمندترین مناطق، کاهش بین ۱۹ تا ۴۱ درصد پیشبینی شده است.
علت این تفاوتها چیست؟ در مناطق فقیر، کشاورزان اغلب از همان ابتدا محصولاتی با بازده پایین میکارند و توان مالی لازم برای سازگاری مؤثر را ندارند. اما در مناطق ثروتمند، مانند «کمربند ذرت» در آمریکا، تمرکز بالا روی یک محصول خاص باعث شده سیستم کشاورزی شکنندهتر باشد و توان سازگاری محدود شود. بیمههای پرهزینهای که تاکنون این مناطق را از ورشکستگی نجات دادهاند، در آینده ممکن است دیگر مقرونبهصرفه نباشند.
راهحل پیشنهادی: تجارت آزادتر برای جلوگیری از قحطی
با وجود اینکه هم کشاورزان فقیر و هم ثروتمند آسیب خواهند دید، اما در نهایت این فقرا هستند که گرسنه خواهند ماند. به گفتهی سالومون هسیانگ، مدیر آزمایشگاه سیاستگذاری جهانی در دانشگاه استنفورد و از نویسندگان ارشد این مقاله، بهترین راه برای کاهش این آسیبها «افزایش تجارت جهانی مواد غذایی» است.
هسیانگ میگوید:
در جهان امروز، قحطیهای کمتری نسبت به گذشته دیده میشود و بسیاری از آن بهدلیل جهانیشدن تجارت غذا و حذف موانع سیاسی بوده است. باز نگه داشتن جریان تجارت غذا، از مؤثرترین استراتژیهای سازگاری با تغییرات اقلیمی است.
نظرها
Maverick 500
ستاره در حال سقوط !!