سانسور شدید در کشمیر: دولت هند ۲۵ کتاب انتقادی را به اتهام حمایت از استقلال‌طلبی ممنوع کرد
الاهه نجفی - دولت هند با ممنوعیت و مصادره ۲۵ کتاب از نویسندگان برجسته‌ای چون آرونداتی روی و کریستوفر اسندن، سرکوب روایت‌های تاریخی و انتقادی درباره کشمیر را تشدید کرده است. این اقدام که به بهانه «تجلیل از تروریسم» و «تحریک جدایی‌طلبی» انجام شده، تلاشی آشکار برای خاموش کردن صداهای مخالف و بازنویسی تاریخ این منطقه مورد مناقشه است، در حالی که نویسندگان این آثار بر مستندسازی نقض حقوق بشر و حمایت از آرمان خودمختاری مردم کشمیر تأکید دارند.
الاهه نجفی
مأموران امنیتی هند در سریناجار، پایتخت ایالت کشمیر
دولت مودی دستور مصادره ده‌ها کتاب درباره کشمیر را صادر کرده و سرکوب خود علیه مخالفان و روایت‌های تاریخی درباره این منطقه مورد مناقشه بین پاکستان و هند از سال ۱۹۴۷ را تشدید کرده است.
هند دستور ممنوعیت و مصادره ۲۵ کتاب، از جمله آثاری نوشته‌شده توسط نویسندگان برجسته کشمیری، هندی و بین‌المللی را صادر کرده و مدعی است که این آثار در کشمیر تحت مدیریت هند «تروریسم را تجلیل» و «جدایی‌طلبی را تحریک» می‌کنند.
در کارزاری برای ساکت کردن مخالفان و بازسازی روایت تاریخی درباره کشمیر تحت مدیریت هند، اداره امور داخلی تحت کنترل دهلی نو در این منطقه مورد مناقشه اعلانی صادر کرد و برخی کتاب‌ها و نویسندگانشان را متهم به ترویج «روایت‌های نادرست» درباره کشمیر کرد.
آثار شاخص ممنوع شده در کشمیر
از جمله کتاب‌های ممنوع‌شده می‌توان به «آزادی» نوشته آرونداتی روی، «مناقشه کشمیر ۱۹۴۷-۲۰۱۲» نوشته آ.جی. نورانی، «کشمیر در مناقشه» نوشته ویکتوریا شوفیلد و «کشمیر مستقل» نوشته کریستوفر اسندن اشاره کرد.
آرونداتی روی، نویسنده و فعال هندی، در کتاب «آزادی» به مسائل سیاسی و اجتماعی هند، از جمله نابرابری‌های طبقاتی، نقض حقوق بشر و سرکوب دولت می‌پردازد. این کتاب به دلیل انتقادهای تند از دولت هند و سیاست‌های آن در کشمیر، در برخی مناطق هند ممنوع شده است. روی با نثری پرشور و مستند، از حقوق مردم محروم و جنبش‌های مقاومت دفاع می‌کند.
آ.جی. نورانی، حقوقدان و مورخ هندی، در کتاب «کشمیر در مناقشه» به تحلیل تاریخی و حقوقی مناقشه کشمیر از زمان تقسیم هند در ۱۹۴۷ تا سال ۲۰۱۲ می‌پردازد. او با استناد به اسناد رسمی و رویدادهای تاریخی، ادعاهای هند و پاکستان درباره کشمیر را بررسی می‌کند. این کتاب به دلیل ارائه دیدگاهی انتقادی نسبت به مواضع دولت هند، در برخی ایالت‌های این کشور ممنوع شده است.
کریستوفر اسندن، روزنامه‌نگار و پژوهشگر بریتانیایی، در «کشمیر مستقل» به جنبش‌های استقلال‌طلبانه در کشمیر و نقض حقوق بشر در این منطقه می‌پردازد. این کتاب با تمرکز بر خشونت‌های نظامی و مقاومت مدنی، روایتی از رنج‌های مردم کشمیر ارائه می‌دهد. به دلیل حساسیت موضوع، این اثر نیز در هند و پاکستان با محدودیت‌های رسمی روبه‌رو شده است.
آثار نویسندگانی مانند سومانترا بوس، حفصه کانجوال، آنورادها باسین، رادیکا گوپتا، عصار باتول، عاتر ضیا، پانکاج میشرا، هیلی دوشینسکی، مونا بهان، پیوتر بالتسروویچ و آگنیژکا کوشفسکا نیز در این فهرست قرار دارند.
مقامات هندی ادعا کردند که این کتاب‌ها «فرهنگ شکایت، قربانی‌نمایی و قهرمان‌سازی تروریستی» را ترویج می‌کنند و از طریق تحریف تاریخی و بدنام کردن ارتش هند به رادیکالیزه شدن کمک می‌کنند.
این دستور اعلام کرد که این کتاب‌ها تهدیدی برای «حاکمیت و تمامیت» هند هستند.
در این دستور آمده است که ۲۵ کتاب شناسایی شده‌اند و نام‌ها، نویسندگان و جزئیات ناشران ذکر شده و این آثار، نسخه‌های آنها یا سایر اسناد مرتبط، طبق بخش ۹۸ قانون بهارتیا ناگاریک سوراکشا سانهیتا ۲۰۲۳ «مصادره» می‌شوند.
وجه مشترک آثار ممنوع شده
وجه مشترک این نویسندگان، به چالش کشیدن روایت رسمی دولت هند درباره کشمیر، حقوق بشر و تاریخ معاصر است. از دید مقامات هندی، این آثار «امنیت ملی» را تهدید می‌کنند، اما از نگاه منتقدان، این ممنوعیت‌ها نشانه‌ای از سرکوب آزادی بیان و عدم تحمل صدای مخالف در هند امروز است.
بسیاری از نویسندگان برجسته مانند سومانترا بوس، حفصه کانجوال، هیلی دوشینسکی و مونا بهان با تمرکز بر مناقشه کشمیر، سیاست‌های نظامی و امنیتی هند در این منطقه را به شدت مورد انتقاد قرار داده‌اند. آثار آنها به موضوعات حساسی مانند نقض حقوق بشر، خشونت‌های دولتی و سرکوب اعتراضات مردمی در کشمیر می‌پردازد و تلاش می‌کند تا رنج غیرنظامیان را مستند کند.
این نویسندگان با همکاری فعالان کشمیری و بازتاب صدای مردم منطقه، روایت‌هایی را ارائه داده‌اند که اغلب با سانسور و سرکوب از سوی دولت هند مواجه شده و به عنوان «قهرمان‌سازی از تروریست‌ها» یا «تشویق به تجزیه‌طلبی» برچسب خورده‌اند، در حالی که خود آنها تأکید دارند که هدفشان صرفاً ثبت حقیقت و عدالت‌خواهی است.
نویسندگانی مانند پانکاج میشرا، آگنیژکا کوشفسکا، پیوتر بالتسروویچ و آنورادها باسین با نگاهی انتقادی به ملی‌گرایی هندی و روایت رسمی تاریخ، نقش ارتش هند، سیاست‌های ضد اقلیت‌ها (به‌ویژه مسلمانان) و ایدئولوژی‌های راست‌گرای افراطی را به چالش کشیده‌اند.
آثار آنها که گاهی با همکاری دانشگاه‌ها و رسانه‌های غربی منتشر شده، مورد استناد نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل و عفو بین‌الملل قرار گرفته است. این ارتباط با نهادهای خارجی باعث شده که دولت هند این نویسندگان را به «تحریف تاریخ»، «تضعیف ملی‌گرایی» و «دخالت بیگانگان در امور داخلی» متهم کند، در حالی که آنها به دنبال افشای واقعیت‌های پنهان و حمایت از حقوق مردم کشمیر هستند.
بازتاب‌ها و واکنش‌ها
کانجوال، استادیار تاریخ آسیای جنوبی در دپارتمان تاریخ کالج لافایت در ایستون، پنسیلوانیا، به شبکه تی‌آر‌تی ورلد گفت:
برای هر کسی که تاریخ کشمیر را مطالعه کرده باشد، فهرست کتاب‌های ممنوعه توسط دولت هند غافلگیرکننده نیست.
او که کتابش «استعمار کشمیر: دولت‌سازی تحت اشغال هند» نیز توسط هند ممنوع شده، افزود:
اشغال نزدیک به هشت دهه‌ای هند همواره تلاش کرده است تا اطلاعات درباره کشمیر را هم برای جامعه بین‌المللی و هم برای مردم ساکن آنجا کنترل کند.
او ادامه داد:
فهرست کتاب‌های ممنوعه به سال‌ها قطع اینترنت، جلوگیری از حضور ناظران بین‌المللی و کنترل شدید رسانه‌ها می‌پیوندد. این اقدام مضحک است، اما شکنندگی و ناامنی دولت هند در کشمیر را نشان می‌دهد.
باسین، که کتابش «دولتی فروپاشیده: داستان ناگفته کشمیر پس از ماده ۳۷۰» هدف دهلی نو قرار گرفته، اتهام «تجلیل از تروریسم» را رد کرد. او در فیسبوک نوشت:
این کتاب‌ها به‌خوبی تحقیق شده‌اند و هیچ‌کدام تروریسم را تجلیل نمی‌کنند، چیزی که این دولت ادعا می‌کند آن را پایان داده است. از کلماتی که دروغ‌های شما را به چالش می‌کشند می‌ترسید! من به ممنوع‌کنندگان کتاب (نشانه‌ای مضحک از ذهن منحرف) چالش می‌دهم که حتی یک کلمه را که تروریسم را تجلیل می‌کند، ثابت کنند. برای کسانی که به حقیقت اهمیت می‌دهند، آن را بخوانید و خودتان قضاوت کنید.
دهه‌ها درگیری
این سرکوب اخیر کتاب‌ها پس از یورش‌های پلیس به کتاب‌فروشی‌ها در شهر اصلی سرینگر و دیگر مناطق کشمیر تحت مدیریت هند صورت می‌گیرد.
در فوریه، مقامات هندی دست‌کم ۶۶۸ کتاب، که اکثر آنها نوشته ابوالاعلی مودودی، عالم اسلامی قرن بیستم و بنیان‌گذار جماعت اسلامی بودند، را مصادره کردند.
منتقدان معتقدند که هدف قرار دادن متون علمی، سیاسی و مذهبی بخشی از تلاشی هماهنگ برای حذف روایت‌های جایگزین درباره وضعیت مورد مناقشه کشمیر و حقوق بشر است.
منطقه کشمیر از سال ۱۹۴۷ در مرکز مناقشه‌ای پیچیده و چنددهه‌ای بین هند و پاکستان، دو قدرت هسته‌ای، قرار دارد که هر یک ادعای مالکیت کامل این قلمرو را دارند، اما بخش‌هایی جداگانه از آن را کنترل می‌کنند؛ هند بخش جامو و کشمیر و لداخ را اداره می‌کند، در حالی که پاکستان منطقه آزاد کشمیر و گلگت-بلتستان را تحت کنترل دارد. مقاومت مسلحانه علیه حاکمیت هند در کشمیر تحت مدیریت این کشور از سال ۱۹۸۹ شدت گرفت، جایی که بسیاری از ساکنان مسلمان از استقلال یا الحاق به پاکستان حمایت می‌کنند. هند با استقرار بیش از ۵۰۰,۰۰۰ سرباز در منطقه، پاکستان را به حمایت از شورش‌ها متهم می‌کند، اتهامی که اسلام‌آباد آن را رد کرده و تأکید می‌کند که تنها حمایت سیاسی، اخلاقی و دیپلماتیک از کشمیری‌ها ارائه می‌دهد. کشمیری‌ها این قیام مسلحانه را به‌طور گسترده مبارزه‌ای مشروع برای خودمختاری و آزادی می‌دانند. این درگیری طی نزدیک به هشت دهه، جان ده‌ها هزار نفر از جمله غیرنظامیان، مبارزان و نیروهای هندی را گرفته و با نقض گسترده حقوق بشر، سرکوب اعتراضات و محدودیت‌های رسانه‌ای همراه بوده است. سازمان ملل متحد چندین قطعنامه برای برگزاری همه‌پرسی جهت تعیین سرنوشت مردم کشمیر تصویب کرده، اما این قطعنامه‌ها تاکنون اجرا نشده‌اند و تنش‌ها همچنان ادامه دارد.
نظرها
نظری وجود ندارد.