معضل «زیر میزی پزشکان»
به دریافت پول برای طبابت خارج از مجراهای رسمی و قانونی دریافت «زیر میزی» میگویند. تحقیقی تازه نشاندهنده رواج این امر به ویژه در تهران است.

فساد در بخش درمان- تسنیم
رئیس مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد دریافتهای زیرمیزی پزشکان گفته است: «وزارت بهداشت تا زمانی که واقعیتها را مشاهده نکند، نمیتواند این موضوع را کنترل کند.» واقعیتها را اما بیماران، به ویژه در بخشهای جراحی و تخصصی هر روز به عینه میبینند و این موضوعی است که مدتهاست کاملا «عادی» شده است.
رواج «زیر میزی پزشکان»
تحقیقی که یک مرکز رسمی آن را به انجام رسانده، حاکی از رواج دریافت «زیر میزی» از سوی برخی پزشکان است. پژوهش را شماری از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۲ انجام دادهاند. نتایج آن تازه به رسانهها راه یافته است. خبرگزاری ایلنا در مورد آن نوشته است: «این پژوهش مطالعهای مقطعی است که بین پزشکان متخصص عمدتاً با تخصصهای مختلف شرکت کننده در کنگرهها و برنامههای آموزشی مداوم توسط پرسشنامه و قبل از اجرای طرح تحول نظام سلامت انجام شده است.» همین نحوه تحقیق نشاندهنده محدودیت آن است.
با وجود اینکه تحقیق عمدتا بر خوداظهاری برخی پزشکان استوار است و نه آنچه بیماران تجربه کردهاند، باز گوشهای از مشکلات روزمره در مطبها و درمانگاهها در آن منعکس شده است.
بر اساس این مطالعه پزشکان شاغل در بخش خصوصی و نیز پزشکان شاغل در شهر تهران بیشتر زیرمیزی دریافت میکنند. در پایتخت، تمرکز متخصصان و نیز درمانگاههای خصوصی ارائهدهنده خدمات ویژه به توانگران بیشتر است، و از این رو رواج دریافت «زیرمیزی» در آن امری عادی است.
بنابر تحقیق انجام شده
دریافت زیرمیزی به طور معنی داری شیوع بیشتری در بین پزشکانی که در بخش خصوصی طبابت میکنند دارد. یعنی پزشکان شاغل در بخش خصوصی و شاغل در بخش خصوصی و دولتی به ترتیب ۵۳,۷ و ۳۳,۲ برابر پزشکانی که فقط در بخش دولتی شاغل هستند زیر میزی دریافت کرده بودند.
دکتر مجتبی پارسا، رئیس مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران که تحقیق در مورد دریافت «زیر میزی» زیر نظر او انجام شده، مشکل را به نامناسب بودن «تعرفههای پزشکی» برمیگرداند، نه به سیستم برخورداری از درمان بر اساس پول. او میگوید:
مشکلات تعرفههای پزشکی سالهاست که مطرح است، به ویژه در بخش دولتی که شرایط بسیار بدتر است. این امر باعث میشود که پزشکان به فکر دریافت زیرمیزی باشند. اگر تعرفهها واقعی شوند و بعد قوانین سفت و سختی برای برخورد با تخلفات وضع گردد، میتوانیم تا حدودی جلوی این پدیده را بگیریم.
طبابت طبقاتی
دریافت «زیر میزی» هم جلوهای از طبابت طبقاتی است: هر کس که پول دارد، از امکانات درمانی بیشتر و بهتری برخوردار است؛ آنکه ندارد، از بیمه ساده هر برخوردار نیست.
موضوع درآمدن بهداشت و درمان به صورت یک امتیاز طبقاتی چنان در کشور عیان است که مقامات هم منکر آن نیستند. سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، به تازگی در مصاحبهای با ایلنا گفته است: «در حوزه سلامت شاهد جامعهای طبقاتی هستیم؛ جامعه مرفه، جامعه ضعیف و در آخر جامعهای بسیار فقیر.»
بنابر اقرار این مقام
سلامت در کشور اولویت دولت نیست، زیرا ما با گرانی دارو، کمبود دارو و بیکیفیتی خدمات در حوزه درمان و بهداشت مواجه هستیم. کته جالب این است که در حوزه بهداشت و درمان، نه خدمتدهنده (پزشکان، متخصصان و پرستاران) رضایت دارند و نه خدمتگیرنده (بیماران). بعضی از درمانها به دلیل ناتوانی بیماران در تأمین هزینهها ناقص یا متوقف میماند.
نظرها
نظری وجود ندارد.