چرا قیمت طلا از ۴۰۰۰ دلار فراتر رفت؟
طلا روز به روز گران‌تر می‌شود و قیمت هر اونس آن به رکورد جدیدی رسیده است. چه چیزی پشت این تقاضای بالا قرار دارد؟ و آیا انتظار می رود قیمت طلا بیش از این نیز افزایش یابد؟
طلا و دلار ـ عکس از شاتراستاک
شبکه تلویزیونی ARD آلمان در تحلیلی درباره چرایی افزایش شدید قیمت طلا نوشته است که رالی رکوردشکن قیمت طلا که ماه‌هاست ادامه دارد و بار دیگر مرز روانی دیگری را شکسته است.
شب گذشته، سه‌شنبه ۱۵ مهر / ۷ اکتبر هر اونس (حدود ۳۱,۱ گرم) از این فلز گرانبها برای نخستین بار در تاریخ بیش از ۴۰۰۰ دلار معامله شد. قیمت طلا امروز، چهارشنبه ۱۶ مهر / ۸ اکتبر در معاملات اولیه حتی تا بالای ۴۰۵۰ دلار نیز صعود کرد و به یک رکورد جدید دیگر دست یافت.
بحران‌های سیاسی به‌عنوان نیروی محرک
از پایان سال ۲۰۲۴، قیمت این فلز گرانبها حدود ۵۳ درصد افزایش یافته و در مسیر ثبت بالاترین رشد سالانه از سال ۱۹۷۹ قرار دارد. با این رشد، طلا از بیشتر ابزارهای سرمایه‌گذاری دیگر، مانند سهام، اوراق قرضه، املاک و مستغلات و... پیشی گرفته است. حتی بیت‌کوین که قیمت آن چند روز پیش به رکورد بیش از ۱۲۵,۰۰۰ دلار رسید، نمی‌تواند با آن رقابت کند. در سال جاری، قیمت طلا دومین مرز هزار دلاری را نیز شکسته است؛ در ماه مارس، این قیمت از ۳۰۰۰ دلار فراتر رفته بود.
بسیاری از سرمایه‌گذاران، طلا را در دوران بی‌ثباتی سیاسی به‌عنوان «پناهگاه امن» می‌بینند. کارشناسان، افزایش فعلی را به بحران‌های سیاسی نسبت می‌دهند؛ از جمله تعطیلی نسبی فعالیت‌های دولت فدرال و بدهی‌های در ابعاد غول‌آسا در ایالات متحده آمریکا.
برای مقایسه، در سال ۲۰۰۰ میلادی، نسبت بدهی ایالات متحده حدود ۵۷ درصد بود. این رقم طی ۲۵ سال بیش از دو برابر شده است و اگر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، موفق شود تمام برنامه‌های «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» و کاهش مالیاتی خود را عملی کند، وضعیت مالی احتمالاً در سال‌های آینده وخیم‌تر خواهد شد.
حفظ ارزش نقشی کلیدی دارد
صلاح‌الدین بوحمیدی، که داده‌های اینستاگرام را تجزیه و تحلیل می‌کند، توضیح می‌دهد که «قیمت طلا در حال حاضر از ترکیبی از ریسک‌های ژئوپلیتیکی و عدم اطمینان سیاسی در آمریکا بهره می‌برد». ثو لان نگوین، کارشناس ارز خارجی در کُمرتس‌بانک آلمان، استعفای نخست‌وزیران فرانسه و ژاپن را به‌عنوان عوامل تعیین‌کننده اصلی می‌بیند.
بسیاری از سرمایه‌گذاران نگران ثبات مالی کشورها هستند و با تغییر محل سرمایه‌گذاری و فروش اوراق قرضه دولتی واکنش نشان می‌دهند. اما چرا دقیقاً طلا می‌خرند؟ یوخن اشتانتسل از «سی‌ام‌سی مارکتز» (CMC Markets) می‌گوید: «حفظ ارزش عامل تعیین‌کننده است.»
بانک‌های مرکزی بزرگ خریدار طلا هستند
افزون بر این، انتظار کاهش بیشتر نرخ‌های بهره توسط بانک مرکزی آمریکا نیز پشت این رالی چندین ساله قرار دارد. از آن‌جایی که خود طلا سودی پرداخت نمی‌کند، با کاهش نرخ‌های بهره، دوباره برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر می‌شود. همچنین، علاقه جدید به صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) با پشتوانه طلا، ضعیف‌تر شدن دلار و تقاضای قوی مصرف‌کنندگان، روند صعودی قیمت این فلز را بیشتر تقویت می‌کند.
در نهایت، بانک‌های مرکزی بزرگ دیگری نیز هستند که طلا می‌خرند و بدین ترتیب قیمت را بالا می‌برند. به‌عنوان مثال، برای بانک مرکزی ترکیه این فلز گرانبها نوعی محافظت در برابر تورم و اقدامی در مقابل کاهش ارزش پول در کشور است. افزون بر این، برخی از بانک‌های مرکزی نیز می‌خواهند به‌طور هدفمند در برابر سلطه پیشین دلار آمریکا در بازار ارز خارجی اقدام کنند. بسیاری از آن‌ها همچنان ذخایر بزرگ دلاری دارند.
مارتین لوک، اقتصاددان می‌گوید: «آن‌ها ترجیح می‌دهند تنوع بیشتری در سبد دارایی خود ایجاد کرده و از وابستگی به دلار مستقل‌تر شوند.»
لوک می‌افزاید: «در این میان، بانک مرکزی چین به‌شدت این کار را انجام می‌دهد و این امر طبیعتاً تقاضا برای طلا را نیز افزایش می‌دهد» و نه تنها تقاضا برای طلا، بلکه قیمت طلا را نیز بالا می‌برد. به‌نظر می‌رسد این روند در آینده نزدیک تغییر چندانی نخواهد کرد.
خریداران از ترس از دست دادن فرصت، اقدام می‌کنند
سارا شالوئک از «آپوبانک» (apoBank) انتظار دارد که قیمت طلا بیشتر افزایش یابد. او می‌گوید: «افزایش سریع بدهی، به‌ویژه در آمریکا، زیر سوال رفتن استقلال بانک مرکزی آمریکا، خریدهای تاریخی زیاد طلا توسط بانک‌های مرکزی و تنش‌های ژئوپلیتیکی ادامه‌دار جهانی، مجموعه‌ای است که از لحاظ ساختاری باید قیمت طلا را در هفته‌ها و ماه‌های آینده نیز بالا ببرد.»
بانک‌ها می‌گویند برخی از خریداران صرفاً نگران از دست دادن فرصت هستند. با توجه به این پس‌زمینه، بانک‌های پیشرو مانند گلدمن ساکس و یوبی‌اس، پیش‌بینی‌های قیمتی خود را افزایش داده‌اند.
ریکاردو اِوانجلیستا، تحلیلگر «اکتیو تریدز» (ActivTrades)، نیز امکان افزایش بیشتر سود را محتمل می‌داند، اما به برداشت سود پس از رالی اخیر نیز اشاره می‌کند که از نظر فنی قیمت را به منطقه اشباع خرید سوق داده است. تیم واتر، تحلیلگر بازار در «کی‌سی‌ام نرید» (KCM Trade)، نیز تأکید می‌کند: «وسوسه‌ی برداشت سود در حدود مرز ۴۰۰۰ دلار ریسک کوتاه‌مدت بالقوه‌ای ایجاد می‌کند.»
در سایه طلا، سایر فلزات گرانبها نیز امروز افزایش یافتند: قیمت نقره ۱.۳ درصد، و پلاتین و پالادیوم بیش از دو درصد گران شدند.
در ایران نیز قیمت طلا در معاملات چهارشنبه رکورد شکست و هر قطعه سکه طلای طرح جدید تا ۱۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش رفت در حالی‌که روز گذشته، سه‌شنبه ۱۵ مهر قیمت آن حدود ۱۱۵ میلیون تومان بود. بدین ترتیب در یک روز بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان گران شد.
نظرها
نظری وجود ندارد.