ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا، برنده جایزه نوبل صلح شد

جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ روز جمعه ۱۸ مهر / ۱۰ اکتبر به ماریا کورینا ماچادو، رهبر اصلی اپوزیسیون ونزوئلا که در خفا به‌سر می‌برد، اهدا شد.

ماچادو که به‌عنوان «بانوی آهنین ونزوئلا» نیز شناخته می‌شود، نامش در فهرست «۱۰۰ فرد تأثیرگذار سال ۲۰۲۵» مجله تایم قرار گرفته بود.

کمیته نوبل هنگام اعلام این خبر گفت که ماچادو را به‌دلیل «تلاش‌های خستگی‌ناپذیر» او در «ترویج حقوق دموکراتیک برای مردم ونزوئلا»، و برای «مبارزه جهت دستیابی به یگذار عادلانه و مسالمت‌آمیز از دیکتاتوری به دموکراسی» مورد تقدیر قرار داده است.

در بیانیه کمیته نوبل آمده است:

کمیته نوبل حکومت کنونی ونزوئلا را «ظالم و اقتدارگرا» نامیده و گفته است که ونزوئلا اکنون از یک بحران انسانی و اقتصادی رنج می‌برد، «اکثر مردم ونزوئلا در فقر عمیق زندگی می‌کنند، در حالی‌که تعداد اندکی در رأس قدرت خود را ثروتمند می‌سازند. ماشین خشونت‌آمیز دولت علیه شهروندان کشور هدایت می‌شود. نزدیک به ۸ میلیون نفر کشور را ترک کرده‌اند. اپوزیسیون به طور سیستماتیک با تقلب در انتخابات، پیگرد قانونی و زندانی شدن سرکوب شده است».

با این حال برخی از طرفداران دولت نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا و مخالفان انتخاب کمیته نوبل گفته‌اند که این انتخاب به‌دلیل کوتاه شدن دست غرب از منابع نفتی ونزوئلا بوده و در شرایطی که ایالات متحده آمریکا به سه قایق در سواحل ونزوئلا حمله کرده و خبرها حاکی از آمادگی برای عملیات نظامی علیه دولت ونزوئلا است، انتخاب ماریا کورینا ماچادو به‌عنوان برنده نوبل صلح، اقدامی جنگ‌طلبانه است.

یورگن واتنه فریدنس، رئیس کمیته نوبل نروژ، در مراسم معرفی برنده نوبل صلح از ماچادو به‌عنوان «قهرمان شجاع و متعهد صلح» که «شعله دموکراسی را در تاریکی فزاینده فروزان نگه می‌دارد» تمجید کرد.

او گفت که کمیته نوبل تصمیم خود را صرفاً بر اساس «کار و وصیت آلفرد نوبل»، بنیانگذار جایزه نوبل می‌گیرد.

یورگن واتنه فریدنس در پاسخ به پرسشی در مورد تلاش‌های لابی‌گری ترامپ برای کسب این جایزه، گفت که این کمیته هر ساله هزاران نامه دریافت می‌کند و تصمیم خود را در اتاقی «آکنده از شجاعت و صداقت» می‌گیرد.

موضوع جایزه نوبل صلح برای دونالد ترامپ، پس از ارائه «طرح صلح» برای غزه بیشتر مطرح شد و خود او نیز تمایل به دریافت آن را اعلام کرد. برخی عجله ترامپ برای به نتیجه رساندن این طرح را نیز به‌دلیل نزدیک بودن روز اعلام برنده نوبل صلح عنوان کرده بودند.

ماریا کورینا ماچادو ۵۸ ساله، به دلیل فعالیت‌های سیاسی‌اش، پیوسته در کشورش در معرض سرکوب و ارعاب قرار داشته است. او در سال ۲۰۰۲ سازمان غیردولتی «سوماته» (Súmate) به معنی «بپیوندید» را تأسیس کرد که هوگو چاوز، رئیس‌جمهور وقت، فعالانه علیه آن اقدام کرد. ماچادو از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ نماینده پارلمان بود، اما به‌دلیل اتهامات رژیم مجبور به ترک آن شد. پس از آن، او خارج از پارلمان به حمایت از جنبش دموکراتیک ادامه داد.

در سال ۲۰۱۱، در یک گردهمایی انتخاباتی افراد ناشناس به گروه اطراف ماچادو حمله کردند و یکی از همکاران او بر اثر شلیک گلوله مجروح شد. در انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا در سال ۲۰۲۴، ماچادو به‌عنوان نامزد ائتلاف اپوزیسیون «میز وحدت دموکراتیک» معرفی شد، اما متعاقباً توسط شورای ملی انتخابات نزدیک به دولت، رد صلاحیت شد.

به جای او، دیپلمات ادموندو گونزالس اوروتیا نامزد اپوزیسیون شد که به عقیده برخی ناظران بین‌المللی، بیشترین آرا را به دست آورد. با این حال، نیکلاس مادورو که از سال ۲۰۱۳ بر ونزوئلا حکومت می‌کند، همچنان قدرت را در دست دارد. ماچادو پس از انتخابات در خفا به سر می‌برد. او علی‌رغم تهدیدها به مرگ، در کشور ماند.

در دسامبر سال گذشته، ماچادو و گونزالس جایزه حقوق بشر ساخاروف پارلمان اروپا را دریافت کردند. ماچادو همچنین جایزه حقوق بشری واتسلاو هاول را کسب کرده است.

سال گذشته گروه نیهون هیدانکیو متشکل از بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی جایزه نوبل صلح را به‌خاطر مبارزه‌اش با سلاح‌های هسته‌ای دریافت کرد.

از ایران نیز تاکنون نرگس محمدی و شیرین عبادی موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شده‌اند.