دیدار ترامپ و شی: رئیس‌جمهور آمریکا از توافق بر سر کاهش تعرفه و عناصر خاکی کمیاب خبر داد

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مذاکرات تجاری مهم خود با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین در کره‌جنوبی را «حیرت‌انگیز» توصیف کرد و گفت اختلاف آن‌ها بر سر تأمین عناصر خاکی کمیاب حل‌وفصل شد و او در ماه آوریل (فروردین-اردیبهشت) از چین بازدید خواهد کرد.

شی جین‌پینگ در مورد صحبت‌های روز پنج‌شنبه ۸ آبان / ۳۰ اکتبر اظهار نظری نکرد، اما رسانه‌های دولتی چین گزارش دادند که او خاطرنشان کرده است که تیم‌های اقتصادی و تجاری دو کشور در جریان مذاکرات اخیر در کوالالامپور «به توافق اساسی در مورد رسیدگی به نگرانی‌های اصلی طرفین» دست یافته‌اند. این رسانه‌ها افزودند که این امر «شرایط لازم» را برای دیدار آن‌ها در روز پنج‌شنبه فراهم کرد.

به‌گفته وزارت بازرگانی چین، توافق حاصل‌شده در کوالالامپور شامل کاهش ۱۰ درصدی «تعرفه فنتانیل» ترامپ بر کالاهای چینی، و همچنین اقدامات متقابل پکن برای تعلیق کنترل‌های صادراتی می‌شود.

پس از دیدار، رهبران دو کشور دست دادند و ترامپ بلافاصله سوار هواپیمای «ایر فورس وان» شد تا به واشنگتن بازگردد. او بعداً به خبرنگاران گفت رهبر چین توافق کرده است که «به‌شدت» تلاش کند تا از تولید فنتانیل ـ داروی افیونی مصنوعی که سبب افزایش مرگ‌ومیر در میان آمریکایی‌ها شده است ـ جلوگیری کند. ترامپ گفت در مقابل، او تعرفه‌های مرتبط با فنتانیل را از ۲۰ درصد به ۱۰ درصد کاهش خواهد داد و در نتیجه، تعرفه‌های کلی از ۵۷ درصد به ۴۷ درصد کاهش می‌یابد.

ترامپ پیش‌تر پیشنهاد داده بود که گفت‌وگوهای آن‌ها در شهر بوسان ممکن است سه یا چهار ساعت به‌طول انجامد، اما آن‌ها پس از یک ساعت و ۴۰ دقیقه از یکدیگر جدا شدند؛ شی برای شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسفیک (APEC) آماده می‌شد که از روز جمعه در گیونگجو در همان نزدیکی آغاز می‌شود. با این وجود، ترامپ به این دیدار در مقیاس یک تا ۱۰، نمره ۱۲ داد.

رئیس‌جمهور آمریکا گفت که چین به محدودیت‌های خود بر صادرات عناصر خاکی کمیاب پایان خواهد داد و سویای آمریکایی خواهد خرید. او افزود که توافق عناصر خاکی کمیاب یک سال دوام خواهد داشت و انتظار می‌رود که سالانه مذاکره و تمدید شود.

خبرگزاری رویترز یک روز پیش از این مذاکرات گزارش داد که چین نخستین محموله‌های سویای آمریکا را پس از چندین ماه خریداری کرده است.

ترامپ گفت: «تمام مسئله عناصر خاکی کمیاب حل‌وفصل شد.» او افزود: «این برای جهان است، در سطح جهانی؛ می‌توانید بگویید یک وضعیت جهانی بود و نه فقط آمریکایی. هیچ مانعی در مورد عناصر خاکی کمیاب وجود ندارد. امیدوارم این موضوع برای مدتی از دایره لغات ما ناپدید شود.»

رئیس‌جمهور آمریکا گفت که آن‌ها توافق کرده‌اند در مورد اوکراین با یکدیگر همکاری کنند و افزود این جنگ به‌عنوان یک موضوع «بسیار مهم مطرح شد». او گفت: «ما برای مدت طولانی در مورد آن صحبت کردیم و هر دو با هم همکاری خواهیم کرد تا ببینیم آیا می‌توانیم به نتیجه‌ای برسیم.» او تأیید کرد که چین نفت زیادی از روسیه می‌خرد، اما افزود در مورد این موضوع صحبتی نشد.

مسئله دیگری که مورد بحث قرار نگرفت، تایوان بود. پیش از این، در میان نگرانی‌های تایپه مبنی بر این‌که ترامپ ممکن است مایل به دادن امتیازهایی در این‌باره به شی باشد، هر دو، پرسش خبرنگاری در مورد تایوان را نادیده گرفتند. چین متعهد شده است این دموکراسی خودگردان را با سرزمین اصلی «متحد کند».

لحظاتی پیش از آغاز مذاکرات با شی - اولین دیدار رو در روی آن‌ها در شش سال گذشته - ترامپ پیش‌بینی کرد که با شی به «دیداری موفقیت‌آمیز» دست خواهد یافت.

او در ابتدای دیدار در پایگاه هوایی گیمهه، خطاب به رسانه‌ها گفت: «ما یک دیدار بسیار موفق خواهیم داشت.» اما در ادامه و قبل از دست زدن به پشت رهبر چین، افزود: «او مذاکره‌کننده سرسختی است – که خوب نیست.»

شی در مورد روابط ایالات متحده آمریکا و چین گفت که دو کشور باید «در مسیر درست باقی بمانند» و «شریک و دوست باشند».

رهبر چین افزود: «جهان با مشکلات دشوار بسیاری روبه‌روست... چین و ایالات متحده می‌توانند به‌طور مشترک مسئولیت خود را به‌عنوان کشورهای بزرگ بر عهده بگیرند و با هم همکاری کنند تا کارهای بزرگ و ملموس بیشتری را به سود دو کشور و کل جهان انجام دهند.»

هنگامی که رهبران دو کشور و هیئت‌های همراهشان روبه‌روی یکدیگر پشت میز مذاکره نشستند، شی خاطرنشان کرد که او و ترامپ چندین سال است که ملاقات نکرده‌اند - آخرین نشست آن‌ها در سال ۲۰۱۹ بود - اما از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید، تلفنی صحبت کرده و نامه‌هایی مبادله کرده‌اند.

شی گفت او و ترامپ «همیشه هم‌عقیده نیستند» و افزود «طبیعی است که دو اقتصاد بزرگ جهان هر از گاهی اصطکاک داشته باشند».

شی جین‌پینگ اضافه کرد: «چند روز پیش... تیم‌های اقتصادی و تجاری ما به توافق اساسی در مورد رسیدگی به نگرانی‌های عمده طرفین دست یافتند و پیشرفت دلگرم‌کننده‌ای داشتند. من آماده‌ام تا به همکاری با شما برای ساختن بنیانی محکم برای چین و ایالات متحده ادامه دهم.»

این خوش‌بینی در بوسان در تضاد آشکار با لفاظی‌های تهاجمی اخیر دو کشور بر سر تجارت بود که تهدید می‌کرد آمریکا و چین را در مسیر برخورد اقتصادی قرار دهد، امری که پیامدهای بالقوه فاجعه‌باری برای اقتصاد جهانی در پی داشت.

جنگ تجاری این ماه پس از آن دوباره شعله‌ور شد که پکن پیشنهاد داد محدودیت‌های صادراتی خود بر مواد معدنی خاکی کمیاب، که اجزای حیاتی در ساخت هر چیزی از تلفن‌های هوشمند گرفته تا جت‌های جنگنده هستند، را به‌طور چشمگیری گسترش دهد.

در پاسخ، ترامپ اعلام کرد که با تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی اضافی بر صادرات چین، و با اقدامات دیگری از جمله محدودیت‌های احتمالی بر صادراتی به چین که با نرم‌افزارهای آمریکایی ساخته می‌شوند، تلافی خواهد کرد.

ترامپ این هفته اشاره کرد که در ازای تعهد پکن به مهار جریان مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت فنتانیل، تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی را کاهش خواهد داد.

دقایقی قبل از دیدار با شی، ترامپ در پستی در رسانه‌های اجتماعی اعلام کرد که به پنتاگون دستور داده است تا آزمایش تسلیحات هسته‌ای را در سطحی برابر با چین و روسیه آغاز کند. اما هنگامی که او و شی اجلاس خود را آغاز کردند، به پرسش خبرنگاری در مورد این تصمیم پاسخی نداد.

ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» که به‌طور خاص به روسیه و چین اشاره داشت، نوشت: «به‌دلیل برنامه‌های آزمایشی سایر کشورها، به وزارت جنگ دستور داده‌ام تا آزمایش تسلیحات هسته‌ای ما را به‌طور مساوی آغاز کند.»